Παρότι δεν πραγματοποιήθηκε φέτος η καθιερωμένη σύσκεψη των προέδρων των Εργατικών Κέντρων της Βόρειας Ελλάδας στη Θεσσαλονίκη, λόγω της πανδημίας, το Εργατικό Κέντρο Θεσσαλονίκης ανέλαβε και φέτος το ρόλο του άτυπου συντονιστή της συνολικής παρουσίασης της εργασιακής κατάστασης στη βόρεια Ελλάδα και παραθέτει τα βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι, όπως αυτά αποτυπώνονται από τους εκπροσώπους των εργαζομένων των Εργατικών Κέντρων της Βόρειας Ελλάδας.
Κεντρική Μακεδονία
Στη Μητροπολιτική Ενότητα Θεσσαλονίκης, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΚΘ, τα ποσοστά της ανεργίας κυμαίνονται στο 35%, ενώ μετά το τέλος της τουριστικής περιόδου αναμένεται να αγγίξουν ακόμα και το 40%. Η υγειονομική κρίση λειτούργησε επιβαρυντικά στη δύσκολη εργασιακή κατάσταση που είχε διαμορφωθεί τα χρόνια των μνημονίων στην πόλη και προκάλεσε ντόμινο απολύσεων στον χώρο των βιομηχανιών, βιοτεχνών, επιχειρήσεων εστίασης, του εμπορίου και του τουριστικού κλάδου, δίνοντας την χαριστική βολή σε σημαντικούς επιμέρους κλάδους και βγάζοντας εκτός κάδρου εργασίας χιλιάδες εργαζόμενους. Απαιτούνται πολιτικές ανάπτυξης και νέων θέσεων εργασίας με πλήρες ωράριο, οχύρωση των υφιστάμενων θέσεων εργασίας και διασφάλιση των όρων και των συνθηκών εργασίας. Δεν πρέπει να επιτρέψουμε η πανδημία να αποτελέσει το "σκαλοπάτι" για εργασιακή εκμετάλλευση και επίθεση στα κεκτημένα των εργαζομένων.
Στην Περιφερειακή Ενότητα Χαλκιδικής, οι επιπτώσεις της πανδημίας στους εργαζόμενους στον τουρισμό είναι εξαιρετικά σοβαρές. Σύμφωνα με το Εργατικό Κέντρο Χαλκιδικής, τα αιτήματα των εργαζομένων για πλήρη κάλυψη για ένα ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, ιατροφαρμακευτική κάλυψη, ρύθμιση οφειλών ΔΕΚΟ και δάνεια προστασία πρώτης κατοικίας, επιδότηση ενοικίου και θέρμανσης, επίδομα ανεργίας σε όλους καθώς και ένα επιπλέον εισόδημα τους επόμενους, δύσκολους μήνες, αποτελούν τις βασικές διεκδικήσεις. Επιπλέον, το Εργατικό Κέντρο Χαλκιδικής διεκδικεί άμεσα την ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης της νέας περιβαλλοντικής σύμβασης με την Ελληνικός Χρυσός για τη διασφάλιση των θέσεων εργασίας αλλά και για νέες προσλήψεις.
Στην Π.Ε. Σερρών, τα μεγάλα εργασιακά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι, σύμφωνα με το Εργατικό Κέντρο Σερρών, είναι η αποβιομηχάνιση και η μετανάστευση των πολιτών που οδήγησε την περιοχή από τους πρώτους παραγωγικούς και οικονομικά αναπτυγμένους νομούς της χώρας, να βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις. Η μετεγκατάσταση πολλών επιχειρήσεων στη γειτονική Βουλγαρία, κατέστησαν την αγροτική οικονομία και τις υπηρεσίες τα μόνα έσοδα της περιοχής, με τους νέους να εγκαταλείπουν το νομό για ένα καλύτερο μέλλον. Στα μεγάλα αυτά προβλήματα προστέθηκε και ο COVID-19 δίνοντας την καθοριστική βολή, με το 50% των επιχειρήσεων να εντάσσεται στο Πρόγραμμα Επιδότησης και την ανεργία να εκτινάσσεται στο 40%.
