Περίπου 1.500 δείγματα από τεστ που πραγματοποιούνται για κορονοϊό καταφθάνουν καθημερινά στο Εθνικό Κέντρο Αναφοράς Γρίπης Βόρειας Ελλάδας, εκεί όπου βρίσκεται το Εργαστήριο Μικροβιολογίας του ΑΠΘ στον τρίτο όροφο της Ιατρικής Σχολής του πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, στον εξοπλισμό του οποίου διαγνώστηκε το πρώτο θετικό κρούσμα κορονοϊού στην χώρα μας.
Πρόκειται για δείγματα που λαμβάνουν οι υπάλληλοι στις κινητές μονάδες του ΕΟΔΥ στον συνοριακό σταθμό του Προμαχώνα αλλά και για δείγματα που λαμβάνονται στα νοσοκομεία της Βόρειας Ελλάδας. Τα στελέχη του εργαστηρίου εργάζονται από νωρίς το πρωί μέχρι αργά το βράδυ, με την συνδρομή πλέον και εθελοντών, προκειμένου να υπάρχουν άμεσα αποτελέσματα.
Την ώρα, που η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα προσπαθεί να βρει το εμβόλιο για την αντιμετώπιση της πανδημίας, με τα κρούσματα να αυξάνονται λόγω του ανοίγματος του τουρισμού στην χώρα μας και με τους ειδικούς να μιλούν για ένα δεύτερο κύμα εξάπλωσης και διασποράς του ιού, υγειονομικοί παράγοντες δηλώνουν στη «ΜτΚ» πως το διάστημα της καραντίνας η δημόσια υγεία και οι δομές υγείας θωρακίστηκαν και πως υπάρχει σχέδιο για την αντιμετώπιση ενός νέου κύματος το φθινόπωρο. Είναι έκδηλη ωστόσο η ανησυχία των εμπλεκομένων, ανησυχία που προκύπτει τόσο για τις πτυχές του κορονοϊού που παραμένουν άγνωστες, όσο και για το γεγονός ότι προ των πυλών βρίσκεται η γρίπη.
Σύμφωνα με την διευθύντρια του Εθνικού Κέντρου Αναφοράς Γρίπης Β. Ελλάδας και καθηγήτρια Μικροβιολογίας της Ιατρικής Σχολής του ΑΠΘ, Άννα Παπά-Κονιδάρη με τα πρόσφατα μέτρα που επιβλήθηκαν για όσους επιθυμούν να περάσουν από τα σύνορα Βουλγαρίας - Ελλάδας στον Προμαχώνα, δηλαδή τη συμπλήρωση της σχετικής φόρμας εντοπισμού PLF αλλά και το αναγκαστικό μέτρο για διεξαγωγή τεστ 72 ώρες πριν την έλευση στα σύνορα, το οποίο πρέπει να είναι αρνητικό, «έχει μειωθεί σημαντικά ο αριθμός θετικότητας των δειγμάτων» υποστηρίζει η κ. Παπά.
«Από τα δείγματα που ελέγχουμε, έχουμε αποτελέσματα την ίδια ημέρα. Δεν βλέπουμε καμία σημαντική αύξηση στα κρούσματα, τουλάχιστον στο δικό μας το εργαστήριο. Προσωπικά πιστεύω πως η εικόνα είναι καλή. Πρέπει να συνεχιστεί η προσπάθεια για να συνεχίσουμε να είμαστε καλά» λέει η κ. Παπά σημειώνοντας πως από τα 1.500 δείγματα που ελέγχονται καθημερινά στο εν λόγω εργαστήριο τα περίπου 1.000 είναι από τον Προμαχώνα.
Από την πλευρά της, η Γεωργία Γκιούλα, βιοπαθολόγος και αναπληρώτρια καθηγήτρια μικροβιολογίας στο Α’ Εργαστήριο Μικροβιολογίας της Ιατρική Σχολής ΑΠΘ υποστηρίζει πως βλέπουμε μια ήπια εκδοχή του κορονοϊού. «Το βλέπουμε και στην Ιταλία, που ενώ υπάρχουν κρούσματα δεν έχουμε πολλούς θανάτους και γεμάτες εντατικές. Ο ιός κυκλοφορεί και υπάρχει. Πολλά περιστατικά που εντοπίζουμε είναι θετικά αλλά ασυμπτωματικά» σχολιάζει. «Δεν χρειάζεται πανικός αλλά πρέπει να προσέχουμε. Να κάνουμε κτήμα μας και να εντάξουμε στην καθημερινότητά μας τα μέτρα που έχουν επιβληθεί.
