«Πρέπει η αναζήτηση να είναι ειλικρινής και βαθιά, χωρίς γραφειοκρατικές αγκυλώσεις» αναφέρει μιλώντας για την εσωκομματική διαδικασία εκλογής νέου αρχηγού στο ΣΥΡΙΖΑ- Προοδευτική Συμμαχία στις 10 Σεπτεμβρίου η κοινοβουλευτική εκπρόσωπος του κόμματος, βουλευτής Πέλλας Θεοδώρα Τζάκρη. Μιλώντας στο www.makthes.gr η κ. Τζάκρη αναφέρεται στο αποτέλεσμα των εκλογών και την ήττα του ΣΥΡΙΖΑ, την παραίτηση Τσίπρα, την στόχευση του «νέου ΣΥΡΙΖΑ» και τις σχέσεις με το ΠΑΣΟΚ. Η βουλευτής Πέλλας μιλά επίσης για τις πυρκαγιές και το περιστατικό στην Νέα Αγχίαλο, τις «καρατομήσεις» Μηταράκη και Πατούλη και τα εθνικά θέματα.
Πώς αποτιμάτε το αποτέλεσμα των διπλών εκλογών;
Το κύριο γεγονός υπήρξε η μη αναμενόμενη σε τέτοια έκταση εκλογική φθορά του ΣΥΡΙΖΑ. Νομίζω ότι τα υπόλοιπα γεγονότα ήταν παράγωγα. Αυτό ήταν που έδωσε την άκοπη αυτοδυναμία στη ΝΔ, προσέδωσε κάποια δυναμική στο ΠΑΣΟΚ, τροφοδότησε το κλίμα κατακερματισμού στην αριστερά, άφησε σημαντικό κενό στα «εθνικά» που καταγράφηκε εκλογικά, ενώ ακόμη κι η αύξηση της ακροδεξιάς εμμέσως σχετίζεται με την δική μας αδυναμία να εκφράσουμε τη διαμαρτυρία κάποιων στρωμάτων κι ειδικών ομάδων.
Δηλαδή δεν αναγνωρίζετε ότι κι ο πολιτικός αντίπαλος σας πέτυχε να έχει σημαντική πειθώ;
Σε μια τέτοιας έκτασης ήττα τίθεται ευλόγως και θέμα γενικότερης αποδυνάμωσης ενός ρεύματος ιδεών ή ενός πολιτικού χώρου και της ενδεχόμενης ενδυνάμωσης ενός αντιπάλου. Εξάλλου υπήρχαν πέραν του ΣΥΡΙΖΑ κι άλλα τριάντα κόμματα ώστε να μην λάβει άνω του 40% ο κ. Μητσοτάκης με τα όσα είχε διαπράξει. Άρα η υπερψήφισή του ήταν μια συνειδητή επιλογή του εκλογικού σώματος προς την κατεύθυνση ενός Όρμπαν της Μεσογείου, ο οποίος επίσης ξεκίνησε ως ακραιφνής φιλελεύθερος και του οποίου τα εκλογικά ποσοστά επίσης ευημερούν!
Το ελληνικό εκλογικό σώμα του 2015 και του 2023 μπορεί να μην διαφέρουν πολύ αντικειμενικά, ωστόσο διαφέρουν πολύ ψυχολογικά κι αυτό βρίσκεται στη βάση των επιλογών που πραγματοποιεί σήμερα.
Η κύρια ευθύνη η δική μας είναι το πόσο συμβάλλαμε σε αυτή την εξέλιξη κι όχι το πόσο καλά αποκαλύψαμε τα έργα και τις ημέρες Μητσοτάκη. Δυστυχώς οι Έλληνες εκλογείς λίγο-πολύ γνώριζαν όταν επέλεξαν όπως επέλεξαν.
Αυτό ακούγεται λίγο σαν παραλλαγή του «φταίει ο κόσμος».
Κάθε άλλο, αφού ποτέ δεν έριξα το φταίξιμο στον διαιτητή ή στο γήπεδο που έγερνε τάχα σε βάρος μας. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπήρξε η τριτοκοσμική κατάσταση στην ενημέρωση κι η «εξαγορά» των ψηφοφόρων με τα χρήματα των δικών τους φόρων και των παιδιών τους, ωστόσο αυτά ήταν δεδομένα κι οφείλαμε να νικήσουμε παρά την ύπαρξή τους.
