Στο κέντρο των Άνω Βρασνών και στο εσωτερικό ενός όμορφου διατηρητέου κτιρίου του 1934, μια μεγάλη αίθουσα αφήνει τον ανυποψίαστο επισκέπτη άφωνο, μόλις ανοίξει τις παλιές, στιβαρές πόρτες της. Ένα υπερθέαμα χρωμάτων και λάμψης μέσα σε προθήκες είναι μια εικόνα που με βεβαιότητα, δεν την περιμένει.
"Το ...μυστικό που κρύβει αυτή η όμορφη γωνιά της Κεντρικής Μακεδονίας, τα 'Ανω Βρασνά είναι ένα εντυπωσιακό μουσείο Ορυκτών Και Πετρωμάτων. Ένα μουσείο επισκέψιμο που ξεχωρίζει όχι μόνο για όσα περιλαμβάνει αλλά και για την ιστορία του", τόνισε μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό του ΑΠΕ ΜΠΕ, "Πρακτορείο 104.9FM" o κ.Βασίλης Μέλφος, αναπληρωτής καθηγητής Κοιτασματολογίας - Γεωχημείας στο Τμήμα Ορυκτολογίας Πετρολογίας & Οικονομικής Γεωλογίας του ΑΠΘ.
Μια ιστορία αγάπης και ένα σαφάρι ορυκτών
«Όπως πολλά μουσεία Ορυκτών και αυτό οφείλεται σε μια ιδιωτική πρωτοβουλία», αναφέρει ο κ.Μέλφος που εξηγεί μάλιστα και το πως η γνωριμία ενός ζευγαριού, ενός Έλληνα και μιας Γερμανίδας το μακρινό 1978 οδήγησε στην δημιουργία του χώρου. Για την γνωριμία αυτή που μας πηγαίνει πίσω στη Μύκονο των χρόνων του τουριστικού ρομαντισμού του νησιού, είχε μιλήσει στο ΑΠΕ ΜΠΕ και ο ίδιος ο κ.Μιχάλης Βλάχος από τα Βρασνά αλλά και η κ. Ούτα Γκέραρντ από τη Γερμανία όταν επισκεφτήκαμε το μουσείο τους στα Βρασνά. Ο κ. Βλάχος εξήγησε πως οι δύο τους γνωρίστηκαν, ερωτεύτηκαν για να θα συνεχίσουν με μια κοινή ζωή που εδώ και χρόνια τους οδηγεί μέσα από ταξίδια στα πιο όμορφα και ιδιαίτερου ενδιαφέροντος σημεία του πλανήτη. Αναρίθμητα ταξίδια του ζευγαριού ακολούθησαν που συνδυάστηκαν με την... μαγεία που άσκησε στον κ. Βλάχο το υπέδαφος. Πετρώματα που συνάντησε όταν, όπως εξιστόρησε, τα συνεργεία έκοβαν την καρδιά των βουνών για να γίνουν τα τούνελ των Τεμπών που άλλαξαν την διαδρομή της ε.ο. ΠΑΘΕ.
Ο λάτρης των ορυκτών με θαυμασμό μας περιέγραψε ότι του προκαλούσε λύπη πως μετά την λειτουργία των τούνελ οι άνθρωποι δεν θα έβλεπαν ξανά τα φαντασμαγορικά χρώματα των πετρωμάτων στα βουνά αυτά των Τεμπών και ήθελε να κάνει κάτι για αυτό, ενώ την ίδια ώρα η κ Ούτα μας εξήγησε πως έγινε λάτρης της φύσης και αγαπούσε τα ορυκτά από τα νεανικά της χρόνια καθώς η περιοχή από την οποία προέρχονταν στην Γερμανία "ήταν γνωστή για τους αμέθυστους, τους αχάτες και τα απολιθώματα". Ο κ.Μιχάλης Βλάχος μάλιστα πέρα από το πάθος του ήταν ειδικός στις διανοίξεις στοών και τούνελ και δούλευε σε όλη του τη ζωή σε πάρα πολλές εταιρίες ενώ ταυτόχρονα είναι και σημαντικός τεχνίτης λίθου. "Έσκαβε τα έγκατα της γης και ανακάλυπτε όλο και περισσότερο την ομορφιά των ορυκτών μέσα στα πετρώματα. Μάζευε έτσι κάποια δείγματα μοναδικά," εξιστορεί ο αναπληρωτής καθηγητής Κοιτασματολογίας - Γεωχημείας του Τμήματος Ορυκτολογίας Πετρολογίας & Οικονομικής Γεωλογίας του ΑΠΘ.
