Επιμέλεια - παρουσίαση: Νίκος Ηλιάδης
Η καλή μεριά της πόλης, εξ ου και το όνομα «Καλαμαριά» βρίσκεται στο ανατολικό άκρο του πολεοδομικού συγκροτήματος. Σε αντιδιαστολή, το δυτικό άκρο της Θεσσαλονίκης, θα ήταν ασφαλώς υπερβολικό να χαρακτηριστεί ως η «κακή πλευρά της πόλης», ωστόσο είναι κοινό μυστικό πως είναι το πλέον υποβαθμισμένο τμήμα της. Αυτό το γνωρίζουν καλύτερα απ’ όλους οι κάτοικοι της δυτικής Θεσσαλονίκης. Εκείνοι οι οποίοι ζουν στους δήμους Κορδελιού-Ευόσμου, Αμπελοκήπων-Μενεμένης, Παύλου Μελά, Νεάπολης-Συκεών, Δέλτα (Δημοτική Ενότητα Εχεδώρου) και Ωραιοκάστρου (Δημοτική Ενότητα Ωραιοκάστρου). Εν τούτοις, σχεδόν οκτώ στους δέκα κατοίκους αυτών των δήμων δηλώνουν ότι τους αρέσει η ζωή στην περιοχή τους. Πάντως και οι ίδιοι θεωρούν ότι η περιοχή τους είναι περισσότερο υποβαθμισμένη σε σχέση με το υπόλοιπο πολεοδομικό συγκρότημα, κυρίως σε ό,τι αφορά τις συγκοινωνίες, το περιβάλλον και τους ελεύθερους χώρους. Η κατάσταση αυτή, σε συνδυασμό με τη δυσαρέσκεια την οποία εκφράζουν για όσα (δεν) έκανε η κυβέρνηση για τη δυτική Θεσσαλονίκη, τους οδηγεί να εμπιστεύονται περισσότερο τους δήμους και τις υπηρεσίες τους.
Αυτά είναι μερικά από τα πλέον ενδιαφέροντα ευρήματα της έρευνας η οποία δημοσιεύεται σήμερα στη «Μακεδονίας της Κυριακής» και πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό της Μακεδονία - Ενημέρωση ΑΕ και της Populus (Mονάδα Ερευνών και Αναλύσεων της εταιρείας συμβούλων I.D.S. ΕΠΕ). Την έρευνα διεξήγαγε η Palmos Analysis .
Η ταυτότητα της έρευνας
Η έρευνα έγινε στο διάστημα από 30 Μαΐου έως 9 Ιουνίου, σε δείγμα 1.066 ατόμων, άνδρες και γυναίκες, ηλικίας άνω των 17 ετών, οι οποίοι ζουν στις προαναφερθείσες περιοχές (26% του δείγματος στο δήμο Νεάπολης-Συκεών, από 23% στους δήμους Κορδελιού-Ευόσμου και Παύλου Μελά, 14% στο δήμο Αμπελοκήπων-Μενεμένης, 8% στη ΔΕ Εχεδώρου και 6% στη ΔΕ Ωραιοκάστρου).
Τους αρέσει στα δυτικά
Τους κατοίκους της δυτικής Θεσσαλονίκης τους αρέσει που ζουν σε αυτήν την περιοχή. Συγκεκριμένα, στο ερώτημα: «Γενικά μιλώντας, σας αρέσει η ζωή στην περιοχή σας;», το 78% απαντά ‘ναι και μάλλον ναι’ και το 22% ‘όχι και μάλλον όχι’. Η ζωή στη δυτική Θεσσαλονίκη αρέσει περισσότερο στις γυναίκες (81%), σε όσους κατοικούν στους δήμους Νεάπολης-Συκεών και Παύλου Μελά (82%), στους άνω των 65 ετών (83%), σε όσους διαθέτουν υψηλότερο οικογενειακό εισόδημα (86% σε όσους έχουν μηνιαίο εισόδημα μεταξύ 1.501 και 2.000 ευρώ) και σε όσους έχουν ψηφίσει Ελληνική Λύση.
