"Θέλω να εκφράσω την ικανοποίησή μου γιατί καταφέραμε μετά από επτά μήνες να πετύχουμε συμφωνία για την απαραίτητη ευρωπαϊκή παρέμβαση στο ζήτημα της ενέργειας. Ήμουν από το Μάρτιο από τους πρώτους που είχαν θίξει το ζήτημα της εργαλειοποίησης των τιμών του φυσικού αερίου από τη Ρωσία και είχα ζητήσει ενιαία ευρωπαϊκή απάντηση που θα θέσει πλαφόν στις ανώτατες τιμές του φυσικού αερίου, ώστε να μην αναγκαζόμαστε να πληρώνουμε πολύ περισσότερα από όσα πρέπει", δήλωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την συνέντευξη τύπου που παραχώρησε μετά το τέλος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες.
Ο πρωθυπουργός ανέφερε πως μέχρι χθες υπήρχαν ουσιαστικές αντιδράσεις από έναν αριθμό κρατών - μελών και η επιχειρηματολογία της πλειοψηφίας έπεισε και τους πιο καχύποτους και έχουμε επί της αρχής συμφωνία, η οποία δίνει τη δυνατότητα στην Κομισιόν να προχωρήσει στο σύνολο των παρεμβάσεων που θα κρατήσουν πιο χαμηλα τις τιμές του φυσικού αερίου.
"Η ευθύνη περνάει στους υπουργούς ενέργειας να εξειδικεύσουν τις σχετικές προτάσεις για να πάρουν τον υποχρεωτικό χαρακτήρα και να γίνουν πράξη. Θέλω να επαναλάβω ότι ασχέτως των παρεμβάσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η κυβέρνηση στήριξε, στηρίζει και θα εξακολουθεί να στηρίζει τους καταναλωτές, νοικοκυριά και επιχειρήσεις, απέναντι στην έκρηξη των τιμών ενέργειας", συνέχισε.
Ο κ. Μητσοτάκης σημείωσε ότι αυτή την παρέμβαση της κυβέρνησης την αντιλαμβάνεται κάθε πολίτης όταν λαμβάνει το λογαριασμό του ηλεκτρικού ρεύματος και βλέπει το ποσό που θα πλήρωνε και το τελικό ποσό που τελικά πληρώνει.
Είπε, επίσης, ότι είναι διαφορετικό η τιμή του φυσικού αερίου να είναι στα 300 ευρώ η μεγαβατώρα και άλλο στα 110 ευρώ που είναι σήμερα. "Ενας από τους λόγους που έπεσε ήταν γιατί οι αγορές διαπίστωσαν ότι είμαστε σοβαροί στην απειλή μας να επιβάλουμε ένα είδος πλαφόν. Οι αγορές μέτρησαν την ευρωπαϊκή αντίδραση, διαπίστωσαν ότι η Ευρώπη έστω με καθυστέρηση είναι διατεθειμένη να κινηθεί σε αυτή την κατεύθυνση. Το αποτέλεσμα είναι θετικό για όλους μας χωρίς να διακινδυνεύουμε την ασφάλεια του εφοδιασμού", συμπλήρωσε.
Ο πρωθυπουργός δήλωσε, επίσης, ότι στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έγινε αναλυτική συζήτηση για τη στρατηγική σχέση της ΕΕ με την Κίνα και για την έγκριση των σχετικών αποφάσεων γύρω απο τα ζητήματα της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.
Ο κ. Μητσοτάκης χαρακτήρισε απαράδεκτες τις ρωσικές επιθέσεις σε ουκρανικές υποδομές, είπε ότι ουσιαστικά κατευθύνονται κατά αμάχων, ότι στοχεύουν να τρομοκρατήσουν τον ουκρανικό πληθυσμό και επανέλαβε την πλήρη στήριξη της ΕΕ στην προσπάθεια της Ουκρανίας.