Ο ΣΥΡΙΖΑ ωστόσο δεν έκανε ποτέ αυτοκριτική για την διακυβέρνησή του, δεν ανοίχτηκε, δεν έδωσε πειστική εναλλακτική προοπτική για τη χώρα και τους μη προνομιούχους και τέλος, ελλείψει οργάνωσης και δεσμών με τα μαζικά κινήματα, δεν έκανε δυναμική αντιπολίτευση σε πολλά πεδία όπως πανδημία, οικονομία-ανάπτυξη, ενέργεια-ακρίβεια. Κορυφαίο λάθος μας υπήρξε η εκχώρηση του πατριωτισμού στην πιο τυχοδιωκτική εκδοχή της δεξιάς. Όλα αυτά θα μπορούσαμε να μην τα έχουμε κάνει.
Θεωρείτε ότι η ΝΔ λειτουργεί σήμερα σε αντιπολιτευτικό κενό;
Στην πολιτική ισχύ είναι αναγκαίοι οι αριθμοί, αλλά όχι ικανοί. Η ΝΔ θα φανεί σύντομα το αν διαθέτει τη βούληση, το θάρρος, το σθένος και το ανάστημα προκειμένου να αναμετρηθεί με τα δικά της οπισθοδρομικά χαρακτηριστικά, δηλαδή με την προσήλωση στις παρασιτικές δυνάμεις της κερδοσκοπίας χωρίς κανόνες και με το πελατειακό κράτος της μεροληψίας.
Ο χρόνος θα το δείξει αν μπορεί. Αυτή τη φορά διαθέτει άπλετο χρόνο, δεδομένου ότι τα κόμματα της κεντροαριστεράς έχουν στραφεί προς το εσωτερικό τους επιδιώκοντας ανασυγκρότηση ως προϋπόθεση άσκησης πιο αποτελεσματικής αντιπολίτευσης.
Πάντως η υπόθεση «διακυβέρνηση» δεν πρέπει να συγχέεται με παίγνιο αναμέτρησης μεταξύ δύο ή περισσοτέρων πολιτικών-συμπαικτών. Όπως έλεγε κι ο κ. Μητσοτάκης υπάρχει και μια χώρα να κυβερνηθεί κι εκεί κρίνεται κανείς κατά κύριο λόγο. Αν δεν έρθει το ΕΚΑΒ ή η Πυροσβεστική όταν τα χρειάζεται κανείς τότε πολύ λίγο θα τον απασχολήσει το ύφος με το οποίο το ανέδειξε η αντιπολίτευση ή το πώς το παρουσίασε η τηλεόραση.
Η Κεντροαριστερά στην οποία αναφέρεστε παραμένει πλειοψηφία και κατά πόσο απευθύνεται πλέον σε αυτή κι ο κ. Μητσοτάκης;
Και μόνη η συνήχηση του ονόματος Μητσοτάκη με το Κέντρο ή την Κεντροαριστερά ξενίζει όσους γνωρίζουν από ελληνική ιστορία. Η συνεχιζόμενη «αξιοποίηση» στελεχών της δεν πρέπει να δημιουργεί σύγχυση, δεδομένου ότι όποιος καταφεύγει στον κ. Μητσοτάκη διαρρηγνύει αυτομάτως κάθε δεσμό με την Κεντροαριστερά.
Μέγα μέρος των Ελλήνων αυτοχαρακτηρίζονται έτσι, σαφώς περισσότεροι από όσους ψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ, οπότε μάλλον το προϊόν είναι σε έλλειψη κι όχι η πελατεία.
Υπάρχει πλέον απηνής ανταγωνισμός με το ΠΑΣΟΚ για τα πρωτεία σε αυτό τον χώρο;
Υπάρχει συναγωνισμός τόσο κατά τόπους όσο και σε συγκεκριμένα κοινωνικά στρώματα όπως οι αγρότες. Εκεί τίθεται θέμα του ποιος κυριαρχεί στην κεντροαριστερά, ενώ αντιθέτως στις μεγάλες πόλεις η διαφορά παραμένει πολύ μεγάλη.
