Το Υπουργείο Υγείας επικαλούμενο υπαρκτά προβλήματα ανεπαρκούς στελέχωσης των δημόσιων δομών υγείας και απροθυμίας των γιατρών να καλύψουν ακόμα και μόνιμες θέσεις στα νοσοκομεία της επαρχίας, δρομολογεί με το νέο ν/σ τη σταδιακή κατάργηση του θεσμού της πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης (ΠΑΑ) των γιατρών ΕΣΥ. Δεν πρόκειται όμως για μια απλή αλλαγή στις εργασιακές σχέσεις των γιατρών, που δήθεν δίνει ευελιξία στο σύστημα και στους ασθενείς ευχέρεια επιλογής. Αλλάζει όλη η φιλοσοφία του δημόσιου συστήματος υγείας. Από την καθολική και ισότιμη φροντίδα με όρους δημόσιας κάλυψης την οποία διασφάλιζε ο γιατρός-δημόσιος λειτουργός που ήταν αποκλειστικά απασχολούμενος στις δημόσιες δομές υγείας και αφοσιωμένος στη περίθαλψη χωρίς οικονομική συναλλαγή, πάμε σε γιατρούς αλλά και σε ασθενείς διαφορετικών ταχυτήτων εντός του ΕΣΥ. Αυτοί που θα θιγούν θα είναι κυρίως οι ασθενείς, που θα επιβαρυνθούν οικονομικά για να εξυπηρετηθούν σε ιδιωτικές δομές ή δεν θα έχουν εύκολη πρόσβαση στην πρωινή δωρεάν λειτουργία των νοσοκομείων. Θα θιγούν ταυτόχρονα οι γιατροί του ΕΣΥ που θα επιμείνουν στην ΠΑΑ και θα επωμιστούν τα περιστατικά χωρίς «οικονομικό ενδιαφέρον», αλλά και οι ελευθεροεπαγγελματίες γιατροί οι οποίοι θα αντιμετωπίσουν τον αθέμιτο ανταγωνισμό όσων νοσοκομειακών γιατρών επιλέξουν τη νέα εργασιακή σχέση.
Οι «πολλαπλές ταχύτητες» των γιατρών δεν θα καλύψουν κενά του συστήματος αλλά θα ανοίξουν «τρύπες» στη δημόσια υγεία. Οι δωρεάν υπηρεσίες θα συρρικνώνονται και οι επί πληρωμή θα επικρατήσουν. Είναι ανθρωπίνως αδύνατο ένας γιατρός να ανταποκριθεί αξιοπρεπώς στην καθημερινή τακτική λειτουργία του νοσοκομείου , στα απογευματινά ιατρεία ή χειρουργεία 2 φορές τη βδομάδα , στην υποχρέωση της εφημερίας (περίπου άλλες 2 φορές τη βδομάδα) και, ταυτόχρονα να δουλεύει στον ιδιωτικό τομέα (ιατρείο ή κλινική) άλλες 2 φορές τη βδομάδα. Αυτός που θα «μείνει πίσω», θα είναι ο ασθενής που δεν έχει λεφτά. Απαξιώνεται λοιπόν η δημόσια περίθαλψη αλλά και το ίδιο το ιατρικό έργο, μιας και υποχωρούν δραματικά τα standards ποιότητας και ασφάλειας στη φροντίδα των ασθενών . Παράλληλα, η ταυτόχρονη απασχόληση γιατρών στο δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα θα στέλνει καθημερινά «πελατεία» του ΕΣΥ στους επιχειρηματίες υγείας. Αυτό είναι ο ορισμός της διάλυσης της δημόσιας περίθαλψης. Πρόκειται για βίαιη ανατροπή του κοινωνικού κεκτημένου των τελευταίων 40 χρόνων στον τομέα της Υγείας . Γυρνάμε πίσω, με πολιτική επιλογή της νεοφιλελεύθερης κυβέρνησης του κ.Μητσοτάκη, στην εποχή που το «προνόμιο» στην περίθαλψη είχαν μόνο όσοι διέθεταν χρήματα ή «μέσον». Η ακραία ανισότητα στη φροντίδα υγείας και η «υγειονομική φτώχεια» θα επανέλθουν δριμύτερες . Στην εποχή μάλιστα που το πρόταγμα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας είναι «να μη μείνει κανείς πίσω» μέσα από την ενδυνάμωση των δημόσιων συστημάτων υγείας.
Ταυτόχρονα, το ν/σ ισχυροποιεί και αναβαθμίζει την κομματοκρατία και το πελατειακό σύστημα στο ΕΣΥ. Με τις αλλαγές που θέσπισε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, η διαδικασία επιλογής μονίμων γιατρών έγινε πιο διαφανής και αξιοκρατική. Η κυβέρνηση της ΝΔ ανατρέπει τώρα τα πάντα. Κάνει το σύστημα κρίσεων πιο γραφειοκρατικό και χρονοβόρο και, κυρίως, πιο ευνοιοκρατικό. Υποβαθμίζει τελείως τη βαρύνουσα σημασία των αντικειμενικών κριτηρίων (προϋπηρεσία, κλινικό έργο, μετεκπαίδευση κλπ) και αναγορεύει σε καθοριστικό το ρόλο της προφορικής συνέντευξης του υποψηφίου. Το ίδιο θα γίνει και στις διευθυντικές θέσεις. Είναι προφανές ότι τα «δικά μας παιδιά» είναι η προτεραιότητα. Το «Επιτελικό Κράτος» των «αρίστων» στα καλύτερά του!