Εξηγώντας τους λόγους για του οποίους επέλεξαν να ζήσουν στη δυτική Θεσσαλονίκη, σχεδόν επτά στους δέκα (ποσοστό 68%) επικαλούνται ως λόγο την οικογενειακή περιουσία και παράδοση (μεγαλύτερο ποσοστό, 73% στο δήμο Νεάπολης-Συκεών). Σημαντικό ρόλο παίζει επίσης για το 14% των ερωτηθέντων το χαμηλό κόστος ζωής (φθηνότερα ενοίκια, τιμές προϊόντων και υπηρεσιών κ.λπ.) (23% στο δήμο Αμπελοκήπων-Μενεμένης). Βασικό κριτήριο για το 12% είναι η εγγύτητα στο χώρο δουλειάς (18% στο δήμο Αμπελοκήπων-Μενεμένης), καθώς και το φυσικό περιβάλλον (15% στο δήμο Νεάπολης-Συκεών).
Η οικογενειακή περιουσία και παράδοση είναι ο βασικός λόγος που επικαλούνται οι ψηφοφόροι όλων των κομμάτων, ενώ ως δεύτερο λόγο δηλώνουν, οι της ΝΔ και της Ελληνικής Λύσης την εγγύτητα στην εργασία και οι του ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ, ΚΚΕ και ΜέΡΑ25, το χαμηλότερο κόστος ζωής.
Σχεδόν μοιρασμένοι εμφανίζονται οι κάτοικοι της δυτικής Θεσσαλονίκης όταν ερωτώνται για τις συνθήκες ζωής τα τελευταία δέκα χρόνια. Το 48% θεωρεί ότι «βελτιώθηκαν και μάλλον βελτιώθηκαν», ενώ το 42% πιστεύει πως «χειροτέρεψαν και μάλλον χειροτέρεψαν». Πιο θετική εικόνα έχουν οι κάτοικοι του δήμου Νεάπολης-Συκεών (54%), οι ηλικίας 25 έως 34 ετών (65%), οι ψηφοφόροι της ΝΔ (49%). Πιο αρνητική εικόνα έχουν οι κάτοικοι του δήμου Αμπελοκήπων-Μενεμένης (47%), οι άνω των 65 ετών (52%), οι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ (42%).
Καλύτερα ή χειρότερα από την υπόλοιπη Θεσσαλονίκη;
Συγκρίνοντας την περιοχή τους με το σύνολο του πολεοδομικού συγκροτήματος οι κάτοικοι της δυτικής Θεσσαλονίκης πιστεύουν σε ποσοστό 39% ότι είναι περισσότερο υποβαθμισμένη (αυτό πιστεύει το 49% των κατοίκων του δήμου Αμπελοκήπων-Μενεμένης, το 56% των ατόμων ηλικίας 55 έως 64, το 42% των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ). Το 36% θεωρεί ότι η δυτική Θεσσαλονίκη βρίσκεται στο ίδιο επίπεδο με το υπόλοιπο πολεοδομικό συγκρότημα (το 47% στο δήμο Νεάπολης-Συκεών, το 54% των ατόμων ηλικίας 17 έως 24, το 45% του ΜέΡΑ25), ενώ ένας στους τέσσερις, ποσοστό 25% θεωρούν ότι η περιοχή τους είναι αναβαθμισμένη σε σχέση με την υπόλοιπη Θεσσαλονίκη (το 30% του δήμου Νεάπολης-Συκεών, το 29% των ατόμων ηλικίας 45 έως 54, το 35% των ψηφοφόρων της Ελληνικής Λύσης).