Ο «απηνής» χαρακτήρας ενώ δεν έχει αντικειμενική βάση, υποκειμενικά τροφοδοτείται από εμπόδια προσωπικού χαρακτήρα λόγω προϊστορίας κι ιδιαιτέρως από την εμμένουσα αρνητική τοποθέτηση μέρους των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ. Θεωρώ ότι η στάση των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ έναντι του ΠΑΣΟΚ είναι μάλλον λιγότερο αρνητική.
Το παρελθόν μιας έντονης πολεμικής μεταξύ των δύο κομμάτων έχει αφήσει σημαντικά τραύματα άμφω κι ασχέτως των εξελίξεων στο ΠΑΣΟΚ και της αρνητικής στάσης του μπροστά στις συνεργασίες, είναι σίγουρο ότι κατά την προηγούμενη δεκαετία υπήρξαν άδικες δαιμονοποιήσεις προσώπων ή λεκτικές υπερβολές για τις οποίες δεν δόθηκαν ποτέ οι δέουσες εξηγήσεις.
Θεωρείται ότι ο νέος/α αρχηγός θα πρέπει να στραφεί περισσότερο προς την κεντροαριστερά από ότι ο κ. Τσίπρας;
Ο κ Τσίπρας, ως οιωνεί ιδρυτής αυτής της παράταξης ή τουλάχιστον της παρούσας «κυβερνώσας» εκδοχής της, δεν προέρχεται από την παράδοση της κεντροαριστεράς, αλλά άφησε ως ιστορική παρακαταθήκη την προσπάθεια σύγκλισης δυο ρευμάτων, των λεγομένων πασοκογενών και των προερχομένων από την ριζοσπαστική αριστερά. Θα έλεγα ότι το έργο του έμεινε ημιτελές κι ενδεχομένως σήμερα να τίθεται εν κινδύνω παρότι όλοι ομνύουν εκ των υστέρων στην προσφορά του. Δεν θα γίνει φυσικά κανείς κεντροαριστερός επειδή ο κ. Τσίπρας το ήθελε και δεν το κατάφερε, ωστόσο ας διευκρινίζουμε το τι υπηρετούσε και πως επιχειρούσε. Δεν αποκλείεται καθόλου αυτός/η που θα λάβει την σκυτάλη να καταφέρει να το πάει πολύ παραπέρα ίσως γιατί πλέον τα πράγματα είναι φορσέ.
Πως σχολιάζετε την πρόσφατη κυβερνητική κρίση με αποπομπή βασικού υπουργού κι αλλαγή του υποψηφίου περιφερειάρχη Αττικής;
Ο κ. Μηταράκης επί χρόνια γελοιοποίησε τη χώρα διεθνώς, ωστόσο αποδείχθηκε τέρας αντοχής και τύχης. Όμως φαίνεται ότι πάτησε κάποια νάρκη στην Κατεχάκη σε θέματα … μη επιχειρησιακά κι έτσι μέσα στον πρώτο μήνα «αδειάστηκε» τρις. Πετάχτηκε τελικώς σαν την τρίχα από το ζυμάρι, με μια μεθόδευση που ο ίδιος την κατήγγειλε ως σαφώς προβοκατόρικη δεδομένου ότι λέει πως υπήρχε άδεια (γραπτή;). Πάντως ήταν άσχετος με το άγος της Νέας Αγχιάλου. Ο «αξύριστος περιφερειάρχης» είχε ετσιθελικά στρογγυλοκαθίσει το 2019 στην Περιφέρεια, είχε προκαλέσει με την οίηση και την αμετροέπεια μέχρι γραφικότητας, ωστόσο υπήρξε ο προπομπός της νίκης του 2019 λέγοντας πολλά χυδαία ψέματα, έβαλε πλάτη ως επικεφαλής των ιατρών (ΙΣΑ) στην πανδημία κι είχε ανανεωθεί προσφάτως το χρίσμα ως εξαιρετικώς πετυχημένου. Σε κάθε περίπτωση ήταν κι αυτός άσχετος με το άγος της Νέας Αγχιάλου.
