«Το μετέωρο βήμα του... ΣΥΡΙΖΑ» παραφράζοντας την ταινία του Θεόδωρου Αγγελόπουλου «Το μετέωρο βήμα του πελαργού» θα μπορούσε να είναι ο τίτλος αν κάποιος γύριζε ένα κινηματογραφικό έργο ή ντοκιμαντέρ για όλα όσα εξελίσσονται στην Κουμουνδούρου και το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης μετά την απόφαση του Αλέξη Τσίπρα να παραιτηθεί από την ηγεσία του κόμματος έπειτα από 15 συναπτά χρόνια και να μην διεκδικήσει εκ νέου την αρχηγία, παραμερίζοντας όπως είπε για να «αφήσει το κύμα να περάσει».
Το κόμμα προσπαθεί να βρει το βηματισμό του μετά την δυσάρεστη για τους περισσότερους αυτή εξέλιξη, την οποία δεν περίμεναν ούτε εκείνοι που ανήκουν στην εσωκομματική αντιπολιτευτική πτέρυγα και κατηγορούνται τώρα από τους «συντρόφους» τους ότι του ασκούσαν κριτική, όπως λένε οι πιο ευγενικοί, «τον υπονόμευαν» αναφέρουν οι πιο… ευθείς, αφού η είδηση της παραίτησης έπεσε ως κεραυνός εν αιθρία στην Κουμουνδούρου.
Ενδεικτική της κατάστασης που επικρατεί στο κόμμα είναι η μαραθώνια συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στα γραφεία της Αγίου Κωνσταντίνου την προηγούμενη Κυριακή η οποία διήρκησε περισσότερο από έξι ώρες. Μπορεί «λευκός καπνός» να μην βγήκε με το πέρας της σύσκεψης, αφού κατά τη διάρκεια αυτής οι τόνοι μεταξύ των συμμετεχόντων ανέβηκαν ουκ ολίγες φορές και ο κίνδυνος να τιναχτεί στον αέρα ήταν πιθανός, τουλάχιστον προσδιορίστηκαν χρονικά οι επόμενες κινήσεις για την εκλογή νέας ηγεσίας. Ομόφωνη συμφωνία δεν υπήρξε αν κρίνουμε από το γεγονός ότι κορυφαία κομματικά στελέχη διαφώνησαν δημόσια για όσα συμφωνήθηκαν, όπως για παράδειγμα ο Διονύσης Τεμπονέρας, επικεφαλής της Επιτροπής Εκλογικού Αγώνα το διάστημα μεταξύ των εκλογών Μαΐου-Ιουνίου ή ο πρώην υπουργός Χρήστος Σπίρτζης, ο οποίος προανήγγειλε την παραίτησή του από τα όργανα του κόμματος υπό το πρίσμα ότι θα πρέπει το συνέδριο που θα πραγματοποιηθεί να αναδείξει άλλους ή να επανεπιβεβαιώσει τη στήριξή του στους σημερινούς.
Ο οδικός χάρτης
Από τις τρεις προτάσεις που υποβλήθηκαν πέρασε εκείνη της Γραμματέα του κόμματος Ράνιας Σβίγκου για συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος το Σαββατοκύριακο 15 και 16 Ιουλίου που θα δώσει και τυπικά το «πράσινο φως» στον οδικό χάρτη για την εκλογή του διάδοχου του Αλέξη Τσίπρα, διαρκές συνέδριο στα τέλη Αυγούστου και εσωκομματικές εκλογές ανάδειξης νέου αρχηγού στις αρχές Σεπτεμβρίου, ώστε το κόμμα να εκπροσωπηθεί στην φετινή Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης από τον νέο αρχηγό του. Ειδικότερα, οι εσωκομματικές κάλπες θα στηθούν στις 3 Σεπτεμβρίου εάν οι υποψήφιοι αρχηγοί είναι περισσότεροι από δύο και στις 10 Σεπτεμβρίου εάν στην πρώτη εκλογική διαδικασία κανείς υποψήφιος δεν συγκεντρώσει το 50%+1 ψήφο των εκλογέων όπως ορίζει το καταστατικό. Σε δεύτερες εκλογές θα οδηγηθούν οι δύο που τερμάτισαν πρώτοι στην πρώτη διαδικασία. Διαφωνίες διατυπώθηκαν στην συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας και δημόσια στη συνέχεια ως προς το χρόνο της εκλογής νέου αρχηγού, καθώς πολλά πρωτοκλασάτα στελέχη επιθυμούν η εκλογή να γίνει μετά τις αυτοδιοικητικές κάλπες ενώ ζητούν και έκτακτο συνέδριο, ενώ άλλοι ζήτησαν την εκλογή νέου αρχηγού εντός Ιουλίου, ώστε να μην χαθεί κι άλλος χρόνος.