Πληγή οι αστικές συγκοινωνίες
Τι είναι, όμως, εκείνο που ενοχλεί περισσότερο τους κατοίκους της δυτικής Θεσσαλονίκης και θα ήθελαν να το αλλάξουν; Συγκεκριμένα, στο ερώτημα: «Αν μπορούσατε να βελτιώσετε κάτι ειδικά στην περιοχή που ζείτε, ποιο θα διαλέγατε;» το 28% δηλώνει πως θα ήθελε να αλλάξει την κατάσταση που επικρατεί στις αστικές συγκοινωνίες. Είναι πολύ λογικό καθώς η περιοχή αυτή καταγράφει μεγάλο αριθμό μετακινήσεων, ενώ πολλοί οι οποίοι θέλουν να μετακινηθούν ως το κέντρο της πόλης ή και ανατολικότερα, είναι υποχρεωμένοι να πάρουν τουλάχιστον δύο λεωφορεία. Επιπλέον, τα λεωφορεία του ΟΑΣΘ στις γραμμές των δυτικών συνοικιών είναι από τα παλαιότερα.
Πέραν της αστικής συγκοινωνίας, το 24% θα ήθελε να αλλάξει το πράσινο και τους ελεύθερους χώρους, το 21% την καθαριότητα, το 20% το οδικό δίκτυο και την κατάσταση των δρόμων, το 19% τη δημόσια ασφάλεια, το 10% τη ρύπανση του περιβάλλοντος, το 8% τα σχολεία και τους παιδικούς σταθμούς, το 7% τις υπηρεσίες υγείας/περίθαλψης και το 5% την εξυπηρέτηση του πολίτη από τις δημόσιες και δημοτικές επιχειρήσεις.
Ανά δήμο, οι κάτοικοι του Κορδελιού-Ευόσμου θα ήθελαν να αλλάξουν τις αστικές συγκοινωνίες (32%) και το πράσινο (30%), το ίδιο και οι κάτοικοι του Παύλου Μελά (38% και 28%, αντίστοιχα), οι του Νεάπολης-Συκεών τις αστικές συγκοινωνίες (29%) και το οδικό δίκτυο (21%) και του Αμπελοκήπων-Μενεμένης τη δημόσια ασφάλεια (28%) και το πράσινο (21%).
Τα άτομα ηλικίας 17 έως 34 ετών θα ήθελαν να αλλάξουν τις αστικές συγκοινωνίες, 35 έως 44 να αλλάξουν το πράσινο και τους ελεύθερους χώρους και οι άνω των 65 την καθαριότητα.
Οι αστικές συγκοινωνίες είναι μεγαλύτερο πρόβλημα για τους φοιτητές (50%), τους εργαζόμενους πλήρους απασχόλησης (27%) και μερικής απασχόλησης (38%), όσους/ες ασχολούνται με οικοκυρικά (34%) και τους ανέργους (26%), ενώ το πράσινο και οι ελεύθεροι χώροι ενοχλεί περισσότερο τους ελεύθερους επαγγελματίες (28%) και η καθαριότητα τους συνταξιούχους (26%).
Δεδομένου ότι οι αστικές συγκοινωνίες αναδείχθηκαν ως το μεγαλύτερο πρόβλημα, οι κάτοικοι της δυτικής Θεσσαλονίκης κλήθηκαν να απαντήσουν στο ερώτημα πως έχει μεταβληθεί η κατάσταση στον τομέα αυτόν σε σχέση με πριν από 2-3 χρόνια. Οι απαντήσεις βρίσκονται σε μια σχετική ισορροπία καθώς το 30% πιστεύει ότι χειροτέρεψαν, άλλο 30% ότι είναι στο ίδιο επίπεδο, ενώ το 27% θεωρεί ότι βελτιώθηκαν.
Μεγαλύτερη επιδείνωση στις αστικές συγκοινωνίες βλέπουν οι κάτοικοι των δήμων Κορδελιού Ευόσμου και Αμπελοκήπων Μενεμένης (34%), αλλά και οι ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ (34%) και του ΣΥΡΙΖΑ (30%). Μεγαλύτερη βελτίωση οι κάτοικοι Νεάπολης Συκεών (25%) καθώς και οι ψηφοφόροι της Ελληνικής Λύσης (48%).
