Σε παλαιότερες εποχές θα λέγαμε «ετοίμασε το εκλογικό σου βιβλιάριο». Η εντύπωση που έχει δημιουργηθεί τις τελευταίες ημέρες είναι ότι οι εκλογές δεν πρόκειται να γίνουν στο τέλος της τετραετίας, δηλαδή μετά τις πανελλαδικές, προς το τέλος Ιουνίου. Εδώ και περίπου ένα δεκαήμερο το προεκλογικό άρωμα είναι εξαιρετικά έντονο ώστε να το ανιχνεύει ακόμη και αυτός που έχει προβλήματα όσφρησης.
Οι εκλογές μυρίζουν από μακριά, από τις σχεδόν καθημερινές προεκλογικές εξορμήσεις, δηλώσεις και πρωτοβουλίες των πολιτικών αρχηγών. Πλέον το μόνο που απομένει είναι να ανακοινώσει ο πρωθυπουργός την ακριβή ημερομηνία διεξαγωγής τους. Έπειτα από αρκετές αμφιταλαντεύσεις ο Κυριάκος Μητσοτάκης φαίνεται να έχει αποφασίσει να τελειώνει με τις εκλογές, με την απλή και την ενισχυμένη αναλογική, πριν από το Πάσχα. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι το αργότερο μέσα στον Μάρτιο θα στηθούν για πρώτη φορά οι κάλπες ώστε μετά έναν μήνα να γίνουν και οι δεύτερες εκλογές.
Σύμφωνα με πολιτικούς παρατηρητές σημαντικό ρόλο στην απόφαση του πρωθυπουργού να επισπεύσει κατά τι το χρόνο των εκλογών, έπαιξαν οι τελευταίες δημοσκοπήσεις. Σε όλες ανεξαιρέτως, ακόμη και σε αυτές οι οποίες δημοσιεύονται σε Μέσα Ενημέρωσης φίλα προσκείμενα προς το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης η Νέα Δημοκρατία έχει καθαρό προβάδισμα έναντι του ΣΥΡΙΖΑ, όπως καθαρή υπεροχή έναντι του Αλέξη Τσίπρα έχει και ο Κυριάκος Μητσοτάκης, τόσο ως καταλληλότερος για την πρωθυπουργία, όσο και στις συγκρίσεις σε επιμέρους τομείς, πλην αυτού της διαφάνειας. Παράλληλα, το κυβερνών κόμμα διατηρεί ισχυρότατο προβάδισμα στην λεγόμενη «παράσταση νίκης», ακόμη και μεταξύ ψηφοφόρων που επιλέγουν κόμματα της αντιπολίτευσης.
Κάπου εδώ τελειώνουν τα καλά νέα για τη ΝΔ. Όλες οι τελευταίες δημοσκοπήσεις καταγράφουν σαφή φθορά στα ποσοστά του κυβερνώντος κόμματος και κατά συνέπεια κλείσιμο της ψαλίδας σε σχέση με τον ΣΥΡΙΖΑ παρότι το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν είναι αυτό που καρπώνεται το μεγαλύτερο μέρος της φθοράς της ΝΔ. Κρίσιμο εύρημα των δημοσκοπήσεων το οποίο αξιολογούν πολύ σοβαρά στο Μέγαρο Μαξίμου είναι η επιμέτρηση της φθοράς που συνεπάγεται για το κυβερνών κόμμα η υπόθεση των παρακολουθήσεων.
Ο κ. Μητσοτάκης φαίνεται να μην συμμερίζεται πλέον τις απόψεις συνεργατών του που λένε ότι «οι υποκλοπές ό,τι ζημιά ήταν να κάνουν την έκαναν». Απεναντίας, φαίνεται να είναι εγγύτερα στην άποψη σύμφωνα με την οποία «η πραγματική φθορά από τις παρακολουθήσεις δεν έχει αποτυπωθεί ακόμη στο σύνολό της στις δημοσκοπήσεις». Επιπλέον, από τη στιγμή που η υπόθεση βρίσκεται στα χέρια της Δικαιοσύνης η κυβέρνηση αδυνατεί στο εξής να ελέγξει τις εξελίξεις, όπερ σημαίνει ότι είναι εκτεθειμένη σε νέα απρόοπτα.
MRB (OPEN) 3 Νοεμβρίου
Το μήνα Νοέμβριο δημοσιεύτηκαν συνολικά επτά δημοσκοπήσεις. Η αρχή έγινε στις 3 Νοεμβρίου με την MRB (OPEN), σύμφωνα με την οποία το προβάδισμα της ΝΔ διαμορφώνεται στο 6,1%. Συγκεκριμένα, στην πρόθεση ψήφου η Νέα Δημοκρατία συγκεντρώνει ποσοστό 29,1% και ακολουθούν ΣΥΡΙΖΑ 23%, ΠΑΣΟΚ 11,5%, ΚΚΕ 5%, Ελληνική Λύση 4,5%, ΜέΡΑ 25 3%, Έλληνες 2,6%, Πατριωτική Ένωση 1,2%, άλλο κόμμα 2,1%, αδιευκρίνιστη ψήφος 18%.