Ήταν δηλαδή αποδιοπομπαίοι τράγοι;
Υποτίθεται ότι ξυρίστηκε ο «αξύριστος» χωρίς σαπούνι για το αρκουδο-ζεϊμπέκικο! Όμως ο ομότεχνος «λικνιζόμενος» κ. Βορίδης παρέμεινε στη θέση του. Ο Βορίδης ως εμπλεκόμενος γνωμάτευσε για Τούρκους στη Ρόδο αν και για τη Νέα Αγχίαλο τήρησε αιδήμονα σιωπή. Τηρουμένων των αναλογιών θα έπρεπε εδώ να έχει υποπτευθεί Αβάρους, Πέρσες και Πετσενέγκους κ.λπ. Πάντως ο κ. Βορίδης και έλειπε και χόρευε άρα ήταν Μηταράκης και Πατούλης σε συσκευασία ενός και σε κάθε περίπτωση όπως μαρτυρούν οι εμβριθείς γνωματεύσεις του για τα αίτια, δεν ήταν άσχετος με το άγος της Νέας Αγχιάλου.
Ο κ. Μητσοτάκης στις καταστροφές ανέπτυξε εθισμό κι αντοχή οπότε επιδεικνύει πλέον περισσότερη αυτοπεποίθηση από το 2021. Τότε πέταξε στη φωτιά το «όνομα» (Χρυσοχοΐδη) και διατήρησε στην κυβέρνηση τον κ. Χαρδαλιά στον οποίο ο ίδιος είχε αναθέσει την ευθύνη της Πυροσβεστικής. Τώρα όχι απλώς την βγάζει με αναλώσιμους, αλλά ξεπερνά σε κυνισμό ακόμη και την προκλητική διαχείριση των Τεμπών.
Κυρίως εντυπωσιάζει ότι εξαιρέθηκε η υπεύθυνη πολιτική και στρατιωτική ηγεσία του Πενταγώνου για τον παγκόσμιο διασυρμό του να «χαθεί» ένα από τα κυριότερα αεροδρόμια της ετοιμοπόλεμης χώρας σε καιρό ειρήνης, δεν την γλυτώνει απλώς αλλά προάγεται. Κι αν ο κ. Δένδιας έχει την δικαιολογία του νέοπα, ο τριτοετής στο Πεντάγωνο «αγωνιστής» κ. Νίκος Χαρδαλιάς τι δικαιολογία έχει;
Τόσο καλά τα πήγε στη Νέα Αγχίαλο ο κ. υφυπουργός όπως και στα προηγούμενα πόστα (π.χ. 2021-Εύβοια) ή όλα θα ξεχαστούν με την βοήθεια των ΜΜΕ που τον προβάλουν ήδη ως ταινία με τον Τσάκ Νόρρις;
Μήπως η τόση έμφαση που βάζετε στα εθνικά αφήνει περιθώρια να κατηγορηθείτε για τοξικότητα ή και για εξυπηρέτηση εσωτερικών αναγκών της μάχης διαδοχής;
Οι δις θριαμβεύσαντες με ατζέντα την ασφάλεια κι ιδιαιτέρως την εθνική ασφάλεια, χαρακτήριζαν τον αντίπαλό τους «δούρειο ίππο του Εντογάν» κι «εθνική εξαίρεση». Προσωπικώς έχω επιπλέον να θυμηθώ μια μολότοφ που έβαλε φωτιά στην οικογενειακή μου κατοικία στα Γιαννιτσά όταν η ΝΔ φορούσε την κίβδηλη περικεφαλαία της του 2018-2019. Ωστόσο παραδόξως εγώ θα πρέπει να αποδεικνύω κάθε φορά ότι δεν είμαι τοξική. Κι ερχόμαστε έτσι στην δική μας ευθύνη για το ότι καταφέρνει ο κ. Μητσοτάκης να ελέγχει την ατζέντα. Θα περιοριστώ στα του οίκου μου περιμένοντας να δω τη στάση όλων των κομμάτων. Διευκρινίζω εξ αρχής ότι τα λεγόμενά μου διαπερνούν τον ΣΥΡΙΖΑ οριζοντίως. Στην ΚΕ μίλησα για «φραξιονιστική πάλη της τελευταίας τετραετίας, όπου ποικιλώνυμες γραφειοκρατίες με απολιτίκ ονόματα έβλαψαν την Συρία εξίσου…». Προφανώς δεν θεωρώ ότι η παράδοση της κεντροαριστεράς εκφράσθηκε στοιχειωδώς από καμία φράξια.
Στην ίδια ομιλία είπα, αναζητώντας τα αίτια που εμφανιζόταν η πολιτική μας “μη πειστικά ως κεντροαριστερή”, «Ιδιαιτέρως εκ των πέντε σημείων τα λεγόμενα ‘’εθνικά’’ αποτέλεσαν την αχίλλειο πτέρνα μας. Τα “εθνικά” ξέρετε είναι το σκληρό κουκούτσι της υπόθεσης κεντροαριστερά!».
