Ένας από τους πιο γνωστούς whistleblowers διεθνώς θα συμμετάσχει σε ανοιχτή εκδήλωση στη Θεσσαλονίκη με θέμα τους μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος, την προστασία που (πρέπει να) απολαμβάνουν και τη διαφθορά που καταγγέλλουν εντός των φορέων όπου εργάζονται. Πρόκειται για τον James Wasserstrom, προβεβλημένη περίπτωση μάρτυρα δημοσίου συμφέροντος, που κατήγγειλε και αποκάλυψε φαινόμενα κακοδιαχείρισης στο Κόσοβο από στελέχη της προσωρινής διοίκησης που είχε ορίσει το 2007 ο ΟΗΕ. Συγκεκριμένα κατήγγειλε στους προϊστάμενούς του δύο υψηλόβαθμα στελέχη του ΟΗΕ που δωροδοκήθηκαν για την ανάθεση ενός έργου κατασκευής εργοστασίου ενέργειας στο Κόσσοβο. Ο Wasserstrom κατέθεσε την καταγγελία του στο γραφείο εποπτείας του ΟΗΕ όμως αντί να επιβραβευτεί για τη στάση του απολύθηκε από τον ΟΗΕ, τον οποίο είχε υπηρετήσει επί 30 χρόνια. Έπειτα από μακρόχρονη νομική μάχη αποδείχθηκε ότι οι καταγγελίες του είχαν βάση.
Ο ίδιος θα μοιραστεί με το κοινό πτυχές της εμπειρίας του, η οποία οδήγησε στην αποπομπή του από τον ΟΗΕ, συμβάλλοντας στην ευρύτερη συζήτηση για το καθεστώς προστασίας αυτών των μαρτύρων και την αναθεώρηση των πολιτικών και του νομικού πλαισίου στο οποίο υπάγονται.
Επίσης θα μιλήσει ο Nelson Graves, ιδρυτής του News Decoder, ενός οργανισμού που επιχειρεί να καλλιεργήσει στους νέους ανθρώπους τις δεξιότητες εκείνες - μεταξύ αυτών και δημοσιογραφικές -, ώστε να εξελιχθούν σε υπεύθυνους πολίτες.
Τους ομιλητές θα προλογίσουν ο Dr. David Wisner, Διευθυντής του Dukakis Center και η Dr. Άννα Δαμάσκου, Πρόεδρος της Διεθνούς Διαφάνειας Ελλάδος.
Το πλαίσιο προστασίας των μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος στην Ελλάδα θεσπίστηκε το 2014. Προστατεύει κυρίως μάρτυρες σε υποθέσεις οικονομικών εγκλημάτων που ζημιώνουν το δημόσιο. Η σχετική ευρωπαϊκή οδηγία θα υποχρεώνει τα κράτη μέλη σε 2 χρόνια να θεσπίσουν ενιαία προστασία σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα.
"Yπήρχαν υποθέσεις μαρτύρων που νόμιζαν ότι είχαν προστασία αλλά επειδή το πλαίσιο προστασίας είναι πολύ στενό, τελικά κατέληξαν με σωρεία αγωγών και μηνύσεων εναντίον τους. Στις περισσότερες περιπτώσεις διαφθοράς ευρύς αριθμός μη εμπλεκομένων προσώπων γνώριζε για μεγάλο χρονικό διάστημα τι συντελείτο αλλά δεν είχε το θάρρος να βγει και να καταγγείλει» λέει στο makthes.gr η κ. Δαμάσκου.
Η εκδήλωση διοργανώνεται σε μία χρονική συγκυρία στην οποία καταγράφεται μεγάλο ενδιαφέρον για τους whistleblowers, είτε είναι δημόσιοι υπάλληλοι, δημοσιογράφοι, είτε απλοί ιδιώτες που στρέφουν την προσοχή μας σε περιπτώσεις παράβασης καθήκοντος, διαφθοράς, κακομεταχείρισης κλπ. Χαρακτηριστικές περιπτώσεις που αναφέρει η κ. Δαμάσκου είναι τα Wikileaks, τα Luxleaks, η υπόθεση που διερευνά το Κογκρέσο κατά του προέδρου των ΗΠΑ Ντ. Τραμπ αλλά και η υπόθεση Novartis.
Η συζήτηση που θα πραγματοποιηθεί την ερχόμενη Τετάρτη θα θίξει επίσης τον τρόπο με τον οποίο το κοινό αντιμετωπίζει τους whistleblowers:
Είναι άξιοι συγχαρητηρίων ή άτομα που λειτουργούν μεροληπτικά και με κριτήριο το οικονομικό όφελος;
Πώς προστατεύονται και ποιες πιθανές νομικές επιπτώσεις αντιμετωπίζουν;
Πώς πρέπει να αναλογιστούμε τους δημοσιογράφους που συχνά διακινδυνεύουν τη ζωή τους για τις ανάγκες του ρεπορτάζ και της δημοσιογραφικής αλήθειας;
Την εκδήλωση διοργανώνουν το Dukakis Center του ACT – American College of Thessaloniki και η Διεθνής Διαφάνεια Ελλάδος/Transparency International Greece, την Τετάρτη 11 Δεκεμβρίου 2019, στις 7 το απόγευμα, στο Daios Hotel στη Θεσσαλονίκη (Daios Hotel, Λεωφόρος Νίκης 59).
Η εκδήλωση, που επιχειρεί να θέσει τη διαφθορά και την ανάγκη της διαφάνειας στο επίκεντρο του δημοσίου βίου, είναι η τρίτη κατά σειρά που διοργανώνουν από κοινού το Κέντρο Dukakis και η Διεθνής Διαφάνεια Ελλάδας.