Σύγχρονα δίκτυα ύδρευσης και αποχέτευσης, καθώς και αναγκαίες υποδομές που, μεταξύ άλλων, αφορούν τηλεχειρισμό για τον εντοπισμό διαρροών σε δίκτυα ύδρευσης, αλλά και ψηφιακούς μετρητές νερού αποκτούν πολλές περιοχές της Θεσσαλονίκης και ευρύτερα της χώρας. Στόχος είναι να αναβαθμιστούν οι υφιστάμενες υποδομές που εποπτεύονται από τις 125 συνολικά δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης και αποχέτευσης της χώρας, που παρέχουν καθαρό και υγιεινό νερό σε 5 εκατομμύρια πολίτες.
Τα έργα προωθεί το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας που εξέδωσε ήδη σχετική πρόσκληση ύψους 95 εκατ. ευρώ, προς τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, Α’ και Β’ βαθμού, δήμους και περιφέρειες και τις Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ) της χώρας, προκειμένου το επόμενο διάστημα να υποβάλουν τις προτάσεις τους για έργα που είναι αναγκαίο να γίνουν στις κατά τόπους περιοχές. Τα κονδύλια για τα έργα αυτά προέρχονται από πόρους του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0».
Ειδικότερα, η πρόσκληση αφορά σε υποδομές παροχής νερού, σε τηλεμετρία, σε έργα τηλεχειρισμού για τον εντοπισμό διαρροών σε δίκτυα ύδρευσης, καθώς και σε προμήθεια ψηφιακών μετρητών νερού, αλλά και μονάδες αφαλάτωσης.
Σκοπός του υπουργείου είναι να ενισχύσει οικονομικά τους ΟΤΑ και τις δημοτικές τους επιχειρήσεις για να προβούν άμεσα στην κατασκευή έργων ύδρευσης και αποχέτευσης, καθώς στην παρούσα συγκυρία με την ενεργειακή κρίση οι δήμοι είναι σχεδόν αδύνατον να χρηματοδοτήσουν οποιοδήποτε έργο. Παράλληλα στοχεύει να τους βοηθήσει για την απόκτηση του απαραίτητου εξοπλισμού των ΔΕΥΑ, ούτως ώστε να εξασφαλιστεί επαρκής ποσότητα και ποιότητα νερού για τα εκατομμύρια των καταναλωτών.
Ποιους αφορά η πρόσκληση του υπουργείου
Σύμφωνα με την πρόσκληση του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, το πρόγραμμα που απευθύνεται σε ΟΤΑ Α’ και Β’ Βαθμού, καθώς και σε Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ) αφορά σε:
- Υποδομές παροχής νερού
- Τηλεμετρία-Έργα τηλεχειρισμού για τον εντοπισμό διαρροών σε δίκτυα ύδρευσης
- Προμήθεια ψηφιακών μετρητών νερού
- Μονάδες αφαλάτωσης
Ο προϋπολογισμός ενδεικτικά κατανέμεται κατά υποέργο ως εξής: Υποδομές παροχής νερού 45%, προμήθεια ψηφιακών μετρητών νερού 30%, τηλεμετρία και έργα τηλεχειρισμού για τον εντοπισμό διαρροών σε δίκτυα ύδρευσης 20% και μονάδες αφαλάτωσης 5%.
Ειδικότερα, στο πλαίσιο της πρόσκλησης, προβλέπεται η χρηματοδότηση δράσεων που εμπίπτουν στις παρακάτω κατηγορίες:
Υποδομές παροχής νερού
- Κατασκευή νέων εξωτερικών δικτύων και έργων επέκτασης - ενίσχυσης υφιστάμενων εξωτερικών δικτύων μεταφοράς πόσιμου νερού από νέες ή υφιστάμενες υδροληψίες στο κεντρικό φρεάτιο ή τη δεξαμενή υδροδότησης του οικισμού.
- Αναβάθμιση εσωτερικών δικτύων διανομής πόσιμου νερού μέσω: αντικατάστασης παλαιωμένων αγωγών, διασύνδεσης αγωγών κ.ά. με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας του παρεχόμενου ύδατος, των υδραυλικών χαρακτηριστικών λειτουργίας των δικτύων και την καλύτερη λειτουργικότητα και ευελιξία του δικτύου σε περιπτώσεις βλάβης ή απομόνωσης τμημάτων για συντήρηση ή ακόμα για την περίπτωση απομόνωσης της κεντρικής δεξαμενής και του κεντρικού φρεατίου.
- Κατασκευή εγκαταστάσεων επεξεργασίας πόσιμου νερού με τον απαιτούμενο ηλεκτρομηχανολογικό εξοπλισμό (π.χ. διυλιστήρια, κ.λπ.).
- Κατασκευή υποδομών αποθήκευσης (λιμνοδεξαμενές, φράγματα, δεξαμενές κ.λπ.) και διανομής (π.χ. αντλιοστασίων κ.λπ.) πόσιμου νερού ή αναβάθμιση υφιστάμενων.
