Αρκετά ακριβότερα θα κοστίσει στους δήμους από το 2024 η διαχείριση των απορριμμάτων, κυρίως για τέσσερις λόγους.
Ο πρώτος αφορά την μεγάλη, ακατανόητη για αρκετούς από τους δημάρχους, αύξηση της τάξης του 40% που αποφάσισε ο Φορέας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Κεντρικής Μακεδονίας για κάθε τόνο σκουπιδιών που καταλήγει στον ΧΥΤΑ.
Έως τώρα το Τέλος εισόδου ήταν στα 36 ευρώ τον τόνο και από του χρόνου πάει στα 50! Μάλιστα η αρχική πρόταση προέβλεπε αύξηση 60%, αλλά μαζεύτηκε κάπως. Τώρα, πως είναι δυνατόν να επιβάλεις τόσο μεγάλες αυξήσεις, το γνωρίζει καλύτερα ο πρόεδρος του ΦοΔΣΑ Μιχάλης Γεράνης.
Ο δεύτερος λόγος είναι το νέο «χαράτσι» που μπαίνει στα σκουπίδια, το περίφημο Τέλος Ταφής. Είχε καθιερωθεί το 2012 ως μνημονιακή υποχρέωση αλλά δεν είχε εφαρμοστεί. Άρχισε να τρέχει όμως από το 2022, αλλά και πάλι η πληρωμή του ανεστάλη για δύο χρόνια.
Έτσι, το 2024 ήρθε η ώρα οι δήμοι να πάνε στο ταμείο και να πληρώσουν μαζεμένα τρία χρόνια. Μάλιστα, για το 2022 και το μισό 2023, το Τέλος Ταφής έχει πληρωθεί από το κράτος το οποίο το παρακρατά από τους δήμους, με μηνιαία περικοπή της κρατικής επιδότησης. Το χαράτσι ανέρχεται σε 30 ευρώ τον τόνο για το 2024 (ήταν 20 ευρώ το 2022 και 25 το 2023).
Οι άλλοι δύο λόγοι αφορούν τις μισθολογικές αυξήσεις καθώς και τη συνεχιζόμενη αύξηση του ενεργειακού κόστους.
Όλα αυτά αν τα αθροίσει κανείς μαζεύονται σε εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ επιπλέον κόστος διαχείρισης απορριμμάτων για κάθε δήμο, το οποίο ποικίλει αναλόγως του μεγέθους του.
Για παράδειγμα, ο δήμος Θεσσαλονίκης, μόνον για το Τέλος Ταφής θα πρέπει να καταβάλει περισσότερα από 9 εκατ. ευρώ για τα τρία χρόνια. Ο δήμος Κορδελιού Ευόσμου περίπου 2,1 εκατ., όσο σχεδόν και ο δήμος Παύλου Μελά, ο δήμος Καλαμαριάς γύρω στο 1,7 εκατ. ο Νεάπολης Συκεών γύρω στο 1,5 εκατ., όσο περίπου και ο δήμος Θέρμης κ.ο.κ. Βεβαίως, όλες αυτές οι επιβαρύνσεις, επειδή πρόκειται για ανταποδοτικές υπηρεσίες, θα προστεθούν στα δημοτικά τέλη, δηλαδή θα επιβαρύνουν την τσέπη μας.
Ωστόσο, παρατηρείται μια πραγματικά αξιοθαύμαστη ψυχραιμία εκ μέρους των δημάρχων οι οποίοι, παρότι φωνάζουν για τις αυξήσεις, εντούτοις οι περισσότεροι διατηρούν σταθερά τα δημοτικά τέλη, τουλάχιστον προς το παρόν. Για παράδειγμα, από τους 14 δήμους της περιφερειακής ενότητας Θεσσαλονίκης, μόνον δύο, Βόλβης και Θέρμης, προχωρούν σε αυξήσεις δημοτικών τελών.
