Στις ράγες του εκσυγχρονισμού και της ψηφιοποίησης μετά από χρόνια οικονομικής καχεξίας που τον άφησαν πίσω, βαδίζει με σταθερά βήματα ο ΟΣΕ φιλοδοξώντας παράλληλα να ξαναβάλει το τραίνο στις… καρδιές των Ελλήνων.
Ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του Οργανισμού, Σπυρίδων Πατέρας ανοίγει τα χαρτιά του στη «ΜτΚ» ενώ πατώντας πάνω στις… ράγες του ρεαλισμού συνιστά υπομονή, δεσμευόμενος όμως πως οι πολίτες βήμα – βήμα, «δε γίνονται όλα μαζί», θα δουν αισθητές βελτιώσεις στο σιδηροδρομικό δίκτυο.
«Oι κυριότερες προκλήσεις για τον ΟΣΕ αυτή τη στιγμή έχουν να κάνουν με τη στελέχωση (πρσλήψεις), τις υποδομές (συντήρηση του δικτύου) και τη χρηματοδότηση. Η συντήρηση και η αναβάθμιση του υπάρχοντος δικτύου (τηλεδιοίκηση, σηματοδότηση) επιτυχγάνονται σε μεγάλο βαθμό από εργολαβίες με εξειδικευμένες εταιρείες. Προς την κατεύθυνση αυτή διασφαλίστηκαν από το υπουργείο Υποδομών, μέσω του νέου ΠΔΕ, την άνοιξη 20 εκατ. ευρώ ενώ ευελπιστούμε και σε νέους πόρους το 2023. Ο ΟΣΕ για επαρκή συντήρηση του δικτύου χρειάζεται περίπου 50 εκατ. ευρώ ετησίως», αναφέρει.
Ο κ. Πατέρας προαναγγέλει εξελίξεις ακόμα κι εντός του έτους για τον διαγωνισμό που αφορά τη συντήρηση του οριζόντιου άξονα της Βόρειας Ελλάδας, δηλαδή των γραμμών Φλώρινα - Πλατύ και Στρυμόνας – Αλεξανδρούπολη. Ο αρχικός προϋπολογισμού αγγίζει τα 300 εκατ. ευρώ με τη χρηματοδότηση να καλύπτεται με ΣΔΙΤ (πόροι από Ταμείο Ανάκαμψης και ιδιώτες).
Το 50% αφορά παρεμβάσεις ανάταξης και το 50% συντήρηση του δικτύου, με στόχο την συμβασιοποίησή του έως τα τέλη του 2023. Η σύμβαση θα «τρέξει» από το 2024 και θα είναι 20ετούς διάρκειας. «Το επιβατικό κοινό θα αρχίσει να βλέπει απτά αποτελέσματα βελτίωσης του δικτύου και μειωμένους χρόνους ταξιδιών μετά το 2027», τονίζει.
Μένοντας στις υποδομές, ο κ. Πατέρας στέκεται στη σύνδεση λιμανιών, αεροδρομίων και Βιομηχανικών Περιοχών με το σιδηροδρομικό δίκτυο.
«Στο εμπορευματικό κομμάτι, η ανάταξη της γραμμής Στρυμόνα – Προμαχώνα που ήταν σε κακή κατάσταση είναι κρίσιμο ζήτημα καθώς θα αυξήσει την χωρητικότητα του δικτύου γεγονός που θα επιτρέψει τη διακίνηση περισσότερων φορτίων προς Μεσόγειο και Αφρική. Προς την κατεύθυνση αυτή πιέζει και η Κομισιόν. Λόγω της κατάστασης στην Ουκρανία είναι αναγκαία η ανάπτυξη διαδρόμων αλληλεγγύης για μεταφορά φορτίων, μέχρι την άνοιξη του 2023 θα έχουμε απτά αποτελέσματα».
Εστιάζοντας στο μείζον ζήτημα του ανθρώπινου δυναμικού, ο πρόεδρος του ΟΣΕ υποστηρίζει «πως μετά από πολλά χρόνια θα προσληφθούν στον Οργανισμό 217 άτομα (σταθμάρχες, τεχνίτες γραμμής, ηλεκτρολόγους, κλειδούχοι, διοικητικοί), ο διαγωνισμός για τα 90 από αυτά ήδη τρέχει. Για τους 90 εκτιμώ πως μέσα στο 2023 θα έχουν τοποθετηθεί στις θέσεις τους, για τους υπόλοιπους ο στόχος είναι όσο το δυνατόν πιο σύντομα να πιάσουν δουλειά, η διαδικασία πάντως θα ολοκληρωθεί μέσα στο επόμενο έτος».
