Στο τέλος του τρέχοντος έτους, το αργότερο στις αρχές του 2025 πρόκειται να λειτουργήσει το σύστημα της εθελοντικής αγοράς πιστώσεων άνθρακα, γνωστοποίησε ο γενικός γραμματέας Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Πέτρος Βαρελίδης, στη διάρκεια της τοποθέτησής του στο 12ο Συνέδριο Αγροτεχνολογίας με τίτλο: «Η Πρωτογενής Παραγωγή με το Βλέμμα στο Μέλλον: Προκλήσεις και Προοπτικές στη Γεωργία και Κτηνοτροφία. Το συνέδριο διοργανώνει στη Θεσσαλονίκη το Ελληνο-Αμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο και η Επιτροπή Αγροτεχνολογίας του και τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
«Βάσει το σχεδιασμού το σύστημα της αγοράς πιστώσεων άνθρακα θα είναι "στημένο" το καλοκαίρι φέτος», επισήμανε μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Βαρελίδης και πρόσθεσε «η λειτουργία του το αργότερο στις αρχές του 2025 είναι ένας ρεαλιστικός στόχος».
Στην τοποθέτησή του ο ίδιος είπε μεταξύ άλλων ότι το προαναφερόμενο σύστημα, ο σχεδιασμός του οποίου υλοποιείται την τελευταία διετία, θα ελέγχεται, θα επιδοτείται από το κράτος και από τους ιδιώτες και τόνισε ότι θα είναι πρωτοποριακό, αφού όπως είπε χαρακτηριστικά «ίσως είναι από τις λίγες φορές που η χώρα μας δεν "πάτησε" στα βήματα κανενός άλλου για την οργάνωσή του».
Οι πιστώσεις άνθρακα είναι προϊόντα που διαπραγματεύονται στις αγορές και στη συγκεκριμένη περίπτωση εκφράζουν την αξία ανά μετρικό τόνο διοξειδίου του άνθρακα (CO2) που δεσμεύεται από τα δάση. Η πώληση αυτών των προϊόντων αποφέρει έσοδα στους ιδιοκτήτες των δασών, ενώ ταυτόχρονα βοηθά τους φορείς που τα αποκτούν να επιτύχουν τους στόχους μείωσης εκπομπών CO2.
Η αγορά εθελοντικών ανταλλαγών πιστώσεων αναπτύσσεται με ραγδαίους ρυθμούς σε διεθνή κλίμακα, καθώς θεωρείται ότι αποτελεί έναν κρίσιμο συντελεστή για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, επισήμανε ο ίδιος. Σύμφωνα με εμπειρογνώμονες, η εθελοντική αγορά αντιστάθμισης εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, η αξία της οποίας ήταν 2 δισ. δολάρια, περίπου, το 2021, εκτιμάται ότι θα αυξηθεί κατά 15 φορές ή και περισσότερο μέχρι το 2030 και η αξία της αγοράς αναμένεται να φθάσει τα 50 δισ. δολάρια.
Τονίζεται ότι η γοργή ανάπτυξη της εθελοντικής αγοράς άνθρακα, αποδίδεται και στο γεγονός ότι η πλειονότητα των εισηγμένων στο χρηματιστήριο εταιρειών στους τομείς της ενέργειας, των τραπεζών, των ασφαλίσεων, των εξορύξεων και της τεχνολογίας, έχουν υιοθετήσει φιλόδοξους κλιματικούς στόχους, οι οποίοι για να επιτευχθούν θα απαιτήσουν τη χρήση αντισταθμιστικών μέτρων.
«Τα πιστωτικά μόρια άνθρακα (carbon credits) είναι ένα είδος αγοραίου μέσου που επιτρέπει σε εταιρείες, κυβερνήσεις και άλλους οργανισμούς να αντιμετωπίσουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου χρηματοδοτώντας έργα που μειώνουν ή απομακρύνουν από την ατμόσφαιρα το διοξείδιο του άνθρακα ή άλλες επιβλαβείς εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου (GHG)», ανέφερε από την πλευρά του ο αναπληρωτής καθηγητής Τμήμα Δασολογίας, Επιστημών Ξύλου και Σχεδιασμού Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Μάριος Τρίγκας, προσθέτοντας ότι στόχος των πιστώσεων άνθρακα είναι να δημιουργηθεί ένα οικονομικό κίνητρο για τις επιχειρήσεις και τα κράτη να μειώσουν το αποτύπωμα άνθρακα και να επενδύσουν σε καθαρότερες, πιο βιώσιμες πρακτικές.
