Αβεβαιότητα και αγωνία κυριαρχούν στους παράγοντες της αγοράς καθώς την «επόμενη μέρα» της πανδημίας επιχειρηματίες και εργαζόμενοι βαδίζουν σε ναρκοθετημένο περιβάλλον. Η νέα «κανονικότητα» που διαμόρφωσε η επέλαση του κορονοϊού προβληματίζει επιχειρήσεις και υπαλλήλους με την κατακόρυφη πτώση τζίρων, εισοδημάτων και την ελαστικοποίηση της εργασίας να προκαλούν ανασφάλεια για το μέλλον.
Τα μέτρα που έχουν ληφθεί μέχρι σήμερα από την κυβέρνηση για την τόνωση της ρευστότητας στην αγορά φαίνεται πως δεν επαρκούν για να καλύψουν την πλειονότητα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων που παλεύουν για την επιβίωση τους ενώ η ζήτηση σημειώνει κατακόρυφη πτώση. Την ίδια στιγμή το πρόγραμμα επιδότησης της εργασίας «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ» δεν αποδίδει τα προσδοκώμενα.
Οι συνθήκες οικονομικής ασφυξίας, απόρροια της υγειονομικής κρίσης, οι υπέρογκοι φόροι και οι υψηλές εισφορές στερούν πολύτιμη ρευστότητα από τις επιχειρήσεις που δίνουν αγώνα για να σταθούν όρθιες μέσα σε μία πρωτόγνωρη κατάσταση κι ενώ έχει προηγηθεί μία δεκαετής οικονομική κρίση ενώ από την άλλη πλευρά οι εργαζόμενοι βρίσκονται αντιμέτωποι με τη συμπίεση των εισοδημάτων τους και την εργασιακή ανασφάλεια. Επιχειρείν και κόσμος της εργασίας, καλούνται να ισορροπήσουν σε τεντωμένο σχοινί.
To makthes.gr συνομίλησε με ανθρώπους της αγοράς οι οποίοι μας εξέφρασαν τους προβληματισμούς και τις ανησυχίες τους για την...μετά-κορονοϊό εποχή.
«Ρευστότητα, φόροι, εργασιακά «στραγγαλίζουν» τις επιχειρήσεις»
«H πτώση του τζίρου κυμαίνεται κατά μέσο όρο στο 46%, τα μεγαλύτερα προβλήματα εντοπίζονται στην εστίαση και στο εμπόριο», αναφέρει ο πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ, Γιώργος Καββαθάς. «Όσα μέτρα στήριξης έχει ανακοινώσει μέχρι στιγμής η κυβέρνηση για την ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων δεν αρκούν, από ΤΕΠΙΧ 2 και επιστρεπτέα προκαταβολή έχουν ωφεληθεί συνολικά 65.000 επιχειρήσεις σε σύνολο 750.000 επιχειρήσεων».
Τα κριτήρια που τίθενται (και δεν μπορούν να ικανοποιήσουν οι περισσότερες επιχειρήσεις) και οι τραπεζικές απαιτήσεις (εξασφαλίσεις και εγγυήσεις που ζητούνται) είναι, σύμφωνα με τον κ.Καββαθά, οι βασικοί λόγοι που δεν έχει «νιώσει» η αγορά τα μέτρα στήριξης. Επικαλούμενος μάλιστα έρευνα της ΓΣΕΒΕΕ, επισημαίνει πως τα ταμειακά αποθέματα των επιχειρήσεων φτάνουν μέχρι τον επόμενο μήνα.
«Το πρόγραμμα ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ δεν είναι ελκυστικό για τις επιχειρήσεις καθώς πολύ λίγες επιχειρήσεις έχουν κάνει αίτηση για αυτό, το 60% των θέσεων εργασίας στη χώρα μας αφορά ελαστικές μορφές εργασίας, το πρόγραμμα καλύπτει μόνο θέσεις πλήρους απασχόλησης, αποκλείει δηλαδή το 60% των εργαζόμενων», υποστηρίζει.
«Απευθείας ενισχύσεις από το κράτος, μηδενισμός προκαταβολής φόρου»
Θεωρεί πως οι κυριότερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις έχουν να κάνουν με τη ρευστότητα, τους υπέρογκους φόρους, τα εργασιακά και τις υψηλές ασφαλιστικές εισφορές. Για το μείζον ζήτημα της ρευστότητας, προτείνει να δίνονται ενισχύσεις απευθείας από το κράτος στις επιχειρήσεις χωρίς εμπλοκή των τραπεζών. Κρίνει πάντως πως ο νόμος που ψηφίστηκε πρόσφατα για τις μικροπιστώσεις σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις ( η δυνατότητα δηλαδή παροχής δανείων μέχρι 25.000 ευρώ από εταιρείες εκτός του τραπεζικού συστήματος), κινείται σε θετική κατεύθυνση αν και εντοπίζει αρνητικά σημεία στις εγγυήσεις που μπορούν να ζητηθούν από τις επιχειρήσεις αλλά και στο ύψος του επιτοκίου. Σχετικά με τα εργασιακά, σημειώνει πως αντί για το πρόγραμμα SURE το κράτος θα μπορούσε να επιδοτήσει το 50% του μη μισθολογικού κόστους των επιχειρήσεων. Ο κ.Καββαθάς αναφερόμενος στην υπέρογκη φορολογία που επιβαρύνει τις επιχειρήσεις, ζητάει μηδενισμό της προκαταβολής φόρου και συντελεστή φορολογίας 9% για κέρδη (του 2019) έως 10.000 ευρώ για ατομικές επιχειρήσεις και αυτοαπασχολούμενους.
