Αν ο Έλληνας θέλει να πάρει σπίτι value for money, μάλλον θα πρέπει να κάνει ένα αναγνωριστικό ταξιδάκι στην Αμερική και μάλιστα, όσο κι’ αν αυτό ακούγεται παράξενο, στις πολιτείες με τα υψηλότερα κατά κεφαλήν εισοδήματα στις ΗΠΑ, αντί, να δώσει ένα σκασμό χρήματα για να εξασφαλίσει – όταν φυσικά ξοφλήσει το στεγαστικό δάνειο- ένα τυπικό, μάλλον απλό διαμέρισμα, στη χώρα μας, που θα το έχει χρυσοπληρώσει.
Είναι αποσβολωτικές οι διαπιστώσεις που κάνουν, όσοι τυχαίνει να παρακολουθήσουν επεισόδια της τηλεοπτικής σειράς real estate με τίτλο ‘Beach Hunters’, στην τηλεοπτική πλατφόρμα της Nova. Kαι είναι αποσβολωτικές γιατί συνειδητοποιούν με τον πιο χτυπητό τρόπο, το πόσο ακριβή είναι η στέγη στη χώρα μας, αν ληφθεί μάλιστα υπόψη το μέσο εισόδημα του ελληνικού νοικοκυριού, δηλωμένου αλλά ακόμη και «γκρίζου».
Σε αυτή λοιπόν την εκπομπή, οικογένειες ψάχνουν να αγοράσουν σπίτι, μόνιμη κατοικία τις περισσότερες φορές, σε παραθαλάσσιους οικισμούς και μάλιστα σε ιδιαίτερα δημοφιλείς και περιζήτητους. Έτσι, ξεναγούνται από μεσίτες σε περιοχές της Φλόριντα στην Ανατολική Ακτή, στο Μαϊάμι, σε σημεία των ακτών του Κόλπου του Μεξικού, της Πολιτείας της Ουάσιγκτον στη Δυτική Ακτή, σε παραλιακούς οικισμούς του Πλύμουθ της Μασαχουσέτης, στη νότια ακτή του Λόνγκ Άϊλαντ, στις ακτές του Όρεγκον κ.αλ., όπως και σε παραλίμνιες περιοχές.
Και στους ενδιαφερόμενους προτείνονται σπίτια, συχνότατα και επιπλωμένα, για τιμές που οι Έλληνες τρίβουν τα μάτια τους. Μονοκατοικίες των 250 τ.μ. (αυτές θεωρούνται σχετικά μικρές) , των 300-400 τ.μ., με 3-4 υπνοδωμάτια, άλλα τόσα μπάνια, play room, με αυλές, ντεκς στον κήπο , θέα στη θάλασσα ή και απευθείας πρόσβαση σε παραλία , ακόμη και με σπιτάκι για την πεθερά σε κάποιες περιπτώσεις, πάνω σε μεγάλα οικόπεδα των 2-3 ή και 4 στρεμμάτων.
Αυτά λοιπόν τα σπίτια, οι σπιταρόνες για την ακρίβεια, είναι καλοφτιαγμένες κατασκευές – όχι σαν τα οικονομικά σπίτια που τα σηκώνουν οι ανεμοστρόβιλοι – τα οποία προσφέρονται για 780.000 δολάρια, για 900.000 δολάρια ή και για λίγο παραπάνω από το 1 εκατομμύριο. Αν λάβουμε υπόψη την ισοτιμία δολαρίου – ευρώ, οι 100.000 δολάρια αντιστοιχούν σε 91.486 ευρώ και οι 800.000 δολάρια σε 732.000 ευρώ. Θα αγόραζε κάποιος στην Ελλάδα, ακίνητο αυτού του μεγέθους, υπερπολυτελές, σε οικόπεδο τόσο μεγάλο, σε παραθαλάσσιο οικισμό με τα καταστήματά του, τα τέννις κλαμπ, τις μαρίνες, όλες τις ανέσεις και τις εξυπηρετήσεις;
Kαι επειδή όλα είναι συνάρτηση του εισοδήματος, ατομικού και οικογενειακού, ας συγκρίνουμε τα στοιχεία που δίνουν οι στατιστικές υπηρεσίες των δύο κρατών. Στη χώρα μας, το μέσο διαθέσιμο εισόδημα του ελληνικού νοικοκυριού ήταν περί τις 18.500 ευρώ, το 2021. Επειδή η παραοικονομία ανθεί, σε σημαντικό τμήμα του ενεργού πληθυσμού, ας πούμε χάριν υποθέσεως, ότι το εισόδημα αυτό, «γκριζαρισμένο», για αρκετές οικογένειες ελευθέρων επαγγελματιών κυρίως, φτάνει και τα 30.000- 40.000 ευρώ.