Σε ερώτηση ποιος είναι καταλληλότερος για πρωθυπουργός, ο Κυριάκος Μητσοτάκης συγκέντρωσε το 38,1%, με τον Αλέξη Τσίπρα να συγκεντρώνει 29,2%. Οι πολίτες κλήθηκαν επίσης να απαντήσουν σε ποιον έχουν εμπιστοσύνη στη διαχείριση των εθνικών θεμάτων με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να συγκεντρώνει 46% έναντι 20,6% του Αλέξη Τσίπρα ενώ σε θέματα ανάπτυξης τα ποσοστά ήταν 37,6% έναντι 27% αντίστοιχα. Αναφορικά με τη στήριξη του εισοδήματος των πολιτών και της μεσαίας τάξης, ο Αλέξης Τσίπρας συγκέντρωσε 34,7% έναντι 28,5% του Κυριάκου Μητσοτάκη, ενώ ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ προηγείται επίσης με 29,2% έναντι 24% σε θέματα διαφθοράς/διαφάνειας και ό,τι αφορά ακρίβεια και αισχροκέρδεια με 30,6% έναντι 29,4%.
Σε ερώτηση ποιο είναι το βασικότερο θέμα που τους απασχολεί, οι ερωτηθέντες απάντησαν Ακρίβεια 51,9%.
ALCO (ALPHA) 21 Νοεμβρίου
Στην πρόθεση ψήφου η ΝΔ προηγείται με 30,3%, έναντι 23% του ΣΥΡΙΖΑ, διαφορά 7,3 ποσοστιαίων μονάδων. Η διαφορά είναι μία μονάδα μικρότερη από την προηγούμενη μέτρηση (ΝΔ 31,2%, ΣΥΡΙΖΑ 22,9%, διαφορά 8,3%). Όπως εξήγησε ο διευθύνων σύμβουλος της Alco Κ. Παναγόπουλος, η μείωση της διαφοράς οφείλεται στο γεγονός ότι το θέμα των υποκλοπών «φρέναρε» τις εισροές από άλλους χώρους στη ΝΔ. Τα άλλα κόμματα λαμβάνουν: ΠΑΣΟΚ: 11,4%, ΚΚΕ: 5,2%, Ελληνική Λύση 4,9%, ΜέΡΑ25 2,7%, Έλληνες 2,1%.
PULSE (SKAΪ) 23 Νοεμβρίου
Στην πρόθεση ψήφου με αναγωγή επί των εγκύρων, η Νέα Δημοκρατία αγγίζει ένα ποσοστό της τάξης του 33%, έναντι 26% που συγκεντρώνει ο ΣΥΡΙΖΑ. Το ΠΑΣΟΚ συγκεντρώνει 11,5%, στο 5,5% βρίσκεται το ΚΚΕ και στο 4% η Ελληνική Λύση, ενώ το ΜέΡΑ25 συγκεντρώνει ποσοστό 3%.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης συγκεντρώνει 39% για καταλληλότερος πρωθυπουργός, έναντι 28% του Αλέξη Τσίπρα.
Στην ερώτηση για το ποιος μπορεί να αντιμετωπίσει καλύτερα τα θέματα διαφάνειας, ο Κ. Μητσοτάκης συγκεντρώνει 27%, έναντι 28% του Αλέξη Τσίπρα και 12% του Νίκου Ανδρουλάκη. Στους υπόλοιπους τομείς, ενεργειακή κρίση, οικονομία και εξωτερική πολιτική, υπερτερεί με διαφορά ο κ. Μητσοτάκης.
Μetron
Analysis (Mega) 24 Νοεμβρίου
Στην πρόθεση ψήφου, η Νέα Δημοκρατία συγκεντρώνει το 28,9% έναντι 20,9% του ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής είναι τρίτο κόμμα με 11,3%. Ακολουθούν ΚΚΕ με 4,8%, Ελληνική Λύση με 3,4% και ΜέΡΑ25 με 3,6%. Στην εκτίμηση ψήφου, η διαφορά ανάμεσα στο κυβερνών κόμμα και την αξιωματική αντιπολίτευση διαμορφώνεται στις 10,2 ποσοστιαίες μονάδες, καθώς η Νέα Δημοκρατία συγκεντρώνει 36,5% και ο ΣΥΡΙΖΑ 26,3%. Σε ό,τι αφορά την παράσταση νίκης, το ποσοστό της ΝΔ είναι 68%, έναντι 18% του ΣΥΡΙΖΑ.
