«Είναι λυπηρό ότι 200 χρόνια μετά την Ελληνική Επανάσταση η ΝΔ αρνείται τη συνταγματική ορατότητα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όλων ανεξαιρέτως των πολιτών», δηλώνει μεταξύ άλλων στη «ΜτΚ» η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και πρώην υπουργός Σία Αναγνωστοπούλου.
Σημειώνει επίσης πως «η «κακή» Συμφωνία των Πρεσπών αποτελεί το αποκορύφωμα του καιροσκοπισμού, του λαϊκισμού και της ψηφοθηρίας της δεξιάς του κ. Μητσοτάκη.
Πώς αποτιμάτε τη συζήτηση για τη συνταγματική αναθεώρηση στη Βουλή; Υπάρχουν οι προϋποθέσεις για μία συναινετική διαδικασία;
Είναι προφανές ότι σε μία συνταγματική αναθεώρηση αποτυπώνονται οι πολιτικές, κοινωνικές και ιδεολογικές συγκρούσεις ανάμεσα στις πολιτικές δυνάμεις. Παρά το γεγονός λοιπόν ότι επετεύχθησαν συναινέσεις και αναθεωρήθηκαν κάποιες διατάξεις, δυστυχώς χάσαμε την ευκαιρία για μία εκτεταμένη και θαρραλέα αναθεώρηση. Δεν ενσωματώθηκαν στο νέο συνταγματικό χάρτη της χώρας υπερώριμες διεκδικήσεις που προέκυψαν τόσο από την επώδυνη εμπειρία της δεκαετούς κρίσης όσο και από μία μακρά ιστορική, εθνική και ευρωπαϊκή εμπειρία της χώρας. Υπερίσχυσαν η νεοφιλελεύθερη στόχευση και ο οπισθοδρομικός νεοσυντηρητισμός της ΝΔ.
Έτσι χάσαμε την ευκαιρία για τον εξορθολογισμό των σχέσεων πολιτείας - κράτους (άρθρο 3), υπερώριμο αίτημα της κοινωνίας που χειραφετεί την εκκλησία από τον εναγκαλισμό του κράτους και διαλύει τις γκρίζες, ψηφοθηρικές ζώνες ανάμεσα στην εκκλησία και το κράτος. Χάσαμε την ευκαιρία προκειμένου να διευρυνθεί συνταγματικά το πεδίο των ανθρώπινων δικαιωμάτων σε όλους τους πολίτες αυτής της χώρας (άρθρο 5 παρ. 2), χωρίς διάκριση φύλου, σεξουαλικού προσανατολισμού, ταυτότητας φύλου κτλπ. Είναι λυπηρό ότι 200 χρόνια μετά την Ελληνική Επανάσταση η ΝΔ αρνείται τη συνταγματική ορατότητα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όλων ανεξαιρέτως των πολιτών. Χάσαμε την ευκαιρία επίσης να ενσωματώσουμε στο αναθεωρημένο σύνταγμα την οδυνηρή εμπειρία της δεκαετούς κρίσης, ώστε να δημιουργήσουμε θέσεις μάχης της κοινωνίας, για να μην ξαναπεράσει αυτά που πέρασε. Έτσι, εκτός από την υπερψήφιση του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος (δηλαδή 200 ευρώ περίπου), με το οποίο η ΝΔ συνταγματοποιεί τη νέα φτώχεια, δεν υπερψηφίστηκε η πρότασή μας για γενναία αναθεώρηση των άρθρων 21 και 22, προκειμένου να καταστήσουμε το σύνταγμα εγγυητή όλων των κοινωνικών δικαιωμάτων, των κοινωνικών υπηρεσιών, όπως επίσης και της εξασφάλισης των δημόσιων αγαθών (νερό, ενέργεια).
Από την άλλη μεριά, χάσαμε τη μεγάλη ευκαιρία να αποκαταστήσουμε την εμπιστοσύνη των πολιτών απέναντι στην πολιτική εξουσία, αφαιρώντας κάθε συνταγματική δυνατότητα «κουκουλώματος» φαινομένων διαφθοράς που συντελέστηκαν στο παρελθόν και οδήγησαν τη χώρα σε χρεοκοπία. Έτσι, δεν υπερψηφίστηκε η αυθεντική ερμηνεία του άρθρου 86 (περί ευθύνης υπουργών), με την οποία οι πράξεις δωροδοκίας, σε όποιο χρόνο και να συντελέστηκαν, να μην έχουν αποσβεστική προθεσμία.
