«Ένεση» ρευστότητας συνολικού ύψους 335 εκατ. ευρώ πρόκειται να λάβουν δήμοι και περιφέρειες από το υπουργείο Εσωτερικών με στόχο να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν έργα οδικής ασφάλειας, δεδομένου ότι πολλά τμήματα δρόμων είναι κατεστραμμένα από τους μεγάλους κυκλοφοριακούς φόρτους που δέχονται καθημερινά, ενώ πολλά άλλα έχουν αφεθεί στην τύχη τους, ελλείψει κονδυλίων στα ταμεία της αυτοδιοίκησης.
Την αναγκαιότητα χρηματοδότησής τους έχουν επισημάνει επανειλημμένα δήμοι και περιφέρειες, μέσω των συλλογικών τους οργάνων, ΚΕΔΕ και ΕΝΠΕ, γεγονός που μάλλον έλαβε υπόψη του το ΥΠΕΣ, αφού προ ημερών εξέδωσε πρόσκληση για την υποβολή αιτήσεων χρηματοδότησης για έργα οδικής ασφάλειας αρμοδιότητας των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ), συνολικού προϋπολογισμού 335 εκατ. ευρώ. Η πρόσκληση, η οποία είναι σε ισχύ, εκδόθηκε με απόφαση του αναπληρωτή υπουργού Εσωτερικών, Στέλιου Πέτσα, σε συνεννόηση και με το υπουργείο Οικονομικών, ενώ η δράση «Βελτίωση Οδικής Ασφάλειας» υλοποιείται στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σημαντικό μερίδιο από τη νέα χρηματοδοτική πίτα θα λάβει και η περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, η οποία υπέβαλε ήδη προτάσεις για τρία μεγάλα οδικά έργα, που θα διευκολύνουν τις μετακινήσεις των πολιτών, ένα εκ των οποίων προϋπολογίζεται στα 50 εκατ. ευρώ.
Όπως τόνισε μιλώντας στη «ΜτΚ» ο αντιπεριφερειάρχης Υποδομών και Δικτύων Πάρις Μπίλλιας, η πρόσκληση αυτή για την ένταξη οδικών έργων θα δώσει μεγάλη «ανάσα», καθώς, όπως είπε, τα κονδύλια που διατίθενται στις περιφέρειες, αφενός είναι περιορισμένα, αφετέρου επαρκούν μόνο για συντηρήσεις δρόμων, ωστόσο στην Κεντρική Μακεδονία χρειάζονται νέα έργα και μάλιστα άμεσα.
Απολύτως αναγκαία τα έργα και στους δήμους
Νέα οδικά έργα όμως σχεδιάζουν και οι δήμοι ανά τη χώρα και μέσω της πρόκλησης μπορούν να τα εντάξουν για χρηματοδότηση, δεδομένου ότι δεν έχουν σχεδόν καμία δυνατότητα να τα υλοποιήσουν από ίδιους πόρους.
Αναφερόμενος στην πρόσκληση για υποβολή προτάσεων για το έργο Οδικής Ασφάλειας που χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης, ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Δ. Παπαστεργίου τόνισε στην διάρκεια της τελευταία συνεδρίασης του Δ.Σ του οργάνου ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό χρηματοδοτικό εργαλείο. «Τα ασφαλτικά των πόλεών μας είναι σχεδόν διαλυμένα από τα έργα για το φυσικό αέριο, τις υδρεύσεις, τις αποχετεύσεις, τις οπτικές ίνες, ακόμη και την αλλαγή και υπογειοποίηση δικτύων» σημείωσε ο ίδιος, προσθέτοντας όμως ως οδική ασφάλεια δεν πρέπει να νοείται μόνο αυτή για τα αυτοκίνητα, αλλά και για τα δίκυκλα, αφού πάρα πολλά τροχαία γίνονται μέσα στις πόλεις.
«Όλα αυτά έχουν δημιουργήσει εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες στις περισσότερες πόλεις που έχουν τέτοια δίκτυα. Τα δικά μας χρήματα δεν φτάνουν σε καμία περίπτωση για να τα αποπληρώσουμε» σχολίασε ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, ενώ ανέφερε ότι η πρόσκληση είναι μεν στη σωστή κατεύθυνση, δημοσιεύτηκε δε μέσα στο καλοκαίρι, που ούτως οι άλλως οι υποστελεχωμένες τεχνικές υπηρεσίες των δήμων δεν είναι σε πλήρη λειτουργία.
«Για το λόγο αυτό» είπε, «θα πρέπει να δοθεί παράταση στη υποβολή προτάσεων. Με δεδομένο όμως ότι και οι περιφέρειες έχουν δικαίωμα υποβολής προτάσεων και σύμφωνα με πληροφορίες ένα μεγάλο ποσό έχει ήδη καλυφθεί, θα πρέπει να επισπεύσουμε τις διαδικασίες και κυρίως να ζητήσουμε περισσότερα χρήματα για ασφαλτικά. Πρέπει να επιμείνουμε να προκύψουν και άλλα χρήματα, διότι δεν βλέπω πιο δόκιμο χρηματοδοτικό εργαλείο από το Ταμείο Ανάκαμψης, προκειμένου να μπορέσουμε να φτιάξουμε πόλεις οι οποίες θα είναι ασφαλείς για όλους».