Η βασική διαφωνία
Η μεγάλη διαφορά πάντως στις απόψεις που διατυπώνονται είναι εάν της εκλογής του νέου προέδρου θα προηγηθεί ή θα ακολουθήσει έκτακτο συνέδριο και μία σε βάθος συζήτηση για τα αίτια της ήττας και τον επαναπροσδιορισμό της πολιτικής ταυτότητας και κατ’ επέκταση της πολιτικής πρότασης του κόμματος. Από τη μία, ορισμένοι ισχυρίζονται ότι το κόμμα δεν μπορεί να παραμείνει ακέφαλο και η διαδικασία εκλογής αρχηγού πρέπει να επισπευθεί και από την άλλη ο αντίλογος αναφέρει πως θα πρέπει να υπάρχει πολιτική στρατηγική που θα υπηρετήσει ο νέος αρχηγός που θα προκύψει. Όπως αναφέρουν μάλιστα στελέχη του κόμματος η διαφωνία αυτή δεν αποκλείεται να οδηγήσει και σε οργανωμένη αποχώρηση στελεχών, τονίζοντας ωστόσο ότι «για να υπάρξει διάσπαση θα πρέπει να υπάρξουν δυο ισχυροί πόλοι».
Επόμενη... μάχη εντυπώσεων, υπεροχής και συσχετισμών τάσεων τις οποίες «ηρεμούσε» με την παρουσία του ο Αλέξης Τσίπρας θα δοθεί αύριο Δευτέρα, οπότε συνεδριάζει εκ νέου η Πολιτική Γραμματεία του κόμματος. Η συνεδρίαση επρόκειτο να πραγματοποιηθεί την περασμένη Τετάρτη, ωστόσο λόγω των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησης και της καλύτερης προετοιμασίας του κόμματος και των βουλευτών στην τριήμερη συζήτηση που ολοκληρώθηκε χθες Σάββατο αποφασίστηκε η αναβολή της για αύριο. Σε αυτή τη συνεδρίαση δεν αποκλείεται να γίνει και μία πρώτη συζήτηση για τη στάση που θα κρατήσει το κόμμα ενόψει των αυτοδιοικητικών εκλογών του Οκτωβρίου και να συζητηθούν ακόμα και ονόματα για τις περιφέρειες και τους μεγάλους δήμους της χώρας που θα λάβουν τη στήριξη του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ.
Η κρίσιμη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής
Η «μητέρα των μαχών» όμως θα δοθεί το επόμενο Σαββατοκύριακο στην συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής και αυτό γιατί το σώμα θα κληθεί να αποφασίσει για τις διαδικασίες και τα ακριβή χρονοδιαγράμματα, ενώ δεν αποκλείεται το πολυδιασπασμένο πλέον πάλαι ποτέ «προεδρικό μπλοκ» να καταθέσει κι άλλες προτάσεις ως προς το χρόνο των εκλογών και το χρόνο διεξαγωγής του συνεδρίου του κόμματος, για το οποίο υπάρχει αντιπαράθεση εάν θα είναι διαρκές ή έκτακτο. Στην συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής αναμένεται και οι φερόμενοι ως υποψήφιοι αρχηγοί του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στη μετά-Τσίπρα εποχή να ανοίξουν τα χαρτιά τους δηλώνοντας και επίσημα την πρόθεσή τους να διεκδικήσουν τα ηνία του κόμματος και υποβάλλοντας επίσημα την υποψηφιότητά τους, ενώ πληροφορίες αναφέρουν πως μπορεί να δοθεί επιπλέον χρόνος ώστε να προετοιμαστούν καλύτερα.
Αναζητείται ο ρόλος του Τσίπρα
Άγνωστη παραμένει ακόμα η στάση που θα κρατήσει ο μέχρι πρότινος πρόεδρος του κόμματος Αλέξης Τσίπρας, εάν δηλαδή θα παραμείνει αμέτοχος στη διαδικασία ή θα κλείσει το μάτι υπέρ κάποιοι υποψηφίου ή κάποιας υποψήφιας αρχηγού. Μέχρι στιγμής πάντως, ο πρώην πρωθυπουργός σιωπά και αρκείται στις απολύτως απαραίτητες παρουσίες του, όπως για παράδειγμα το πρωί της προηγούμενης Δευτέρας στην ορκωμοσία της Βουλής, ενώ είναι χαρακτηριστικό πως ο κ. Τσίπρας απουσίαζε στην επίσημη πρώτη του βουλευτή Β’ Θεσσαλονίκης Σωκράτη Φάμελλου ως προέδρου της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στην έναρξη της συζήτησης επί των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησης την προηγούμενη Πέμπτη. Μάλιστα, στελέχη του κόμματος όπως ο πρώην υπουργός Δημήτρης Βίτσας ζητούν από τον Αλέξη Τσίπρα να πάρει θέση.
