Πως στόχος της πρότασης δυσπιστίας που πρόσφατα κατέθεσε το ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής ήταν να δεχτεί και πάλι έλεγχο η κυβέρνηση για την τραγωδία των Τεμπών και να υπάρξει κοινή δράση της δημοκρατικής αντιπολίτευσης, υποστηρίζει μιλώντας στη «ΜτΚ» το μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής και γραμματέας της πολιτικής κίνησης «Ανανεωτική Αριστερά», Θεόδωρος Μαργαρίτης.
Ο κ. Μαργαρίτης μεταξύ άλλων αναφέρεται στο διακύβευμα των ευρωεκλογών και το στόχο του ΠΑΣΟΚ που όπως λέει δεν είναι απλώς η δεύτερη θέση αλλά «να έχει όσο το δυνατόν μικρότερη απόσταση από την ΝΔ», ενώ τέλος μιλά για τη συνεργασία των κομμάτων της αντιπολίτευσης.
Το ΠΑΣΟΚ στον απόηχο δημοσιευμάτων για αλλοίωση στοιχείων για την τραγωδία των Τεμπών κατέθεσε πρόταση δυσπιστίας προς την κυβέρνηση, την ώρα που είχε απαντήσει αρνητικά σε αντίστοιχο κάλεσμα που είχε κάνει λίγες μέρες νωρίτερα η Νέα Αριστερά. Γιατί τώρα και με ποιο σκεπτικό η πρόταση δυσπιστίας;
Οι πρόσφατες αποκαλύψεις ενισχύουν ακόμα περισσότερο την εικόνα συγκάλυψης του εγκλήματος στα Τέμπη. Η απαράδεκτη απουσία του πρωθυπουργού από την προηγουμένη συνεδρίαση της Βουλής για την εθνική τραγωδία εξέθεσε ανεπανόρθωτα την κυβερνητική αβελτηρία. Δεν είχαμε βέβαια αυταπάτες για την πλειοψηφία που θα απορρίψει την πρόταση δυσπιστίας.
Ο στόχος ήταν όμως να ανοίξει και πάλι η σχετική συζήτηση, να δεχτεί και πάλι έλεγχο η κυβέρνηση, να υπάρξει κοινή δράση της δημοκρατικής αντιπολίτευσης. Υπάρχει διάχυτη αμφισβήτηση της ικανότητας του πολιτικού συστήματος και της Δικαιοσύνης να αντιμετωπίσουν δραματικά γεγονότα με ανθρώπινα θύματα όπου εμπλέκεται το επίσημο κράτος. Αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί.
Μία πρόταση δυσπιστίας σχεδόν δύο μήνες πριν από τις ευρωεκλογές δεδομένων των συσχετισμών εντός Βουλής, δεν βγάζει ενισχυμένη την κυβέρνηση;
Επαναλαμβάνω, τα αποτελέσματα σε αυτή την πρωτοβουλία ήταν δεδομένα. Το θέμα ήταν να υπάρξει ακόμα πιο ισχυρή πίεση της αντιπολίτευσης, να βλέπει όλη η ελληνική κοινωνία την απαράδεκτη κυβερνητική συμπεριφορά για ένα τέτοιο συγκλονιστικό γεγονός.
Η συζήτηση στην Βουλή εκθέτει τους βουλευτές της ΝΔ. Μάς έπρηξαν κυριολεκτικά με τα θέματα συνείδησης για την ισότητα στον γάμο και τις προσωπικές τους διαφοροποιήσεις και σε ένα τεράστιο ηθικό πρόβλημα έχασαν κάθε αυτονομία συνείδησης και συρθήκαν στην γραμμή της υποβάθμισης μιας τραγωδίας. Η εικόνα τους να χειροκροτούν σαν πειθαρχημένοι φαντάροι τον Κ. Καραμανλή ήταν ντροπή.