Σύμφωνα με το Εργατικό Κέντρο Πέλλας, το ποσοστό της ανεργίας στην Π.Ε. αγγίζει το 60,80%, με την πανδημία να οδηγεί στην περαιτέρω αποσάθρωση της ήδη απορρυθμισμένης αγοράς εργασίας. Τα μεγαλύτερα προβλήματα εκτός από τα ποσοστά της ανεργίας, αποτελούν οι απολύσεις, η αδήλωτη και ψευδώς δηλωμένη εργασία, η κατάχρηση αναστολών και της τηλεργασίας. Οι εργαζόμενοι βιώνουν μια τεράστια συντονισμένη επίθεση που αποτυπώθηκε με την κατάργηση της διαιτησίας του ΟΜΕΔ, της επέκτασης και κήρυξης υποχρεωτικών των Συλλογικών Συμβάσεων, του βάσιμου λόγου απόλυσης, της ευθύνης του εργολάβου- εργοδότη έναντι των υπεργολαβιών, γεγονός που ανοίγει τον δρόμο για την εφαρμογή της εκ περιτροπής εργασίας και τον δανεισμό εργαζομένων μεταξύ επιχειρήσεων.
Όπως καταγγέλλει το Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο Έδεσσας και Αλμωπίας, τέσσερα είναι τα κύρια προβλήματα της περιοχής. Η μεγάλη ανεργία που μαστίζει την περιοχή, η υποβάθμιση του τομέα υγείας, με μεγάλες ελλείψεις ιατρών στο νοσοκομείο και τα Κέντρα Υγείας της περιοχής, οι προϋποθέσεις για επίδομα ανεργίας, με επιτακτική την ανάγκη για αλλαγή του νόμου που προβλέπει μόνο 400 ημέρες επιδότησης ανεργίας στα τελευταία 4 χρόνια που ισχύει από 1/1/2013, με αποτέλεσμα άνεργοι να παραμένουν χωρίς το παραμικρό επίδομα, για πάρα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα. Παράλληλα, θα πρέπει να επανδρωθεί το ΣΕΠΕ στην Έδεσσα για να μπορούν να πραγματοποιούνται οι απαραίτητοι έλεγχοι και συγχρόνως να επανέλθει στην έδρα του το ΚΕ.Π.Ε.Κ. (Κέντρο Πρόληψης Επαγγελματικού Κινδύνου) από τη Θεσσαλονίκη που βρίσκεται σήμερα.
Στην Π.Ε. Ημαθίας, όπως αποτυπώνεται στα στοιχεία του Εργατοϋπαλληλικού Κέντρου Βέροιας, η γεωργία που αποτελούσε την πλεονάζουσα αγορά εργασίας, σήμερα έχει οδηγηθεί στην απαξίωση του γεωργικού επαγγέλματος και την άρνηση του εργατικού δυναμικού της περιοχής να εργαστεί στις αγροτικές δραστηριότητες, με αποτέλεσμα κάθε χρόνο να γίνεται μετάκληση αλλοδαπών εργατών και ως συνέπεια αυτού, να χάνονται από την τοπική οικονομία και από την ελληνική οικονομία γενικότερα εκατομμύρια ευρώ, τη στιγμή που χιλιάδες ευρώ καταβάλλονται σε ανέργους ως προνοιακά επιδόματα. Θα πρέπει η ελληνική πολιτεία να εντάξει στις ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης του Ο.Α.Ε.Δ τις εργασίες στις αγροτικές δραστηριότητες, έτσι ώστε να μπορούν κατά τόπους υποκαταστήματα να ενεργοποιήσουν το πλεονάζον εργατικό δυναμικό που βρίσκεται στις λίστες των μακροχρόνιων ανέργων.
