Από τα πρώτα αυτά στοιχεία της έρευνας προκύπτει ότι ο αριθμός των αυτοκινήτων τα οποία μπαίνουν στο κέντρο της πόλης μειώθηκε μεσοσταθμικά κατά περίπου 10% ημερησίως, σε απόλυτο αριθμό περίπου κατά 12.400 οχήματα. Η μείωση του αριθμού των οχημάτων τόσο από δυτικά, όσο και από ανατολικά είναι ίδια σε απόλυτους αριθμούς, αλλά ποσοστιαία είναι μεγαλύτερη για την κυκλοφορία που προέρχεται από τους δυτικούς δήμους και εισέρχεται στο κέντρο της πόλης. Παρατηρείται επίσης ότι η λειτουργία του μετρό δεν επηρεάζει τις συνθήκες κυκλοφορίας στην Περιφερειακή Οδό. Αντιθέτως, οι κυκλοφοριακές συνθήκες σε κύριους οδικούς άξονες του δικτύου της πόλης έχει βελτιωθεί σημαντικά. Προς το παρόν η έρευνα αφορούσε τις παρακάτω δραστηριότητες:
- Ανάλυση κυκλοφοριακών φόρτων που συλλέγονται μέσω του εξοπλισμού ανίχνευσης κυκλοφορίας του Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης Κυκλοφορίας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας (ΠΚΜ) σε τρεις γραμμές διήθησης screen lines
- Ανάλυση κυκλοφοριακών συνθηκών (χρόνοι μετακίνησης και ταχύτητες σε κύριους οδικούς άξονες του οδικού δικτύου της Θεσ/νίκης) βάσει δεδομένων τηλεματικής και Bluetooth που συλλέγονται από το Ζωντανό Εργαστήριο Έξυπνης Κινητικότητας της Θεσσαλονίκης.
Τα συμπεράσματα
Με βάση τη σύγκριση των στοιχείων, πριν και μετά τη λειτουργία του μετρό έχουν εξαχθεί τα παρακάτω συμπεράσματα:
1. Ο ημερήσιος αριθμός των οχημάτων που εισέρχονται στο κέντρο της Θεσσαλονίκης (όπως αυτό ορίζεται χωρικά από τις οδούς 3ης Σεπτεμβρίου – Αγ. Δημητρίου – Λαγκαδά – 26ης Οκτωβρίου – Λ. Νίκης) έχει μειωθεί μεσοσταθμικά κατά 10% (-12.400 οχήματα) μετά την πρώτη εβδομάδα έναρξης της λειτουργίας του μετρό, ανεξαρτήτως της υποχρέωσης επικύρωσης εισιτηρίου. Δηλαδή, ενώ πριν από την έναρξη λειτουργίας του μετρό κυκλοφορούσαν κατά μέσο όρο 122.800 οχήματα ανά ημέρα στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, κυκλοφορούν πλέον 110.400 οχήματα λόγω της απορρόφησης μετακινήσεων από το σύστημα του Μετρό.
2. Μέγιστη μείωση της τάξης του 14% παρατηρείται στον ημερήσιο αριθμό των οχημάτων που εισέρχονται στο κέντρο της Θεσσαλονίκης από τους δυτικούς δήμους της πόλης μέσω των οδών Μοναστηρίου, Παλαιού Σταθμού και 26ης Οκτωβρίου (πριν από τη λειτουργία του μετρό διέρχονταν 33.900 οχήματα ανά ημέρα, ενώ μετά τη λειτουργία 29.100 οχήματα, δηλαδή 4.800 λιγότερα οχήματα). Η μείωση αυτή εξηγείται από τη δυνατότητα στάθμευσης και μετεπιβίβασης στην περιοχή του σιδηροδρομικού σταθμού και καταδεικνύει ότι οι δυτικοί δήμοι λόγω μήκους και χρόνου μετακινήσεων αποτελούν περιοχές χρηστών του νέου μέσου και των επεκτάσεων του.