Στις ΗΠΑ, το μέσο ( average), ατομικό ετήσιο εισόδημα, όχι οικογενειακό αλλά ατομικό, ήταν το 2022, 65.423 δολάρια ή σχεδόν 59.000 ευρώ, κάτι που σημαίνει ότι πιθανόν το οικογενειακό εισόδημα , είναι έως και διπλάσιο.
Ο Έλληνας λοιπόν, η ελληνική οικογένεια της οποίας συνηθέστατα δουλεύουν και τα δύο ενήλικα μέλη – οι σύζυγοι – πρέπει να αναλάβει τεράστιο οικονομικό βάρος, σε σχέση με το εισόδημά της, προκειμένου να αποκτήσει κατοικία , η οποία βεβαίως δεν είναι συγκρίσιμη, σε καμία περίπτωση, με αυτές που περιγράφηκαν παραπάνω, με αυτές που παρουσιάζονται στα επεισόδια του Beach Hunters.
Ένα εύλογο ερώτημα θα ήταν: Η άνοδος των τιμών στην Ελλάδα, τροφοδοτείται από τους ξένους επενδυτές; Οι Έλληνες πώς κατορθώνουν να αγοράζουν σπίτι με τόσο μικρά εισοδήματα και τι είδους σπίτια τέλος πάντων αγοράζουν και, το κυριότερο, ποιοι παράγοντες διαμορφώνουν την αξία και, κατά συνέπεια, τις τιμές των τυπικών κατοικιών, δηλαδή των διαμερισμάτων ως επί το πλείστον, στα μεγαλύτερα αστικά κέντρα;
O πρόεδρος της ΟΜΑΣΕ και του Συλλόγου Μεσιτών Θεσσαλονίκης, μηχανικός Κώστας Τζάρος, υποστήριξε πως δεν μπορεί να γίνει σύγκριση μεταξύ των ελληνικής και της αμερικανικής αγοράς ακινήτων και πως σε κάθε περίπτωση, η κτηματαγορά πάντοτε αυτορυθμίζεται. Εάν το αγοραστικό κοινό, έκρινε ότι οι τιμές είναι υψηλές, δεν θα συνέχιζε να αγοράζει και, όπως είπε ο κ. Τζάρος, δεν αγοράζουν μόνο οι ξένοι, αγοράζουν και οι Έλληνες, δίχως να έχει ανακοπεί η ζήτηση.
Για τον μηχανικό Μπάμπη Χαραλαμπόπουλο, τέως πρόεδρο του Ελληνικού Ινστιτούτου Εκτιμητικής, το επίπεδο των τιμών στην αγορά, διαμορφώνεται από την προσφορά και τη ζήτηση. Η ελληνική κτηματαγορά τα τελευταία χρόνια προβλήθηκε ως μία αγορά με ευκαιρίες, με αποτέλεσμα να αυξηθεί η ζήτηση από αγοραστές και επενδυτές του εξωτερικού, κάτι που ώθησε τις τιμές προς τα πάνω. Σύμφωνα με τον κ. Χαραλαμπόπουλο, η διαμόρφωση των τιμών εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, πάντως τόνισε ότι τα ακίνητα σε παραθαλάσσιες περιοχές της Ελλάδας, αστικές αλλά και παραθεριστικές παραθαλάσσιες, είναι φθηνότερα από ότι στην Ιταλία ή στη Γαλλία, αλλά ακριβότερα απ’ ότι π.χ. στην Τουρκία ή τις χώρες της Βόρειας Αφρικής. Πάντως, συγκρίσεις μεταξύ ελληνικής και αμερικανικής αγοράς ακινήτων, δεν μπορούν να γίνουν.
Καταλήγοντας, όποιος σκέπτεται να δώσει ένα πολύ σεβαστό ποσό, για να αγοράσει κατοικία- διαμέρισμα ή μονοκατοικία- σε περιζήτητο, παραθαλάσσιο οικισμό ή πόλη της Ελλάδας, ίσως να πρέπει να ρίξει μια ματιά και πέραν του Ατλαντικού.