Στην Π.Ε. Πιερίας, σύμφωνα με το Εργατικό Κέντρο Κατερίνης, ο νομός στηρίζεται κυρίως στον τουρισμό, με την υγειονομική κρίση να έχει χτυπήσει τα περισσότερα ξενοδοχεία και καταστήματα εστίασης. Χαρακτηριστικό είναι ότι από τους περισσότερους από 3.000 εργαζόμενους στον τουρισμό, μόνο 200 σχεδόν εργαζόμενοι σε όλο το νομό Πιερίας κατάφεραν να ενισχυθούν με το τρίμηνο επίδομα του ΟΑΕΔ, καθώς αποφάσισαν ότι αυτό θα χορηγείται μόνο σε όσους είχαν 80 ημέρες επιδότησης το χειμώνα. Δηλαδή, η υπουργική απόφαση όρισε ότι όσοι είχαν 85 ημέρες ανεργίας (ή και λίγες παραπάνω ανάλογα με το πόσο έμεινε ανοικτή η μονάδα που εργάζονταν) είναι άλλης κατηγορίας άνθρωποι, χωρίς ανάγκες. Επίσης, δεν υπάρχει καμία μέριμνα για εποχικούς εργαζόμενους χωρίς υποχρεωτική επαναπρόσληψη. Παράλληλα, απαιτούνται αυστηροί έλεγχοι απ' όλα τα εντεταλμένα όργανα για τη διασφάλιση της υγείας των εργαζομένων και φυσικά τη μαύρη εργασία, με τις καταγγελίες για καταπάτηση της εργατικής και ασφαλιστικής νομοθεσίας να είναι πλέον καθημερινές.
Στην Π.Ε. Κιλκίς, σύμφωνα με τα στοιχεία του Εργατικού Κέντρου του νομού Κιλκίς, η ανεργία είναι σε πολύ υψηλά επίπεδα, με την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί από τα μέτρα αντιμετώπισης της πανδημίας να δημιουργούν επιπλέον βάρος στους εργαζόμενους που καλούνται να διαχειριστούν τις επιπτώσεις αυτής της υγειονομικής κρίσης και της απορρύθμισης της αγοράς εργασίας.
Ανατολική Μακεδονία και Θράκη
Σύμφωνα με το Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο της Π.Ε. Καβάλας, τα κυριότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι είναι η τεράστια ανασφάλιστη εργασία, το μεγάλο ποσοστό μερικής εργασίας που φτάνει το 40% της συνολικής εργασίας. Ο τομέας της οικοδομής κατέχει πολύ χαμηλά επίπεδα απασχόλησης. Η ανεργία των ανειδίκευτων εργαζομένων ξεπερνά το 50%. Το γενικότερο ποσοστό της ανεργίας εκτιμάτε γύρω στο 30% στην Π.Ε. Η απασχόληση στον τομέα του Επισιτισμού και του Τουρισμού έπεσε φέτος πάνω από το 70%, αφού οι Βαλκάνιοι τουρίστες λόγω κορονοϊού δεν επισκέφθηκαν την περιοχή. Ο τομέας των μεταφορών και ιδίως οι αεροπορικές, μειώθηκαν σε ποσοστό πάνω από το 70% με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Ο τομέας της εξόρυξης και επεξεργασίας μαρμάρων έχει συρρικνωθεί λόγω των προβλημάτων στις χώρες μεταφοράς (Κίνα, Ρωσία). Μόνο οι τομείς της αγροτικής οικονομίας βρίσκονται σε σταθερή κατάσταση (σταφύλια, σπαράγγια, φρούτα, ακτινίδια), ωστόσο η γενικότερη οικονομική κατάσταση των εργαζόμενων έχει πληγεί λόγω των χαμηλών αμοιβών και της πανδημίας.
Το ποσοστό ανεργίας στη Δράμα, σύμφωνα με το Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο της Δράμας, έχει ξεπεράσει το 40% και είναι από τα πιο υψηλά στη χώρα, καθώς οφείλεται στο κλείσιμο πολλών εργοστασίων αλλά και την μεταφορά πολλών στη γειτονική Βουλγαρία. Παρά τις υποσχέσεις, η κατάσταση στην περιοχή δεν έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια. Στην ήδη αυξημένη ανεργία προστέθηκε μετά την οικονομική κρίση, η υγειονομική, δυσκολεύοντας ακόμα περισσότερο την κατάσταση. Πάγια αιτήματα η δημιουργία θέσης Επιθεωρητή Μεταλλείων στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας με έδρα τη Δράμα. Η λήψη μέτρων για την αναθέρμανση της οικοδομικής δραστηριότητας προς όφελος των εργαζομένων στον κλάδο της οικοδομής. Η ενίσχυση με κονδύλια των έργων υποδομής και ανάπτυξης της Π.Ε. Δράμας. Η στελέχωση των μονάδων Υγείας. Επιπλέον, απαιτείται η οδική σύνδεση της Δράμας με την Εγνατία Οδό και είναι σημαντικό να συμπεριληφθεί στη χάραξη της νέας Σιδηροδρομικής Εγνατίας, ώστε ο νομός να ενταχθεί καλύτερα στον συγκοινωνιακό χάρτη της χώρας, απαραίτητη προϋπόθεση για την τοπική ανάπτυξή και δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης.
