Στην πρώτη χρυσή πενταετία του μιλένιουμ στη Θεσσαλονίκη οικοδομήθηκαν αρκετά μεγάλα κτίρια, που είχαν ως στόχο να εξελιχθούν σε τοπικά -και όχι μόνο- εμπορικά κέντρα. Ωστόσο, οι συγκυρίες, η οικονομική κρίση που χτύπησε νωρίς αλλά και η νοοτροπία των Θεσσαλονικέων να κατεβαίνουν περισσότερο στην κεντρική αγορά της πόλης για ψώνια δεν βοήθησε στην επίτευξη του σκοπού. Πολυώροφα κτίρια που είχαν όλες τις προδιαγραφές για να μετατραπούν σε μικρές αγορές, τελικά κατέληξαν σε χώρους με άδειους διαδρόμους και με κλειστές πόρτες γραφείων.
Το 2000 το επταώροφο Porto Center άνοιξε τις πόρτες του στη δυτική είσοδο της πόλης, στη λεγόμενη περιοχή των Σφαγείων. Από τους πρώτους ενοικιαστές των χώρων ήταν μεγάλος τηλεοπτικός σταθμός, όπου δημιούργησε ανταποκριτικό γραφείο και ραδιοφωνικό σταθμό. Στόχος ήταν στο ισόγειο να ανοίξουν εμπορικά καταστήματα, ωστόσο αυτό δεν επετεύχθη ποτέ, καθώς αμέσως γέμισε με γραφεία επιχειρήσεων και υπηρεσίες. Εκτός από υποκατάστημα τράπεζας, στο εμπορικό κέντρο στεγάζεται το Περιφερειακό Ελεγκτικό Κέντρο Ασφάλισης Κεντρικής Μακεδονίας και Υποδιεύθυνση Εσωτερικών Υποθέσεων. Στο κέντρο του εμπορικού υπάρχει ένα κυλικείο που λειτουργεί ως καφέ και «σπάει» τη σιωπή γύρω από τα ανοίκιαστα καταστήματα.
Λίγα μέτρα πιο πέρα υπάρχει το «Λιμάνι Business - Retail Center». Είναι γνωστό περισσότερο για το μεγάλο κατάστημα γνωστής αλυσίδας πώλησης παιχνιδιών που στεγάζει. «Μόνο αυτό το διώροφο κατάστημα αρκεί για να υπάρχει κίνηση στο εμπορικό» λέει ο Μιχάλης, που δουλεύει 15 χρόνια ως security στο κτίριο. Στο ισόγειο του εμπορικού, εκτός από το πολυκατάστημα παιχνιδιών, υπάρχει ένα μαγαζί με αθλητικά ρούχα, ένα τεράστιο κατάστημα που ανήκει σε κινέζο επιχειρηματία και ένα καφέ. Στους ορόφους του κτιρίου τα εμπορικά καταστήματα μετριούνται στα δάκτυλα ενός χεριού. «Υπήρχε η προοπτική να εξελιχθεί σε εμπορικό κέντρο, αλλά όταν ξέσπασε η κρίση, αμέσως άρχισαν να κλείνουν τα καταστήματα» δηλώνει στη «Θ» ιδιοκτήτης καταστήματος οπτικών, που διατηρεί το κατάστημα τα τελευταία 10 χρόνια στον 5ο όροφο. Από την άλλη, ο άντρας security του κτιρίου διατυπώνει πως εξαρχής το κέντρο εξυπηρετούσε δυο σκοπούς, αρχικά τον εμπορικό του χαρακτήρα αλλά και το «Business» που υπάρχει στον τίτλο του. Το εμπορικό κέντρο άνοιξε το 2002 και από τότε μέχρι σήμερα φιλοξενεί γραφεία μεγάλων εταιρειών, μηχανικών, λογιστών, ιατρών και δικηγόρων. Επίσης, στο κτίριο στεγάζονται οι χώροι της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Κεντρικής Μακεδονίας και ο Γενικός Οργανισμός Εγγείων Βελτιώσεων Πεδιάδων Θεσσαλονίκης - Λαγκαδά. «Τα εμπορικά καταστήματα κατά διαστήματα ανοίγουν και κλείνουν στο ισόγειο. Μέχρι το 2009 είχε καλή πορεία το εμπορικό κέντρο, μετά την κρίση σημείωσε μία πτώση» αναφέρει ο security.
Στη δυτική Θεσσαλονίκη, στην πλατεία του Ευόσμου, μία προσπάθεια για τη δημιουργία ενός εμπορικού κέντρου έγινε το 2005. Συγκεκριμένα, απέναντι από τον ιερό ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου υπάρχει ένα τριώροφο κτίριο με τρία εμπορικά καταστήματα και ένα φαρμακείο στο ισόγειο. Εντός του κτιρίου υπάρχουν ξενοίκιαστα καταστήματα, ενώ στους ορόφους υπάρχουν κυρίως γραφεία γιατρών διαφόρων ειδικοτήτων. Στον πρώτο όροφο συναντήσαμε τον πρώτο ενοικιαστή στο κτίριο. Πρόκειται για τον κ. Αντώνη Μανέτα, που διατηρεί κοσμηματοπωλείο από το 2007. «Άνοιξα πρώτος στο εμπορικό, μαζί με ένα οδοντοτεχνικό. Δίπλα μου αρχικά είχε ανοίξει ένα κέντρο αισθητικής, που σήμερα είναι καφετέρια. Το εμπορικό ξεκίνησε με άλλες προοπτικές, αλλά τελικά έγινε ένα κτίριο με πολλά γραφεία» σχολιάζει ο κ. Μανέτας.
Στην άλλη πλευρά της πόλης, στην Καλαμαριά, ένα εμπορικό κέντρο έκανε την εμφάνισή του πολύ νωρίτερα. Στη Θεμιστοκλή Σοφούλη 57, το 1996 δημιουργήθηκε το εμπορικό κέντρο, που πήρε το όνομα του από την οδό. Το «Sofouli Center» σήμερα στο ισόγειό του έχει περισσότερα από 10 εμπορικά καταστήματα, ωστόσο η ταυτότητά του αλλοιώνεται στους ορόφους του. Μία σχολή χορού, εστιατόριο και πολλά κέντρα αισθητικής υπάρχουν στον πρώτο και το δεύτερο όροφο. Θα περίμενε κανείς πως όσοι επισκέπτονται τους συγκεκριμένους χώρους, σίγουρα κοιτούν τις βιτρίνες του ισογείου. «Σε καμία περίπτωση. Πάνε κατευθείαν στο ασανσέρ, χωρίς να δουν δεξιά και αριστερά» αναφέρει ιδιοκτήτης καταστήματος με παπούτσια και τσάντες. Ο ίδιος άνοιξε το μαγαζί πριν από 3,5 χρόνια στο ισόγειο του καταστήματος και διαπιστώνει ότι «ο κόσμος δεν μπαίνει μέσα στο εμπορικό. Μόνο οι παλιοί έχουν πέντε σταθερούς πελάτες και δουλεύουν με αυτούς». Ιδιοκτήτρια καταστήματος εσωρούχων, που μετράει δεκαετίες στο «Sofouli Center», τονίζει πως στα πέντε πρώτα χρόνια που δημιουργήθηκε το εμπορικό άρχισε να στεγάζει γραφεία. «Πρόλαβα και τις καλές εποχές» δηλώνει, σημειώνοντας πως είναι μία καλή περίοδος και τώρα, διότι υπάρχουν πολλά εμπορικά καταστήματα στο κτίριο.
*Δημοσιεύτηκε στη "Θεσσαλονίκη" στις 31.10.2019