Απέναντι σ’αυτή τη νεοφιλελεύθερη εμμονή της κυβέρνησης για «λιγότερο κράτος και περισσότερη αγορά στην Υγεία», υπάρχει εναλλακτική στρατηγική που περιλαμβάνει γενναία επένδυση στο ΕΣΥ και στο ανθρώπινο δυναμικό του, αλλά και ριζική αναδιοργάνωση της δημόσιας περίθαλψης :
• Πρώτιστη προτεραιότητα, η οποία είναι ζήτημα «ζωής και θανάτου» για το ΕΣΥ, αποτελεί η αντιστροφή της τάσης παραίτησης και φυγής γιατρών και άλλων επαγγελματιών υγείας. Χωρίς γενναία μισθολογική αναβάθμιση των γιατρών και των υπόλοιπων υγειονομικών, χωρίς επιπλέον κίνητρα για την προσέλκυση ιατρικού δυναμικού στις άγονες περιοχές-δομές-ειδικότητες, χωρίς βελτίωση των συνθηκών εργασίας, εκπαίδευσης και επιστημονικής εξέλιξης, το brain drain θα συνεχίζεται και το ΕΣΥ θα αποδιοργανώνεται.
• Η δεύτερη προτεραιότητα είναι η αντιμετώπιση της κρίσης στελέχωσης, με θεσμοθέτηση μηχανισμού αυτόματης προκήρυξης και κάλυψης των κενών λόγω συνταξιοδότησης, με διασφάλιση της μόνιμης παραμονής στο ΕΣΥ των συμβασιούχων , με επιστροφή όσων είναι σε αναστολή και με σχεδιασμό προσλήψεων σε τομείς που υστερεί το ΕΣΥ (Κοινοτική φροντίδα -Επείγουσα Ιατρική-Αποκατάσταση-Εργαστήρια-Ψυχική Υγεία-Οδοντιατρική περίθαλψη- Ανακουφιστική φροντίδα κλπ).
• Και η τρίτη προτεραιότητα, είναι η ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης στην ΠΦΥ και στο θεσμό του οικογενειακού γιατρού μέσω της ενίσχυσης των δημόσιων δομών (ΚΥ-ΤΟΜΥ-ΠΠΙ).
• Όλα τα παραπάνω, εκτός από ισχυρή πολιτική βούληση, προϋποθέτουν και γενναία επένδυση πόρων στο ΕΣΥ στο πλαίσιο της στρατηγικής επιλογής για σύγκλιση με το μέσο ευρωπαϊκό όρο ( 7% του ΑΕΠ) στη δημόσια δαπάνη υγείας. Ο Α.Τσίπρας έχει καταθέσει στη ΔΕΘ συγκεκριμένες προτάσεις για το ιατρικό μισθολόγιο (2000 ευρώ καθαρά ο εισαγωγικός μισθός του Επιμελητή Β’) και για τις υπόλοιπες κατηγορίες εργαζομένων (αύξηση αποδοχών, ένταξη στα ΒΑΕ ), για τις 15.000 μόνιμες προσλήψεις στο ΕΣΥ, τη μονιμοποίηση των συμβασιούχων κλπ.
Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ καταψηφίζει συνολικά το νέο νομοσχέδιο που διαλύει τη δημόσια περίθαλψη και ζητά την απόσυρση του. Με δεδομένη την καθολική καταδίκη των ρυθμίσεων του από όλους τους φορείς της ιατρικής κοινότητας, αλλά και την κατηγορηματική αντίθεση σύσσωμης της αντιπολίτευσης, θεωρούμε ότι η κυβέρνηση δεν έχει την παραμικρή κοινωνική και πολιτική νομιμοποίηση για να το ψηφίσει. Αυτό προφανώς δεν σημαίνει υπεράσπιση της σημερινής προβληματικής κατάστασης στο ΕΣΥ, που εξαντλεί τις αντοχές του προσωπικού και των ασθενών και απαξιώνει τις παρεχόμενες υπηρεσίες. Αντίθετα, η απόρριψη του ν/σ γίνεται από τη σκοπιά της γενναίας ενίσχυσης του ΕΣΥ και της δραστικής αντιμετώπισης των σοβαρών ελλειμάτων και παθογενειών της δημόσιας περίθαλψης. Θεωρούμε ότι η υπεράσπιση του αξιακού πυρήνα του ΕΣΥ( ΠΑΑ των γιατρών, ισότιμη και δωρεάν φροντίδα, δίκαιη κατανομή των πόρων, δημοκρατία στην Υγεία, σεβασμός στα δικαιώματα και την αξιοπρέπεια του ασθενή ), μπορεί να γίνει με αποτελεσματικό τρόπο μόνο μέσα από ένα ευρύτατο συνδικαλιστικό, κοινωνικό και πολιτικό μέτωπο που θα διεκδικεί συστηματικά τη συνολική αναβάθμιση της δημόσιας φροντίδας υγείας. Το 1990-1993 ο Κων/νος Μητσοτάκης θέσπισε την part time απασχόληση των γιατρών στο ΕΣΥ, χωρίς επιτυχία. Μετά από 30 χρόνια, με την ίδια νεοφιλελεύθερη εμμονή, ο υιός Μητσοτάκης θέλει να την επιβάλλει ως τη βασική εργασιακή σχέση, αποδομώντας πλήρως το δημόσιο σύστημα. Θα κάνουμε ότι μπορούμε για να μην τα καταφέρει ούτε αυτή τη φορά. Σε κάθε περίπτωση, πολιτική δέσμευση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ είναι ότι η νέα προοδευτική κυβέρνηση θα καταργήσει τις νομοθετικές ρυθμίσεις θα έχουν στο μεσοδιάστημα ψηφιστεί και θα επαναφέρει το καθεστώς της ΠΑΑ και την κουλτούρα της Ισότητας και της Κοινωνικής Δικαιοσύνης στο ΕΣΥ.