Ας ελπίσουμε τον χειμώνα ο ιός να συνεχίσει αυτό το «καλό πρόσωπό του» για να μην έχουμε δυσάρεστες συνέπειες» σημειώνει. Όπως εξηγεί η κ. Γκιούλα ο κορονοϊός όπως και άλλοι ιοί είναι «επιρρεπείς σε μεταλλάξεις. Αλλάζουν δηλαδή εύκολα το γενετικό τους υλικό και αυτό μπορεί να σημαίνει ότι μπορεί να αλλάξει το πόσο εύκολα ή δύσκολα μεταδίδονται και πόσο ισχυρή είναι η παθογόνος δράση τους, χωρίς βέβαια να έχει αποδειχτεί». Σύμφωνα με την κ. Γκιούλα το εργαστήριο στο οποίο εργάζεται πραγματοποιεί αυτό το διάστημα μελέτες. «Τα περιστατικά στα οποία ανιχνεύεται ο ιός είναι ήπια. Αυτό φαίνεται και από τις ΜΕΘ, δεν έχουμε βαριές κλινικές εικόνες και τα κρεβάτια άδειασαν» σημειώνει η ίδια. Όπως λέει η κ. Γκιούλα τα πρώτα συμπεράσματα από τις μελέτες που βρίσκονται σε εξέλιξη στο εργαστήριο θα ανακοινωθούν τον Σεπτέμβριο. Η ίδια εστιάζει επίσης στο γεγονός ότι τους επόμενους μήνες στην Ελλάδα εκτός από τον κορονοϊό θα έχουμε να αντιμετωπίσουμε και τον ιό της γρίπης για τον οποίο όμως «υπάρχει εμβόλιο» σημειώνει με νόημα σε αντίθεση με τον COVID-19.
Καλύτερη η κατάσταση σε σχέση με το προηγούμενο διάστημα
Το νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ ήταν το νοσοκομείο αναφοράς για τον νέο κορονοϊό, όταν η πανδημία χτύπησε την πόρτα της Ελλάδας. Σήμερα, λίγους μήνες αργότερα ο διοικητής του, Παντελής Παντελιάδης σημειώνει στη «ΜτΚ» ότι «η κατάσταση είναι πολύ καλύτερη σε σχέση με το προηγούμενο διάστημα». «Είμαστε πιο οργανωμένοι και με μεγαλύτερο αριθμό κλινών ΜΕΘ σε ό,τι αφορά τόσο το νοσοκομείο μας αλλά και όλη τη χώρα» ισχυρίζεται και τονίζει ότι στην έναρξη της πανδημίας το νοσοκομείο διέθετε μόλις οκτώ κλίνες ΜΕΘ και σήμερα ο αριθμός των κλινών ανέρχεται σε 27. «Υπερτριπλασιάσαμε τον αριθμό των κλινών. Από πλευράς εξοπλισμού επίσης υπάρχει επάρκεια μηχανημάτων, διαθέτουμε και αναπνευστήρες και αναλώσιμα υλικά αλλά και μηχανήματα σε όλα τα τμήματα» σημειώνει.
Σύμφωνα με πληροφορίες οι δωρεές ιδιωτών στο νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ ανέρχονται σε 2.200.000 ευρώ, ενώ οι προσλήψεις επικουρικού προσωπικού με διάρκεια συμβάσεων τα δυο έτη ανέρχονται σε 150 περίπου άτομα τα οποία εντάχθηκαν στο δυναμικό του νοσοκομείου και τα οποία όπως το σύνολο των υγειονομικών και των γιατρών έχουν εκπαιδευτεί για την αντιμετώπιση ασθενών που νοσηλεύονται με κορονοϊό. «Προσωπικά εκτιμώ ότι βρισκόμαστε σε πολύ καλό σημείο και είμαστε αισιόδοξοι» λέει ο κ. Παντελιάδης, εστιάζοντας στο γεγονός ότι πρέπει οι πολίτες να τηρούν τα μέτρα που έχουν επιβληθεί ώστε να μην υπάρξει ανεξέλεγκτη εξάπλωση του ιού.
«Εάν συνεχίσουν να έρχονται στο νοσοκομείο ασθενείς με αυτά τα συμπτώματα που συναντάμε τις τελευταίες ημέρες, είμαστε καλά» σημειώνει ο πρόεδρος των Εργαζομένων του νοσοκομείου «ΑΧΕΠΑ», Χαράλαμπος Κοροξένος.
