Οι φλόγες ήταν ακόμα ψηλά στα πύρινα μέτωπα της Αττικής, της Εύβοιας και της Ηλείας, όταν η πολιτική κόντρα για ευθύνες και αστοχίες ξέσπασε με άγριο τρόπο και εκτός κάθε ορίου…
Ένα υβριστικό σύνθημα κατά του πρωθυπουργού που υιοθετήθηκε και από στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και διακινήθηκε μέσω των social media αφού έγινε και hashtag, έβαλε μπουρλότο στην κόντρα. Η σύγκρουση που μεταφέρθηκε σε ένα κομμάτι της κοινωνίας εξελίχθηκε σε κάποιες περιπτώσεις σε μία χυδαία αντιπαράθεση (που βρήκε έκφραση στα κοινωνικά δίκτυα) με επίκεντρο τον αριθμό των νεκρών στο Μάτι… Το επιχείρημα από τη μία πλευρά ήταν πως στο Μάτι υπήρξαν 102 νεκροί ενώ τώρα, μόλις δύο -ένας εθελοντής δασοπυροσβέστης κι ένας χειριστής μηχανήματος. H «αντίπερα όχθη», υιοθέτησε το hashtag κατά του πρωθυπουργού και άρχισε να μιλάει για καταστροφή των πάντων ακόμα και για ύποπτα επιχειρηματικά σχέδια με φόντο τις… ανεμογεννήτριες που κάποιοι ήθελαν να βάλουν στα δάση!
Χαρακτηριστικό της εκτός ορίων σύγκρουσης, ήταν ο τρόπος με τον οποίο ένα κόμμα χρησιμοποίησε το πρόσωπο μιας εθελόντριας στη δασοπυρόσβεση, της Κατερίνας Ιωαννίδου, η οποία αναδείχθηκε σε σύμβολο των ημερών, αφού με περίσσιο θάρρος και αυταπάρνηση ρίχτηκε στη μάχη με τις φλόγες στην περιοχή της Βαρυμπόμπης. Αυτό το πρόσωπο όμως χρησιμοποίησε κόμμα της αριστεράς για την αφίσα του. Το γεγονός προκάλεσε την αντίδραση της εθελόντριας η οποία ζήτησε μέσα από το λογαριασμό της στο Facebook να αποσυρθεί το πρόσωπό της από την αφίσα, καθώς δεν έδωσε ποτέ την συγκατάθεσή της, ούτε επιθυμεί να συμμετέχει σε πολιτικές αντιπαραθέσεις.
Κόντρες πάνω στα… δράματα
Την ίδια στιγμή τα δράματα στα μέτωπα των πυρκαγιών πύκνωναν με ανθρώπους που έβλεπαν το βιος τους και τους κόπους μιας ζωής να καταστρέφεται και το μέλλον τους πια να μοιάζει με τις νύχτες στα καμένα. Σκοτεινό και ερεβώδες… Πράγμα που έκανε την απογοήτευση και την οργή να ξεχειλίζουν.
Την ώρα που παραδίδονταν στις φλόγες σπίτια, επιχειρήσεις και εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα πανέμορφου δάσους, κυβερνητικά και κομματικά στελέχη επέμεναν να λένε πως «προτεραιότητα είναι οι ανθρώπινες ζωές» και πως όλα τα άλλα έπονται. Επιχείρημα σωστό και απόλυτα λογικό βέβαια, αλλά για τους ανθρώπους που έβλεπαν τα σπίτια, τις περιουσίες και τον τόπο τους να καταστρέφεται έμοιαζε σχεδόν… προκλητικό. Το μυαλό όλων, νέων και μεγαλύτερων στην ηλικία ήταν στο μέλλον, άμεσο και μακρινό, αφού έβλεπαν πως ο τόπος τους απλά δε θα ήταν ποτέ ο ίδιος και δε θα χωρούσε ποτέ και τους ίδιους.
Στο επίκεντρο της κριτικής βρέθηκε η απόφαση να εκκενώνονται προληπτικά ολόκληρα χωριά και περιοχές για να μην κινδυνέψουν ανθρώπινες ζωές. Απόφαση επιχειρησιακά σωστή αφού τα περισσότερα χωριά ήταν μέσα σε δάση και επομένως αν η φωτιά έφτανε κοντά θα υπήρχε κίνδυνος για τους ανθρώπους. Η αίσθηση στην κοινή γνώμη ήταν πως οι μηχανισμοί έγκαιρης ειδοποίησης για εκκενώσεις πόλεων και χωριών λειτούργησαν, όχι όμως και εκείνοι που έπρεπε να οδηγήσουν σε έγκαιρες επεμβάσεις ώστε να περιοριστούν οι φλόγες.