3. Το ποσοστό της μείωσης στον ημερήσιο αριθμό των οχημάτων που εισέρχονται στο κέντρο της Θεσ/νίκης από την ανατολική πλευρά τη πόλης και των όμορων δήμων διασχίζοντας τις οδούς Αγ. Δημητρίου, Εγνατία, Λ. Στρατού, και Β. Όλγας ανέρχεται σε 6% (πριν από τη λειτουργία του μετρό διέρχονταν 87.870 οχήματα ανά ημέρα, ενώ μετά τη λειτουργία 82.550 οχήματα, δηλαδή 5.320 λιγότερα οχήματα). Τα παραπάνω ποσοστά αφορούν τις ημέρες που η επικύρωση εισιτηρίου είχε καταστεί υποχρεωτική. Η πληρωμή του εισιτηρίου επηρέασε το αποτέλεσμα στην κυκλοφορία (όπως γίνεται στην αρχή χρήση των νέων μέσων), αλλά αυτή η διαφοροποίηση αναμένεται να κανονικοποιηθεί στο άμεσο επόμενο διάστημα λειτουργίας στα επίπεδα της μείωσης των ημερών με την δωρεάν χρήση.
4. Μέγιστη μείωση στον αριθμό των οχημάτων που εισέρχονται συνολικά στο κέντρο της Θεσσαλονίκης τόσο από τους δυτικούς όσο και από τους ανατολικούς δήμους της πόλης παρατηρείται κατά την πρωινή ώρα αιχμής (08:00 – 09:00). Ενδεικτικά, την Τετάρτη 4 Δεκεμβρίου 2024 εισήλθαν στο κέντρο της πόλης 1.050 λιγότερα οχήματα την ώρα από ανατολικά και 603 λιγότερα οχήματα από δυτικά κατά τη διάρκεια της πρωινής αιχμής συγκριτικά με την ίδια μέρα και ώρα την προηγούμενη εβδομάδα (Τετάρτη 27 Νοεμβρίου 2024). Τα ποσοστά μείωσης ανήλθαν σε 15% (από ανατολικά) και 28% (από δυτικά) αντίστοιχα.
Αντιθέτως, παρατηρήθηκε αύξηση της τάξης του 10% στον αριθμό των οχημάτων που εισέρχονται στην πόλη από ανατολικά (Β. Όλγας – Ύψος Δελφών, Κ. Καραμανλή – Ύψος Βούλγαρη, Λ. Παπαναστασίου – Ύψος Ν. Πλαστήρα, Αναξιμάνδρου – Ύψος Ν. Πλαστήρα) δίχως να καταλήγουν απαραίτητα στο κέντρο. Δηλαδή, ενώ πριν από την έναρξη λειτουργίας του μετρό εισέρχονταν κατά μέσο όρο 48.800 οχήματα ανά ημέρα στην πόλη από ανατολικά, εισέρχονται πλέον 53.700 οχήματα. Η αύξηση αυτή εξηγείται καθώς οι κάτοχοι ΙΧ που μπαίνουν από ανατολικά ψάχνουν στάθμευση προκειμένου να χρησιμοποιήσουν το μετρό, αλλά δεν βρίσκουν. Η ανάγκη για ικανοποιητική καθοδήγηση των χρηστών και παροχή υποδομών park & ride είναι σαφής για να κερδίσει το μετρό το στοίχημα για την εξυπηρέτηση των μετακινούμενων μεσαίων και μεγάλων αποστάσεων που φαίνεται αρχικά ότι προσπαθούν να κάνουν συνδυασμένη μετακίνηση και να χρησιμοποιήσουν το μετρό.