Σε επίπεδο νοσοκομείων Θεσσαλονίκης, όπως υποστηρίζει στη «ΜτΚ» στέλεχος του υπουργείου Υγείας η εικόνα είναι ικανοποιητική. «Υπάρχει σχεδιασμός. Έχουμε προχωρήσει σε τρίτο κύμα προσλήψεων και εκπαιδεύεται όλο το προσωπικό των πρωτοβάθμιων δομών Υγείας, ώστε να γνωρίζουν όλοι να παίρνουν δείγματα» τονίζει χαρακτηριστικά. Όπως λέει χαρακτηριστικά ο εν λόγω παράγοντας η διαδικασία των προσλήψεων είναι μια «δυναμική διαδικασία καθώς σχεδόν καθημερινά παρουσιάζονται νεοπροσλαμβανόμενοι στα νοσοκομεία» αναφέρει χαρακτηριστικά. Στη Θεσσαλονίκη σήμερα λειτουργούν τα νοσοκομεία «ΑΧΕΠΑ» και «Γ. Παπανικολάου» ως νοσοκομεία αναφοράς. Ωστόσο, σύμφωνα με τους αρμόδιους υπάρχουν αρκετές Μονάδες Εντατικής Θεραπείας στα νοσοκομεία της πόλης σε περίπτωση που χρειαστεί να νοσηλευτούν εκεί ασθενείς.
Αρχές Σεπτεμβρίου μάλιστα αναμένεται να κατασκευαστούν με χρηματοδότηση του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος» στο νοσοκομείο «Ιπποκράτειο» τριάντα νέες κλίνες Μονάδας Εντατικής Θεραπείας και άλλες δέκα κλίνες Μονάδων Αυξημένης Φροντίδας. Σήμερα το «Ιπποκράτειο» διαθέτει οκτώ κλίνες ΜΕΘ.
Προσοχή και αυστηρή τήρηση των μέτρων
Οι ειδικοί πάντως εμφανίζονται προβληματισμένοι και εκτιμούν πως τους επόμενους μήνες, κυρίως το φθινόπωρο δεδομένου πως δεν θα υπάρξει ξανά καραντίνα και γενικό lockdown τα κρούσματα θα αυξηθούν. Μιλώντας στη «ΜτΚ» ο καθηγητής Μικροβιολογίας του ΕΚΠΑ και πρόεδρος της Επιτροπής Λοιμώξεων του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Αττικό, Σπύρος Πουρνάρας εστιάζει στην «αυστηρή τήρηση των μέτρων» όπως λέει χαρακτηριστικά συμπληρώνοντας ότι θα πρέπει να «μην ακουμπάμε το πρόσωπό μας, τα μάτια και την μύτη μας με τα χέρια, να πλένουμε καλά τα χέρια μας, να φοράμε μάσκες στους κλειστούς χώρους και να κρατάμε μεγάλες αποστάσεις».
«Έτσι θα αντιμετωπίσουμε την εξάπλωση του κορονοϊού. Πρέπει να μην συγχρωτιζόμαστε» σημειώνει ο κ. Πουρνάρας.
Για πολλά κενά και προβλήματα κάνει λόγο η ΠΟΕΔΗΝ
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζομένων Δημόσιων Νοσοκομείων, Μιχάλης Γιαννακός υποστηρίζει πως οι προσλήψεις που έχουν γίνει μέχρι σήμερα αφορούν κυρίως επικουρικό προσωπικό και όχι γιατρούς και ανέρχονται σε 4.500. «Λόγω του lockdown το Σύστημα Υγείας στην πρώτη φάση του κορονοϊού δεν πιέστηκε. Από τη στιγμή που δεν θα υπάρξει καραντίνα προβληματιζόμαστε γιατί θα πιεστεί επιπλέον. Τα προβλήματα είναι πολλά. Υπάρχουν χιλιάδες κενά, οι λίστες χειρουργείων είναι μακρές, πολλά νοσοκομεία λόγω υποχρηματοδότησης δεν μπορούν να καλύψουν βασικές τους ανάγκες» σημειώνει ο κ. Γιαννακός. Όπως υποστηρίζει ο κ. Γιαννακός όλο το προηγούμενο διάστημα πανελλαδικά άνοιξαν μόλις 100 νέες κλίνες ΜΕΘ. «Για να δημιουργηθούν νέες κλίνες ΜΕΘ χρειάζονται μελέτες, κατασκευές στα νοσοκομεία και χρόνο» σχολιάζει ο ίδιος, ενώ εκτιμά πως οι δωρεές ιδιωτών ανέρχονται σε 100.000.000 ευρώ.