Από τους υπόλοιπους οι 11 τα διατηρούν ως έχουν, ενώ στον δήμο Θεσσαλονίκης παίχθηκε η γνωστή φαρσοκωμωδία, με τη μεν διοίκηση να προτείνει υποτίθεται, αύξηση δημοτικών τελών κατά 35%, αλλά να μην την ψηφίζουν ούτε οι αρμόδιοι αντιδήμαρχοι Οικονομικών (Δημητριάδης) και Καθαριότητας (Ιακώβου).
Όμως, δεν είναι μόνον ο δήμος Θεσσαλονίκης. Στο δήμο Θερμαϊκού για παράδειγμα, ο απερχόμενος δήμαρχος Γιώργος Τσαμασλής λέει ότι δεν χρειάζονται αυξήσεις δημοτικών τελών επειδή ο δήμος έχει αποθεματικό κοντά στο 1 εκατ. όταν μόνον για το Τέλος Ταφής ο δήμος θα χρειαστεί επιπλέον 1,4 εκατ. Επιπλέον, ισχυρίζεται ότι ο δήμος του είναι πρώτος σε ανακύκλωση στην Κεντρική Μακεδονία, πράγμα τελείως αναληθές.
Βεβαίως, δεν θα είναι ο Τσαμασλής εκείνος που θα κληθεί να βγάλει τα κάστανα από τη φωτιά καθώς έχασε τις εκλογές. Ανάλογη συμπεριφορά επιδεικνύουν και άλλοι δήμαρχοι οι οποίοι απέρχονται. Μάλιστα στο Λαγκαδά η απερχόμενη διοίκηση αποφάσισε μείωση των δημοτικών τελών κι ας έρθει η επόμενη δήμαρχος Νίκη Ανδρεάδου να βρει λύση.
Ολίγον από δήμο Θεσσαλονίκης θυμίζουν όσα συμβαίνουν και στον δήμο Κορδελιού Ευόσμου όπου επίσης υπάρχει αλλαγή διοίκησης. Εκεί ο απερχόμενος αντιδήμαρχος Οικονομικών πρότεινε αύξηση δημοτικών τελών 5%, η αρμόδια Οικονομική Υπηρεσία εισηγήθηκε 25% και τελικά τα δημοτικά τέλη παραμένουν ίδια. Ας τα αυξήσουν οι επόμενοι.
Αλλά και ο Δαρδαμανέλης στην Καλαμαριά τα έχει παρατήσει τελείως με ορατό πλέον τον κίνδυνο ο δήμος να μην ψηφίσει προϋπολογισμό για το 2024, όπως έγινε δηλαδή και στον κεντρικό δήμο. Έως το τέλος της χρονιάς απομένουν πέντε εργάσιμες ημέρες μέσα στις οποίες η διοίκηση του δήμου θα πρέπει να καταρτίσει Τεχνικό Πρόγραμμα, να περάσει από Εκτελεστική και Οικονομική Επιτροπή την πρόταση για τα δημοτικά τέλη, να καταρτίσει προϋπολογισμό και να τα φέρει όλα αυτά προς ψήφιση στο δημοτικό συμβούλιο. Στο μεταξύ, όπως πληροφορούμαι, η απερχόμενη διοίκηση δεν έχει δώσει καμία κατεύθυνση στις υπηρεσίες για να προετοιμάσουν τις προτάσεις τους.
Εν ολίγοις, οι περισσότεροι δήμοι θα εισέλθουν στη νέα δημοτική περίοδο περίπου στα τυφλά, με ελλιπείς, προβληματικούς ή και καθόλου προϋπολογισμούς, και θα προσπαθήσουν μέσα από συνεχείς αναμορφώσεις των προϋπολογισμών να βγάλουν τη χρονιά. Δεν ξέρω πόσοι θα τα καταφέρουν, αλλά πολύ φοβάμαι ότι οι περισσότεροι θα αναγκαστούν του χρόνου τέτοιες μέρες να προχωρήσουν στη δυσάρεστη απόφαση για αύξηση των δημοτικών τελών που τώρα θέλησαν, για τους δικούς τους λόγους ο καθένας, να την αναβάλλουν.
Βεβαίως, σε κάθε περίπτωση, ο λογαριασμός θα πληρωθεί από τη δική μας τσέπη.