Την ίδια ώρα έχει ξεκινήσει και η συζήτηση για την εκλογή προέδρου της Δημοκρατίας. Αν η κυβέρνηση προτείνει κάποιο πρόσωπο από το χώρο της κεντροαριστεράς, θα το στηρίξετε;
Η προτείνουσα Βουλή στην προηγούμενη κοινοβουλευτική περίοδο (κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ) έφερε προς αναθεώρηση το άρθρο 32 για την αποσύνδεση της εκλογής του ΠτΔ από τις εθνικές εκλογές, πρότεινε επίσης μια διαδικασία ευρύτατων συναινέσεων. Η ΝΔ, δυστυχώς, με τη διάταξη που υπερψήφισε, καθιστά τον ενσαρκωτή της ενότητας του έθνους κομματάρχη του επιτελικού κράτους της ΝΔ. Σε ό,τι μας αφορά, δεν μπαίνουμε στη συζήτηση της προεδρολογίας, που αφορά την εσωκομματική σύγκρουση της ΝΔ. Υπάρχει πρόεδρος της Δημοκρατίας που επιτελεί τα καθήκοντά του με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Κατά τα άλλα, αναμένουμε την «απόφαση του βουνού» του κ. Πρωθυπουργού.
Η Νέα Δημοκρατία μετά την εκλογή της δηλώνει πως θα εφαρμόσει την «κακή» Συμφωνία των Πρεσπών. Ωστόσο, η εφαρμογή της φαίνεται να «παγώνει» και από τις δύο χώρες. Σας ανησυχεί μία ενδεχόμενη υποβάθμιση της Συμφωνίας;
Η «κακή» Συμφωνία των Πρεσπών αποτελεί το αποκορύφωμα του καιροσκοπισμού, του λαϊκισμού και της ψηφοθηρίας της δεξιάς του κ. Μητσοτάκη. Αφού έδωσε βήμα και «δρόμο» προεκλογικά σε όλα τα ακροδεξιά στοιχεία, αφού γέμισε ανασφάλεια τους καλοπροαίρετους πολίτες που ανησυχούσαν για την πατρίδα, μετεκλογικά ομνύει τη Συμφωνία των Πρεσπών. Εμείς χαιρετίζουμε αυτήν την ολική επαναφορά της ΝΔ και θα στηρίξουμε κάθε προσπάθεια πιστής εφαρμογής της Συμφωνίας. Ωστόσο -και για να μην υποβαθμιστεί η Συμφωνία- ο κ. Μητσοτάκης οφείλει πρώτον να «εκπαιδεύσει» τους βουλευτές και τα στελέχη του να αποκαλούν τη Βόρεια Μακεδονία με το όνομά της (και όχι Σκόπια, κτλ.), και δεύτερον να αναλάβει ο ίδιος πρωτοβουλίες στα Βαλκάνια και την Ε.Ε.
Στον ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεστε σε διαδικασία ανασυγκρότησης και διεύρυνσης. Εκτιμάτε πως έχετε βγάλει παραγωγικά συμπεράσματα από την περίοδο της διακυβέρνησής σας;
Ο ΣΥΡΙΖΑ, χάρη στο ποσοστό που του έδωσε ο ελληνικός λαός στις τελευταίες εκλογές, εκφράζει το μεγάλο αριστερό, προοδευτικό και δημοκρατικό κόσμο αυτής της χώρας. Η κυβερνητική εμπειρία συνιστά τεράστια παρακαταθήκη για την ανασυγκρότηση αυτού του χώρου. Είναι μία παρακαταθήκη ωστόσο, που αναλύεται διαρκώς και θα αναλυθεί συνθετικά, κριτικά και αυτοκριτικά στο συνέδριό μας. Για τον ΣΥΡΙΖΑ, που έβγαλε τη χώρα από τα μνημόνια και αποκατέστησε την κυριαρχία της χώρας και την αξιοπρέπεια των εργαζομένων, που μείωσε την ανεργία, που έφερε «ριζοσπαστικά» νομοσχέδια (ιθαγένεια, ταυτότητα φύλου, Συμφωνία των Πρεσπών), που έβαλε τα θεμέλια για ένα πραγματικό κοινωνικό κράτος, που προσπάθησε να αλλάξει το αναπτυξιακό και παραγωγικό μοντέλο της χώρας και, κυρίως, που άσκησε μια πολυεπίπεδη εξωτερική πολιτική και αποκατέστησε το κύρος της χώρας στην περιοχή και στην Ε.Ε., αυτή η παρακαταθήκη είναι πολύτιμη.
Σε περίοδο εσωστρέφειας και ανασυγκρότησης βρίσκεται και ο χώρος του ΚΙΝΑΛ/ΠΑΣΟΚ, ενώ το Ποτάμι ανέστειλε και επίσημα την λειτουργία του. Πώς βλέπετε τις εξελίξεις στο χώρο του κέντρου;
Δεν θα μπω στη συζήτηση τώρα για άλλα κόμματα. Θα πω απλώς ότι «κέντρο» χωρίς ιδεολογικό στίγμα, χωρίς δέσμευση σε ποιο μέτωπο ανήκει (συντηρητικό ή προοδευτικό), δεν υπάρχει. Ωστόσο, οφείλω να πω ότι, παρά τις αντιπαραθέσεις με τον ΣΥΡΙΖΑ, το Ποτάμι -και ο ίδιος ο κ. Θεοδωράκης- δεν υπολόγισαν το κόστος και πήραν θέση με παρρησία κατεξοχήν στη Συμφωνία των Πρεσπών.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ", 1 Δεκεμβρίου 2019