Μετά από σχετική ερώτηση για την απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την ενέργεια και πώς θα επηρεάσει την καθημερινότητα των πολιτών, ο πρωθυπουργός απάντησε πως το όφελος οι πολίτες το έβλεπαν ήδη από τη στιγμή που η κυβέρνηση έχει αποφασίσει να διαθέσει σημαντικούς πόρους. "Ειδικά από τον Ιούλιο και μετά οι πολίτες γνωρίζουν ότι σημαντικοί πόροι διατίθενται σε αυτή την κατεύθυνση", πρόσθεσε, σημειώνοντας πως όσο πιο χαμηλή ειναι η τιμή του φυσικού αερίου τόσο λιγότερο επώδυνη είναι αυτή η άσκηση.
Σε έρωτηση αν θα υπάρξει κάποια παρέμβαση της κυβέρνησης για το πετρέλαιο κίνησης ή γενικά κάποιο νέο μέτρο στήριξης, ο Κυριάκος Μητσοτάκης απαντησε πως ακόμα δεν έχουν καλά καλά εφαρμοστεί τα μέτρα που η κυβέρνηση έχει εξαγγείλλει. Επ'αυτού υπενθύμισε μία σειρά από μέτρα όπως το επίδομα των 250 ευρώ σε αδύναμα νοικοκυριά, το ενισχυμένο επίδομα θέρμανσης και το αυξημένο φοιτητικό επίδομα.
Ο πρωθυπουργός ανέφερε ότι η πορεία της αγοράς ενέργειας είναι απρόβλεπτη και δεν μπορούμε να βγάλουμε συμπεράσματα για το τι θα γίνει αύριο. "Είμαστε ικανοποιημένοι που βλέπουμε πτωτικές τιμές. Έχουν δει όμως πολλά τα μάτια μας. Υπάρχει η ανάγκη της απειλής χρήσης του εργαλείου του πλαφόν. Έχουμε αποδείξει ότι έχουμε τη δυνατότητα να κρατάμε εφεδρείες και να είμαστε συνεπείς στην υλοποίηση των στόχων του προϋπολογισμού", πρόσθεσε.
Σημείωσε επιπλέον ότι η διεθνής συγκυρία είναι δύσκολη για τον τρόπο με τον οποίο οι αγορές αξιολογούν τις κυβερνήσεις. "Είδατε τι έγινε στο Ηνωμένο Βασίλειο και πώς τιμωρήθηκε η κυβέρνηση μιας χώρας που προχώρησε σε μη κοστολογημένες εξαγγελίες. Η χώρα έχει πληρώσει πολύ ακριβά λαϊκισμούς και πλειοδοσίες. Κάθε ευρώ είναι μετρημένο. Αξιολογούμε συνέχεια τη δημοσιονομική κατάσταση. Αν υπάρξει κάτι παραπάνω θα το μάθετε όταν έρθει η ώρα", πρόσθεσε.
Ερωτηθείς πόσο κοντά είναι η απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την ενέργεια στις προτάσεις που ο ίδιος έχει καταθέσει από τον Μάρτιο, ο πρωθυπουργός απάντησε πως η απόφαση λαμβάνει υπόψη πολλές από τις ελληνικές προτάσεις, ότι έχουμε κατοχυρώσει σημαντική τεχνοκρατική επάρκεια και οι προτάσεις μας είναι πολύ καλα επεξεργασμένες.
"Γινόμαστε γεφυροποιοί και προσπαθούμε να αντιμετωπίσουμε και τους εύλογους προβληματισμούς άλλων χωρών. Κάθε χώρα έχει τη δική της πολιτική προτεραιότητα στην ενέργεια. Η ευρωπαϊκή απάντηση δεν μπορεί να απηχεί μόνο τις δικές μας θέσεις. Πρέπει να μπορούμε να μπαίνουμε και στα παπούτσια των άλλων χωρών", υπογράμμισε. Πρόσθεσε, επίσης, ότι η Ελλάδα έχει έναν εξαιρετικά κρίσιμο ρόλο στην ευρύτερη γειτονιά μας, στα Βαλκάνια, ως πύλη εισόδου φυσικού αερίου και αναφέρθηκε σε μία σειρά από έργα τονίζοντας ότι φιλοδοξία μας είναι η χώρα μας να καταστεί εξαγωγέας ηλεκτρικής ενέργειας.