Το μόνο βέβαιο είναι πως στην Κουμουνδούρου όλοι είναι «μουδιασμένοι» είτε ανήκουν στην πάλαι ποτέ ομάδα των «Προεδρικών» ή σε κάποια άλλη τάση του κόμματος. Και αυτό γιατί οι μεν πρώτοι δεν ανέμεναν παραίτηση Τσίπρα και δεν μπορούν να φανταστούν «ΣΥΡΙΖΑ χωρίς Τσίπρα» όπως λέει χαρακτηριστικά στη «ΜτΚ» πρωτοκλασάτο στέλεχος του κόμματος και οι δεύτεροι προετοιμάζονταν για να ρίξουν τα βέλη τους μετά την διπλή ήττα των εκλογών με τον Τσίπρα στο πλάνο και όχι εκτός αυτού. «Τα πάντα θυμίζουν κινούμενη άμμο.
Όλοι μιλούν με όλους και όλα τα δεδομένα αλλάζουν από ώρα σε ώρα. Ο ένας προαλείφεται για υποψήφιος αρχηγός και πριν καλά καλά το μοιραστεί με άλλα στελέχη κάνει πίσω» αναφέρει το ίδιο στέλεχος. Και συνεχίζει: «Είμαστε στο σημείο μηδέν και η κατάσταση είναι πολύ δύσκολη. Φεύγοντας ο Αλέξης Τσίπρας αφήνει πίσω του πολλές παθογένειες τις οποίες ο ίδιος αντιμετώπιζε ως ειρηνοποιός και πυροσβέστης. Ακόμα κι αυτοί που θέλουν να βγουν μπροστά και να ηγηθούν έφτιαχναν το προφίλ τους πάνω στον Αλέξη Τσίπρα όχι χωρίς αυτόν» εξηγεί.
«Λαβωμένο» το προεδρικό μπλοκ
Το μεγαλύτερο «χτύπημα» από την απόφαση Τσίπρα το δέχτηκε η αποκαλούμενη «προεδρική πλειοψηφία» η οποία είχε ως αναφορά τον πρώην πρωθυπουργό και πλέον αναζητά εκφραστή. Αποτελούμενη από ομάδες όπως η «Κίνηση Μελών», η «ΡΕΝΕ», οι «6+6» (ομάδα Τζανακόπουλου), ορισμένοι ΠΑΣΟΚογενείς επιχειρεί να αναδιατάξει τις δυνάμεις της, ωστόσο επί του παρόντος δεν φαίνεται πως υπάρχει κάποιο πρόσωπο που μπορεί να εκφράσει την «προεδρική πλειοψηφία». Από την άλλη η «Ομπρέλα» με τον Ευκλείδη Τσακαλώτο αξιολογούν τις κινήσεις των άλλων και αναμένεται να καταλήξουν σε αποφάσεις εντός των επόμενων ημερών.
Οι παρασκηνιακές συζητήσεις καλά κρατούν, το θερμόμετρο ανεβαίνει συνεχώς και ο πυρετός των ζυμώσεων κορυφώνεται. Είναι χαρακτηριστικό όπως τονίζει άλλος κομματικός παράγοντας πως «όλοι μιλούν και όλοι σιωπούν». Καθημερινά πέριξ της Κουμουνδούρου αλλά και στα «στρατηγεία» των φερόμενων ως υποψηφίων αρχηγών οι συναντήσεις διαδέχονται η μία την άλλη, ενώ οι εξελίξεις στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης θυμίζουν σπιράλ. Την ίδια ώρα, στελέχη της βάσης του κόμματος πιέζουν τους πιθανούς διαδόχους του Αλέξη Τσίπρα να ανοίξουν τα χαρτιά τους και να καταθέσουν την πολιτική τους πρόταση.