Υπενθυμίζεται ότι η ΕΕ έχει δεσμευτεί να επιτύχει κλιματική ουδετερότητα έως το 2050 για να εξασφαλίσει ένα βιώσιμο μέλλον και στο πλαίσιο αυτό, η πρώτη και πιο επείγουσα προτεραιότητα παραμένει η μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
«Για να μπορέσει να λειτουργήσει η σχετική αγορά και για την ελληνική δασοπονία και την αξιακή της αλυσίδα, όπως μεταξύ άλλων τα προϊόντα ξύλου και της σχετικής βιομηχανίας)=, θα πρέπει να υπάρξει η ανάπτυξη προσαρμοσμένης μεθόδου πιστοποίησης για τις δραστηριότητες απορρόφησης άνθρακα που προκύπτουν», τόνισε ο κ. Τρίγκας και πρόσθεσε ότι «αφού πιστοποιηθούν οι ποσότητες των carbon credits, τότε μπορούν να ενταχθούν στις αγορές και τα έσοδα να πηγαίνουν στον κρατικό προϋπολογισμό π.χ. Πράσινο Ταμείο, ο οποίος με τη σειρά του μπορεί να χρηματοδοτήσει επιπλέον δράσεις διαχείρισης των δασών. Αντίστοιχα μπορεί να ενισχυθεί και η εθελοντική αγορά». Παράλληλα, ο ίδιος είπε ότι η αγορά των carbon credits που δημιουργούνται από τα δάση και την αξιακή τους αλυσίδα, μπορεί να αποτελέσει ένα ισχυρό κίνητρο για τις αναδασώσεις και στη χώρα μας.
Κατά τον κ. Τρίγκα, στην αγορά πιστώσεων άνθρακα η Ελλάδα θα μπορούσε να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο, καθώς ευνοείται από το φυσικό της περιβάλλον. Υπενθύμισε δε ότι σύμφωνα με την έκθεση για τα ευρωπαϊκά δάση του Forest Europe του 2020, η συνολική δυναμικότητα αποθήκευσης άνθρακα για τη δασική βιομάζα (υπέργεια και υπόγεια) στα δάση της Ν.Α. Ευρώπης είναι περίπου 41,6tn/ha (τόνοι ανά εκτάριο, 1 εκτάριο = 10 στρέμματα). Επίσης σύμφωνα με την ίδια έκθεση το ξυλαπόθεμα των ελληνικών δασών είναι περίπου 47m3/ha (κυβικά μέτρα ανά εκτάριο).
«Από τα παραπάνω, συμπεραίνεται ότι συνολικά στα δάση της χώρας μας είναι αποθηκευμένοι περίπου 100 - 160 εκατ. τόνοι άνθρακα, καθώς η έκταση των δασών και δασικών εκτάσεων είναι περίπου 3,9.εκατ. ha», επισήμανε. Η Ελλάδα είναι η τέταρτη μεγαλύτερη χώρα στην Ευρώπη όσον αφορά τους δασικούς πόρους, με 39 εκατ. στρέμματα δασών, που αντιστοιχούν στο 29% της συνολικής έκτασης της χώρας. Το 80% των δασών είναι δημόσια, ενώ τα υπόλοιπα ανήκουν σε ιδιώτες και ιδρύματα.
Από την πλευρά του ο γενικός διευθυντής τραπεζικής, Τράπεζας Πειραιώς, Άλκης Αλεξάνδρου, ανέφερε ότι το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα προετοιμάζεται ήδη για τις νέες τάσεις που διαφαίνονται και είναι έτοιμο να ανταπεξέλθει στις προκλήσεις και ευκαιρίες που θα παρουσιαστούν.