Ποιο είναι το διακύβευμα των επικείμενων ευρωεκλογών για το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ και ποιος ο στόχος;
Με την απορρύθμιση της κυβερνητικής παντοδυναμίας όπως βλέπουμε αυτό τον καιρό και τη διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ οφείλει να πετύχει φιλόδοξους στόχους. Όχι μόνο να καταγραφεί ως δεύτερη δύναμη στην κατάταξη των ποσοστών αλλά να έχει όσο το δυνατόν μικρότερη απόσταση από την ΝΔ.
Είμαι αισιόδοξος ότι μπορούμε να το πετύχουμε. Επίσης είναι καθοριστικό να διαμορφωθούν οι οροί για ένα ισχυρό προοδευτικό ρεύμα, εναλλακτικό προς στην ΝΔ και στην διαφαινόμενη ενίσχυση της Ακραίας Δεξιάς.
Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις που δείχνουν άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και παραμονή του στη δεύτερη θέση σας προβληματίζουν; Είναι στόχος του ΠΑΣΟΚ η θέση της «αξιωματικής αντιπολίτευσης», ανεξαρτήτως ποσοστού;
Σε μία τέτοια συγκυρία δεν υπάρχουν δικαιολογίες για να μην πέτυχει η ριζική αλλαγή των συσχετισμών με επίκεντρο την αποφασιστική ενίσχυση του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ. Παράλληλα, η δημοσιογραφική εικόνα δεν πρέπει να εγκλωβιστεί σε μία άγονη κούρσα διαμάχης μεταξύ ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ και ΣΥΡΙΖΑ αλλά να αμφισβητηθεί έμπρακτα η κυβερνητική ηγεμονία.
Το ζήτημα δεν είναι ο Κ. Μητσοτάκης να απολαμβάνει από το ρετιρέ τις κόντρες των κατοίκων του ισογείου και του πρώτου ορόφου. Το ζήτημα είναι να αλλάξει το σκηνικό.
Το ΠΑΣΟΚ δέχτηκε κριτική, ακόμα και στο εσωτερικό για την στάση στην επιστολική ψήφο και τα μη κρατικά πανεπιστήμια, ενώ και στο θέμα του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών η απουσία κομματικής πειθαρχίας είχε ως αποτέλεσμα το 1/3 της ΚΟ σας να μην ψηφίσει. Έγιναν λάθος χειρισμοί;
Πιστεύω ότι η πρωτοβουλία του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ με την πρόταση δυσπιστίας άλλαξε την ατζέντα και έφερε την παράταξη μας στο προσκήνιο. Πράγματι το τελευταίο διάστημα η δημοσκοπική κάμψη συνδέεται με θολά και αντιφατικά μηνύματα.
Σε όλα τα νομοσχέδια που αναφέρεστε. Κάποιες εκφωνήσεις δυσαρεστούν όλα τα κοινά. Ας πούμε, με αφορμή την ισότητα στον γάμο, και αυτούς που έχουν πιο παραδοσιακές αντιλήψεις και εκείνους που έχουν ευαισθησίες για την «ανοιχτή κοινωνία».
Η στρατηγική επομένως είναι να δίνεις αποφασιστικές ιδεολογικές μάχες χωρίς ταλαντεύσεις. Το ίδιο ισχύει και για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Γιατί περί αυτού πρόκειται, πάρα τα παραπλανητικά λόγια του υπουργείου Παιδείας. Σε κάθε περίπτωση η βασική γραμμή οφείλει να έχει μια βασική ραχοκοκαλιά.
Κατά την γνώμη μου -με την εμπειρία και από τις ευρωπαϊκές εξελίξεις- η Σοσιαλδημοκρατία οφείλει να εκπροσωπεί τις λαϊκές τάξεις και τα μεσαία στρωματά που δέχονται άγρια επίθεση από τον χρηματοπιστωτικό καπιταλισμό. Αυτή άλλωστε είναι η ιδρυτική ταυτότητα της Σοσιαλδημοκρατίας. Αλλιώς στην γωνία περιμένει η Alt-right και ο δεξιός λαϊκισμός.