Αυξητικές τάσεις της ανεργίας καταγράφει η Π.Ε. Ξάνθης, σύμφωνα με το Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο Ξάνθης, οδηγώντας τους εργαζόμενους της περιοχής σε ένα παρατεταμένο κλίμα αβεβαιότητας και ανασφάλειας. Τα σημαντικότερα προβλήματα που χρήζουν άμεσης λύσης είναι η καταπολέμηση της ανεργίας και η υποστήριξη των ανέργων, η διατήρηση των υπαρχουσών θέσεων εργασίας, η απαγόρευση των απολύσεων - διαθεσιμότητων και υποχρεωτικών αδειών. Λήψη άμεσων μέτρων για την πάταξη της μαύρης και ανασφάλιστης εργασίας. Ιδιαίτερη προστασία για τους κλάδους που πλήττονται άμεσα από την κρίση. Στήριξη των τοπικών ιδιωτικών εργοστασίων. Ολοκληρωμένα προγράμματα για την κάλυψη εργαζομένων που χάνουν τη δουλειά τους. Ενίσχυση της προστασίας των ανέργων με την αύξηση του επιδόματος ανεργίας. Επιδότηση μακροχρόνια ανέργων με επιδοτούμενα προγράμματα. Απαιτείται στήριξη της πολιτείας για να δοθούν ορισμένες λύσεις που θα αλλάξουν την κατάσταση στην περιοχή.
Τα προβλήματα που προέκυψαν από την κρίση του COVID 19 προστέθηκαν στα ήδη υπάρχοντα προβλήματα που υπήρχαν από την οικονομική κρίση, σύμφωνα με το Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο Κομοτηνής. Πάνω από τα μισά εργοστάσια εντός της Βιομηχανικής Περιοχής Κομοτηνής παραμένουν στα αζήτητα. Το αποτέλεσμα αυτής της μεγάλης αποβιομηχάνισης ήταν η εκτόξευση της ανεργίας σε επίπεδα του 35% με 40% στην Π.Ε. Ροδόπης. Παράλληλα, τα προβλήματα που δημιουργήθηκαν από την κρίση του COVID- 19 είναι πάρα πολλά. Έχει πληγεί το σύνολο της οικονομικής δραστηριότητας αλλά και ο κλάδος του επισιτισμού-τουρισμού. Η απόφαση του κλεισίματος του Μεθοριακού Σταθμού Νυμφαίας για τους τουριστικούς επισκέπτες από τα Βαλκάνια είχε σαν συνέπεια την υπολειτουργία και τελικά το κλείσιμο όλων των ξενοδοχειακών μονάδων της παραλιακής ζώνης της Ροδόπης. Αποτέλεσμα αυτού είναι η καταστροφή εκατοντάδων θέσεων εργασίας. Απαιτείται επανέναρξη της οικονομίας για την πρόοδο της κοινωνίας με ισότητα και δικαιοσύνη με βασικούς τρεις στόχους: Εργασία με πλήρη απασχόληση. Εισοδήματα με διασφάλιση του δικαιώματος των συλλογικών διαπραγματεύσεων για όλους τους εργαζόμενους. Κοινωνική προστασία για όλους, χωρίς αποκλεισμούς.
