Πέμπτη πρωί. Ένοπλοι άνδρες των σωμάτων ασφαλείας περιδιαβαίνουν το χώρο της α’ προβλήτας, κατευθυνόμενοι στο εντευκτήριο των συνταξιούχων του ΟΛΘ, δίπλα από το Μουσείο Φωτογραφίας. Η εικόνα είναι αρκούντως ασυνήθιστη και μου προκαλεί το ενδιαφέρον, για να διαπιστώσω τι συμβαίνει. Τελικά δεν επρόκειτο για κάποια κατάσταση έκτακτης ανάγκης ούτε για μια άσκηση πολιτικής προστασίας αλλά για μία δημοπρασία αυτοκινήτων.
Η είσοδος στο εντευκτήριο δεν ήταν εύκολη υπόθεση, γιατί η αίθουσα ήταν ασφυκτικά γεμάτη από κόσμο. Όλες οι καρέκλες ήταν «πιασμένες» και υπήρχαν και αρκετοί όρθιοι. Ο κλιματισμός δεν επαρκούσε, για να δροσίσει την αίθουσα και συνεχώς ακούγονταν φωνές για να κλείσει η πόρτα. Κάποια στιγμή ένας από τους ένστολους μπήκε στην αίθουσα, άλλοι περίμεναν από έξω και με ένα όχημα του λιμενικού συνόδευαν όσους εξέρχονταν από την αίθουσα, για να μπουν σε ένα mini bus του ΟΛΘ. Μυστήριο;
Απλώς η διαδικασία της προφορικής πλειοδοτικής δημοπρασίας είχε γίνει λίγο πιο περίπλοκη εκείνη την ημέρα, καθώς είχε συμπέσει η άφιξη ενός κρουαζιερόπλοιου. Έτσι, αντί η διαδικασία πληρωμής της προκαταβολής να ολοκληρωθεί εντός του επιβατικού σταθμού, επιλέχθηκε ο χώρος του τελωνείου και η μεταφορά μέχρι εκεί γινόταν με αυτόν τον κάπως κινηματογραφικό τρόπο. Εξάλλου εκείνη την ημέρα διακινήθηκαν πολύ μεγάλα ποσά σε μετρητά, χέρι με χέρι, οπότε έπρεπε να ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα. Το γιατί επιλέχθηκε αυτός ο τρόπος συναλλαγής αντί μιας ηλεκτρονικής μεταφοράς χρημάτων ή της χρήσης επιταγών ή άλλων τραπεζικών προϊόντων είναι ένα ακόμη από τα παράδοξα της ελληνικής δημόσιας διοίκησης.
Jaguar, Mercedes, αλλά και Mini
Στο κέντρο της αίθουσας βρίσκονταν υπάλληλοι της Διεύθυνσης Διαχείρισης Δημόσιου Υλικού (πρώην ΟΔΔΥ), του Α’ Τελωνείου Θεσσαλονίκης. Όρθια, μιλώντας στο μικρόφωνο, η πρόεδρος της σχετικής επιτροπής ανακοίνωνε τον τύπο κάθε ενός από τα 122 δημοπρατούμενα οχήματα και την τιμή εκκίνησης. Μία Mercedes-Benz ML63 AMG, ένα Audi S3, ένα Seat Leon Cupra, ένα VW Phaeton και πολλά άλλα Mercedes, BMW, Mini, Subaru, VW, Opel, βρίσκονταν στη σχετική λίστα. Πρόκειται για κατασχεμένα αυτοκίνητα καταδικασθέντων για ποινικά αδικήματα.
Το πρώτο αυτοκίνητο της λίστας δημοπρασίας ήταν μία Jaguar XJ με 1η άδεια κυκλοφορίας το 1993, η οποία εκποιούνταν με τιμή εκκίνησης τα 1.200 ευρώ. Εκτός από επιβατικά και φορτηγά αυτοκίνητα που μπορούν να βγουν στην κυκλοφορία, δημοπρατούνταν και οχήματα για διάλυση άνω των 3,5 τόνων και Οχήματα Τέλους Κύκλου Ζωής (Ο.Τ.Κ.Ζ.) των Τελωνείων Α’ Θεσσαλονίκης, Δράμας, Καβάλας, Κήπων, Κιλκίς, Κρυσταλλοπηγής, Ξάνθης, Καστοριάς, Ορεστιάδας, Σερρών, του δήμου Αλεξανδρούπολης και του νοσοκομείου Έβρου αλλά και δίκυκλα. Ανάλογες δημοπρασίες πραγματοποιούνται τρεις ή τέσσερις φορές το χρόνο στη Θεσσαλονίκη. Επίσης πραγματοποιούνται στην Αθήνα και την Πάτρα και στα τελωνεία Κομοτηνής, Ηγουμενίτσας, Ηρακλείου.