«Σιδηροδρομικός κόμβος η Βόρεια Ελλάδα»
Για τις σιδηροδρομικές προοπτικές της Θεσσαλονίκης και ευρύτερα της Βόρειας Ελλάδας, εμφανίζεται ιδιαίτερα αισιόδοξος καθώς «όλη η σιδηροδρομική κυκλοφορία διέρχεται από τη Βόρεια Ελλάδα. Τα λιμάνια Θεσσαλονίκης και Αλεξανδρούπολης είναι κομβικά και έχουν τεράστια δυναμική. Ο ρόλος της περιοχής είναι καίριος για τις επιβατικές και εμπορευματικές μεταφορές, οι συνδέσεις της χώρας μας με την Ευρώπη περνάνε από τη Βόρεια Ελλάδα. Υπάρχουν δύο συνδέσεις με τη Βουλγαρία, μία με τη Βόρεια Μακεδονία μέσω της Ειδομένης αλλά και μία εν δυνάμει σύνδεση της Φλώρινας με τη Βόρεια Μακεδονία. Υπάρχει στα σκαριά και μία σύνδεση με την Αλβανία αλλά πρέπει πρώτα να γίνουν μελέτες για να προχωρήσει».
Αναφερόμενος στο ακανθώδες θέμα των τελών χρήσης του δικτύου και τις διαπραγματεύσεις με την Hellenic Train, επισημαίνει πως «λύση ακόμα δεν έχει βρεθεί αλλά υπάρχει ένας σαφώς προσδιορισμένος οδικός χάρτης επίλυσης του θέματος ο οποίος είναι δύσκολος», αφήνοντας ανοιχτό παράθυρο για το περίγραμμα μίας λύσης πριν το καλοκαίρι του 2023. «Ψάχνουμε τη χρυσή τομή», επισημαίνει χαρακτηριστικά.
Για τις καθυστερήσεις που παρατηρούνται συχνά – πυκνά στα δρομολόγια των τραίνων, υποστηρίζει πως «τα προβλήματα στον σιδηρόδρομο οφείλονται είτε στους συρμούς είτε στην υποδομή, η κάθε καθυστέρηση μπορεί να οφείλεται σε διαφορετικό λόγο, δε γίνεται ένα δίκτυο 2.500 χιλιομέτρων να μην έχει προβλήματα. Το θέμα είναι πόσο γρήγορα αντιμετωπίζονται, ο ΟΣΕ κάνει ό,τι μπορεί με το προσωπικό και τις εργολαβίες που διαθέτουμε, διαχειριζόμαστε αυτά που προκύπτουν με τον βέλτιστο τρόπο, δε δουλεύουν όλα ρολόι. Η Hellenic Train σε όποιον κι αν οφείλονται τα προβλήματα πρέπει να διαχειρίζεται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το επιβατικό κοινό το οποίο μπορεί να υποστεί καθυστερήσεις».
Ποια είναι η θέση του τραίνου παγκοσμίως αλλά και στην Ελλάδα σε μία ψηφιακή εποχή που «τρέχει» ταχύτατα;
«Το μέλλον του τραίνου είναι ήδη εδώ. Αν δει κανείς τον διεθνή μεταφορικό χάρτη διαπιστώνει πως αποτελεί το βασικό μέσο μεταφοράς και για το επιβατικό κοινό αλλά και για τις εμπορευματικές μεταφορές, οι πολίτες στην Ελλάδα θέλουν το τραίνο αν οι υπηρεσίες που του προσφέρονται είναι βελτιωμένες. Ο κόσμος θέλει να ξέρει πως θα φύγει και θα φθάσει στην ώρα του με άνεση και ασφάλεια, δε θεωρώ πως παίζει μεγάλο ρόλο αν φτάσει 10 λεπτά νωρίτερα, πιο πολύ τον ενδιαφέρει αν θα έχει μία αξιόπιστη σύνδεση wi – fi κατά τη διάρκεια της διαδρομής. Ας μην ξεχνάμε πως το τραίνο είναι οικονομικότερο από άλλα μέσα μεταφοράς, τα συγκριτικά του πλεονεκτήματα είναι αδιαμφισβήτητα», σημειώνει.
Μπορούμε στην Ελλάδα να φτάσουμε σε επίπεδο υπηρεσιών υψηλών προδιαγραφών στο προσεχές μέλλον;
«Στην Ελλάδα απέχουμε ακόμα από το ένα υψηλό επίπεδο υπηρεσιών, όπως αυτό που απολαμβάνουν άλλες ευρωπαϊκές χώρες, γίνονται όμως βήματα. Ο εκσυγχρονισμός του σιδηροδρομικού δικτύου θα αρχίσει να γίνεται σταδιακά ορατός στους πολίτες, αυτό που δε θα δούμε στην Ελλάδα θα είναι ένα τραίνο που πηγαίνει με 400 χλμ/ώρα, δεν υπάρχει στρατηγικός σχεδιασμός για κάτι τέτοιο. Η αύξηση όμως της ταχύτητας, της χωρητικότητας του δικτύου για τις εμπορευματικές μεταφορές, η μείωση των χρόνων, η υλοποίηση κρίσιμων έργων υποδομών, η ενίσχυση των δυνατοτήτων του επιβατικού κοινού να χρησιμοποιεί τα επιβατικά μέσα, η έγκαιρη ενημέρωση των πολιτών όταν υπάρχουν καθυστερήσεις είναι χαρτογραφημένα και ήδη δρομολογούνται», καταλήγει ο κ. Πατέρας.
* Δημοσιεύτηκε στη «ΜτΚ» στις 18.12.2022