Σύμφωνα με το Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο Έβρου, οι εργαζόμενοι καλούνται για ακόμη μια φορά να σηκώσουν το δυσβάσταχτο βάρος των επιπτώσεων της πανδημίας σε ένα ήδη διαλυμένο από το 2010 εργασιακό τοπίο, όπου επιβλήθηκε η κατάργηση κάθε έννοιας του συλλογικού εργατικού δικαίου. Οι εργατικές διαφορές των παράνομων ή παράτυπων απολύσεων που τις βαφτίζουν οικειοθελείς αποχωρήσεις είναι καθημερινές. Οι μειώσεις πλέον στους ήδη κουτσουρεμένους μισθούς των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα αυτή την περίοδο, ως συνέπεια της πανδημίας και της υγειονομική κρίσης, κυμαίνονται μεσοσταθμικά στο 20 με 30% του μισθού. Οι αλλαγές και τα μέτρα που πήρε και συνεχίζει να παίρνει η Κυβέρνηση, είναι φανερό ότι δεν είναι σίγουρα μέτρα προστασίας των εργαζομένων, καθώς με οριζόντιο τρόπο προάγουν την ευελιξία και την κατάργηση των κλαδικών συμβάσεων εργασίας, με τη γενίκευση και την επιβολή των όρων της Εθνικής Γενική Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας.
Δυτική Μακεδονία
Στην Π.Ε. Φλώρινας, η παρατεταμένη οικονομική κρίση των προηγούμενων ετών σε συνδυασμό με την έξαρση της πανδημίας των τελευταίων μηνών έχουν οδηγήσει τον κόσμο της μισθωτής εργασίας σε ιδιαίτερα δυσμενή θέση. Ειδικά στην περιοχή, σύμφωνα με στοιχεία του Εργατικού Κέντρου Φλώρινας, η ανεργία αγγίζει το 35% ενώ το ποσοστό αυτό είναι ακόμα μεγαλύτερο στους νέους. Τα βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι νέοι και γενικότερα οι εργαζόμενοι του τόπου μας είναι η έλλειψη νέων σταθερών και καλά αμειβόμενων θέσεων εργασίας. Οι εργαζόμενοι είναι αντιμέτωποι με ελαστικές μορφές εργασίας, αναστολές συμβάσεων, απολύσεις και επιφυλακτικότητα ως προς την αναγνώριση των εκπαιδευτικών προσόντων τους. Στα πολύ υψηλά ποσοστά ανεργίας έρχεται να προστεθεί και το ζήτημα της απολιγνιτοποίησης της Δυτικής Μακεδονίας, η οποία, αν δεν υπάρξει ένα σωστό σχέδιο, θα αφήσει πίσω της στρατιές ανέργων χωρίς καμία εναλλακτική απασχόλησης. Το έμπειρο και εξειδικευμένο προσωπικό, που απασχολείται στη λιγνιτική παραγωγή και την παραγωγή ενέργειας χρειάζεται έναν νέο προσανατολισμό και μια απασχόληση σε έναν βιώσιμο κλάδο. Οι νέες θέσεις εργασίας που μπορούν να δημιουργηθούν στην περιοχή δεν είναι βέβαιο ότι θα αντιστοιχούν απαραίτητα στα προσόντα των πληττόμενων εργαζομένων, ενώ η εξασφάλιση καλών συνθηκών εργασίας, αμοιβών και παροχών αποτελεί ένα επιπλέον διακύβευμα.
Στην Π.Ε. Κοζάνης, σύμφωνα με τα στοιχεία του Εργατοϋπαλληλικού Κέντρου Κοζάνης, οι συνέπειες που επήλθαν λόγω της μικρής δραστηριότητας της ΔΕΗ καθώς και του χρονοδιαγράμματος απολιγνιτοποίησης είναι σαρωτικές και βίαιες, τα έντονα σημάδια των οποίων έγιναν αμέσως ορατά. Ενδεικτικά, μόνο στο Λιγνιτικό κέντρο Δυτικής Μακεδονίας (ΛΚΔΜ) θα χαθούν 800 θέσεις εργασίας, από την μείωση των προσλήψεων στα δίμηνα και οκτάμηνα, χωρίς να υπολογίζονται οι άλλοι σταθμοί και ορυχεία. Παρατηρείται ήδη μία μείωση των δραστηριοτήτων στα ορυχεία και τους σταθμού πάνω από 60% με συνέπεια αντίστοιχη μείωση των εργολαβιών και μεγάλη αύξηση της ανεργίας. Για να είναι δίκαιη η «Δίκαιη Μετάβαση», θα πρέπει να δοθεί στην περιοχή περισσότερος χρόνος, έτσι ώστε να αναπτυχθούν οι συνθήκες εκείνες που θα αποτρέψουν το βίαιο και άδικο της διαδικασίας και θα συνδεθούν όλες οι αποφάσεις με την ανάπτυξη. Η περιφέρεια της δυτικής Μακεδονίας, κρατά τα σκήπτρα της ανεργίας στη χώρα μας, ως εκ τούτω και ο νομός Κοζάνης πλήττεται από τα υψηλά ποσοστά. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ΟΑΕΔ το σύνολο των ανέργων στην Π.Ε. Κοζάνης για τον Ιούνιο του 2020 ανέρχονται στους 20.000 και στην Δυτική Μακεδονία στους 35.000. Μόνο εξαιτίας της απολιγνιτοποίησης υπολογίζονται ότι τα επόμενα χρόνια θα χαθούν από τη περιοχή μας 24.000 θέσεις εργασίας. Για να αντιληφθούμε το μέγεθος του προβλήματος, η συνολική απώλεια των θέσεων εργασίας θα είναι ίση με τον ενεργό πληθυσμό του νομού Κοζάνης, του μεγαλύτερου, της δυτικής Μακεδονίας. Σύμφωνα με τα δικά μας στοιχεία υπολογίζουμε ότι η ανεργία σήμερα στο νομό Κοζάνης ξεπερνάει το 35%.
