Έπειτα από δεκαετίες εγκατάλειψης, φαίνεται πως βρίσκεται λύση για την αξιοποίηση της βίλας Τζεμποργά, του κτιρίου όπου άλλοτε λειτουργούσε το ιταλικό προξενείο στην οδό Βασιλίσσης Όλγας. Σύμφωνα με διασταυρωμένες πληροφορίες της «ΜτΚ», ο νέος ιδιοκτήτης της «Βίλα Όλγα», όπως αποκαλούν την έπαυλη οι Ιταλοί, θα είναι το Ίδρυμα Ωνάση.
Εδώ και λίγες εβδομάδες, η γειτονιά της Βασιλίσσης Όλγας ανάμεσα στη Σχολή Τυφλών και το Φάληρο έχει μεταμορφωθεί. Το restaurant bar «Casablanca», που άνοιξε στην πολύ επιμελημένα ανακαινισμένη βίλα Μιχαηλίδη, έφερε έναν νέο αέρα, λαμπρύνοντας την περιοχή και θυμίζοντας ότι η Βασιλίσσης Όλγας υπήρξε «Η συνοικία των Εξοχών».
Μετά την αρχική ικανοποίηση για την αναβάθμιση που έφερε το «Casablanca», άρχισε να κυκλοφορεί στους περίοικους η φήμη ότι επίκειται αξιοποίηση του κτιρίου ιδιοκτησίας του ιταλικού κράτους στη Βασιλίσσης Όλγας 20. Το συγκεκριμένο κτίριο και η εγκατάλειψή του είναι αντικείμενο συζήτησης στη γειτονιά εδώ και χρόνια, καθώς κατά καιρούς βλέπουν να γίνεται καταφύγιο αστέγων, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ασφάλεια του κτιρίου. Η φήμη ήθελε ένα από τα μεγαλύτερα ιδρύματα της χώρας να ενδιαφέρεται για την αγορά του ακινήτου. Η «ΜτΚ» επιβεβαίωσε ότι πρόκειται για το Ίδρυμα Ωνάση, ότι οι διαπραγματεύσεις έχουν σχεδόν ολοκληρωθεί κι ότι οι δυο πλευρές έχουν φτάσει σε φάση συγκέντρωσης όλων των απαραίτητων εγγράφων για τη μεταβίβαση.
Τόσο από την ιταλική πρεσβεία στην Αθήνα όσο και από το επίτιμο προξενείο στη Θεσσαλονίκη επιβεβαιώνεται η κινητικότητα ως προς την εκποίηση του ακινήτου, αλλά δεν προχωρούν σε καμιά περαιτέρω πληροφορία ως προς την ταυτότητα του νέου ιδιοκτήτη.
Αδυναμία συντήρησης
Η «Βίλα Όλγα», όπως την αποκαλούν οι Ιταλοί, είναι ένα από τα ακίνητα που το ιταλικό κράτος δεν μπορεί να συντηρήσει. Στέγαζε το γενικό προξενείο της Ιταλίας από το 1924 έως το 1978. Δεν ήταν τόσο οι ζημιές από το σεισμό του 1978 που οδήγησαν στην απόφαση να μεταστεγαστεί το προξενείο όσο το ότι ο χώρος δεν θεωρούνταν πολύ κατάλληλος για τη λειτουργία του. Στον επάνω όροφο βρισκόταν η κατοικία του προξένου και πολλά γραφεία στεγάζονταν στο υπόγειο, σε χώρους με αυξημένη υγρασία. Έτσι, αποφασίστηκε η μετεγκατάσταση. Έκτοτε το κτίριο εγκαταλείφθηκε και παρέμεινε ανεκμετάλλευτο. Το 1984 πραγματοποιήθηκαν κάποιες εργασίες συντήρησης, ενώ έως το 2001, που λειτουργούσε στη Θεσσαλονίκη το γενικό προξενείο, υπήρχε κάποια φροντίδα. Από τη στιγμή όμως, που έκλεισε το γενικό προξενείο, γίνονται μόνο κάποιοι στοιχειώδεις έλεγχοι στις κλειδαριές, οι οποίες συχνά παραβιάζονται.
