Του Τάσου Αποστολίδη
Την 2η μεγαλύτερη πύλη εισόδου τουριστών στη χώρα αποτελεί ο συνοριακός σταθμός του Προμαχώνα στο νομό Σερρών, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία τόσο για το 2023 όσο και για την τρέχουσα χρονιά έως και την πρώτη εβδομάδα του Ιουλίου. Ο σταθμός έχει ξεπεράσει ήδη από πέρυσι σε συνολική διακίνηση πολιτών τον σταθμό των Ευζώνων και αποτελεί, μετά το αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος» της Αθήνας, την 2η συνολικά πύλη εισόδου στη χώρα και την πρώτη χερσαία.
Οι αριθμοί έρχονται να επιβεβαιώσουν τον κρίσιμο ρόλο που διαδραματίζει ο οδικός τουρισμός στην Ελλάδα, κάτι που υπήρχε για δεκαετίες αλλά έχει αρχίσει να γίνεται αντιληπτό κυρίως στη μετά-COVID περίοδο. Η σταδιακή ανάκαμψη του τουρισμού από το 2021 και μετά, έδειξε ότι η βασική πύλη χερσαίας εισόδου μετατοπίστηκε ανατολικότερα.
Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα ο πρόεδρος της ένωσης αστυνομικών υπαλλήλων Ν. Σερρών, Τάσος Αραμπατζής, η συνολική διακίνηση επιβατών στον μεγαλύτερο αερολιμένα της χώρας το 2023 ήταν 23 εκατομμύρια επιβάτες ενώ στον Προμαχώνα έφτασαν τα 14 εκατομμύρια, ξεπερνώντας ακόμη και το αεροδρόμιο «Μακεδονία» της Θεσσαλονίκης. Ο ίδιος ανέφερε ότι η κίνηση είναι ακόμη μεγαλύτερη φέτος, δίνοντας ενδεικτικά στοιχεία για το τελευταίο διάστημα. Μέσα στον Ιούνιο καταγράφηκε διακίνηση 1,3 εκ. ατόμων στη συνοριακή διάβαση Προμαχώνας-Κούλατα. Το διάστημα από 1 έως 7 Ιουλίου, καταγράφηκε διακίνηση 470.000 ατόμων, γεγονός που σύμφωνα με τους αστυνομικούς θα δώσει συνολική μηνιαία διακίνηση Ιουλίου άνω των 2 εκατομμυρίων. Εάν ο αριθμός αυτός επαληθευτεί, τότε δεν αποκλείεται ο Προμαχώνας να «πιάσει» ή και να ξεπεράσει το «Ελ. Βενιζέλος» σε συνολική διακίνηση.
Αξίζει να επισημανθεί ότι τα πολλά και διαφορετικά συστήματα καταγραφής των τουριστικών ροών στην Ελλάδα, δίνουν πολύ διαφορετικά νούμερα, όμως σε όλες τις περιπτώσεις, η κατάταξη των πυλών εισόδου παραμένει η ίδια και μάλιστα καταγράφεται με ποικίλους τρόπους η δυναμική του Προμαχώνα. Σύμφωνα με το INSETE, το ινστιτούτο του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων, στον Προμαχώνα αντιστοιχεί 25,5% μερίδιο αγοράς μεθοριακών σταθμών. Δηλαδή σε έναν μόνο σταθμό αντιστοιχεί το 1/4 της κίνησης που καταγράφουν συνολικά 15 συνοριακοί σταθμοί.