Όσο κι αν ο ΣΥΡΙΖΑ των συνιστωσών ανήκει στην πολιτική προϊστορία, θεωρώ ότι κι ο σημερινός κατατρέχεται από μια διάθεση απολογητισμού σε θέματα μη θεωρούμενα αριστερά. Για κανέναν δεν νοείται δεξιά κι αριστερή πραγματικότητα και πολύ περισσότερο για όποιον έχει κυβερνήσει. Μια τέτοια μονομέρεια στη θεματολογία είναι απαράδεκτη κι όλες οι έρευνες έλεγαν ότι παραλείπαμε θέματα που πρυτανεύαν στα κριτήρια των πολιτών.
Και τι σας εμποδίζει να το αλλάξετε;
Η διστακτικότητα κι ο απολογητισμός αφορούν σε ένα στελεχιακό δυναμικό και μόνο. Η μεγάλη πλειονότητα των μελών και των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ βλέπει συνέχεια με την πολιτική “η ΕΛΛΑΔΑ στους ΕΛΛΗΝΕΣ”, που έθεσε τέρμα στο καθεστώς της χώρας-πελάτη.
Σήμερα χρειάζεται πιο σαφής τοποθέτηση επί κραυγαλέων κυβερνητικών «επιτευγμάτων» της ΝΔ. Δεν πρέπει να συνεχιστεί η διγλωσσία του να σιωπούμε προεκλογικώς για τα εθνικά προβάλλοντας την ευρωπαϊκή μας δράση για την μη χρηματοδότηση του φράκτη (!!!), ενώ κατά καιρούς ακουγόταν μάλιστα ακόμη κι ευχές για “Πρέσπες του Αιγαίου”.
Σε καμία περίπτωση αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί με την αντιμετώπιση του ονείδους της Νέας Αγχιάλου και την επιχειρούμενη υποβάθμισή του ως μια ακόμη φωτιά κάπου ανάμεσα στα άλλα 500 χιλιάδες στρέμματα. Ο κ. Μητσοτάκης με τις ΕΔΕ του και τις προαγωγές του «αγωνιστή» Χαρδαλιά την δουλειά του κάνει, ας κάνουμε όμως κι εμείς τη δική μας.
Και στα εθνικά δεν αρκεί το να μην πάει ο νέος ΣΥΡΙΖΑ στο ασφαλές λιμανάκι της ριζοσπαστικής αριστεράς όπως λέγεται αλλά μάλλον οφείλει να το εγκαταλείψει μιας και κακώς ναυλοχούσε ήδη εκεί και προεκλογικά.
Θα μπορέσει ο ΣΥΡΙΖΑ να ορθοποδήσει, μετά από αυτή την πολιτική ήττα που χαρακτηρίζεται στρατηγική;
Στρατηγική δεν είναι η εκλογική ήττα όσο μεγάλη κι αν είναι. Σε στρατηγική ήττα μπορεί όμως να μας οδηγήσει η κακή διαχείριση του αρνητικού εκλογικού αποτελέσματος που μπορεί να προκαλέσει καθοδικό σπιράλ.
Πρέπει η αναζήτηση να είναι ειλικρινής και βαθιά, χωρίς γραφειοκρατικές αγκυλώσεις, αλλά με μαζική συμμετοχή από τα κάτω και σε καμία περίπτωση με φοβικό αντανακλαστικό αναδίπλωσης σε ότι θεωρεί ο καθένας μας ως ασφαλή ακρόπολη του κάστρου. Αντιθέτως η αποτυχία αυτή θα πρέπει να γίνει αφορμή για πιο στέρεες διαδικασίες, πιο ορθολογικό σχεδιασμό, πιο ανοικτή πολιτική δράση, αποκατάσταση της σχέσης με τα μαζικά κινήματα και γεφύρωση του χάσματος στη δημοκρατική παράταξη. Ούτε μπορούμε να κάνουμε ότι δεν καταλάβαμε, ούτε να δείχνουμε ο ένας τον άλλο, ούτε να τρέφουμε φρούδες ελπίδες ότι μπορούμε να επαναλάβουμε τον εαυτό μας.