- Καθοδική προστασία εξωτερικών αγωγών μεταφοράς νερού, αυτοματοποιημένη λειτουργία παρακολούθησης και μέτρησης θολότητας σε εξωτερικούς αγωγούς μεταφοράς νερού από σημείο υδροληψίας σε εγκαταστάσεις διυλιστηρίου νερού.
- Ανόρυξη νέων ή αναβάθμιση υφιστάμενων υδρευτικών γεωτρήσεων.
- Αναγκαία έργα υδροληψίας και τα απαραίτητα αντλιοστάσια για τη μεταφορά του νερού από τις θέσεις υδροληψίας.
Τηλεμετρία - έργα για τον εντοπισμό διαρροών σε δίκτυο ύδρευσης
Στο πλαίσιο αυτού του άξονα οι δήμοι, οι ΔΕΥΑ και οι περιφέρειες μπορούν να προβούν σε:
- Προμήθεια και εγκατάσταση συστημάτων ελέγχου διαρροών (τηλε-έλεγχος, τηλεχειρισμός) σε νέα ή υφιστάμενα δίκτυα μεταφοράς και διανομής νερού (π.χ. κεντρικού μετρητικού συστήματος τροφοδοσίας του δικτύου ύδρευσης, συστήματος διαχείρισης παροχής και πίεσης του δικτύου ύδρευσης, παρακολούθησης και αυτομάτου ελέγχου των υδραυλικών λειτουργικών παραμέτρων).
Όλα τα συστήματα αυτά θα πρέπει να προτείνονται σε λειτουργικά εσωτερικά δίκτυα διανομής και εξωτερικά υδραγωγεία, που αποτελούνται από νέα υλικά και όχι πεπαλαιωμένους αγωγούς για τους οποίους έχει παρέλθει η περίοδος σχεδιασμού τους, ώστε να εξασφαλίζεται η προστιθέμενη αξία της παρέμβασης.
Ψηφιακοί μετρητές νερού
Επίσης, μπορεί να προβούν σε προμήθεια ψηφιακών υδρομετρητών με σκοπό την ανίχνευση απωλειών, τη μείωση του χρόνου και της συχνότητας μέτρησης και συμβολή στη βέλτιστη λειτουργία του δικτύου. Η θετική αξιολόγησης μίας τέτοιας προμήθειας προϋποθέτει ότι ο δικαιούχος έχει προβεί, τα τελευταία χρόνια, σε συστηματικές ενέργειες εκσυγχρονισμού και αναβάθμισης των δικτύων ύδρευσης που διαχειρίζεται και έχει καταφέρει να περιορίσει σημαντικά το μη τιμολογούμενο νερό (ΜΤΝ).
Ακόμη, προβλέπεται η δημιουργία εγκαταστάσεων αφαλάτωσης θαλασσινού, υφάλμυρου νερού με τα αναγκαία έργα υδροληψίας, τυχόν νέο δίκτυο μεταφοράς αφαλατωμένου νερού με τα απαραίτητα αντλιοστάσια και δεξαμενές αποθήκευσης (εξωτερικό υδραγωγείο) ή αύξηση παροχετευτικότητας υφιστάμενου εξωτερικού υδραγωγείου. Σημειώνεται ότι οι προτεινόμενες επενδύσεις που εντάσσονται στις παραπάνω κατηγορίες πρέπει να πληρούν συγκεκριμένες απαιτήσεις.
Ώριμα έργα για να χρηματοδοτηθούν
Με βάση την πρόσκληση του ΥΠΕΝ τα έργα πρέπει να έχουν μεγάλο βαθμό ωριμότητας σε επίπεδο μελετών και αδειοδοτήσεων, ενώ κάθε δυνητικός δικαιούχος (δήμος, περιφέρεια ή ΔΕΥΑ) έχει δικαίωμα να υποβάλλει μία αίτηση ανά δημοτική ενότητα. Σε περίπτωση συνεργασιών μεταξύ των Δικαιούχων (π.χ. Διαδημοτική συνεργασία) είτε για λόγους καλύτερου σχεδιασμού έργων και δράσεων, οικονομίας κλίμακας κ.λπ., το πλήθος των ανωτέρω υποέργων μπορεί να αυξάνεται αναλόγως.
Σύμφωνα με την πρόσκληση, ορίζεται ελάχιστος αιτούμενος προϋπολογισμός κύριου υποέργου στις 200.000 ευρώ, ενώ όσον αφορά τις προθεσμίες σημειώνεται ότι οι υποψήφιοι δικαιούχοι υποβάλλουν ηλεκτρονικά τις προτάσεις τους στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας μέχρι τις 9 Σεπτεμβρίου 2022.