Γιατί παρά την κυβερνητική φθορά η ΝΔ εξακολουθεί να παραμένει κυρίαρχος του πολιτικού σκηνικού (τουλάχιστον στις δημοσκοπήσεις) και η αντιπολίτευση κατακερματισμένη, η οποία δεν κερδίζει από τη «χασούρα» της κυβέρνησης. Κάνει κάτι καλά η ΝΔ και κάτι λάθος η αντιπολίτευση;
Έχω επανειλημμένα υποστηρίξει ότι η ελληνική κοινωνία -όπως και οι ευρωπαϊκές- κινούνται σε συντηρητική κατεύθυνση. Σημαντικό ρόλο παίζουν οι μεταναστευτικές ροές και η ανασφάλεια. Στην χώρα μας η συντηρητική στροφή ενισχύθηκε από την αποτυχία της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.
Κατά συνέπεια το στερεότυπο «Πατρίς-θρησκεία-οικογένεια- με τα ιδεολογικά συμφραζόμενα επανέρχεται. Η πιο κοντινή επιλογή σε αυτή την κατεύθυνση με όρους κυβερνησιμότητας ήταν η ΝΔ. Από κοντά και τα τρία υπερ-συντηρητικά και ακροδεξιά κόμματα.
Η Κεντροαριστερά αντί να προσαρμόζεται σε αυτή την ατζέντα που οι «ιδιοκτησιακές» αρχές ανήκουν στην Δεξιά ιδεολογία οφείλει να δώσει ξανά μεγάλες ιδεολογικές μάχες για το Κοινωνικό κράτος, την ισότητα, τα δικαιώματα, την ανοιχτή κοινωνία. Μπορεί να κερδίσει, μπορεί και να χάσει. Το ζήτημα όμως είναι να δώσει αυτές τις μάχες με αυτοπεποίθηση και όχι με φοβικότητα.
Έχετε ταχθεί υπέρ των συνεργασιών των προοδευτικών δυνάμεων της χώρας. Με ποιες δυνάμεις θα μπορούσε να συνεργαστεί το ΠΑΣΟΚ, υπό ποιες συνθήκες και με ποιες προϋποθέσεις;
Νομίζω ότι τα πράγματα είναι δεδομένα. Ο κοινός βηματισμός με ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και Νέα Αριστερά έχει αξία. Από αυτή την άποψη δικαιώθηκε η παρουσία η δική μου- και των στελεχών από την κίνηση της Ανανεωτικής Αριστεράς- στην εκδήλωση στο θέατρο ΑΛΦΑ πριν ένα μήνα.
Ο θεμιτός ανταγωνισμός των κομμάτων αυτών δεν πρέπει να οδηγεί σε ένα είδος πολεμικής σύρραξης. Πρέπει να αποφύγουμε την κλασσική θεωρία της εκάστοτε εξουσίας που στηρίζεται στο «διαίρει και βασίλευε».
Προφανώς το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ επιδιώκει να έχει δυνατά ποσοστά και αυτόνομο ρόλο. Θέλει η δική του γραμμή να είναι η βάση των νέων συσχετισμών και μίας νέας διακυβέρνησης. Αλλά αυτό δεν πρέπει να είναι εμπόδιο όπου είναι εφικτό να υπάρχει ένας στοιχειώδης συντονισμός για μια ισχυρή αντιπολίτευση που ελέγχει την πολιτική εξουσία. Που πετυχαίνει αλλαγές ή ανατροπές στις ασκούμενες πολιτικές. Η φορά των πράγματων άλλωστε οδηγεί προς μία τέτοια κατεύθυνση. Για μία προοδευτική εναλλακτική λύση.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 31.03.2024