Το κοινό πάθος του ζευγαριού ενεργοποιήθηκε περισσότερο όταν επισκέφτηκαν ένα σχετικό μουσείο στη Γερμανία οπότε και άρχισαν να επισκέπτονται διάφορα μέρη της Βόρειας Ελλάδας. "Η ευρύτερη ελληνική περιοχή και κυρίως η Ανατολική Μακεδονία και Θράκη έχουν πολλά σημεία με καταπληκτικά ορυκτά με ωραία σχήματα και όμορφα χρώματα", σημειώνει ο κ. Μέλφος περιγράφοντας πως η συλλογή που συνέλεγε το ζευγάρι άρχισε να μεγαλώνει. Μια ανάπτυξη τόσο μεγάλη που πρόσφατα έδωσε μέσα στον ίδιο μουσειακό χώρο άλλη μια συλλογή από ορυκτά στα οποία έχουν προστεθεί οι χρήσεις τους σε αντικείμενα και εργασίες τις καθημερινότητας όλων μας, συλλογή με "χαρακτήρα εξόχως εκπαιδευτικό".
Ένα μουσείο με πάθος για τα σωθικά της Γης
Οι λάτρεις των πετρωμάτων επί 15 χρόνια συνέλεγαν σπάνια πετρώματα "εξαιρετικής ομορφιά από πολλές περιοχές της Βόρειας Ελλάδας." Η επόμενη ιδέα των δύο ερασιτεχνών ερευνητών ήταν να ιδρύσουν ένα μουσείο και έτσι το 2012 αποφάσισαν να δωρίσουν ένα μεγάλο μέρος της συλλογής τους, τα καλύτερα δείγματα, στα Βρασνά και να ιδρύσουν Μουσείο Ορυκτών Και Πετρωμάτων Βόρειας Ελλάδας. Με τον καιρό μάλιστα η συλλογή μεγάλωνε τόσο ώστε να μην επαρκούν οι προθήκες που ο ίδιος ο κ.Βλάχος ετοίμασε. Ο κ. Βλάχος για χρόνια συνέχιζε από το '12 "να αποκαλύπτει με τις ικανότητές του πολύ όμορφα ορυκτά μέσα από τα δείγματα που έβγαζαν από τη γη και να δημιουργεί πολύ ωραίες εικόνες" εξηγεί ο αναπληρωτής καθηγητής του ΑΠΘ που σπεύδει να προσθέσει πως και οι κάτοικοι του χωρίου προσέφεραν βοήθεια σε πολλά διαδικαστικά θέματα του μουσείου όπως και στις ανάγκες που προκύπτουν από τις ξεναγήσεις στον χώρο.
Το 2015 ο ίδιος ο κ. Μέλφος μετά από αίτημα του ζευγαριού βοηθά στην ταξινόμηση των εκθεμάτων και σε άλλα ζητήματα ανάλυσης των δειγμάτων ενώ, όπως επισημαίνει ο Έλληνας ειδικός του Τμήματος Ορυκτολογίας Πετρολογίας & Οικονομικής Γεωλογίας του ΑΠΘ, το ζευγάρι το 2015 προχώρησε ένα βήμα παραπάνω στην απόδοση των καρπών του κόπου του προς το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο αφού πέρα από το μουσείο χάρισαν στο ΑΠΘ και στο σχετικό Τμήμα Γεωλογίας του ΑΠΘ "ένα σημαντικό αριθμό δειγμάτων που χρησιμοποιούμε στην εκπαίδευση των φοιτητών μας, υλικά που χρειαζόμαστε ιδιαίτερα για τον πρωτοετή φοιτητή και τις ασκήσεις των σπουδαστών". Ο Έλληνας ειδικός προσθέτει πως τέτοια μουσεία έχουν επιπλέον μεγάλη σημασία στην επικράτεια αφού ενισχύεται "η προστασία και η ανάδειξη της γεωλογικής κληρονομιάς, ιδιαίτερα της Ελλάδας που είναι μια εξαιρετικά σημαντική παγκοσμίως περιοχή με τεράστιας σημασίας γεωλογικά φαινόμενα που ο κόσμος θα πρέπει να γνωρίζει".
Το Μουσείο Ορυκτών Και Πετρωμάτων Βόρειας Ελλάδας 'Ανω Βρασνών λειτουργεί με δωρεάν είσοδο στο χωριό που βρίσκεται 80 περίπου χιλιόμετρα από τη Θεσσαλονίκη. Το κτίριο βρίσκεται σε παρόμοια απόσταση από την Καβάλα, την Δράμα και τις Σέρρες στους πρόποδες του "Κούκου" της οροσειράς των Κερδυλίων με την πρόσβαση είναι εφικτή με αυτοκίνητο από την Εγνατία Οδό ή την παλιά εθνική οδό. Το μουσείο είναι επισκέψιμο από σχολεία ή ιδιώτες με τηλεφωνικό ραντεβού, συστεγάζεται μάλιστα με έτερη συλλογή με λαογραφικό υλικό από την περιοχή.