Αν η Γερμανία είναι η ατμομηχανή της Ευρώπης, η Ιταλία θα μπορούσε να είναι το πρώτο της βαγόνι, καθώς θεωρητικά δεν της λείπει τίποτα. Και βαριά βιομηχανία κυριολεκτική διαθέτει (τις κορυφαίες αυτοκινητοβιομηχανίες στον κόσμο) και... μεταφορική (τον τουρισμό δηλαδή) και είναι η παγκόσμια πρωτεύουσα της μόδας με ό,τι συνεπάγεται αυτό σε χρήμα αλλά και prestige. Όμως, παρά τα φοβερά και... υπέρκομψα φόντα της, η γεωγραφική της θέση και κυρίως η κουλτούρα του Νότου, την κατέταξε στους... ημίφτωχους συγγενείς των ισχυρών της Ευρώπης και γι’ αυτό η πολιτική και οι πολιτικοί της, όπως χαρακτηριστικά έγραψε το «Politico» ήταν πάντοτε το λιγότερο «ανιαροί».
Όλα αυτά, βέβαια, μέχρι τη μέρα που αποφάσισαν να διορίσουν (κι όχι να εκλέξουν) τον μέχρι τότε γνωστό ως τραπεζίτη της Ευρώπης, Μάριο Ντράγκι στη θέση του πρωθυπουργού. Ο πρώην διοικητής της ΕΚΤ, ο άνθρωπος που συναποφάσιζε παρέα με μερικούς ακόμη ισχυρούς την τύχη της Ελλάδας στην οικονομική κρίση, ένας κάθε άλλο παρά συνηθισμένος πολιτικός -πόσο μάλλον για μια χώρα του ευρωπαϊκού Νότου όπου ο χαρακτήρας, η πληθωρικότητα, ακόμη ακόμη και η έμφυτη θεατρικότητα παίζουν σημαντικό ρόλο στην απόφαση των ψηφοφόρων (με τραγικά, συνήθως, αποτελέσματα)- εξελίχθηκε στο απόλυτο είδωλο, τον ηγέτη που όλοι θέλουν. Και το καλύτερο; Πώς κόμματα και πολίτες, για διαφορετικούς λόγους πάντα, τον θεωρούν μοναδική λύση όχι για ένα, αλλά για τα δύο κορυφαία αξιώματα, αυτό του πρωθυπουργό αλλά κι εκείνο του Προέδρου της Δημοκρατίας. Μοναδικό πρόβλημα; Πώς πρέπει να επιλέξει ένα από τα δύο.
«Η ιταλική πολιτική ζωή αποκτά επιτέλους ενδιαφέρον» έγραψαν αυτή την εβδομάδα οι αναλυτές στον ευρωπαϊκό Τύπο και έχουν απόλυτο δίκιο, μιας και τέτοιο δίλημμα... πολυτελείας, πρώτη φορά τίθεται στον δημοκρατικό κόσμο και μάλιστα επιτακτικά.
Η αρμονία γύρω από τον Ντράγκι, τον αξιοσέβαστο τραπεζίτη της Ιταλίας που έγινε πρωθυπουργός έκτακτης ανάγκης, ήταν, όπως αναλύει το «Politico» αρχικά ένα γιατρικό για μια χώρα άγρια χτυπημένη από την πανδημία. Τώρα, ωστόσο, αυτή η ίδια συναίνεση στο πρόσωπο του 74χρονου θέτει σε κίνδυνο τη σύντομη περίοδο πολιτικής σταθερότητας της χώρας.
Τον επόμενο μήνα, η Ιταλία πρέπει να επιλέξει έναν νέο Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ένα πρόσωπο που προορίζεται να εκπροσωπήσει την εθνική ενότητα που διορίζει επίσημα τον πρωθυπουργό. Το φαβορί; Ο Ντράγκι.