Αυτοκίνητο… στο σακί
Οι ενδιαφερόμενοι είχαν την ευκαιρία να δουν από κοντά τα εκποιούμενα αυτοκίνητα, πέντε ημέρες πριν από τη δημοπρασία, στην αποθήκη της ΔΔΔΥ, δίπλα στο στρατόπεδο Καρατάσιου. Ενώ είχαν τη δυνατότητα να συνοδεύονται από τεχνικούς της επιλογής τους, ώστε να διαμορφώνουν ανάλογα και τις προσφορές τους πριν από τη δημοπρασία, οι ειδικοί δεν μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν εργαλεία ή άλλα μηχανικά μέσα, για να αξιολογήσουν την κατάσταση του οχήματος, ούτε καν να το θέσουν σε κίνηση. Κοινώς, αγόραζαν «γουρούνι στο σακί», όπως λέει η σχετική παροιμία.
Υπήρχαν αυτοκίνητα για τα οποία ο πλειοδότης έδωσε μόλις 50 ευρώ περισσότερα από την τιμή εκκίνησης και άλλα τα οποία συγκέντρωσαν το ενδιαφέρον και από 12.000 ευρώ «χτυπήθηκαν» τελικά στα 22.000 ευρώ.
Η υψηλότερη τιμή εκκίνησης ήταν για μια Mercedes ML 6.3 AMG (15.000 ευρώ) και η χαμηλότερη τιμή ήταν για εννέα αυτοκίνητα, που δημοπρατήθηκαν για 150 ευρώ! Δεν σημαίνει όμως ότι τα αυτοκίνητα αυτά ήταν κελεπούρια. Για παράδειγμα, ένα Volvo με τιμή εκκίνησης στα 250 ευρώ έμεινε στα αζήτητα. «Αν το πάρεις και δεν παίρνει μπρος, κι αν έχει υψηλό τεκμήριο, δεν αξίζει τον κόπο, θα μπεις μέσα» λέει ένας κύριος δίπλα μου.
Εξάλλου η δημοπρασία φαίνεται να είναι μια ανδρική υπόθεση. Εκτός της επιτροπής διενέργειας της δημοπρασίας, που απαρτιζόταν κυρίως από γυναίκες, διέκρινα μόνο δύο ενδιαφερόμενες, μια από τις οποίες ήταν μια νεαρή έγκυος, που φαινόταν να υποφέρει από τη ζέστη.
Υπήρχαν αρκετοί που πλειοδοτούσαν για περισσότερα του ενός οχήματα, κι άλλοι που περίμεναν υπομονετικά πότε θα έρθει η σειρά τους, για να «χτυπήσουν» το αυτοκίνητο που έβαλαν στο μάτι. Οι περισσότεροι ήταν ιδιώτες αλλά και αρκετοί «μαντράδες». Έξω, στην α' προβλήτα είχαν σχηματιστεί ομάδες και γινόταν συνεννοήσεις για το ποιος θα "χτυπήσει" ποιο αυτοκίνητο και μέχρι ποιού ποσού...
Οι τρόποι αποπληρωμής
και οι εκπτώσεις
Για να συμμετέχει κανείς στις δημοπρασίες του πρώην ΟΔΔΥ θα πρέπει να καταβάλει εγγύηση 300 ευρώ για τα αυτοκίνητα και 100 ευρώ για τα δίκυκλα, τα οποία σε περίπτωση που ανακηρυχθεί πλειοδότης αφαιρούνται από το τίμημα απόκτησης του οχήματος. Στην είσοδο της αίθουσας του ΟΛΘ ένας υπάλληλος της υπηρεσίας έκοβε αποδείξεις και έβαζε σε μία βαλίτσα τα 300 ευρώ της εγγύησης. Όσο περνούσε η ώρα η βαλίτσα γέμιζε…
Όσοι δεν κατάφερναν να χτυπήσουν το αυτοκίνητο της αρεσκείας τους, μπορούσαν να πάρουν αυτομάτως πίσω τα χρήματα της εγγύησης. Οι πλειοδότες μεταφέρονταν με το mini bus στο χώρο του τελωνείου (συνοδεία του λιμενικού), για να καταβάλουν την προκαταβολή 20% επί του τιμήματος και να «καπαρώσουν» το όχημα. Σε περίπτωση εξοφλήσεως του τιμήματος τοις μετρητοίς, ο αγοραστής έχει δικαίωμα έκπτωσης 10% έως 30% (ανάλογα με το ύψος της τιμής κατακύρωσης). Βέβαια, το «τοις μετρητοίς» μην το πάρετε τοις μετρητοίς, γιατί χρειάζεται μία εβδομάδα για την έγκριση του αποτελέσματος της δημοπρασίας και στη συνέχεια η εξόφληση γίνεται εντός μηνός. Η εξόφληση μπορεί να γίνει και σε δόσεις, με εγγυητική επιστολή από τράπεζα, εκτός κι αν είστε δημόσιος υπάλληλος, οπότε αρκεί η εγγύηση του δημοσίου.
Δημοσιεύτηκε στη "ΜτΚ" 14/7/2019