Εδώ και δυο δεκαετίες γίνονταν από το ιταλικό κράτος προσπάθειες εκποίησης του ακινήτου. Πριν από λίγα χρόνια είχαμε φτάσει κοντά σε μια συμφωνία αξιοποίησης του ακινήτου από το δήμο Θεσσαλονίκης, ωστόσο αυτό δεν προχώρησε. Στο μεταξύ, είχε χαθεί η ευκαιρία ανάπλασης στην περίοδο της πολιτιστικής πρωτεύουσας 1997 και το ιταλικό κράτος είχε αρχίσει να έχει δημοσιονομικά προβλήματα. Με την απομάκρυνση του προξενείου από το χώρο δεν υπήρχε καθόλου χρηματοδότηση για τη συντήρηση της βίλας, με αποτέλεσμα η εκποίησή της να είναι μονόδρομος για τους Ιταλούς, προκειμένου να μη ρημάξει το κτίριο.
Τον Οκτώβριο του 2017 το υπουργείο Εξωτερικών της Ιταλίας δημοσιοποίησε, μέσω της πρεσβείας στην Αθήνα, πρόσκληση ενδιαφέροντος για τη βίλα. Σύμφωνα με την πρόσκληση, το οικόπεδο είναι επιφανείας 1.864 τ.μ., το κτίριο 945 τ.μ. και η αρχική τιμή πώλησης ήταν στο 1.513.000 ευρώ.
Νεομπαρόκ εκλεκτικισμός
Η πολυτελής κατοικία, χαρακτηριστικό παράδειγμα του νεομπαρόκ εκλεκτικισμού, χτίστηκε το 1878 σε σχέδια του Ξενοφώντα Παιονίδη για λογαριασμό του εβραίου γάλλου υπηκόου Τζεμποργά. Το 1894 πουλήθηκε στο διακεκριμένο εβραίο δικηγόρο Εμμανουέλ Σαλέμ. Λίγο αργότερα γεννήθηκε στην οικία Σαλέμ ο γιος του, Ραφαέλ Σαλέμ, ένας από τους μεγαλύτερους μαθηματικούς που ανέδειξε η Ελλάδα στη νεότερη ιστορία της, προς τιμήν του οποίου ονομάστηκαν οι «Αριθμοί Σαλέμ». Το 1924 το κτίριο αγοράστηκε από το ιταλικό κράτος.
Το «Καπνομάγαζο» και η Βίλα Ίντα
Εκτός από τη «Βίλα Όλγα», ιταλικής ιδιοκτησίας είναι ακόμη ένα ακίνητο που ρημάζει στην οδό Βασιλίσσης Όλγας. Πρόκειται για το τεράστιο κτίσμα που στέγαζε άλλοτε το Ιταλικό Μονοπώλιο Καπνού και το Ιταλικό Ινστιτούτο, στη διασταύρωση με την οδό Φλέμινγκ. Πρόκειται για ένα ακίνητο που δημιουργεί σοβαρά προβλήματα, πια, στη γειτονιά της Βασιλίσσης Όλγας, διότι είναι ένας πελώριος όγκος που δεσπόζει στην περιοχή άδειος, σπασμένος, άχαρος και άσχημος. Παράλληλα, ένας ανεξέλεγκτος αριθμός ατόμων στεγάζεται εντός και ουδείς γνωρίζει τι ζημιές μπορεί να προκαλούν. Στο πίσω μέρος της αυλής βρίσκεται (και ρημάζει, επίσης) το κτίριο, στο οποίο άλλοτε στεγαζόταν το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο.
Ο ρόλος Μπερλουσκόνι
Το κουφάρι αυτό ήταν άλλοτε ιδιοκτησία του ιταλικού κράτους. Ωστόσο, επί πρώτης θητείας του Σίλβιο Μπερλουσκόνι μεταβιβάστηκε μαζί με μια σειρά άλλων κρατικών ακινήτων στο εξωτερικό στην κυριότητα μιας εταιρείας, η οποία ιδιωτικοποιήθηκε. Κατά καιρούς, η εταιρεία FINTECA S.A. επεξεργάζεται διάφορους τρόπους αξιοποίησης, αλλά δεν έχει βρεθεί κάποια λύση. Είναι γνωστό, επίσης, ότι τεχνική εταιρεία ενδιαφέρθηκε παλαιότερα για αξιοποίηση του ακινήτου ως εμπορικό κέντρο και πάρκιγκ, αλλά δεν προχώρησε.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 26 Νοεμβρίου