Οι 13 Περιφέρειες έχουν τα δικά τους περιφερειακά προγράμματα ΕΣΠΑ και διαχειρίζονται σεβαστά ποσά κοινοτικών κονδυλίων, κάποιες φορές με αποτελεσματικό τρόπο, άλλοτε όχι. Σε αυτή την περίπτωση η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας αντέδρασε γρήγορα και «πυροσβεστικά». Είναι η πρώτη Περιφέρεια που ανακοίνωσε πρόγραμμα 150 εκατ. ευρώ για τη στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων που επλήγησαν από την εξάπλωση της πανδημίας, με την παροχή κεφαλαίων κίνησης, επαναξιολογώντας το πού θα κατευθυνθούν τα σχετικά κονδύλια του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Κεντρική Μακεδονία» 2014-2020 του ΕΣΠΑ.
Η διαφορά με τα άλλα προγράμματα και δράσεις είναι ότι δεν είναι στοχευμένο, σε συγκεκριμένους επιλέξιμους κλάδους και δαπάνες, αντιθέτως είναι σχεδόν καθολικό, χωρίς αποκλεισμούς, και με ελάχιστες προϋποθέσεις. Δεν είναι συγχρηματοδοτούμενο, δηλαδή δεν χρειάζεται ίδια συμμετοχή του επιχειρηματία, και κυρίως δεν είναι δάνειο αλλά επιδότηση, χρήματα δηλαδή που δεν θα επιστραφούν. Είναι μία επείγουσα ένεση ρευστότητας σε επιχειρήσεις που παλεύουν να επιβιώσουν.
Δικαιούχοι είναι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις που νομίμως λειτουργούν στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και:
- κατά το έτος 2019 απασχολούσαν έως 50 εργαζόμενους
- έχουν κάνει έναρξη δραστηριότητας πριν την 01/01/2019
- δεν ήταν προβληματικές την 31η Δεκεμβρίου 2019
- έχουν ως κύριο κωδικό δραστηριότητας ή δραστηριότητα με τα μεγαλύτερα έσοδα σε έναν από τους επιλέξιμους ΚΑΔ (κατά βάση είναι σχεδόν όλοι οι ΚΑΔ που ενισχύθηκαν το προηγούμενο διάστημα) και στον οποίο να δραστηριοποιούνται αδιαλείπτως τουλάχιστον από 31/1/2020 και έως την ημέρα υποβολής της πρότασης.
Στη δράση μπορούν να ενταχθούν ΑΕ, ΕΠΕ, ΟΕ, ετερόρρυθμες εταιρείες, ΙΚΕ, ΝΕΠΑ, ΚΟΙΝΣΕΠ, συνεταιρισμοί αλλά και δικηγορικές επιχειρήσεις και ατομικές επιχειρήσεις ελευθέρων επαγγελματιών. Οι μόνοι που αποκλείονται είναι όσοι έχουν δραστηριότητα στον πρωτογενή τομέα.
Το κεφάλαιο κίνησης που θα δοθεί δωρεάν στις επιχειρήσεις καλύπτει το μισό των δαπανών που δήλωσε για την περσινή χρονιά. Το ελάχιστο όριο της επιχορήγησης είναι 5.000 ευρώ (δηλαδή αποκλείονται οι επιχειρήσεις με δαπάνες κάτω από 10.000 ευρώ) και το μέγιστο 50.000 ευρώ, ποσό που θα λάβουν και όσες επιχειρήσεις είχαν έξοδα πάνω από 100.000 ευρώ.
Στα έξοδα αθροίζονται οι αγορές εμπορευμάτων χρήσης, πρώτων υλών και υλικών χρήσης, οι δαπάνες για παροχή υπηρεσιών, το σύνολο των ενοικίων που κατέβαλε η επιχείρηση το 2019 και το σύνολο των παροχών σε εργαζόμενους (πλην αυτών που απασχολήθηκαν σε αγροτικές-βιολογικές δραστηριότητες).
Πώς θα επιλεγούν οι επιχειρήσεις που θα πάρουν το «ζεστό» και δωρεάν χρήμα; Τα 150 εκατ. της δράσης επαρκούν για περίπου 7.000-8.000 επιχειρήσεις, ανάλογα με το ύψος των δαπανών και άρα του ποσού που θα απορροφήσει η κάθε μία. Η βαθμολογία θα είναι συγκριτική και ο ανταγωνισμός αναμένεται να είναι σκληρός. Πάντως σε περίπτωση ισοβαθμιών στο δεύτερο δεκαδικό ψηφίο θα αναζητηθούν επιπλέον πόροι για να μην αποκλειστούν επιχειρήσεις. Την υψηλότερη βαθμολογία θα συγκεντρώσουν οι επιχειρήσεις με τη μεγαλύτερη μείωση τζίρου, που ήταν υγιείς και απασχολούσαν εργαζόμενους.