Το πρόβλημα; Πώς η Ιταλία και οι Ιταλοί συνεχίζουν να έχουν απόλυτη ανάγκη το ίδιο πρόσωπο στη θέση του πρωθυπουργού, καθώς η χώρα βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι: η πανδημία επιμένει, μεγάλες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις βρίσκονται σε τροχιά υλοποίησης αλλά και άλλες πρέπει να προγραμματιστούν ώστε να γίνουν πραγματοποιηθούν το 2022 βάσει του Συμφώνου Σταθερότητας. Κι όλα αυτά ενώ δισεκατομμύρια από το Ταμείο Ανάκαμψης βρίσκονται καθοδόν για Ρώμη και δεν υπάρχει κανείς πιο έμπιστος και ικανός να τα διαχειριστεί από τον πρώην κεντρικό τραπεζίτη.
Η απάντηση για το ποια θέση από τις δύο θα επιλέξει για την επόμενη μέρα ο Μάριο Ντράγκι δεν είναι εύκολη, ενώ και οι δυο έχουν πολλά πλεονεκτήματα για τον ίδιο και φυσικά τη χώρα του και την Ευρώπη.
Η Ιταλία είναι η προεδρευόμενη κοινοβουλευτική δημοκρατία της Ευρώπης όπου ο ΠτΔ έχει ενισχυμένο ρόλο κι όχι «διακοσμητικό», ενώ η θητεία του διαρκεί 7 χρόνια. Οι αναλυτές, λοιπόν, θεωρούν πως εάν ο Μάριο Ντράγκι διαδεχτεί τον Σέρτζιο Ματαρέλα σε μια θητεία θα μπορέσει να εξασφαλίσει την μακροχρόνια διεθνή αξιοπιστία της Ιταλίας. Ως πρωθυπουργός, όμως –κανονικός αυτή τη φορά κι όχι έκτακτης ανάγκης για μικρό χρονικό διάστημα- θα μπορέσει δυνητικά να βγάλει τη χώρα από την πανδημία με σχετική ασφάλεια και κυρίως να στρώσει το δρόμο για μια καλύτερη δημοσιονομική και οικονομική πορεία. «Το πρόβλημα της Ιταλίας είναι πως χρειάζεται συνέχεια, αλλά υπάρχουν δύο δρόμοι. Το ρίσκο είναι πως εάν μπούμε σε μια περίοδο πολιτικής αστάθειας, ο ηγετικός ρόλος που κατακτήσαμε στην Ευρώπη θα τεθεί σε κίνδυνο» συνόψισε μιλώντας στο «Politico» το διακύβευμα ο συνταγματολόγος και βουλευτής του Δημοκρατικού Κόμματος, Στέφανο Τσεκάντι. Κι αυτή είναι η μεγάλη αλήθεια καθώς με το τέλος της παντοκρατορίας της Μέρκελ και τον Μακρόν να βρίσκεται μπροστά σε κρίσιμες κάλπες, η Ιταλία έχει αναρριχηθεί αθόρυβα σε ηγέτη της Ε.Ε. «Εάν, όμως ο Ντράγκι επιλέξει την Προεδρία και πάμε σε εθνικές εκλογές, οι συνέπειες μπορεί να είναι κατακλυσμιαίες με απρόβλεπτες συνέπειες» προσθέτει ο Τσεκάντι.
Προς το παρόν ο Μάριο Ντράγκι δεν έχει ανοίξει τα χαρτιά του για το εάν θα επιλέξει το ανώτατο πολιτειακό αξίωμα ή θα συνεχίσει να ρίχνεται καθημερινά στη μάχη όπως κάνει ένας πρωθυπουργός. Το μόνο βέβαιο, πάντως, είναι πως με την έλευση του νέου έτους, η Ιταλία θα αποκτήσει και πάλι ξεχωριστό ενδιαφέρον...
* Δημοσιεύτηκε στη "ΜτΚ" στις 19.12.2021