Στις…πολεμικές επάλξεις βρίσκονται ενοικιαστές, ιδιοκτήτες και πάροχοι ενέργειας με τις μισθώσεις ακινήτων και στη Θεσσαλονίκη, να δέχονται καίριο πλήγμα από την αλματώδη άνοδο των λογαριασμών του ηλεκτρικού ρεύματος την ώρα που η κτηματαγορά φορτσάρει για να κατακτήσεις νέες κορυφές. Το μείζον πρόβλημα που έχει ανακύψει αφορά και κατοικίες αλλά και επαγγελματικούς χώρους (ιδιαίτερα σε αυτούς η κατάσταση τείνει να προσλάβει δραματικές διαστάσεις), καθώς οι ανατιμήσεις δεν κάνουν…διακρίσεις.
Το ξέφρενο και αδιάκοπο ράλι στην τιμή της ενέργειας δημιουργεί πολεμικές συνθήκες στην αγορά ενώ δεν είναι λίγοι οι ενοικιαστές που αδυνατώντας να ανταπεξέλθουν ζητούν μειώσεις στις τιμές των ενοικίων που καταβάλουν. Μάλιστα κάποιοι αναζητούν νέα κατοικία ή επαγγελματικό χώρο για να μπορέσουν να τα βγάλουν πέρα μέσα στο ενεργειακό ναρκοπέδιο.
Με το κόστος ζωής να παίρνει την ανηφόρα, το real estate δεν μπορούσε να αποτελέσει εξαίρεση με τις μισθώσεις ακινήτων να καθίστανται ένα από τα παράπλευρα θύματα του ενεργειακού «πολέμου». Σε μισθωτές και ιδιοκτήτες είναι διάχυτα ο προβληματισμός, η ανησυχία και η αγωνία για το σκηνικό που διαμορφώνεται, την ώρα που τα πορτοφόλια στενάζουν, ο πληθωρισμός οδεύει από ρεκόρ σε ρεκόρ και τα περιθώρια και για τις δύο πλευρές στενεύουν επικίνδυνα
Δεν είναι λίγοι μάλιστα οι ενοικιαστές, ειδικά σε επαγγελματικούς χώρους, που σκέφτονται «να πληρώσω το ενοίκιο ή τον λογαριασμό του ρεύματος», με αρκετούς να καταλήγουν να μην πληρώνουν...τίποτα από τα δύο.
Είναι ενδεικτικό πως τον Ιανουάριο το φυσικό αέριο κατέγραψε αύξηση 154,8%, το ηλεκτρικό ρεύμα 56,7%, το πετρέλαιο 36% με τα τρόφιμα να ακολουθούν…από κοντά.
Για να αντιληφθούμε την ακριβή διάσταση του ζητήματος που έχει ανακύψει αξίζει να σημειωθεί πως ακόμα και πριν το άλμα στην τιμή του ρεύματος, τα ενοίκια ακολουθούσαν μία ξέφρενη ανοδική πορεία, απόρροια της έλλειψης προϊόντος στην αγορά. Οι ανατιμήσεις στην ενέργεια...ήρθαν και έδεσαν το γλυκό με τους λογαριασμούς που αντικρίζουν οι ενοικιαστές να προσεγγίζουν επικίνδυνα ακόμα και το κόστος του μισθώματος (!).
Το περιβάλλον που διαμορφώνεται εκτροχιάζει τα οικονομικά προϋπολογισμό των νοικοκυριών με τους ενοικιαστές να αναζητούν τρόπους για να περιορίσουν τη ζημιά ακόμα και εγκαταλείποντας τα σπίτια που νοικιάζουν αν ο ιδιοκτήτης δεν είναι πρόθυμος να συζητήσει πτώση του ενοικίου.
Στην αντίπερα όχθη οι ιδιοκτήτες των ακινήτων και με δεδομένες τις αναπροσαρμογές στις οποίες προχώρησαν στα μισθώματα ελέω πανδημίας εμφανίζονται διστακτικοί σε νέες μειώσεις επισημαίνουν πως δεδομένης της κατάστασης που δημιουργείται τους τελευταίους μήνες, με τις συνεχείς αναπροσαρμογές των τιμών προς τα πάνω, είναι δύσκολη η όποια μείωση μισθώματος.