Παρεμβάσεις σε πάνω από 7.000 επικίνδυνα σημεία
Προτάσεις για ένταξη έργων στο πρόγραμμα μπορούν να υποβάλουν οι περιφέρειες και οι δήμοι της χώρας με μόνιμο πληθυσμό άνω των 20.000 κατοίκων και οι τουριστικοί δήμοι.
Η εν λόγω πρόσκληση βρίσκεται σε συνέργεια με το «Πρόγραμμα Επεμβάσεων Βελτίωσης Οδικής Ασφάλειας (ΠΕΒΟΑ)» αρμοδιότητας του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, το οποίο θα χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Οι δράσεις, που είναι επιλέξιμες. περιλαμβάνουν βελτιώσεις στην ασφάλεια του οδικού δικτύου σε ολόκληρη τη χώρα με σκοπό τη μείωση των τροχαίων ατυχημάτων, καλύπτοντας, σε συνδυασμό με την αντίστοιχη πρόσκληση του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, παρεμβάσεις σε περισσότερα από 7.000 επικίνδυνα σημεία έκτασης 2.500 χλμ. του δικτύου.
Οι προτάσεις που θα υποβληθούν στο πλαίσιο της παρούσας πρόσκλησης αφορούν στο υφιστάμενο οδικό δίκτυο αρμοδιότητας Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού και αποσκοπούν στη βελτίωση της παρεχόμενης οδικής ασφάλειας και τη μείωση των ατυχημάτων.
Αλλάζουν οι προδιαγραφές στο οδικό δίκτυο
Η υλοποίηση των έργων θα ολοκληρωθεί έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025, ενώ για τις ανάγκες της πρόσκλησης, το οδικό δίκτυο αρμοδιότητας ΟΤΑ, αναλόγως της θέσης ανάπτυξής του, διακρίνεται στις εξής κατηγορίες:
* Στο αμιγώς αστικό οδικό δίκτυο, που αναπτύσσεται εντός των ορίων των οικισμών ή και βιομηχανικών – βιοτεχνικών περιοχών
*Στο υπεραστικό - περιαστικό οδικό δίκτυο. Σε κάθε περίπτωση επιλέξιμες προς χρηματοδότηση είναι στοχευμένες επεμβάσεις - βελτιώσεις - τροποποιήσεις επί του υφιστάμενου οδικού δικτύου, οι οποίες ανά κατηγορία οδικού δικτύου εξειδικεύονται στις κάτωθι δράσεις και ενέργειες:
Για το Αστικό Οδικό Δίκτυο προβλέπονται: μέτρα μείωσης της ταχύτητας και επεμβάσεις στην υψομετρική διαμόρφωσή του, μείωσης του κυκλοφοριακού φόρτου (όπως αποκλεισμός ολόκληρης οδού, τοποθέτηση εμποδίων, ειδικές διαμορφωμένες νησίδες, πύλες, κολονάκια τοποθετημένα το ένα δίπλα στο άλλο, τοποθέτηση εμποδίων τα οποία διακόπτουν την κυκλοφορία κ.λ.π.)
Επίσης, προβλέπονται μέτρα ενθάρρυνσης της χρήσης Μέσων Μαζικής Μεταφοράς, όπως επεμβάσεις για την ασφαλέστερη διέλευση από κρίσιμα σημεία δρομολογίων Μ.Μ.Μ. π.χ. διασταυρώσεις περιορισμένου πλάτους, στενώσεις οδών, mini roundabout κ.α, ασφαλής τοποθέτηση των θέσεων στάσης των ΜΜΜ π.χ. μετατόπιση υφιστάμενων θέσεων στάσης λεωφορείων για τη διασφάλιση επαρκούς απόστασης από τις λωρίδες κυκλοφορίας αλλά και ορατότητας, μέτρα διοχέτευσης των παραγόμενων ροών πεζών και εγκάρσιας διέλευσης οδών, σήμανση, τοποθέτηση κατάλληλου ύψους και σχήματος κρασπέδου για την ασφαλή διέλευση πεζών και ΑΜΕΑ
Ακόμη, στο πλαίσιο των έργων θα ληφθούν μέτρα αναμόρφωσης του αστικού οδικού περιβάλλοντος, όπως επανασχεδιασμός κυκλοφοριακών κόμβων, π.χ. τροποποίηση διαμόρφωσης ισόπεδων διασταυρώσεων με κατασκευή κυκλικών κόμβων κατάλληλης διαρρύθμισης, δημιουργία εσοχών κατάλληλων για την ασφαλή στάση ή στάθμευση Ι.Χ. ή ταξί, δημιουργία θέσεων στάθμευσης μοτοσυκλετών, ποδηλάτων και οχημάτων μικροκινητικότητας, δημιουργία θέσεων στάθμευσης ΑμεΑ και δημιουργία έγχρωμων διαβάσεων με αισθητικές παρεμβάσεις. Επίσης, κατασκευή ποδηλατοδρόμων με σαφή αφετηρία και τερματισμό, πεζοδρομίων με όδευση τυφλών και εξασφάλιση κίνησης των ΑμΕα, πεζογέφυρες και ποδηλατογέφυρες, υπόγειες πεζοδιαβάσεις και ποδηλατοδιαβάσεις.
