«Η θερμοκρασία κοντεύει τους 40 βαθμούς και εμείς δεν πουλάμε ούτε ένα καλοκαιρινό μπλουζάκι». Αληθινός είναι στην υπερβολή του, ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, Παντελής Φιλιππίδης, γιατί έτσι αποδίδει την πραγματικά άσκημη κατάσταση που υπάρχει στο λιανεμπόριο.
Και ειδικά στην αγορά ένδυσης και υπόδησης, η οποία βρίσκεται σε μία παρατεταμένη περίοδο προσφορών, πριν καν αρχίσει κανονικά, στις 10 Ιουλίου, το δίμηνο των θερινών εκπτώσεων.
«Άτυπα βρισκόμαστε ήδη σε περίοδο εκπτώσεων. Τα καταστήματα αναγκάζονται λόγω της χαμηλής κίνησης, να κάνουν μειώσεις τιμών. Μπορεί ακόμη να μην υπάρχουν στα προϊόντα οι ετικέτες με τις διπλές τιμές, τις πραγματικές και τις εκπτωτικές, αλλά οι μειώσεις στις τιμές γίνονται και δεν έχει σημασία στην πράξη αν οι έμποροι τις ονομάζουν προσφορές ή εκπτώσεις. Άλλωστε έλεγχοι δεν γίνονται στην αγορά», είπε ο κ. Φιλιππίδης.
Και πρόσθεσε ότι κανονικά, ένα μήνα πριν την έναρξη των εκπτώσεων δεν θα πρέπει να γίνονται προσφορές αλλά ούτε και να διαφημίζονται, με όποιο τρόπο, οι εκπτώσεις.
Η αναδουλειά για το λιανεμπόριο, δεν είναι τωρινή υπόθεση. Όπως είπε ο πρόεδρος του Ε.Σ.Θ., από τον Ιανουάριο και μετά, η αγορά μπήκε σε νέο κύκλο μειώσεων στις τιμές, κάτι που επιτάθηκε από τη στιγμή, προς τα τέλη Μαρτίου, που ανακοινώθηκε από τον πρωθυπουργό, η ημερομηνία των εθνικών εκλογών.
«Από την ημέρα που ανακοινώθηκαν οι εκλογές, η αγορά πάγωσε, από εκεί και μετά δεν κουνιόταν ούτε φύλλο. Σε μεγάλο βαθμό, αυτή η απουσία αγοραστικής κίνησης οφείλονταν στην αβεβαιότητα που δημιουργείται στους πολίτες καθώς δεν γνωρίζουν τι θα βγάλει η κάλπη.
Φέτος, αυτή η αβεβαιότητα ήταν ακόμη μεγαλύτερη γιατί και το διεθνές περιβάλλον είναι δύσκολο. Ωστόσο, πιστεύω, ότι ο κυριότερος λόγος που οι καταναλωτές «έκλεισαν» τα πορτοφόλια τους, είναι η συρρίκνωση του διαθέσιμου εισοδήματος. Όταν κάθε μέρα ανεβαίνει ο λογαριασμός στο σούπερ μάρκετ, όταν έχουν αντιμετωπίσει αυξημένο ενεργειακό κόστος, ακριβότερη βενζίνη και, δεν γνωρίζουν, τι τους επιφυλάσσει η επομένη, λογικό είναι να μην ψωνίζουν είδη ένδυσης, είδη που δεν είναι απολύτως απαραίτητα, να μη κάνουν δαπάνες που μπορούν να αποφύγουν», εξήγησε ο κ. Φιλιππίδης.
«Μούλιασαν» στη βροχή οι καλοκαιρινές κολεξιόν
Σε αυτό το κλίμα, ήρθαν και προστέθηκαν και οι κακές καιρικές συνθήκες, με τις ασταμάτητες βροχοπτώσεις που άρχισαν με το που μπήκε ο Μάϊος και συνεχίσθηκαν ως και τα μέσα Ιουνίου, στην περίοδο δηλαδή που τα καταστήματα θα περίμεναν να πουλήσουν τα είδη της νέας κολεξιόν για την άνοιξη και το καλοκαίρι.
Ήταν λοιπόν στραβό το κλήμα, το 'φαγε και ο... γάιδαρος.
Όμως και αυτοί που θα μπορούσαν να ξοδέψουν χρήματα για να ανανεώσουν τη γκαρνταρόμπα τους, έδειξαν να διστάζουν γιατί και οι τιμές, τόσο στα ρούχα, όσο και στα υποδήματα, ήταν αρκετά υψηλότερες.
Αδικαιολόγητες οι αυξήσεις στις τιμές
«Οι τιμές στις νέες συλλογές ήταν αυξημένες από 10% έως και 20%, όταν οι αυξήσεις, βαριά- βαριά, δεν θα έπρεπε να ξεπερνούν το 5%. Γνωρίζω πολύ καλά τις αυξήσεις στο κόστος παραγωγής γιατί και εγώ είμαι κατασκευαστής ενδυμάτων, άρα είδαμε και αδικαιολόγητες αυξήσεις, γιατί αρκετοί σκέφτηκαν να εκμεταλλευτούν την άνοδο του ενεργειακού κόστους, κάτι που όμως δεν άγγιξε σε σημαντικό βαθμό τις επιχειρήσεις της ένδυσης», δήλωσε ο κ. Φιλιππίδης.