Θέλουν Μετρό
Το ότι οι αστικές συγκοινωνίες είναι προβληματικές τεκμαίρεται και από την απάντηση την οποία δίνουν οι κάτοικοι της δυτικής Θεσσαλονίκης στο ερώτημα: «Ποιο έργο υποδομής θεωρείτε ότι είναι το σημαντικότερο για τη δυτική Θεσσαλονίκη;». Σχεδόν ένας στους δύο, ποσοστό 46% απαντά η επέκταση του μετρό. Είναι στην κορυφή των προτιμήσεων των κατοίκων όλων των δήμων με υψηλότερο ποσοστό (51%) στο δήμο Κορδελιού Ευόσμου ο οποίος είναι και ο μεγαλύτερος σε πληθυσμό, άρα καταγράφει και περισσότερες μετακινήσεις με την αστική συγκοινωνία. Προβάλλεται επίσης ως αίτημα από όλους όσους βρίσκονται σε παραγωγική ηλικία, αλλά και μεταξύ των ψηφοφόρων όλων των κομμάτων, κυρίως αυτών της ΝΔ (52%) και της Ελληνικής Λύσης (53%).
Το δεύτερο μεγαλύτερο πρόβλημα των δυτικών συνοικιών είναι η έλλειψη ελεύθερων χώρων γι' αυτό και σχεδόν ένας στους τρεις ερωτώμενους (ποσοστό 32%) θεωρεί ως δεύτερο σημαντικότερο έργο την αξιοποίηση των πρώην στρατοπέδων για τη δημιουργία πολυθεματικών πάρκων πολιτισμού και αναψυχής. Το θέμα αυτό θέτου με μεγαλύτερη ένταση οι κάτοικοι του δήμου Αμπελοκήπων Μενεμένης (38%) όπου υπάρχει και το πρώην στρατόπεδο “Μεγάλου Αλεξάνδρου”, σχεδόν όλες οι ηλικιακές ομάδες με πρώτη τους άνω των 65 (36%), καθώς και οι ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ (48%).
Αντιθέτως, οι κάτοικοι της δυτικής Θεσσαλονίκης δεν φαίνεται να πολυενδιαφέρονται για το έργο της διαπλάτυνσης της περιφερειακής, με την κατασκευή του λεγόμενου fly over για το οποίο ενδιαφέρεται μόνον το 7%. Είναι πολύ λογικό καθώς το έργο αφορά κυρίως διαμπερείς διελεύσεις και δεν επηρεάζει τόσο τις μετακινήσεις σε αυτές τις περιοχές οι οποίες εξυπηρετούνται κυρίως από την εσωτερική περιφερειακή.
Επίσης, τους κατοίκους των δυτικών συνοικιών δεν φαίνεται να τους απασχολεί ιδιαίτερα το ενδεχόμενο μεταφοράς της ΔΕΘ στην περιοχή τους καθώς μόνον το 4% το δηλώνει ως αναγκαίο έργο. Κι αυτό ακούγεται λογικό αφού σε περίπτωση μεταφοράς της ΔΕΘ δυτικά, ως διαθέσιμος χώρος είναι αυτός πλησίον των πρώην ΤΕΙ, ο οποίος όμως απέχει από τους υπόλοιπους δήμους, με τους κατοίκους τους να μην πείθονται ότι κάτι τέτοιο θα έχει θετική επίδραση και στις δικές τους περιοχές.
Η ατμοσφαιρική ρύπανση
Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα τα οποία αντιμετωπίζει η δυτική Θεσσαλονίκη είναι η ποιότητα της ατμόσφαιρας. Δεν είναι τυχαίο ότι σχεδόν εφτά στους δέκα τη χαρακτηρίζουν μέτρια (37%) έως κακή (32%) και μόλις το 31% την αξιολογεί θετικά (αρκετά καλή 25%, πολύ καλή 6%).
