Τριάντα έξι χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από την ημέρα που ο Γκάρι Κασπάροφ σε ηλικία 22 ετών και 210 ημερών έγινε ο νεότερος παγκόσμιος πρωταθλητής στο σκάκι, βάζοντας τέλος στην 22χρονη κυριαρχία του Ανατόλι Καρπόφ!
Ο Κασπάροφ υπήρξε μια σκακιστική ιδιοφυία και για πολλούς ο καλύτερος παίκτης που εμφανίστηκε ποτέ στο άθλημα αυτό του μυαλού. Άλλωστε, τα στατιστικά και τα έργα του διαμόνιου Ρώσου μιλούν από μόνα τους.
Γεννημένος στις 13 Απριλίου του 1963 στο Μπακού του Αζερμπαϊτζάν, επαρχίας τότε της Σοβιετικής Ένωσης απ’ όπου έλκει εξάλλου το διεθνές παρατσούκλι του ως «αστέρι του Μπακού», ξεκίνησε να ασχολείται με το ασπρόμαυρο ταμπλό ήδη από την ηλικία των έξι ετών, όταν και έλυσε τον περίφημο σκακιστικό γρίφο. Οι γονείς του αναγνώρισαν αμέσως την σκακιστική του διάνοια και τον έστειλαν να φοιτήσει σε σκακιστικό σχολείο, έχοντας δασκάλους φημισμένους Ρώσους σκακιστές. Ο μικρός Γκάρι εξάσκησε το ταλέντο που του έχει χαρίσει απλόχερα ο Θεός και στα 13 του στέφθηκε πρωταθλητής νέων στη Σοβιετική Ένωση, όντας ο νεαρότερος που είχε ποτέ κατορθώσει να εξασφαλίσει την πρώτη θέση στο πανσοβιετικό τουρνουά.
Τα επιτεύγματά του δεν άργησαν να τον φέρουν στη διεθνή ελίτ στα 17 του και συγκεκριμένα το 1980 ως μετρ και παγκόσμιος πρωταθλητής. Όμως, ο έφηβος Γκάρι όχι μόνο δεν σταμάτησε εκεί, αλλά όπως αποδείχθηκε οι επιτυχίες του τότε ήταν μόνο η αρχή. Μάλιστα, το σκάκι τού οφείλει πολλά, αφού χάρη στη δική του συνεισφορά έγινε δημοφιλές στο ευρύ κοινό.
Στην ιστορία έμειναν, επίσης, οι θρυλικές του μάχες με τον επίσης παγκόσμιο πρωταθλητή Ανατόλι Κασπόφ, αλλά και τη νικηφόρα αναμέτρησή του με τον «σκακιστικό» υπολογιστή Deep Blue της IBM το 1996.
Κασπάροφ vs Καρπόφ
Επόμενος μεγάλος αντίπαλος για τον Κασπάροφ ήταν ο παγκόσμιος πρωταθλητής. Για να τον αντιμετωπίσει, όμως, έπρεπε να δώσει μια σειρά από αναμετρήσεις και να προκριθεί. Έτσι, τη σεζόν 1984-85, αφού επιβίωσε από τους τρομερούς σκακιστές της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Σκάκι, ήταν πια έτοιμος να κονταροχτυπηθεί μαζί του.
Σε μια σκακιστική αναμέτρηση που τράβηξε για έξι ολόκληρους μήνες(!) χωρίς να αποδώσει νικητή, ο πρόεδρος της FIDE κήρυξε το πρόωρο τέλος του ματς, καθώς η υγεία του Καρπόφ είχε κλονιστεί από την κοπιώδη προσπάθεια των 48 παρτίδων.
Παρά την άδικη κατά πολλούς διακοπή της αναμέτρησης, το καλοκαίρι του 1984 ο Κασπάροφ σκαρφάλωσε στην πρώτη θέση της παγκόσμιας κατηγορίας, σε ηλικία μόλις 21 ετών.
Ο Καρπόφ δεν γλίτωσε, όμως, από τη μανία του νεαρότερού του και οι δυο τους ξανακάθισαν απέναντι στις 9 Νοεμβρίου του 1985 για τον τίτλο του παγκόσμιου πρωταθλητή. Ο 22χρονος Ρώσος νίκησε με μικρή διαφορά και έγινε επισήμως ο νεαρότερος παγκόσμιος πρωταθλητής της μεγάλης κατηγορίας του σκάκι σε ολόκληρη την ιστορία του.
Οι μάχες του με τους υπολογιστές
Τον Φεβρουάριο του 1996 η IBM παρουσίασε στη Φιλαδέλφεια τον «σκακιστικό» υπερυπολογιστή της Deep Blue, μόνο και μόνο για να αναμετρηθεί με τον superstar πια Γκάρι Κασπάροφ. Είναι χαρακτηριστικό πως ο μηχανικός αντίπαλος του ανθρώπινου πρωταθλητή μπορούσε να αναλύσει 50 δισεκατομμύρια κινήσεις μέσα σε τρία λεπτά, και πάλι όμως αποδείχτηκε «λίγος» για τη σκακιστική διάνοια του Κασπάροφ.
Η εταιρεία δεν το έβαλε κάτω, αλλά «ξαναχτύπησε» τον Μάιο του 1997, ζητώντας ρεβάνς από τον παγκόσμιο πρωταθλητή στη Νέα Υόρκη μέσω του ανανεωμένου και ακόμα δυνατότερου Deep Blue. Ο κτηνώδης υπολογιστής νίκησε τον Κασπάροφ και κανονίστηκε και τρίτο ματς ως ατραξιόν του παγκόσμιου πρωταθλήματος.
Τον αγώνα παρακολούθησαν 200 εκατομμύρια περίπου σκακιστές του κόσμου και η ισοπαλία ικανοποίησε άπαντες!
Σήμερα, ο Κασπάροφ έχει εγκαταλείψει το επαγγελματικό σκάκι από το 2005 και πλέον είναι πολιτικός ακτιβιστής και συγγραφέας.