Η Περιφερειακή
5. Η έναρξη της λειτουργίας του μετρό δεν επηρέασε τις κυκλοφοριακές συνθήκες στην Περιφερειακή Οδό. Οι χρόνοι μετακίνησης και στις δύο κατευθύνσεις της Περιφερειακής Οδού παρέμειναν αμετάβλητοι για την πρωινή αιχμή (06:00 – 10:00), τη μεσημεριανή αιχμή (10:00 – 16:00), και την απογευματινή αιχμή (16:00 – 20:00). Ενδεικτικά ο μέσος εβδομαδιαίος χρόνος μετακίνησης κατά τη πρωινή αιχμή παραμένει 18 λεπτά, για τη μεσημεριανή αιχμή 16 λεπτά, ενώ για την απογευματινή αιχμή 20 λεπτά στη κατεύθυνση προς δυτικά. Στην κατεύθυνση προς ανατολικά οι αντίστοιχοι χρόνοι μετακίνησης για τις τρεις περιόδους αιχμής είναι 19 λεπτά, 16 λεπτά και 20 λεπτά.
6. Οι συνθήκες κυκλοφορίας μεταβλήθηκαν στον οδικό άξονα Κ. Καραμανλή – Εγνατία μόνο στην κατεύθυνση από δυτικά προς ανατολικά λόγω της λειτουργίας του Μετρό. Η μη μείωση των φόρτων στο ρεύμα από ανατολικά προς δυτικά συνδυάζεται με την αύξηση οχημάτων για συνδυασμένη μετακίνηση και χρήση του μετρό που αναφέρθηκε προηγούμενα. Ειδικότερα ο μέσος εβδομαδιαίος χρόνος μετακίνησης για την περίοδο μεσημεριανής αιχμής μειώθηκε κατά 9% (από 28.5 λεπτά πριν από τη λειτουργία του μετρό, σε 26 λεπτά μετά τη λειτουργία του), ενώ η μείωση για την περίοδο απογευμαντινή αιχμής ήταν της τάξης του 12% (από 33.5 λεπτά σε 29.5 λεπτά). Αντιθέτως, ο μέσος εβδομαδιαίος χρόνος μετακίνησης για την πρωινή αιχμή παρέμεινε αμετάβλητος στην συγκεκριμένη κατεύθυνση. Στην αντίθετη κατεύθυνση (από ανατολικά προς δυτικά) του ίδιου άξονα (Κ. Καραμανλή – Εγνατία) δεν παρατηρήθηκαν μεταβολές του μέσου εβδομαδιαίου χρόνου μετακίνησης για όλες τις περιόδους αιχμής.
7. Στον οδικό άξονα Β. Όλγας – Τσιμισκή οι κυκλοφοριακές συνθήκες βελτιώθηκαν σημαντικά κατά τη διάρκεια όλων των περιόδων αιχμής λόγω της έναρξης λειτουργία του Μετρό (από 5%-12%). Ο μέσος εβδομαδιαίος χρόνος μετακίνησης μειώθηκε κατά 5% την περίοδο πρωινής αιχμής (από 19.5 λεπτά πριν από τη λειτουργία του μετρό, σε 18.5 λεπτά μετά τη λειτουργία του), 8.5% την περίοδο μεσημεριανής αιχμής (από 23 λεπτά σε 21 λεπτά), και 12% την περίοδο απογευματινής αιχμής (από 24.5 λεπτά σε 21.5 λεπτά).
8. Βελτίωση των κυκλοφοριακών συνθηκών παρατηρήθηκε για όλες τις περιόδους αιχμής και στον οδικό άξονα της Παραλιακής Λεωφόρου (από 6%-11%). Ειδικότερα, ο μέσος εβδομαδιαίος χρόνος μετακίνησης μειώθηκε κατά 6% την περίοδο πρωινής αιχμής (από 16 λεπτά πριν από τη λειτουργία του μετρό, σε 15 λεπτά μετά τη λειτουργία του), 11% την περίοδο μεσημεριανής αιχμής (από 22 λεπτά σε 19.5 λεπτά), και 8% την περίοδο απογευματινής αιχμής (από 25 λεπτά σε 22 λεπτά μετά).