Όποιες όμως και αν είναι οι εξηγήσεις για την άπνοια που επικρατεί στη αγορά, το γεγονός παραμένει το ίδιο: οι πωλήσεις είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα και είναι εξαιρετικά αμφίβολη η τόνωσή τους, από το δίμηνο των εκπτώσεων που ξεκινάει τη Δευτέρα 10 Ιουλίου και θα διαρκέσει ως το τέλος Αυγούστου.
Κάθε πέρυσι και καλύτερα
Για το εμπόριο, όπως υποστηρίζουν εκπρόσωποι φορέων του εμπορίου και της μικρομεσαίας επιχείρηση, «κάθε πέρυσι ήταν και καλύτερα, κάθε φέτος είναι και χειρότερα».
Αν όμως αυτή είναι η κατάσταση στην αγορά, επί πολλά χρόνια, πως συμβαίνει και δεν έχουν βάλει λουκέτο, τα περισσότερα από τα εμπορικά καταστήματα, ενώ βλέπουμε οι εγγραφές στα Μητρώα των Επιμελητηρίων να αυξάνονται , έναντι των διαγραφών;
Ο κ. Φιλιππίδης, είχε έτοιμη την απάντηση. «Το χονδρεμπόριο στη Θεσσαλονίκη, έχει ουσιαστικά χαθεί. Πριν είκοσι χρόνια υπήρχαν περί τις 2.000 χονδρεμπορικές επιχειρήσεις και τώρα λειτουργούν περί τις 150, για όλους τους κλάδους κι’ αυτό επειδή η χονδρική έχει περάσει στον έλεγχο των πολυεθνικών».
«Όσο για τις λιανεμπορικές, οι περισσότερες είναι χρεωμένες ως το λαιμό, ενώ ως και το 97% των εμπορικών επιχειρήσεων είναι στη μαύρη λίστα του Τειρεσία και δεν μπορούν να περάσουν, ούτε απ’ έξω, από Τράπεζες, πρόσθεσε.
«Πολλοί έμποροι δεν κλείνουν τις επιχειρήσεις τους, γιατί για να το κάνουν πρέπει να τακτοποιήσουν τις οφειλές τους προς την Εφορία και τα Ασφαλιστικά Ταμεία, διαφορετικά η μόνη έξοδος, είναι η κήρυξη πτώχευσης. Όταν όμως πέφτει ένα κανόνι, μία χρεοκοπία, οι αρνητικές επιπτώσεις είναι αλυσιδωτές , οπότε όσοι έχουν λαμβάνειν από τη συγκεκριμένη επιχείρηση, προτιμούν να ελπίζουν ότι θα συνεχίσει να λειτουργεί και σιγά- σιγά, με τη βελτίωση της κατάστασής της, θα πάρουν τα χρωστούμενα.
Η πραγματική κατάσταση του Εμπορίου, φαίνεται από την έκταση του ιδιωτικού χρέους. Όταν έβαλαν τη χώρα στο ΔΝΤ και στα Μνημόνια, οι Έλληνες χρωστούσαν στο δημόσιο περί τα 31 δισ., ενώ σήμερα χρωστάνε 110 δισ.
Φυσικά μεταξύ των οφειλετών, είναι και πολλές εμπορικές επιχειρήσεις, όπως επίσης έμποροι που έβαλαν υποθήκη την ατομική τους περιουσία, το σπίτι της οικογένειάς τους. Το 2009, τα κόκκινα δάνεια ήταν κάτω από 30 δις, σήμερα, παρά τις προσπάθειες περιορισμού τους, είναι 102 δισ. ευρώ. Το άνοιγμα στα Ασφαλιστικά Ταμεία ήταν 2,8 δισ και τώρα ανέβηκαν στα 24,8 δισ.
Αυτό το χρέος, συσσωρεύτηκε στη διάρκεια πολλών ετών, υπάρχουν έμποροι και μικροεπιχειρηματίες που επί χρόνια δεν πληρώνουν τις οφειλές τους, προσπαθώντας ίσα- ίσα να καλύπτουν τις βασικότερες λειτουργικές τους ανάγκες, αλλά κάποια στιγμή τα περιθώρια αντοχών εξαντλούνται», κατέληξε ο κ. Φιλιππίδης.
Μόνο η αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος και η σταθεροποίηση της οικονομίας, μετά τις πολλές περιπέτειες της τελευταίας τριετίας (Covid, πόλεμος στην Ουκρανία, ενεργειακό), θα δώσει ώθηση στην κατανάλωση και θα βελτιώσει τις προοπτικές της μικρομεσαίας εμπορικής επιχείρησης.