Η απολιγνιτοποίηση το σχέδιο, ο χρόνος και η επόμενη ημέρα βρίσκονται στη λίστα των προβλημάτων που αντιμετωπίζει η Πτολεμαΐδα, με το Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο Πτολεμαΐδας να ζητά συγκεκριμένες προτάσεις και λύσεις για το αύριο της περιοχής και της κατάσταση που θα διαμορφωθεί με γνώμονα τους εργαζόμενους και τις ανάγκες τις περιοχής. Ο χρονικός ορίζοντας κλεισίματος των μονάδων της ΔΕΗ έχει δοθεί, όχι όμως και η απάντηση για τους εργαζόμενους αλλά και το τοπίο που θα διαμορφωθεί εργασιακά. Επιπλέον, μεγάλες επιχειρήσεις βάζουν λουκέτο την ώρα που η περιοχή βρίσκεται στην αβεβαιότητα.
Στην Π.Ε. Καστοριάς, όπως επισημαίνει το Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο Καστοριάς, η εργασιακή κατάσταση οδηγείται πλέον σε συνθήκες εργασιακής αποσύνθεσης. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ είναι αναγκαίο ένα πρόγραμμα ειδικής μέριμνας για τον νομό -υλοποίηση τοπικού προγράμματος- και αυτό για να μη φτάσουμε στο σημείο να πούμε ότι η πανδημία έδωσε τη χαριστική βολή. Στην περιοχή, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Ε.Κ.Κ., το ποσοστό της ανεργίας ξεπερνά το 55%. Από την άλλη πλευρά πανελλαδικά στατιστικά στοιχεία αναφέρουν το τελευταίο διάστημα μείωση της ανεργίας ,η οποία αγγίζει μάλιστα μόλις το 21%. Το ποσοστό αυτό δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα, διότι δεν εδράζεται σε κανένα πραγματικό και υπαρκτό στοιχείο. Η πραγματικότητα είναι τελείως διαφορετική και δείχνει ότι είναι ελάχιστα τα 8ωρα, οι ελαστικές μορφές εργασίας επικρατούν και η απλήρωτη εργασία είναι πλέον ο κανόνας για όσους δεν έχουν απολυθεί. Το Εργατικό Κέντρο Καστοριάς προτρέπει την κυβέρνηση και τους εκπροσώπους της μετά από σοβαρή διαβούλευση με τους τοπικούς φορείς να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να πιέσουν, προκειμένου να ξεκινήσουν τα μεγάλα αναπτυξιακά έργα που θα δώσουν θέσεις εργασίας και οικονομική ανάσα στα νοικοκυριά. Όπως είναι για συνέχιση του φράγματος Νεστορίου, που είναι εύλογη η απορία μας γιατί δεν έχει ξεκινήσει ακόμη. Μόνο σοβαρές προτάσεις για τις πραγματικές ανάγκες της περιοχής ενδέχεται να οδηγήσουν σε κάτι διαφορετικό, μέχρι να βγει τελικά, ο νομός από αυτή τη στασιμότητα.