Τα υψηλότερα ποσοστά δυσαρέσκειας για την ατμοσφαιρική ρύπανση καταγράφονται στο δήμο Κορδελιού-Ευόσμου (58% αρκετά κακή έως πολύ κακή), εύρημα πολύ λογικό καθώς τα τελευταία χρόνια η περιοχή, κυρίως του Κορδελιού αντιμετωπίζει και το επιπλέον πρόβλημα της δυσοσμίας. Στον αντίποδα, θετική γνώμη έχουν οι κάτοικοι στους δήμους Νεάπολης-Συκεών (44%) και Παύλου Μελά (41%).
Τα άτομα νεαρής ηλικίας (17 έως 24) φαίνονται να ενοχλούνται λιγότερο, βρίσκουν καλή έως πολύ καλή την ποιότητα της ατμόσφαιρας σε ποσοστό 42%. Αντιθέτως, ίδιο ποσοστό ατόμων ηλικίας 45 έως 54 τη βρίσκει κακή έως πολύ κακή.
Επίσης, οι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται να έχουν θετικότερη γνώμη (35%) απ’ ό,τι αυτοί της ΝΔ (31%) και του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ (34%).
Εμπιστεύονται τις κοινωνικές δομές και υπηρεσίες
Οι κάτοικοι της δυτικής Θεσσαλονίκης φαίνεται να δίνουν μεγάλη βαρύτητα στις κοινωνικές δομές και τις κοινωνικές υπηρεσίες των δήμων, όπως οι παιδικοί και βρεφονηπιακοί σταθμοί, τα Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης (ΚΔΑΠ και ΚΔΑΠμεΑ), τα Κέντρα Κοινότητας, τα Κοινωνικά Παντοπωλεία και Φαρμακεία, τα ΚΑΠΗ κ.λπ. Είναι ενδεικτικό ότι περίπου οκτώ στους δέκα θεωρεί αυτές τις δομές αρκετά (31%) έως πολύ (47%) σημαντικές, ενώ μόλις το 16% δείχνει να μην ενδιαφέρεται γι’ αυτές θεωρώντας τες λίγο ή και καθόλου σημαντικές.
Τα υψηλότερα ποσοστά αποδοχής των κοινωνικών δομών καταγράφονται στο δήμο Αμπελοκήπων-Μενεμένης (86%) και στους ανθρώπους οι οποίοι εργάζονται (83%). Εντύπωση προκαλεί πάντως το γεγονός ότι μεγαλύτερα ποσοστά αποδοχής (84%) εμφανίζονται στα σχετικά υψηλότερα οικογενειακά εισοδήματα, άνω των 2.000 ευρώ μηνιαίως.
Επίσης, περισσότεροι από έξι στους δέκα, για την ακρίβεια, ποσοστό 63%, κρίνουν θετικά και μάλλον θετικά τις κοινωνικές δομές των δήμων της δυτικής Θεσσαλονίκης. Περισσότερες θετικές γνώμες καταγράφονται στο δήμο Νεάπολης-Συκεών (78%) και στο δήμο Αμπελοκήπων-Μενεμένης (61%). Αρνητική γνώμη (31%) καταγράφεται στα δύο εισοδηματικά άκρα, στους έως 500 ευρώ και άνω των 2.000 ευρώ οικογενειακό εισόδημα.
Εμπιστεύονται περισσότερο τους δήμους
Πέρα από τις κοινωνικές δομές και την παροχή κοινωνικών υπηρεσιών οι κάτοικοι της δυτικής Θεσσαλονίκης δείχνουν μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στους δήμους και για τα υπόλοιπα ζητήματα που τους αφορούν. Συγκεκριμένα, στο ερώτημα: «Ποιος θεωρείτε ότι θα μπορούσε να διαχειριστεί πιο αποτελεσματικά ένα ολοκληρωμένο σχέδιο ανάπτυξης για τη δυτική Θεσσαλονίκη;», τέσσερις στους δέκα, ποσοστό 41% εμπιστεύεται τους δήμους, το 18% την περιφέρεια, το 16% την κυβέρνηση και το 15% κάποιον ειδικό φορέα ο οποίος θα μπορούσε να συσταθεί γι’ αυτό το σκοπό.
Μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στο δήμο τους δείχνουν οι κάτοικοι των Αμπελοκήπων και της Μενεμένης (47%), υψηλότερο ποσοστό (23%) για την περιφέρεια καταγράφεται στο δήμο Κορδελιού Ευόσμου, για την κυβέρνηση (22%) επίσης στον δήμο Αμπελοκήπων-Μενεμένης, για δε τον ειδικό φορέα στο δήμο Παύλου Μελά (17%).
Τους δήμους εμπιστεύονται περισσότερο οι ψηφοφόροι της Ελληνικής Λύσης και του ΣΥΡΙΖΑ (58% και 47% αντίστοιχα), την περιφέρεια και την κυβέρνηση αυτοί της ΝΔ (22% και 17% αντίστοιχα).
Ο μεγάλος βαθμός εμπιστοσύνης προς τους δήμους φαίνεται και από το γεγονός ότι η πλειονότητα (54%) διαφωνεί με την ιδέα συγκρότησης μια μητροπολιτικής διοίκησης σε επίπεδο πολεοδομικού συγκροτήματος η οποία θα αντικαθιστούσε τους σημερινούς δήμους. Με την ιδέα αυτή συμφωνεί πάντως, το 35%.
Περισσότερο αντίθετοι στη συγκρότηση μητροπολιτικής διοίκησης εμφανίζονται οι κάτοικοι του δήμου Κορδελιού Ευόσμου (57%), όπως και οι ψηφοφόροι του ΚΚΕ (61%), ενώ το υψηλότερο ποσοστό αποδοχής (40%) ενός μητροπολιτικού σχήματος συναντάται στο δήμο Νεάπολης Συκεών και μεταξύ των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ (40%, αλλά με το 55% να είναι κατά).
Δυσαρέσκεια για την κυβέρνηση
Στις εκλογές του 2019 η δυτική Θεσσαλονίκη είχε δώσει από τα χαμηλότερα ποσοστά στη Νέα Δημοκρατία. Η εικόνα αυτή, τουλάχιστον ως προς τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της, δεν δείχνει να έχει αλλάξει. Αυτό τουλάχιστον, προκύπτει από τις απαντήσεις στο ερώτημα: «Είστε ικανοποιημένος/η από το έργο και τις πρωτοβουλίες της κυβέρνησης για την ανάπτυξη της δυτικής Θεσσαλονίκης;». Ποσοστό 72% απαντά «όχι» και «μάλλον όχι», ενώ μόλις το 23% απαντά «ναι» και «μάλλον ναι».
Μεγαλύτερη δυσαρέσκεια προς το έργο της κυβέρνησης για την περιοχή τους εκφράζεται από τους κατοίκους του δήμου Κορδελιού Ευόσμου (79%), από την ηλικιακή ομάδα 45 έως 64 (80%), από τους εργαζόμενους πλήρους απασχόλησης (79%) και από τους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ (85%).
Μεγαλύτερα ποσοστό αποδοχής του κυβερνητικού έργου συναντώνται στο δήμο Παύλου Μελά (27%), ενδεχομένως επειδή προχωρούν οι εργασίες για την ανάπλαση του πρώην ομώνυμου στρατοπέδου, στην ηλικιακή ομάδα 17 έως 24 (47%), στους φοιτητές (44%) και φυσικά στους ψηφοφόρους της ΝΔ (40%).
Αίσθημα υποβάθμισης, σημαντικά προβλήματα, εμπιστοσύνη στους Δήμους
Γράφει ο Πασχάλης - Αλέξανδρος Τεμεκενίδης
Διευθυντής Ερευνών Palmos Analysis
(temekenidis@palmosanalysis.gr)
Η δυτική Θεσσαλονίκη, η περιοχή όπου κατοικεί πάνω από το 40% του πληθυσμού του ευρύτερου Πολεοδομικού Συγκροτήματος Θεσσαλονίκης, είναι το επίκεντρο της μεγάλης έρευνας, η οποία δημοσιεύεται σήμερα στη «ΜτΚ» και πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό της Μακεδονία - Ενημέρωση ΑΕ και της Populus (Mονάδα Ερευνών και Αναλύσεων της εταιρείας συμβούλων I.D.S. ΕΠΕ). Την έρευνα διεξήγαγε η Palmos Analysis .