Αρνητικά αξιολογεί η πλειονότητα τόσο την κυβέρνηση (53%) όσο και την αντιπολίτευση (72%). Επίσης, το 50% αξιολογεί αρνητικά τον Κυριάκο Μητσοτάκη και το 71% τον Αλέξη Τσίπρα.
Τέλος, στην ερώτηση για τον καταλληλότερο πρωθυπουργό το 37% επιλέγει τον Κυριάκο Μητσοτάκη και το 17% τον Αλέξη Τσίπρα, ενώ το 27% απαντά «κανένας». Μάλιστα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης επικρατεί με «άνεση» 10 μονάδων του Αλέξη Τσίπρα στο ερώτημα ποιος μπορεί να εγγυηθεί καλύτερα την λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών.
PRORATA (Σφυγμός Νοεμβρίου) 28 Νοεμβρίου
Στην εκτίμηση πρόθεσης ψήφου (χωρίς αναγωγή) η Νέα Δημοκρατία καταγράφει ποσοστό 30%, ακολουθεί ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ με ποσοστό 25%, ενώ το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ κατατάσσεται τρίτο με ποσοστό 10.5%. Η εκλογική επιρροή του ΚΚΕ ανιχνεύεται στο 4.5%, της Ελληνικής Λύσης στο 4% και του ΜέΡΑ25 στο 2,5%.
Σύμφωνα με τις προσλήψεις της κοινής γνώμης, το σημαντικότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η χώρα σήμερα παραμένει και σε αυτή την πανελλαδική μέτρηση (σ.σ. όπως και στην αμέσως προηγούμενη του Σεπτεμβρίου) η ακρίβεια, ενώ ακολουθούν: τα εθνικά θέματα, τα ζητήματα μισθών και συνθηκών εργασίας, τα θέματα διαφθοράς και διαφάνειας, οι παρακολουθήσεις - υποκλοπές και τα θέματα δημόσιας ασφάλειας και εγκληματικότητας.
Παρότι η ικανοποίηση από το κυβερνητικό έργο κυμαίνεται στο 34%, εντούτοις τα κόμματα της αντιπολίτευσης αξιολογούνται ακόμα πιο αρνητικά ως προς το δικό τους αντιπολιτευτικό έργο. Πιο συγκεκριμένα, μόλις το 22% δηλώνει απόλυτη ή σχετική ικανοποίηση από το έργο του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, το 14% από το έργο του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, το 13% από το έργο του ΚΚΕ, το 9% από αυτό της Ελληνικής Λύσης και το 17% από το αντίστοιχο του ΜέΡΑ25.
Ως το πιο αξιόπιστο πολιτικό κόμμα αναδεικνύεται η Νέα Δημοκρατία, με το 40% να διατηρεί την άποψη ότι πρόκειται για ένα «αξιόπιστο» ή «σχετικά αξιόπιστο» κόμμα. Δεύτερο στη σχετική λίστα έρχεται το ΚΚΕ με 34%, τρίτος ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ με 32%, ενώ ακολουθεί το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ με 31%, το ΜεΡΑ25 με 22% και τέλος, καταγραφόμενο ως το πιο αναξιόπιστο μεταξύ των κοινοβουλευτικών κομμάτων αναδεικνύεται η Ελληνική Λύση (9%). Ως προς τον δείκτη ικανότητας διακυβέρνησης, περίπου 1 στους 2 θεωρεί ότι η Νέα Δημοκρατία είναι ένα κόμμα «ικανό» ή «σχετικά ικανό» να κυβερνήσει, ενώ ακολουθεί ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ με 36%, το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ με 34%, το ΜεΡΑ25 με 13% και το ΚΚΕ με 10%.
Πρώτη κατατάσσεται η Νέα Δημοκρατία με ποσοστό 37% ως προς το κόμμα που βρίσκεται εγγύτερα στα προβλήματα και τις ανησυχίες των πολιτών και ακολουθεί ο ΣΥΡΙΖΑ με ποσοστό 36%, ενώ σε απόσταση αναπνοής ακολουθεί το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ.
Στη σύγκριση μεταξύ του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Αλέξη Τσίπρα, o πρωθυπουργός εμφανίζεται ως αποτελεσματικότερος στην επίλυση σημαντικών προβλημάτων, συνεπέστερος απέναντι σε όσα λέει και υπόσχεται, αλλά και ικανότερος στη διαχείριση των οικονομικών της χώρας, ενώ ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης ως πιο ασυμβίβαστος απέναντι σε κατεστημένα συμφέροντα, πιο ακέραιος στη διαχείριση των οικονομικών του κράτους, αλλά και ως να αφουγκράζεται καλύτερα τα προβλήματα της κοινωνίας.