"Πρέπει να σκεφτόμαστε όχι μόνο το σήμερα, αλλά και το αύριο και το μεθαύριο", συνέχισε, ενώ αναφέρθηκε στο γεγονός ότι πρόσφατα για έξι ώρες η Ελλάδα κάλυψε όλες τις ανάγκες της σε ηλεκτρική ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές.
Σε ερώτηση αν θα είναι πιο οικονομικό να ζεσταθούμε το χειμώνα με φυσικό αέριο ή πετρέλαιο, απάντησε πως δεν μπορεί να προβλέψει τις τιμές και υπογράμμισε ότι οι παρεμβάσεις της κυβέρνησης σε όλα τα επίπεδα, ασχέτως του τρόπου με τον οποίο θα επιλέξει να θερμανθεί ένα νοικοκυριό, είναι τέτοιες, ώστε το κόστος που θα κληθεί να καταβάλλει να είναι αποδεκτό.
Τόνισε δε ότι εκτός από τις οριζόντιες πολιτικές υπάρχουν στοχευμένες οι οποίες έχουν πάντα ένα κοινωνικό πρόσημο στήριξης των ευάλωτων.
Ερωτηθείς πόσο θα δοκιμαστεί η ευρωπαϊκή ενότητα στο συμβούλιο των υπουργών ενέργειας, δήλωσε ότι προφανώς ο "διάβολος" κρύβεται πράγματι στις λεπτομέρειες.
"Πρέπει να συμφωνήσουν στο δικό τους επίπεδο. Όμως τα πράγματα είναι πιο εύκολα τώρα από ό,τι ήταν την προηγούμενη εβδομάδα. Δεν μπορώ να σας πω ότι είμαι 100% σίγουρος ότι θα επιτευχθεί τεχνική συμφωνία, έχουμε όμως πολύ μεγαλύτερες πιθανότητες να επιτευχθεί αυτό στο επίπεδο των υπουργών", ανέφερε και πρόσθεσε: "Δεν θέλουμε σε καμία περίπτωση να ξαναγυρίσει το θέμα σε μας. Αν γυρίσει σε εμάς θα είναι κακή εξέλιξη, γιατί σημαίνει ότι θα έχει προκύψει κάποια απρόβλεπτη δυσκολία, την οποία οι ίδιοι δεν θα μπορούν να ξεπεράσουν".
Σχετικά με τη στάση της Τουρκίας μετά από σχετική ερώτηση ο κ. Μητσοτάκης δήλωσε πως υπάρχει ενόχληση από το γεγονός ότι μία χώρα η οποία φιλοδοξεί να γίνει μέλος της ΕΕ και είναι μέλος του ΝΑΤΟ, δεν εφαρμόζει κυρώσεις κατά της Ρωσίας. "Και όχι απλά δεν τις εφαρμόζει , ωφελείται σημαντικά οικονομικά από το διμερές εμπόριο με τη Ρωσία και ενδεχομένως να δίνει τη δυνατότητα να αποτελεί ενδιάμεσο τρίτο, μέσα από τον οποίο παρακάμπτονται οι κυρώσεις που έχει επιβάλλει η Ευρώπη στη Ρωσία", τόνισε.
Είπε, επίσης, ότι οι Ευρωπαϊκοί Θεσμοί έχουν τη δυνατότητα να επιβάλλουν κυρώσεις σε περίπτωση που τρίτα πρόσωπα στην Τουρκία, φυσικά ή νομικά, εντοπιστούν να παραβιάζουν κυρώσεις που έχει επιβάλλει η ΕΕ προς τη Ρωσία.