Οι πιθανοί διάδοχοι
Στο κάδρο των υποψηφίων αρχηγών οι οποίοι εκτιμάται ότι «φλερτάρουν» με μία ενδεχόμενη υποψηφιότητα παραμένουν οι: Ρένα Δούρου, Νίκος Παππάς και Παύλος Πολάκης από την προεδρική πλειοψηφία. Από την πιο αριστερή πλατφόρμα («6+6») επίσης όμως στο προεδρικό μπλοκ προβάδισμα έχει η Έφη Αχτσιόγλου και ακολουθεί ο Αλέξης Χαρίτσης, ενώ και ο Ευκλείδης Τσακαλώτος ενδέχεται να διεκδικήσει την ηγεσία παρότι οι συζητήσεις στην «Ομπρέλα» συνεχίζονται και δεν έχουν καταλήξει σε τελική απόφαση.
Στο τραπέζι έχουν «πέσει» επίσης τα ονόματα του Νάσου Ηλιόπουλου και του Γαβριήλ Σακελλαρίδη παρότι ο τελευταίος δήλωσε ότι δεν το επιθυμεί, ενώ σε ό,τι αφορά τον Διονύση Τεμπονέρα (ΡΕΝΕ) παρότι έχει δηλώσει «παρών» διαφωνεί με τα χρονοδιαγράμματα, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο να είναι υποψήφιος αλλά όχι με τις παρούσες διαδικασίες που αποφασίστηκαν στην Πολιτική Γραμματεία, η οποία όπως τόνισε σε πρόσφατη συνέντευξή του είναι «καθοδηγητικό όργανο» ενώ αποφάσεις θα λάβει η Κεντρική Επιτροπή.
Η «ακτινογραφία» της Κεντρικής Μακεδονίας
Στην Κεντρική Επιτροπή από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας βάσει του εκλογικού κανονισμού που εγκρίθηκε στο 3ο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ συμμετέχουν 34 μέλη. Ειδικότερα από την προεδρική πλειοψηφία βάσει των συσχετισμών εκείνου του συνεδρίου προέρχονται οι: Θεοδώρα Τζάκρη (Κίνηση Μελών-υποστηρίχτηκε και από άλλες τάσεις), Κατερίνα Νοτοπούλου (Κίνηση Μελών), Σωκράτης Φάμελλος, Κώστας Αμπατζάς (Γραμματέας Νομαρχιακής Επιτροπής ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Α’ Θεσσαλονίκης από την κίνηση «6+6»- ομάδα Τζανακόπουλου), Κυριακή Μάλαμα, Χρήστος Δουΐτσης (Κίνηση Μελών), Αντώνης Ελευθεριάδης (Κίνηση Μελών), Θοδωρής Μπαλτάς (Κίνηση Μελών), Χάρης Τσιόκας (ΡΕΝΕ), Κώστας Καλδάρας, Σάκης Γκούνας (Κίνηση Μελών), Γιάννης Μυλόπουλος, Θωμάς Μπουρνάρης (Κίνηση Μελών), Αναστάσιος Τρελόπουλος («6+6»-ομάδα Τζανακόπουλου), Μπέτυ Σκούφα (Κίνηση Μελών), Δημήτρης Δημητριάδης (Κίνηση Μελών), Χρήστος Ρόκος («6+6»- ομάδα Τζανακόπουλου), Δέσποινα Κετογλίδου, Αφεντούλα Παπαλεξίου (Κίνηση Μελών), Παρθένα Χαραλαμπίδου, Τατιάνα Βαφειάδου (Κίνηση Μελών), Γιούλη Ρανέλλα («6+6»-ομάδα Τζανακόπουλου), Στέργιος Καλπάκης (ΔΗΜΑΡ), Αλεξάνδρα Νταρλαγιάννη, Βύλη Χατζηνικόλα (Κίνηση Μελών), Ευάγγελος Ζορκάδης (ΔΗΜΑΡ), Αρετή Μπάτα (Κίνηση Μελών), Σταύρος Ακριτίδης (Κίνηση Μελών), Σοφία Κεχαγιά.
Από την «Ομπρέλα» εξελέγησαν στην Κεντρική Επιτροπή οι: Τριαντάφυλλος Μηταφίδης, Ειρήνη Αγαθοπούλου, Άννα Ρογδάκη, Κατερίνα Ιγγλέζη, Ιφιγένεια Καμτσίδου.
Τότε, επί Τσίπρα το προεδρικό μπλοκ παρά τις διάφορες ομάδες ήλεγχε την πλειοψηφία του συνεδρίου και κατ’ επέκταση της Κεντρικής Επιτροπής με αναλογία 75% και το υπόλοιπο 25% να εκπροσωπείται από στελέχη της «Ομπρέλας». Ενόψει των νέων διαδικασιών η προεδρική πλειοψηφία δεν θεωρείται ενιαία και κανείς δεν μπορεί να πει με ακρίβεια εάν οι εσωτερικές τάσεις θα βρουν κοινό εκφραστή.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 09.07.2023