Έργα ύδρευσης 12,3 εκατ. ευρώ στη Χαλκιδική
Σύγχρονο δίκτυο ύδρευσης αποκτούν πολλές περιοχές του δήμου Νέας Προποντίδας στη Χαλκιδική με χιλιάδες κατοικίες, καθώς προκηρύχθηκε ήδη ο διαγωνισμός του έργου «Κατασκευή δικτύων πόσιμου νερού δήμου Νέας Προποντίδας».
Το έργο αφορά στην αντικατάσταση υφιστάμενων και την κατασκευή νέων αγωγών ύδρευσης, οι οποίοι εξυπηρετούν τις ανάγκες ύδρευσης οικισμών του δήμου Νέας Προποντίδας (δίκτυα διανομής - εσωτερικά -και δίκτυα μεταφοράς- εξωτερικά - ύδατος).
Ο προϋπολογισμός της σύμβασης ανέρχεται στα 12,3 εκατ. ευρώ και η καταληκτική ημερομηνία υποβολής ενδιαφέροντος είναι στις 22 Σεπτεμβρίου 2022.
Το έργο αφορά στην αντικατάσταση υφιστάμενων και την κατασκευή νέων αγωγών ύδρευσης, οι οποίοι εξυπηρετούν τις ανάγκες ύδρευσης οικισμών του δήμου Νέας Προποντίδας (δίκτυα διανομής - εσωτερικά -και δίκτυα μεταφοράς- εξωτερικά - ύδατος).
Πιο συγκεκριμένα πρόκειται να γίνουν εργασίες κατασκευής και αντικατάστασης αγωγών στις Κοινότητες Αγ. Παύλου (οικισμός Ν. Ηράκλειας), Λακκώματος, Ν. Γωνιάς και Ν. Συλλάτων της ΔΕ Καλλικράτειας, στις Κοινότητες Ελαιοχωρίων, Πετραλώνων, Κρήνης, Ν. Τενέδου και Πλαγίων της ΔΕ Τρίγλιας και στις Κοινότητες Φλογητών, Σημάντρων, Πορταριάς, Αγ. Μάμαντος και Ποτίδαιας της ΔΕ Μουδανιών.
e- νεράκι για 5 εκατομμύρια καταναλωτές
Στην ψηφιακή εποχή εισέρχονται πολύ σύντομα οι υπηρεσίες εξυπηρέτησης των καταναλωτών από τις 125 συνολικά Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ), με στόχο τη βελτίωση των σχετικών υπηρεσιών, τον περιορισμό της σπατάλης νερού και η ενίσχυση της ασφάλειας των συστημάτων.
Στις νέες ηλεκτρονικές υπηρεσίες των ΔΕΥΑ, που προωθούνται μέσω νέου προγράμματος του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, θα έχουν πρόσβαση 5 εκατομμύρια πολίτες της χώρας, οι οποίοι υδροδοτούνται με καθαρό και υγιεινό νερό. Το πρόγραμμα ψηφιοποίησης των ΔΕΥΑ της χώρας ανακοίνωσαν ο υπουργός Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκος Πιερρακάκης και ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Θοδωρής Λιβάνιος, δηλώνοντας ότι το πρόγραμμα θα ανέλθει στα 50 εκατομμύρια ευρώ και θα αφορά στις 125 Δημοτικές Επιχειρήσεις που λειτουργούν ως ανεξάρτητα νομικά πρόσωπα των ΟΤΑ, καθώς επίσης και σε εκείνους τους δήμους όπου η διαδικασία και οι υπηρεσίες της ύδρευσης είναι εντός του Δήμου.
Σκοπός του έργου είναι η βελτίωση των σχετικών υπηρεσιών, ο περιορισμός της σπατάλης νερού και η ενίσχυση της ασφάλειας των συστημάτων, ενώ το πρόγραμμα θα εφαρμοστεί πολύ σύντομα.
Στη διαβούλευση συμμετέχουν τόσο η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ), όσο και οι Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης, με στόχο τη βελτιστοποίηση του σχεδιασμού προς όφελος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Στόχος του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης είναι να ψηφιοποιηθούν οι υπηρεσίες των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης με τις οποίες συναλλάσσονται χιλιάδες πολίτες, να περάσουν στην επόμενη εποχή, ώστε να μην υπάρχει σπατάλη νερού, να υπάρχει μέτρηση στα πάντα, να υπάρχουν πύλες μέσω των οποίων να μπορούν οι πολίτες να ενημερώνονται για όλα όσα τους αφορούν, να υπάρχει ασφάλεια, καθώς και ο αναγκαίος σύγχρονος εξοπλισμός.
«Στο τέλος της ημέρας αυτό που θέλουμε να κάνουμε λέγεται γενικά στη Πληροφορική ‘Internet of Things’, έχει να κάνει με το διαδίκτυο των πραγμάτων, δηλαδή το να μπορείς να δημιουργήσεις συστήματα για να αξιοποιήσεις καλύτερα τους πόρους τους οποίους θέλεις να μετρήσεις και να διαχειριστείς» ανέφερε χαρακτηριστικά ο υπουργός Κ. Πιερρακάκης.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 28.08.2022