Ήταν πριν από 81 χρόνια, όταν στις 15 Μαρτίου 1943, στον παλιό Σιδηροδρομικό Σταθμό της Θεσσαλονίκης, σφύριξε το πρώτο τρένο του θανάτου για το στρατόπεδο εξόντωσης Άουσβιτς-Μπιρκενάου με 2.800 εβραϊκής καταγωγής συμπατριώτες μας, στοιβαγμένους σε σφραγισμένα εμπορικά βαγόνια. Μέσα σε λίγους μήνες ακολούθησαν ακόμα 43.000 εβραίοι. Οι «πύλες της κολάσεως» είχαν ανοίξει για τον εβραϊκό πληθυσμό της Θεσσαλονίκης...
Νιώθοντας ακόμη τα σκιές τους να κυκλοφορούν ανάμεσά μας, ο δήμος Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με την Ισραηλιτική κοινότητα, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και το Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος, διοργανώνουν πορεία μνήμης την Κυριακή 17 Μαρτίου. Μια πορεία που θα πραγματοποιηθεί στις 11:30 ανάμεσα στα δύο σημεία μαρτυρίου των Εβραίων της Θεσσαλονίκης, με αφετηρία την πλατεία Ελευθερίας και τελικό προορισμό τον Παλιό Σιδηροδρομικό Σταθμό, από όπου ξεκίνησε το μοιραίο «ταξίδι» με την αναχώρηση του πρώτου συρμού.
Αγγελούδης: Στάση ζωής το «Ποτέ Ξανά»
Ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης σε δηλώσεις του σχετικά με την επικείμενη εκδήλωση ανέφερε «δηλώνουμε ρητά πως μέσα από πρωτοβουλίες όπως αυτή δεν πρόκειται να επιτρέψουμε τη λήθη να επικρατήσει. Η σύμπραξη αυτή με τα ιδρύματα της πόλης και την ΙΚΘ στέλνει προς πάσα κατεύθυνση ένα μήνυμα ενότητας και ομοψυχίας, πως με μια φωνή η Θεσσαλονίκη τιμά τα παιδιά της.
Σε μια εποχή όπου τίποτα δεν μπορεί να θεωρείται δεδομένο, σε μια εποχή όπου τα κηρύγματα του φανατισμού και της μισαλλοδοξίας βρίσκουν και πάλι πρόσφορο έδαφος, η υπενθύμιση της μαρτυρικής θυσίας των 50.000 και πλέον Ελλήνων Εβραίων συμπολιτών μας αποκτά μια δραματική επικαιρότητα. Ο μεγαλύτερος εχθρός μας οφείλει και πρέπει να είναι ο εφησυχασμός. Η σιωπή, η ανοχή και η αδιαφορία δίνουν πολύτιμο οξυγόνο στο τέρας του μίσους.
Τη δέσμευσή μας κατά του αντισημιτισμού, του ρατσισμού και άλλων μορφών μίσους πρέπει να την επαναβεβαιώνουμε κάθε μέρα. Είναι η ελάχιστη υποχρέωσή μας στη μνήμη των συμπολιτών μας, στη μνήμη των έξι εκατομμυρίων Εβραίων θυμάτων της Τελικής Λύσης να ακούσουμε την ιστορία τους, να διδαχθούμε από αυτούς. Να θυμόμαστε.
Έχει λεχθεί, πως ουδέποτε δεν ταπεινώθηκε και εξαθλιώθηκε ξανά η ανθρώπινη συνείδηση όσο στα ναζιστικά στρατόπεδα. Το Άουσβιτς, προορισμός των τρένων του θανάτου που ξεκίνησαν από τη Θεσσαλονίκη, κατέστη το σύμβολο του Ολοκαυτώματος των Εβραίων.
Ως ελάχιστο φόρο τιμής στην αποδεκατισμένη εβραϊκή κοινότητα της πόλης δημιουργούνται δύο κορυφαία τοπόσημα μνήμης με έντονο κοινωνικό, πολιτιστικό αλλά και εκπαιδευτικό αποτύπωμα.
Το Μουσείο Ολοκαυτώματος και η αναγεννημένη με το Πάρκο Μνήμης πλατεία Ελευθερίας θα υπενθυμίζουν στο διηνεκές το χρέος μας απέναντι στους συμπολίτες μας, το σεβασμό στη μνήμη τους, την επιβίωση της ιστορικής παρακαταθήκης, τη συνεχή εγρήγορση ώστε να μην επιτρέψουμε στα φαντάσματα να επιστρέψουν, την ανάδειξη των πανανθρώπινων αξιών της ελευθερίας, της ισότητας, της συμπερίληψης, του σεβασμού στη διαφορετικότητα.