Η δυτική Θεσσαλονίκη δεν αποτελεί, ωστόσο, μία περιοχή με ενιαία δημογραφικά, οικιστικά και περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά: περιλαμβάνει περιοχές με πυκνή δόμηση, περιοχές με σημαντική βιομηχανική δραστηριότητα, αλλά και οικισμούς με πολυτελείς και ακριβές κατοικίες. Παράλληλα, συγκεντρώνει αυξημένο ποσοστό νέων και μεσαίων ηλικιών και εργαζομένων στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα και νοικοκυριά χαμηλών και μεσαίων εισοδημάτων.
Η μεγάλη πλειοψηφία των κατοίκων στη δυτική Θεσσαλονίκη (περίπου 8 στους 10) δηλώνουν ικανοποιημένοι από την ποιότητα ζωής στην περιοχή τους. Άλλωστε, 7 στους 10 γεννηθήκαν ή/και μεγάλωσαν εκεί, εκεί είναι η πατρική τους εστία, οι αναμνήσεις των παιδικών τους χρόνων, οι φίλοι και οι συγγενείς τους. Ωστόσο, ένα καθόλου ευκαταφρόνητο 22% δηλώνουν μη ικανοποιημένοι από την ποιότητα ζωής στην περιοχή τους (με το υψηλότερο ποσοστό να καταγράφεται στο δήμο Αμπελοκήπων-Μενεμένης), ενώ η πλειοψηφία των ερωτηθέντων θεωρούν την περιοχή τους υποβαθμισμένη σε σχέση με το σύνολο του Πολεοδομικού Συγκροτήματος Θεσσαλονίκης (με την εξαίρεση του δήμου Νεάπολης–Συκεών και το υψηλότερο ποσοστό να εμφανίζεται πάλι στο δήμο Αμπελοκήπων-Μενεμένης). Παράλληλα, περίπου 1 στους 4 δηλώνουν ότι επέλεξαν να ζουν στη δυτική Θεσσαλονίκη για λόγους που σχετίζονται με χαμηλότερο κόστος ζωής (14%) και με εγγύτητα στην εργασία (12%), ποσοστά που εμφανίζονται ιδιαίτερα αυξημένα στους δήμους Κορδελιού-Ευόσμου και Αμπελοκήπων-Μενεμένης.
Μία πεντάδα προβλημάτων αναδεικνύονται, ως κορυφαία, στην τοπική ατζέντα με βάση τις απαντήσεις των κατοίκων: κορυφαίο πρόβλημα για τους κατοίκους η κατάσταση των αστικών συγκοινωνιών, ενώ ακολουθούν, κατά σειρά, το πράσινο και οι ελεύθεροι χώροι, η καθαριότητα, το οδικό δίκτυο και η κατάσταση των δρόμων, καθώς και τα ζητήματα δημόσιας ασφάλειας και εγκληματικότητας.
Τοπικά, οι διαφοροποιήσεις είναι σημαντικές: στο Δήμο Αμπελοκήπων Μενεμένης κορυφαίο ζήτημα είναι η εγκληματικότητα και η δημόσια ασφάλεια, ενώ στο Δήμο Κορδελιού–Εύοσμου τα περιβαλλοντικά θέματα και τα θέματα πρασίνου και ελεύθερων χώρων εμφανίζονται πολύ πιο έντονα, οι δε συγκοινωνίες απασχολούν σε μεγαλύτερο βαθμό τους κατοίκους στο Δήμο Παύλου Μελά. Είναι πάντως χαρακτηριστικό για την κακή εικόνα που επικρατεί σχετικά με τις αστικές συγκοινωνίες, ότι 6 στους 10 θεωρούν ότι η κατάσταση τα τελευταία 2-3 χρόνια έχει παραμείνει στάσιμη ή έχει επιδεινωθεί, και λιγότεροι από 3 στους 10 περίπου εκτιμούν ότι η κατάσταση έχει βελτιωθεί. Πρέπει, επίσης, να επισημανθεί η μέτρια προς κακή αξιολόγηση των πολιτών για την ποιότητα της ατμόσφαιρας στην περιοχή τους (από περίπου 7 στους 10), με αρνητικό πρωταγωνιστή την περιοχή του Δήμου Κορδελιού – Ευόσμου, όπου οι αντίστοιχες κρίσεις φτάνουν αθροιστικά στο 90%, προφανώς λόγω και της λειτουργίας στην ευρύτερη περιοχή σημαντικών ρυπογόνων βιομηχανικών μονάδων.