Υπάρχουν τρία κριτήρια, με διαφορετική βαρύτητα το κάθε ένα:
1. Οι εργαζόμενοι ή ορθότερα οι ετήσιες μονάδες εργασίας. Κάθε μονάδα αντιστοιχεί σε έναν εργαζόμενο πλήρους απασχόλησης που εργάστηκε για ένα έτος. Εργαζόμενοι μερικής απασχόλησης ή που εργάστηκαν για κάποιους μήνες υπολογίζονται ως κλάσματα ΕΜΕ. Η κάθε ετήσια μονάδα εργασίας δίνει έναν «πόντο» στην επιχείρηση και η μέγιστη «βαθμολογία» που μπορεί να συγκεντρώσει είναι 25, ακόμα κι αν απασχολεί περισσότερους εργαζόμενους.
2. Ο δείκτης κέρδους, που προκύπτει από το πηλίκο Κέρδη προ Φόρων, Τόκων & Αποσβέσεων προς τον Κύκλο Εργασιών έτους 2019. Όσο μεγαλύτερο το κλάσμα τόσο καλύτερη η βαθμολογία, με μέγιστη το 15.
3. Η επίπτωση της πανδημίας στον τζίρο της επιχείρησης, που είναι το κριτήριο με τη μεγαλύτερη βαρύτητα. Διαιρείται ο κύκλος εργασιών που έκανε η επιχείρηση από 1/4/2020 έως 30/06/2020 με τον αντίστοιχο περσινό. Όσο μεγαλύτερη είναι διαφορά 2019 από 2020 τόσο μεγαλύτερη βαθμολογία θα λάβει μια επιχείρηση με μέγιστο το 60.
Τα δικαιολογητικά θα υποβληθούν ηλεκτρονικά και είναι τα ελάχιστα δυνατά: πιστοποιητικά περί μη κήρυξης και μη κατάθεσης αίτησης για κήρυξη σε πτώχευση ή περί μη θέσης σε αναγκαστική διαχείριση ή σε εξυγίανση ή σε άλλη διαδικασία συλλογικής διαδικασίας ικανοποίησης των πιστωτών, Ε3, δηλώσεις ΦΠΑ και καταστάσεις εργαζομένων από το σύστημα ΕΡΓΑΝΗ. Όλα τα άλλα θα δηλώνονται με μία υπεύθυνη δήλωση. Γίνεται προσπάθεια ώστε κατά τη διαδικασία ελέγχου των προτάσεων τα στοιχεία να αντλούνται αυτόματα από το ΕΡΓΑΝΗ και την ΑΑΔΕ και να προκύπτει άμεσα η βαθμολογία κάθε επιχείρησης. Το καταβληθέν κεφάλαιο κίνησης θα πρέπει να έχει αναλωθεί εντός του 2021, κάτι που πρέπει να προκύπτει από το έντυπο Ε3 του έτους 2021.
Το χρονοδιάγραμμα είναι σφιχτό. Από τις 10 Σεπτεμβρίου έως τις 10 Οκτωβρίου θα υποβληθούν οι αιτήσεις, ηλεκτρονικά. Ο στόχος είναι μέχρι τα Χριστούγεννα να ελεγχθούν και έγκρισης οι προτάσεις. Σε δεύτερη φάση, όσες επιχειρήσεις εγκρίθηκαν θα επιλέξουν ποιον μήνα τους συμφέρει να πληρωθούν, Ιανουάριο, Φεβρουάριο ή Μάρτιο. Προϋπόθεση είναι να έχει ίδιο αριθμό εργαζομένων που είχε τον μήνα που προηγήθηκε της αίτησης με αυτούς που απασχολούσε ακριβώς ένα χρόνο, δηλαδή το 2020. Αν μία αίτηση κατατεθεί τον Φεβρουάριο του 2021, στις 31 Ιανουαρίου 2021 η επιχείρηση πρέπει να απασχολεί τόσους εργαζόμενους όσους και τον Ιανουάριο του 2020. Δεν υπάρχει καμία δέσμευση διατήρησης ίδιου αριθμού των εργαζόμενων, αφού καταβληθεί η επιχορήγηση. Επίσης, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η φορολογική και ασφαλιστική ενημερότητα.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 6 Σεπτεβρίου 2020