Για το υπεραστικό οδικό δίκτυο, στο πλαίσιο των έργων προβλέπονται: μέτρα βελτίωσης της οδικής ασφάλειας υπεραστικών - περιαστικών οδών , όπως τοποθέτηση - βελτίωση της απαραίτητης οριζόντιας και κατακόρυφης σήμανσης, τοποθέτηση πινακίδων μεταβλητών μηνυμάτων VMS, βελτίωση στηθαίων ασφαλείας κατά τις απαιτήσεις των νέων τεχνικών προδιαγραφών συστημάτων αναχαίτισης οχημάτων και βελτίωση οδοστρώματος.
Εγκατάσταση οριοδεικτών σε περιοχές που δεν είναι απαραίτητη η τοποθέτηση στηθαίων ασφαλείας , αντικατάσταση κρασπέδων σε νησίδες, βελτίωση διαχείρισης ομβρίων, βελτίωση οδοφωτισμού και ισόπεδων κόμβων, δημιουργία επιφανειών που θα προειδοποιούν έγκαιρα με ηχητική όχληση τους οδηγούς ώστε να μειώσουν την ταχύτητα τους και κατασκευή διατάξεων μείωσης ταχύτητας σε περιοχές προσέγγισης κυκλικών κόμβων με επιτρεπόμενες ταχύτητες.
Ποια έργα θα γίνουν στην Κεντρική Μακεδονία
Οι προτάσεις που υπέβαλε ήδη η περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, στο πλαίσιο της πρόσκλησης, αφορούν:
* Την κατασκευή παράλληλου δρόμου στην εθνική οδό Θεσσαλονίκης - Μουδανιών, από το ύψος του κόμβου Κ12 ως τον κόμβο της Θέρμης.
Για το έργο, το οποίο κοστολογείται περίπου στα 50 εκατ. ευρώ, όπως ανέφερε ο αντιπεριφερειάρχης κ. Μπίλλιας οι υπηρεσίες της ΠΚΜ κατέβαλαν μεγάλη προσπάθεια για να ωριμάσουν οι μελέτες του και να ενταχθεί στο χρηματοδοτικό πρόγραμμα του Ταμείου Ανάκαμψης. «Αυτό το έργο είναι εξαιρετικά σημαντικό, γιατί θα αποσυμπιέσει το κυκλοφοριακό πρόβλημα που παρατηρείται, ενώ παράλληλα θα βοηθήσει την περιφέρεια να κρατήσει τους πόρους από το ΕΣΠΑ που θα έπαιρνε για αυτό, διαθέτοντάς τους σε άλλα εξίσου σημαντικά έργα οδικής ασφάλειας» επισήμανε ο κ. Μπίλλιας.
* Το δεύτερο μεγάλο οδικό έργο αφορά στο οδικό τμήμα του δρόμου από το ύψος της Καλλικράτειας ως τα Μουδανιά, όπου θα αντικατασταθούν στηθαία ασφαλείας, που είναι παλιά και φθαρμένα, ενώ θα τοποθετηθούν καινούργια σε πολλά σημεία. Παράλληλα, θα γίνουν σημαντικές βελτιώσεις στη γεωμετρία της οδού, ενώ προγραμματίζονται και ασφαλτοστρώσεις. Ο προϋπολογισμός της συγκεκριμένης παρέμβασης ανέρχεται σε περίπου 20 εκατ. ευρώ
* Το τρίτο έργο, ύψους επίσης 20 εκατ. ευρώ, που υποβλήθηκε στο νέο χρηματοδοτικό πρόγραμμα από την περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας αφορά στο δρόμο Θεσσαλονίκης – Χαλκηδόνας. Πρόκειται για την κατασκευή δυο τμημάτων δρόμου, από τον κόμβο Διαβατών, στην συμβολή με περιφερειακή οδό Θεσσαλονίκης, μέχρι την δημοτική ενότητα της Σίνδου και από την κοινότητα Γέφυρας έως τη Χαλκηδόνα.
«Τα έργα αυτά είναι κάτι παραπάνω από αναγκαία, καθώς οι περισσότεροι υφιστάμενοι δρόμοι έχουν αστικοποιηθεί και δέχονται μεγάλα κυκλοφορικά φορτία. Ως εκ τούτου χρειάζονται νέοι δρόμοι που για την ανακούφιση του κυκλοφοριακού και την πιο ασφαλή διέλευση των διερχόμενων οδηγών» υπογράμμισε ο αντιπεριφερειάρχης Υποδομών και Δικτύων.