Η επέκταση του Μετρό και η αξιοποίηση των στρατοπέδων επιλέγονται σχεδόν καθολικά από τους ερωτηθέντες ως τα πλέον σημαντικά για τη Δυτική Θεσσαλονίκη έργα. Μόλις το 4% αξιολογούν, ως σημαντικότερο έργο για τη Δυτική Θεσσαλονίκη, τη μεταφορά του Εκθεσιακού Κέντρου της ΔΕΘ στα δυτικά της πόλης.
Ψήφο εμπιστοσύνης δίνουν οι κάτοικοι της Δυτικής Θεσσαλονίκης στον Α’ Βαθμό Τοπικής Αυτοδιοίκησης (δηλαδή στους Δήμους τους) για τη διαχείριση ενός ολοκληρωμένου Σχεδίου Ανάπτυξης για τη Δυτική Θεσσαλονίκη, έναντι της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, της Κυβέρνησης ή ενός ειδικού φορέα για το σκοπό αυτό. Επιπρόσθετα, η ιδέα καθιέρωσης Μητροπολιτικής Διοίκησης που θα περιελάμβανε όλους τους Δήμους της Δυτικής Θεσσαλονίκης δεν φαίνεται να «περπατάει» στους κατοίκους της περιοχής: το 54% θεωρούν ότι μια τέτοια λύση δεν θα ήταν πιο αποτελεσματική από τους υφιστάμενους Δήμους, έναντι 35% που δηλώνει το αντίθετο. Παράλληλα, οι Δήμοι της περιοχής κερδίζουν τη θετική γνώμη των δημοτών τους για τις κοινωνικές υπηρεσίες που παρέχουν και οι οποίες θεωρούνται σημαντικές για τη ζωή τους (από το 78% των ερωτηθέντων): το 63% αξιολογούν θετικά τις υπηρεσίες αυτές στην περιοχή τους (με «πρωταθλητή» το Δήμο Νεάπολης–Συκεών, όπου η θετικές κρίσεις φτάνουν το 78%). Στον αντίποδα, η ικανοποίηση από το έργο της Κυβέρνησης για την περιοχή είναι μικρή: μόλις το 23% δηλώνουν ικανοποιημένοι.
Συμπερασματικά, οι κάτοικοι της Δυτικής Θεσσαλονίκης εμφανίζονται ικανοποιημένοι μεν από την ποιότητα της ζωής τους στην περιοχή, ωστόσο, εξακολουθούν να νιώθουν –σε σημαντικό βαθμό– ότι η περιοχή τους είναι υποβαθμισμένη και παραμελημένη από την Κεντρική Διοίκηση, με έντονες τις αναφορές στα περιβαλλοντικά προβλήματα και τα προβλήματα των δημόσιων συγκοινωνιών στην περιοχή τους. Εμφανίζουν όμως σημαντικό «δέσιμο» με τους Δήμους τους, τους οποίους φαίνεται να εμπιστεύονται περισσότερο για τη διαχείριση των τοπικών ζητημάτων και της καθημερινότητάς τους, σε σχέση με τις υψηλότερες Διοικητικές βαθμίδες.
*Δημοσιεύθηκε στην ειδική έκδοση της "ΜτΚ" για τη Δυτική Θεσσαλονίκη, στις 03.07.2022