Τα δύο αυτά φωτεινά σημεία αναφοράς θα αποτελούν την καλύτερη, την πιο πειστική απάντηση της Θεσσαλονίκης στη φρίκη».
Τελειώνοντας την τοποθέτηση του, κάλεσε όλους τους Θεσσαλονικείς να τιμήσουν τη μνήμη των συνανθρώπων μας με την παρουσία τους και να φωνάξουν ένα σύνθημα που οφείλει να είναι στάση ζωής: ΠΟΤΕ ΞΑΝΑ»!
Αντιπρόεδρος Ισραηλίτικης Κοινότητας Θεσσαλονίκης: Η πλατεία Ελευθερίας πρέπει να είναι πάρκο μνήμης και όχι πάρκινγκ αυτοκινήτων
Με αιχμές στην προηγούμενη διοίκηση του κεντρικού δήμου της πόλης ξεκίνησε την ομιλία του ο Αντιπρόεδρος Ισραηλίτικης Κοινότητας Θεσσαλονίκης Λάζαρος Σεφιχά, λέγοντας χαρακτηριστικά πως «είναι ντροπή για την πόλη η πλατεία Ελευθερίας να αποτελεί πάρκινγκ αυτοκινήτων και όχι πάρκο μνήμης. Η περίοδος του Ολοκαυτώματος είναι μια σκοτεινή περίοδος για την πόλη. Ο ρατσισμός και ο αντισημιτισμός συνεχίζουν να υπάρχουν και σήμερα με αυξανόμενο ρυθμό, απειλώντας τη Δημοκρατία και το κράτος δικαίου. Η υλοποίηση των μέτρων και των πρωτοβουλιών που θα κάνουν πραγματικότητα το «Ποτέ Ξανά», θα είναι η επιτυχία της πορείας μνήμης της Κυριακής», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Σεφιχά.
Πρύτανης του ΑΠΘ: Να αντισταθούμε στη λήθη της ιστορίας
Ο πρύτανης του ΑΠΘ Χαράλαμπος Φείδας στην ομιλία του αναφέρθηκε στις πρωτοβουλίες και τις δράσεις του Ιδρύματος ώστε να διατηρήσει τη μνήμη του Ολοκαυτώματος ζωντανή και ανέφερε ως παραδείγματα το εβραϊκό νεκροταφείο και το εικαστικό έργο που υπάρχει στην είσοδο του κτιρίου διοίκησης για τους Εβραίους φοιτητές.
«Να αντισταθούμε στη λήθη της ιστορίας που κινδυνεύει να μας ολισθήσει σε επικίνδυνες πρακτικές», υπογράμμισε και ανέφερε πως την Κυριακή η καθηγήτρια του τμήματος Θεάτρου του ΑΠΘ, Έφη Σταμούλη, θα αναγνώσει αποσπάσματα από το βιβλίο του Λεόν Σαλτιέλ, «Μη με ξεχάσετε».
Αντιπρύτανης Πανεπιστημίου Μακεδονίας: Με τα δεκάδες περιστατικά βίας και μισαλλοδοξίας πρέπει να θυμίζουμε ξανά στους νέους τα ιστορικά γεγονότα
Για τη συμμετοχή του Πανεπιστημίου Μακεδονίας στην πορεία μνήμης αναφέρθηκε και ο αντιπρύτανης του ιδρύματος, Αλέξανδρος Χατζηγεωργίου. «Θυμόμαστε το αποτρόπαιο έγκλημα. Αν και οι συνεχιζόμενες κινητοποιήσεις στα πανεπιστήμια δεν μας επιτρέπουν φέτος να έχουμε μαζί μας τους φοιτητές του Τμήματος Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης, θα συμμετέχουμε στην πορεία μνήμης για την τραγική επέτειο της αναχώρησης του πρώτου συρμού. Εκπληρώνουμε ένα χρέος στα θύματα του ολοκαυτώματος. Με τα δεκάδες περιστατικά βίας και μισαλλοδοξίας πρέπει να θυμίζουμε ξανά στους νέους τα ιστορικά γεγονότα», σημείωσε.
Πρύτανης ΔΙΠΑΕ: Το Ολοκαύτωμα των Εβραίων δοκιμάζει τα όρια της λογικής
«Το Ολοκαύτωμα των δικών μας Εβραίων δοκιμάζει τα όρια της λογικής και ο μόνος τρόπος να το ξεπεράσουμε ως κοινωνία είναι να το αποδεχτούμε. Η πορεία Μνήμης και οι εκδηλώσεις που τη συνοδεύουν, είναι εμβληματικά ιδιαίτερα με την επιθυμία μας να αποτελέσουν φόρο γνώσης και να πούμε «Ποτέ Ξανά», υπογράμμισε από την πλευρά του, ο πρύτανης του Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδος, Σταμάτης Αγγελόπουλος.