«Από 560 πριν την πανδημία, τώρα έχουμε 660. Οι προσωρινές ΜΕΘ που δημιουργήθηκαν για τον κορονοϊό δεν κάνουν για όλα τα περιστατικά. Χρειαζόμαστε 3.500 κλίνες ΜΕΘ και απέχουμε πολύ από τον στόχο» λέει. «Τα εκατό επιπλέον κρεβάτια τα είχαμε, ήταν εξοπλισμένα αλλά δεν λειτουργούσαν» συμπληρώνει ο πρόεδρος της ΠΟΕΔΗΝ. «Το Σύστημα Υγείας δημιούργησε κρεβάτια για κορονοϊό τα οποία όμως επίσης επιστρέφουν στην… κανονικότητά τους» τονίζει. Από την πλευρά του, ο εκτελεστικός γραμματέας της ΠΟΕΔΗΝ, Πέτρος Κετικίδης εκτιμά ότι στη Θεσσαλονίκη σήμερα υπάρχουν περίπου 80 κλίνες ΜΕΘ. «Παράλληλα με τις προσλήψεις του επικουρικού προσωπικού για COVID-19 έχουμε ένα μαζικό κύμα φυγής λόγω συνταξιοδότησης. Αυτοί θα πολλαπλασιαστούν μέχρι το τέλος της χρονιάς» εξηγεί ο κ. Κετικίδης.
Σύμφωνα με τον ίδιο στο νοσοκομείο «Γ. Γεννηματάς» προστέθηκαν μόλις 23 άτομα, στο «Άγιος Δημήτριος» 25, στο «ΑΧΕΠΑ» 70 άτομα, το «Ιπποκράτειο» προσέλαβε 60 άτομα, το «Παπαγεωργίου» 30 άτομα, το «Γ. Παπανικολάου» επίσης πρόσθεσε στο δυναμικό του περίπου 70 άτομα. «Το πρώτο κύμα το αντιμετώπισε το παλιό νοσηλευτικό προσωπικό. Σε ένα ενδεχόμενο νέο κύμα οι εργαζόμενοι στα νοσοκομεία θα γονατίσουν» ισχυρίζεται ο κ. Κετικίδης και τονίζει πως οι ελλείψεις σε αναλώσιμα είναι πολλές.
Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα από το βήμα της Βουλής ο υπουργός Υγείας Βασίλης Κικίλιας εντός τριών μηνών δημιουργήθηκαν 160 νέες κλίνες ΜΕΘ, ενώ η δυναμική συμπεριλαμβανομένων και των κλινών των ιδιωτικών νοσοκομείων ανέρχεται σε 1.017. «Και τώρα κάνουμε μια συστηματική και οργανωμένη προσπάθεια η οποία θα αρχίσει να ευοδώνεται τους επόμενους μήνες, για να δημιουργήσουμε μόνιμες δομές, μόνιμες ΜΕΘ στον αριθμό τον οποίο σας ανέφερα και είναι ο μέσος όρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δηλαδή 12 κλίνες ανά 100.000 κατοίκους» είπε ο κ. Κικίλιας.
Σε ό,τι αφορά τις νέες προσλήψεις αυτές ξεπερνούν τις 5.000. «Μιλάμε για 610 γιατρούς, 2.402 νοσηλευτές, 2.082 λοιπό υγειονομικό προσωπικό, όταν ο αρχικός προγραμματισμός μιλούσε για 2.00 άτομα» είπε απαντώντας σε επίκαιρη ερώτηση 80 βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ.
Κορονοϊός και ιός Δυτικού Νείλου
Την ίδια ώρα, ανησυχία προκαλούν τα δυο κρούσματα του ιού Δυτικού Νείλου, ένα στην Ξάνθη και άλλο ένα στην Καρδίτσα, που έγινε γνωστό πως εντοπίστηκαν σε δείγματα που εξετάστηκαν στο Εθνικό Κέντρο Αναφοράς Γρίπης Β. Ελλάδας. «Αυτή την περίοδο λαμβάνουμε περίπου δέκα δείγματα για ιό Δυτικού Νείλου την ημέρα. Στο παρελθόν λαμβάναμε δέκα την εβδομάδα και αναμένουμε να αυξηθούν» υποστηρίζει η κ. Παπά.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 26 Ιουλίου 2020