Από τον Προμαχώνα μπαίνουν στην Ελλάδα υπήκοοι κυρίως από χώρες όπως Βουλγαρία, Ρουμανία, Βόρεια Μακεδονία και Σερβία ενώ δεν περνά απαρατήρητος και ο αριθμός υπηκόων που καταφτάνει στην Ελλάδα από χώρες όπως η Μολδαβία και η Ουκρανία. Η δημοφιλία του συνοριακού σταθμού αποδίδεται στην πολύ καλή κατάσταση του αυτοκινητοδρόμου από τη Σόφια έως τα ελληνοβουλγαρικά σύνορα καθώς και στο γεγονός ότι ο συγκεκριμένος οδικός άξονας συνδέεται με άλλους κάθετους άξονες της βαλκανικής χερσονήσου. Εφαρμογές κινητών τηλεφώνων όπως η Google Maps έπαιξαν καθοριστικό ρόλο μιας και τουρίστες μπορούν πλέον εύκολα να δουν από το κινητό τους, σε πραγματικό χρόνο, από ποιο δρόμο μπορούν να κάνουν τη συντομότερη διαδρομή. Και είναι πασιφανές ότι επιλέγουν όλο και περισσότεροι τον Προμαχώνα.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις της αστυνομίας αλλά και της τουριστικής αγοράς, οι εισερχόμενοι από το σημείο έχουν προορισμούς όπως Κατερίνη, Θεσσαλονίκη, Χαλκιδική, Θάσο, Παραλία Οφρυνίου και Καβάλα. Σημειώνεται ότι ο κύριος όγκος τουριστών με προορισμό την Θάσο, την Καβάλα και την υπόλοιπη Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, εισέρχεται από τη συνοριακή διάβαση Μακάζα - Νυμφαία Ροδόπης, που αποτελεί το τρίτο σημαντικότερο χερσαίο σύνορο της Ελλάδας. Και από εκείνο το σημείο υπάρχει καλό οδικό δίκτυο στο βουλγαρικό έδαφος καθώς κι ένα… υποφερτό οδικό δίκτυο μόνο 30 χλμ στο ελληνικό έδαφος, μέχρι τα ΙΧ των αλλοδαπών τουριστών να εισέλθουν στην Εγνατία Οδό.
Στον Προμαχώνα οι αστυνομικοί ζητούν επειγόντως την ενίσχυση του σταθμού με προσωπικό, καθώς η κίνηση είναι συνεχής όλο το 24ωρο και πολύ αυξημένη από τις 4 τα ξημερώματα έως τις 11 το βράδυ. Στο σημείο υπηρετούν αστυνομικοί της διεύθυνσης Σερρών αλλά κι επιπλέον 20 αποσπασμένοι από άλλες αστυνομικές διευθύνσεις της Κεντρικής Μακεδονίας. Ο αριθμός δεν επαρκεί. Η κατάσταση είναι πιεστική καθώς πρέπει να τους χορηγηθούν οι θερινές άδειες. «Υπάρχει έντονο χωροταξικό πρόβλημα, θα έπρεπε να έχουν μεγαλώσει το χώρο και τους διαδρόμους στις εισόδους και εξόδους… αλλά εμείς τα λέγαμε, εμείς τα ακούγαμε, αυτοί που θα έπρεπε δεν τα έχουν ακούσει ποτέ» προσθέτει ο πρόεδρος των αστυνομικών των Σερρών, Τάσος Αραμπατζής.
Υπενθυμίζεται ότι προ μηνών, Βουλγαρία και Ρουμανία εντάχθηκαν στις χώρες της Συνθήκες Σένγκεν μόνο ως προς τις αεροπορικές μεταφορές. Τους επόμενους μήνες η Συνθήκη θα εφαρμοστεί και στα χερσαία σύνορα, γεγονός που αναμένεται να αυξήσει κατακόρυφα τις ροές προς και από Ελλάδα. Ταυτόχρονα αυτό θα σημάνει και τη μείωση της ανάγκης παρουσίας αστυνομικών από το 2025 και μετά. Για την ώρα η κατάσταση στον Προμαχώνα είναι εκρηκτική, με ουρές χιλιομέτρων και από τις δύο πλευρές των συνόρων και με αστυνομικούς και τελωνειακούς να «χτυπούν» 8ωρα στον ήλιο.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 14.07.2024