«Αύξηση ανεργίας κατά 4-5%»
Επικαλούμενος την έρευνα της ΓΣΕΒΕΕ με βάση την οποία τρεις στις δέκα επιχειρήσεις βλέπουν κίνδυνο λουκέτου το επόμενο διάστημα (κάτι που μεταφράζεται σε 190.000 χαμένες θέσεις εργασίας), προβλέπει αύξηση της ανεργίας κατά 4-5% από τον Σεπτέμβριο. «Δεν έχουμε ξανασυναντήσει κάτι παρόμοιο με αυτή την κρίση τα τελευταία 40 - 50 χρόνια, είναι μία πολύ δύσκολη άσκηση για όλους», καταλήγει.
«Μισή δουλειά, μισή ζωή»
«Γίνεται ο κακός χαμός στην αγορά, το πρόγραμμα ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ ωφελεί αποκλειστικά τους εργοδότες, ακόμα και το ελάχιστο που είχαν να καλύψουν οι εργοδότες που ήταν οι ασφαλιστικές εισφορές τις επιδοτεί το κράτος, οι εργαζόμενοι κλήθηκαν ακόμα και στην καραντίνα να καλύψουν τα σπασμένα των εργοδοτών», επισημαίνει ο Πέτρος Σημάδης, πρόεδρος της Ένωσης Εμποροϋπαλλήλων Θεσσαλονίκης.
«Κράτος και εργοδοσία αποφάσισαν να στερήσουν ένα μεγάλο μέρος του μισθού των εργαζόμενων και να τους έχουν με εκ περιτροπής απασχόλησης, μισή δουλειά, μισή ζωή», σημειώνει. «Την περίοδο της πανδημίας είχαμε πλήθος καταγγελιών για απολύσεις, εκβιασμούς εργοδοτών και οικειοθελείς αποχωρήσεις που στην πραγματικότητα ήταν απολύσεις», αναφέρει ο κ.Σημάδης. Ταυτόχρονα, ζητάει «να μην πληρώσουν πάλι οι εργαζόμενοι και αυτή την κρίση ενώ οι μεγαλοεπιχειρηματίες βγάζουν υπερκέρδη». Καλεί παράλληλα τους εργαζόμενους να μην αντιμετωπίσουν αυτή την κατάσταση «μόνοι στο σπίτι και τρομαγμένοι, τώρα είναι η ώρα να οργανωθούν στα σωματεία».
«Η κατάσταση στην αγορά είναι τραγική για τους εργαζόμενους και ιδιαίτερα τους εποχικά απασχολούμενους, το πρόγραμμα ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ που εφαρμόζουν καθολικά οι μεγάλες επιχειρήσεις και με το οποίο διαφωνούμε κάθετα ελαφρύνει τη μεγάλη εργοδοσία και ρίχνει τα βάρη στους εργαζόμενους», τονίζει ο πρόεδρος του Συνδικάτου Επισιτισμού Θεσσαλονίκης Χαλκιδικής, Πιερίας και μέλος του ΠΑΜΕ, Κυριάκος Τσιαούσης. Την ίδια στιγμή, «βλέπει» μεγάλη αύξηση της ανεργίας από τον Σεπτέμβριο. Για να στηριχτούν οι εργαζόμενοι ζητάει «πλήρη εφαρμογή των κλαδικών συμβάσεων εργασίας και απαγόρευση των απολύσεων». Ο κ.Τσιαούσης στέκεται ιδιαίτερα στην ανάγκη «να προχωρήσουν άμεσα οι προσλήψεις γιατρών» καθώς ειδικά στην επαρχία περιοχές που δέχονται μεγάλο αριθμό τουριστών «δεν έχουν γιατρό ούτε για δείγμα».
«Στην αγορά επικρατεί ένα μπάχαλο, η κατάσταση δεν είναι καθόλου καλή» τονίζει ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζομένων στον Επισιτισμό - Τουρισμό, Γιώργος Χατζόγλου. «Εμείς ζητάμε για όσους δε βρουν δουλειά επιδότηση με το επίδομα ανεργίας μέχρι τον Απρίλιο του 2021 και αναπλήρωση στο 100% μισθών και εισφορών ανάλογα με τα προβλεπόμενα στις κλαδικές συμβάσεις». Θέτει επιτακτικά και το ζήτημα της διευθέτησης οφειλών σε εφορίες και ΔΕΚΟ καθώς «αλλιώς δεν βγαίνει, έρχεται μεγάλη φτώχεια».
Ο κ.Χατζόγλου υπογραμμίζει πως «έχουν χαθεί σε σχέση με πέρυσι 225.000 θέσεις εργασίας (απολύσεις και μειώσεις προσλήψεων) στον κλάδο μας με την ανεργία να κυμαίνεται στο 50%». Ταυτόχρονα, αναφέρθηκε και σε φαινόμενα εκβιασμών από την πλευρά των εργοδοτών με «εξαναγκασμό σε εργασία υπαλλήλων που ήταν σε αναστολή αλλά και πιέσεις σε εργαζόμενους που τελούσαν σε καθεστώς αναστολής σύμβασης να υπογράψουν χαρτί ότι δεν θέλουν να εργαστούν την επόμενη χρονιά».