Εξίσου τραγική, ίσως και περισσότερο, είναι η κατάσταση και για τις εμπορικές μισθώσεις με εστίαση και λιανεμπόριο να βρίσκονται στη δίνη του κυκλώνα. «Δεν υπάρχει φως, τα μαγαζιά παραμένουν κλειστά ουσιαστικά. Oι αυξήσεις στην ενέργεια μας γονατίζουν», αναφέρει ο Γιάννης Φιλοκώστας, πρόεδρος της Ένωσης Εστιατόρων, Ψητοπωλών και Καφέ – Μπαρ νομού Θεσσαλονίκης.
Οι σφοδρές αναταράξεις που ταρακουνούν την αγορά ακινήτων λόγω της εκτίναξης του ενεργειακού κόστους δεν προβλέπεται σύντομα να περιοριστούν καθώς μείωση τιμών στο άμεσο μέλλον με τα μέχρι τώρα δεδομένα, που αλλάζουν βέβαια με αστραπιαίους ρυθμούς, δεν αναμένεται να υπάρξει.
«H ενέργεια επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό την αγορά ακινήτων, αυτή τη στιγμή υπάρχει διαπληκτισμός ιδιοκτητών – εκμισθωτών χωρίς οι δεύτεροι να έχουν καμία ευθύνη. Κάποιοι προτιμούν να πληρώσουν το ρεύμα και όχι το ενοίκιο ενώ δεν λείπουν και οι απειλές από τους παρόχους ενέργειας που και αυτοί από την πλευρά τους έχουν δίκιο. Πολλοί ενοικιαστές ζητούν και μείωση μισθώματος, δεν βλέπω πως μπορεί να λυθεί το θέμα πέρα από κρατική παρέμβαση, οι επιδοτήσεις μέχρι τώρα ελάχιστα βοήθησαν», σημειώνει ο Κώστας Γεωργάκος, Πρόεδρος του Παρατηρητηρίου Τιμών και Εκτίμησης Ακινήτων.
Στα όριά τους οι πάροχοι
Στο χείλος του γκρεμού έχει φέρει και τις εταιρείες προμήθειας η παρατεταμένη και διογκούμενη ενεργειακή κρίση, καθώς οι απλήρωτοι λογαριασμοί χτίζουν συνθήκες ντόμινο στην αγορά με τα απλήρωτα χρέη στους παρόχους να εκτοξεύονται. Παρά τις κρατικές επιδοτήσεις, οι καταναλωτές… παραμιλάνε με τα ποσά που αντικρίζουν στους λογαριασμούς ρεύματος και φυσικού αερίου. Η ΔΕΗ βρίσκεται σαφώς σε πλεονεκτικότερη θέση από τους υπόλοιπους παρόχους, με τα περιθώρια απορρόφησης των αυξήσεων που έχει να είναι περισσότερα.
Την ίδια στιγμή, οι εταιρείες προμήθειας αναγκάζονται να «μπαλώνουν» τις αυξανόμενες ανάγκες ρευστότητας, ανοίγοντας συνεχώς νέες πιστωτικές γραμμές, με κάποιες εξ αυτών να καταφεύγουν και σε άλλες πρακτικές ενίσχυσης της ρευστότητάς τους, όπως καθυστερώντας την εξόφληση οφειλών προς τους Διαχειριστές (ΑΔΜΗΕ, ΔΕΔΔΗΕ, ΔΑΠΕΕΠ) ή και παρακρατώντας έσοδα από τα τέλη υπέρ δήμων. Οι ισολογισμοί των εταιρειών προμήθειας, ανεξαρτήτως μεγέθους, κινούνται μεταξύ… σφύρας και άκμονος, ενώ από τον Δεκέμβριο και μετά άρχισαν και οι πρώτες καθυστερήσεις εξόφλησης λογαριασμών ρεύματος από τους καταναλωτές, καθώς η ακρίβεια «τρώει» το εισόδημά τους.
Όλο και περισσότεροι είναι εκείνοι που σπρώχνουν προς τα πίσω την ημερομηνία αποπληρωμής των λογαριασμών τους ενώ αρκετοί επιλέγουν και τους διακανονισμούς, «ξεχειλώνοντας» τα οικονομικά μεγέθη των εταιρειών που αναζητούν απεγνωσμένα λύσεις.
Οι προβληματισμοί για το ενδεχόμενο ενός νέου κύματος ανεξόφλητων οφειλών από τους καταναλωτές προς τους παρόχους, που θα εξελιχθεί σε ντόμινο για όλη την αγορά, εντείνονται καθώς δεν διαφαίνεται τάση υποχώρησης των τιμών σύντομα.
*Δημοσιεύθηκε στη «ΜτΚ» στις 05-06.02.2022