Αξιοσημείωτη σε σχέση με τον «Σφυγμό του Σεπτεμβρίου» είναι η βελτίωση του πρωθυπουργού στον δείκτη «αντισυστημικότητας», καθώς πλέον θεωρείται «ασυμβίβαστος απέναντι σε κατεστημένα συμφέροντα» από το 28% έναντι του 25% της προηγούμενης μέτρησης. Συμπυκνώνοντας σε μεγάλο βαθμό τα παραπάνω ευρήματα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης (41%) συνεχίζει να υπερτερεί του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης (34%) στον δείκτη εμπιστοσύνης για το αξίωμα του πρωθυπουργού.
Παράλληλα, η μέτρηση της δυνητικής εκλογικής επιρροής των κοινοβουλευτικών κομμάτων καταγράφει την τρέχουσα περίοδο ένα ανώτατο δυνητικό εκλογικό όριο για τη Νέα Δημοκρατία της τάξης του 40%, ενώ για το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης της τάξης του 34%, ποσοστά τα οποία αντιστοιχούν στον όγκο των ψηφοφόρων με τον οποίο το κάθε κόμμα «συνομιλεί», διεκδικώντας την προτίμηση τους στον δρόμο προς τις επερχόμενες βουλευτικές εκλογές.
Τέλος, στον δείκτη όχλησης από μια πιθανή ανάληψη της εξουσίας από τα δύο κυρίαρχα στον εκλογικό ανταγωνισμό κόμματα, η μεγαλύτερη μερίδα (46%) θα ενοχλούνταν περισσότερο αν κέρδιζε ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ τις επερχόμενες βουλευτικές εκλογές, ενώ η μικρότερη (43%) αν το κυβερνών κόμμα πετύχαινε μια νέα εκλογική νίκη.
MARC (ANT1) 29 Νοεμβρίου
Σαφές προβάδισμα 8 μονάδων διατηρεί η Νέα Δημοκρατία από τον ΣΥΡΙΖΑ με 32%, έναντι 24%. Ακολουθούν ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ με 11,3%, ΚΚΕ με 5,6%, Ελληνική Λύση με 4,1% και ΜέΡΑ25 με 3%.
Το 47,1% πιστεύει πως η Νέα Δημοκρατία θα καταφέρει να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση, με το 43,6% να πιστεύει σε συνεργασία, ΣΥΡΙΖΑ - ΠΑΣΟΚ - ΜέΡΑ25.
Στη δημοτικότητα των πολιτικών αρχηγών μετά τον Κ. Μητσοτάκη που συγκεντρώνει 47,8% ακολουθεί ο Νίκος Ανδρουλάκης με 34,3%, ξεπερνώντας τον Αλέξη Τσίπρα που συγκεντρώνει 33,7%. Πρώτο μέλημα των πολιτών είναι η ακρίβεια (83%).
GPO (STAR) 30 Νοεμβρίου
Προβάδισμα 6,8% έχει η ΝΔ έναντι του ΣΥΡΙΖΑ. Συγκεκριμένα, το κυβερνών κόμμα συγκεντρώνει 32,4% έναντι 25,6% του ΣΥΡΙΖΑ και ακολουθούν το ΠΑΣΟΚ με 11%, το ΚΚΕ με 5,7%, η Ελληνική Λύση με 3,4% και το ΜέΡΑ25 με 2,2%. Αξιοσημείωτο στη δημοσκόπηση της GPO είναι το γεγονός ότι η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη συγκεντρώνει τις περισσότερες αρνητικές απαντήσεις σε μία σειρά θεμάτων, παρ’ όλα αυτά οι περισσότεροι δηλώνουν ότι θα ψηφίσουν τη ΝΔ στις εκλογές, αλλά και ότι εμπιστεύονται τον πρωθυπουργό περισσότερο από ό,τι τον Αλέξη Τσίπρα.
Το 43,2% θεωρεί καταλληλότερο πρωθυπουργό τον Κυριάκο Μητσοτάκη, έναντι 32,4% που θεωρεί καταλληλότερο τον Αλέξη Τσίπρα.
Με μεγάλη διαφορά (47,1%) το πιο σημαντικό πρόβλημα για τους πολίτες είναι -όπως συνήθως- η ακρίβεια και ο πληθωρισμός.
Παράλληλα, ενώ τέσσερις στους δέκα θεωρούν ότι τα μέτρα για την ακρίβεια είναι θετικά, μόνο το 25,2% εκτιμά ότι το «καλάθι του νοικοκυριού» έχει συμβάλει πολύ ή αρκετά κατά της ακρίβειας, ενώ το 72,7% απαντά ότι έχει συμβάλει λίγο ή καθόλου.
Τέλος, το 70,8% θεωρεί ότι το πρωθυπουργικό περιβάλλον γνώριζε για τις παρακολουθήσεις πολιτικών και δημοσιογράφων.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 04.12.2022