Σε ότι αφορά στις διμερείς σχέσεις επανέλαβε ότι η ανταλλαγή απόψεων στην Πράγα ήταν χρήσιμη, καθώς έγινε μπροστά σε όλους τους ηγέτες οι οποίοι συμμετείχαν. "Η δική μας θέση δεν έχει αλλάξει. Τα παράθυρα του διαλόγου είναι ανοικτά, αλλά οι πόρτες στις προκλήσεις παραμένουν ερμητικά κλειστές", είπε χαρακτηρίζοντας θετικό το γεγονός της πρώτης επικοινωνίας των υπουργών άμυνας των δύο χωρών.
"Δεν είναι η Ελλάδα αυτή η οποία οξύνει τους τόνους. Δεν είναι η Ελλάδα αυτή η οποία αμφισβητεί το status quo, όπως έχει διαμορφωθεί στην ευρύτερη περιοχή μας. Δεν είναι η Ελλάδα εκείνη η οποία δεν σέβεται τις βασικές αρχές και αξίες των σχέσεων καλής γειτονίας. Στην Τουρκία εναπόκειται να αλλάξει τη συμπεριφορά της για να επανέλθουμε στο τραπέζι του διαλόγου, αλλά και να μας δοθεί η δυνατότητα για μια ειρηνική συνύπαρξη προς όφελος και των δύο λαών", συμπλήρωσε.
Ο πρωθυπουργός είπε ότι οι λαοί δεν τρέφουν εχθρικά αισθήματα ο ένας για τον άλλο, ενώ αναφέρθηκε και στην εμπορική γραμμή που άνοιξε από τη Θεσσαλονίκη στη Σμύρνη.
Για την εκτόξευση του βαλλιστικού πυραύλου από την Τουρκία ο πρωθυπουργός δήλωσε: "Δεν σχολιάζω τα εξοπλιστικά προγράμματα της γειτονικής χώρας και προφανώς έχω την ίδια απαίτηση και από την Τουρκία: Να μην σχολιάζει τα εξοπλιστικά προγράμματα της Ελλάδας. Από εκεί και πέρα, όλες οι κινήσεις μελετώνται πάντα και αξιολογούνται από τους αρμόδιους".
Ενόψει της επίσκεψης του Όλαφ Σολτς στην Αθήνα ο πρωθυπουργός δήλωσε πως θα είναι εφ' όλης της ύλης και θα είναι μεταξύ άλλων και ευκαιρία να ωριμάσουν τις θέσεις τους σχετικά με τα ζητήματα ενέργειας "καθώς η Γερμανία ήταν αυτή η οποία μεταπείστηκε τελικά και αισθάνεται πια και η ίδια πιο άνετα με την επιβολή ενός πλαφόν στο φυσικό αέριο".
Και συμπλήρωσε: "Είναι πάντα μία ευκαιρία αυτές οι επισκέψεις για να τονίσουμε τη μεγάλη πρόοδο που έχει κάνει η Ελλάδα και να ξεκαθαρίσουμε και στο γερμανικό ακροατήριο ότι η Ελλάδα της προηγούμενης δεκαετίας που ήταν πάντα μία πηγή προβλημάτων για την Ευρώπη και θα έλεγα και η δύσκολη σχέση που είχαμε με την Γερμανία, ανήκει πια - θέλω να πιστεύω - στο παρελθόν. Η Ελλάδα έχει αποδείξει ότι άφησε για τα καλά πίσω της τις εποχές των μνημονίων και των επιτηρήσεων".
Ανέφερε, δε, ότι θα συζητήσουν και για τις εξελίξεις στην ανατολική Μεσόγειο και υπογράμμισε πως η στάση της Γερμανίας και όλων των ευρωπαίων εταίρων είναι ξεκάθαρη ως προς την υπεράσπιση των ελληνικών θέσεων απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα.
"Διαβάζω κι εγώ κάποια δημοσιεύματα για αμυντικές συμφωνίες. Μάλλον αυτοί που τα γράφουν φαίνεται να ξέρουν κάτι περισσότερο από ό,τι ξέρω εγώ", πρόσθεσε.