Ο Ολεγκ Ορλόφ, εκ των επικεφαλής της οργάνωσης Memorial για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καταδικάσθηκε από δικαστήριο της Μόσχας σε φυλάκιση δυόμισι ετών για «δυσφήμηση των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων», σε μία πολιτική δίωξη και δίκη, σύμφωνα με τους διεθνείς παρατηρητές.
Ο 70χρονος Ολεγκ Ορλόφ ήταν επί δύο δεκαετίες κορυφαίο στέλεχος της οργάνωσης Memorial, η οποία τιμήθηκε με το Νόμπελ Ειρήνης 2022, έναν χρόνο μετά την απαγόρευση της λειτουργίας της και την διάλυσή της από το ρωσικό καθεστώς.
Σύμφωνα με την οργάνωση Memorial, ο Ολεγκ Ορλόφ φορούσε χειροπέδες κατά την διάρκεια της δίκης του και το δικαστήριο διέταξε την άμεση φυλάκισή του.
Απευθυνόμενος στο δικαστήριο, ο Ολεγκ Ορλόφ κατήγγειλε «τον στραγγαλισμό της ελευθερίας» στην Ρωσία κάνοντας λόγο για «δυστοπία».
Η δίωξή του βασίσθηκε σε άρθρο που έγραψε το 2022 στο οποίο κατήγγελλε ότι η Ρωσία υπό τον Βλαντίμιρ Πούτιν έχει κατηφορίσει στον φασισμό.
Πρωτοδίκως είχε καταδικασθεί σε καταβολή προστίμου 150.000 ρουβλίων, αλλά διατάχθηκε επανάληψη της δίκης και σε αυτήν οι εισαγγελείς ζήτησαν την επιβολή ποινής φυλάκισης 2 ετών και 11 μηνών.
Η ειδική εισηγήτρια του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου Μαριάνα Κατσάροβα κατήγγειλε «ενορχηστρωμένη απόπειρα φίμωσης των υπερασπιστών των δικαιωμάτων του ανθρώπου στην Ρωσία».
Η οργάνωση Memorial ιδρύθηκε το 1989 για να φροντίσει για την διατήρηση της ιστορικής μνήμης με την καταγραφή των περιστατικών της καταπάτησης των δικαιωμάτων του ανθρώπου από την εποχή του Ιωσήφ Στάλιν μέχρι σήμερα, και για την υπεράσπιση της ελευθερίας του λόγου με ιδιαίτερο βάρος στην ανάδειξη κάθε ενός από τα θύματα του σοβιετικού και του ρωσικού καθεστώτος.