Ο ΣΥΡΙΖΑ επικέντρωσε την κριτική στο σημείο αυτό λέγοντας πως πολλά πράγματα θα έπρεπε και μπορούσαν να έχουν προβλεφτεί και επομένως να γίνουν προληπτικά κι άλλες κινήσεις. Έτσι πρώην υπουργοί βρέθηκαν από τη δεύτερη-τρίτη μέρα να ρωτούν για το πόσα εναέρια μέσα συμμετέχουν στην κατάσβεση και πως γίνεται η κατανομή των δυνάμεων αν και ήξεραν πως οι απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά μπορεί να είναι και παραπλανητικές αφού τα εναέρια μέσα θέλουν συντήρηση καθώς και ειδικές συνθήκες για να επιτελέσουν το έργο τους.
Στο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ δε ζήτησαν παραιτήσεις (όπως είχαν κάνει με την κυβέρνηση Καραμανλή μετά τις φωτιές του 2007 όταν είχαν χάσει τη ζωή τους 63 άνθρωποι) και πώς θα μπορούσαν άλλωστε. Είναι ακόμα νωπές οι μνήμες από το χειρισμό της κρίσης που ξέσπασε μετά την εθνική τραγωδία στο Μάτι το 2018, όταν κανένας δεν ανέλαβε την ουσιαστική ευθύνη για όσα είχαν γίνει και ο Αλέξης Τσίπρας δεν απέδωσε ευθύνες με ονοματεπώνυμο.
Απλά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ αναπαρήγαγαν με νόημα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μία δήλωση που είχε κάνει τότε ο Κυρ. Μητσοτάκης ως αρχηγός της αντιπολίτευσης, πως «ανάληψη πολιτικής ευθύνης χωρίς παραίτηση δε σημαίνει τίποτε». Όπως επίσης και το γεγονός πως υπηρεσιακοί παράγοντες που είχαν συμμετοχή στο Μάτι έχουν και σήμερα ρόλο στους μηχανισμούς.
Μπορεί τώρα βέβαια ο πρωθυπουργός να είχε το θάρρος και να ζήτησε συγνώμη για όσα δεν έγιναν σωστά αλλά παραιτήσεις κι εδώ δεν είδαμε. Μόνο μία, του διοικητή της Αεροπορίας Στρατού, που τελικά δεν υποβλήθηκε. Ούτε φυσικά είχαμε απόδοση ευθυνών με ονοματεπώνυμο για όσα δεν έγιναν σωστά.
Κυβερνητικοί παράγοντες πάντως αφήνουν να εννοηθεί πως θα υπάρξει συνέχεια στο θέμα όταν πια οι φωτιές θα σβήσουν. Η δήλωση της κυβερνητικής εκπροσώπου Αριστ. Πελώνη πως, δεν πυροβολούμε τους μαχητές την ώρα της μάχης, έχει αποδέκτες τόσο προς την αντιπολίτευση όσο και προς το εσωτερικό της κυβέρνησης προμηνύοντας εξελίξεις το επόμενο διάστημα.
Δεν καθορίζουν οι φωτιές
Πάντως γεγονός είναι πως οι φωτιές δεν καθορίζουν συνήθως τις πολιτικές εξελίξεις και δεν επαναδιαμορφώνουν τους πολιτικούς συσχετισμούς. Η μεγάλη καταστροφική πυρκαγιά του 2007 με τους 63 νεκρούς που προκλήθηκε μεσούσης της προεκλογικής περιόδου, δεν εμπόδισε τη ΝΔ να κερδίσει τις εκλογές. Χάρη στη συνετή στάση του τότε πρωθυπουργού Κ. Καραμανλή (κόντρα στην αλλοπρόσαλλη τακτική ακόμα και υπουργών του) κατάφερε να κερδίσει. Βέβαια βοήθησαν και κάποια γενναία βοηθήματα (όπως το περίφημο τριχίλιαρο) αλλά γεγονός είναι πως η ΝΔ δεν έχασε τις εκλογές. Τι μέτρησε τότε; Δύο πράγματα, σύμφωνα με εκτιμήσεις. Από τη μία, ο Κώστας Καραμανλής, που είχε εκλεγεί μόνο μια φορά πρωθυπουργός, δεν είχε εξαντλήσει το πολιτικό του απόθεμα και ο λαός του έδινε ακόμα περιθώριο. Από την άλλη, ο αντίπαλός του ο Γιώργος Παπανδρέου, ο οποίος πολιτικά ήταν γνωστός, δεν είχε κερδίσει την εμπιστοσύνη των πολιτών πως μπορεί να διαχειριστεί την κατάσταση. Οι συγκρίσεις με την παρούσα κατάσταση είναι αναπόφευκτες.
Ακόμα και στο Μάτι με τους 102 νεκρούς και τους τραγικούς χειρισμούς των κυβερνητικών στελεχών του Αλ. Τσίπρα, που προηγήθηκε της ήττας του ΣΥΡΙΖΑ, οι πολιτικές εξελίξεις και οι συσχετισμοί είχαν διαμορφωθεί κι όλοι έβλεπαν πως η ΝΔ ερχόταν…
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 14-15 Αυγούστου 2021