Παρουσία της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου και του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη απονέμεται σήμερα, στον κορυφαίο πιανίστα και μαέστρο Ντάνιελ Μπάρενμποϊμ, το ευρωπαϊκό βραβείο «Αυτοκράτειρα Θεοφανώ». Η τελετή απονομής -η τρίτη κατά σειρά από την καθιέρωση της ετήσιας βράβευσης το 2020- θα γίνει το απόγευμα, στη Ροτόντα.
Ο Ντάνιελ Μπάρενμποϊμ, ένας ζωντανός μύθος της μουσικής, έχει αναπτύξει πλούσια παιδαγωγική και φιλειρηνική δράση, με κορυφαία πρωτοβουλία όλων τη δημιουργία της West-Eastern Divan Orchestra, μιας ορχήστρας κλασικής μουσικής, που απαρτίζουν Ισραηλίτες και Παλαιστίνιοι και η οποία έχει λάβει το 2016 τον τίτλο του Global Advocate for Cultural Understanding από τα Ηνωμένα Έθνη
Η αιφνίδια επιδείνωση της υγείας του Ντάνιελ Μπάρενμποϊμ, που αφορά σε σοβαρή νευρολογική πάθηση, όπως πρόσφατα ανέφερε και ο ίδιος με δημόσια ανακοίνωση, δε θα του επιτρέψει να παραστεί και να παραλάβει το βραβείο αυτοπροσώπως. Στη θέση του, το βραβείο θα παραλάβει ο γιος του Μάικλ Μπάρενμποϊμ, συνεχιστής του οράματος, ο οποίος θα εκφωνήσει και τον λόγο του βραβευθέντος.
Λίγο πριν την τελετή, ο Μάικλ Μπάρενμποϊμ αναφέρει: «Είναι μεγάλη τιμή για μένα και τους συναδέλφους μουσικούς της West-Eastern Divan Orchestra, να είμαστε στη Θεσσαλονίκη και να παραλαμβάνουμε το Βραβείο Αυτοκράτειρα Θεοφανώ εκ μέρους του πατέρα μου, Ντάνιελ Μπάρενμποϊμ. Είναι ιδιαίτερη τιμή για τον ίδιο να λαμβάνει αυτό το βραβείο ως αναγνώριση όχι μόνο του έργου του, αλλά και της αφοσίωσης και του θάρρους κάθε μουσικού της ορχήστρας».
Τη West-Eastern Divan Orchestra δημιούργησαν το 1999 ο Ντάνιελ Μπάρενμποϊμ με τον Παλαιστίνιο μελετητή λογοτεχνίας Έντουαρντ Σαϊντ, για να ενισχύσουν τον διαπολιτισμικό διάλογο στη Μέση Ανατολή μέσω της μουσικής και της συμβίωσης.
«Σε αυτή την ορχήστρα, η μουσική ήταν πάντα ένα σημείο εκκίνησης για συζήτηση και σύνδεση», επισημαίνει ο Σαμίρ Ομπάντο (βιολί) και η Κατρίν Σπίγκελ (βιόλα) συμπληρώνει ότι η ορχήστρα «δίνει στους ανθρώπους που έρχονται από τη Μέση Ανατολή την ευκαιρία να γνωρίσουν “τον άλλο”. Ήταν ένα ασφαλές μέρος για να μιλήσουμε για τα συναισθήματά μας και να καταλάβουμε, ακόμα κι αν δεν συμφωνούμε απαραίτητα. Όλα γίνονται με μεγάλο σεβασμό».
Συναυλίες ειρήνης
Ένας από τους κεντρικούς σκοπούς της ορχήστρας είναι να εμφανίζεται στις χώρες από τις οποίες κατάγονται τα μέλη της, με ορόσημα τις συναυλίες σε Ραμπάτ, Ντόχα, 'Αμπου Ντάμπι και Παλαιστίνη, ενώ εμβληματικές παραστάσεις της ήταν η αποχαιρετιστήρια συναυλία προς τιμήν του τότε Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ Κόφι Ανάν, στην Αίθουσα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ το 2006, καθώς και μια συναυλία στα σύνορα Νότιας-Βόρειας Κορέας το 2011.
Το έργο της West-Eastern Divan Orchestra άνοιξε το δρόμο για την ίδρυση της Barenboim-Said Akademie και της συνδεδεμένης αίθουσας συναυλιών Pierre Boulez Saal στο Βερολίνο. Η Akademie δεσμεύεται από το παιδαγωγικό πνεύμα των Μπάρενμποϊμ και Σαϊντ και την κοινή τους προσπάθεια να υπερκεράσουν ιδεολογικούς διχασμούς.
Το βραβείο Θεοφανώ
Με στόχο να αναδείξει τις κοινές ευρωπαϊκές αρχές και αξίες, τις ιστορικές καταβολές και γεωγραφικές ρίζες, το βραβείο «Αυτοκράτειρα Θεοφανώ» φιλοδοξεί να είναι μια γέφυρα αλληλοκατανόησης των διαφορετικών λαών και πολιτισμικών χαρακτηριστικών που συνθέτουν τη σημερινή Ευρώπη και απονέμεται κάθε χρόνο από το ομώνυμο Ίδρυμα Θεοφανώ-Theophano Foundation μέσα από διαδικασία αξιολόγησης από τη Συμβουλευτική και τη Διοικούσα Επιτροπή του Ιδρύματος.
Πρόεδρος της Συμβουλευτικής Επιτροπής είναι ο επίτιμος πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Herman Count Van Rompuy και πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής είναι ο Σταύρος Ανδρεάδης, πρόεδρος της Πολιτιστικής Εταιρείας Επιχειρηματιών Βορείου Ελλάδος.
Την εκδήλωση θα συντονίσει ο δημοσιογράφος και διευθυντής της εφημερίδας «Καθημερινή», Αλέξης Παπαχελάς, ενώ θα αναμεταδοθεί ζωντανά από την ΕΡΤ3 (18:30).
Μία μέρα μετά την απονομή του βραβείου στη Θεσσαλονίκη, στο πλαίσιο της εκδήλωσης, εγκαινιάζεται την Τετάρτη 12 Οκτωβρίου στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού έκθεση ζωγραφικής και σχεδίου του Βέλγου καλλιτέχνη και ποιητή Jan Vanriet, που φιλοτέχνησε το βραβείο Θεοφανώ, ένα έργο που συνδυάζει στοιχεία της Βυζαντινής Τέχνης με αυτά του μοντερνισμού.