Για την «τύχη» του προσωρινού ποδηλατόδρομου επί της Λεωφόρου Νίκης κατά μήκος της Παλιάς Παραλίας θα αποφανθεί τις επόμενες ημέρες ο δήμος Θεσσαλονίκης, μετά την απόφαση της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας - Θράκης που επισημαίνει ότι ο ποδηλατόδρομος είναι παράνομος με τη σημερινή μορφή του, η οποία είχε δοθεί το 2020 στο πλαίσιο των έκτακτων μέτρων της κυβέρνησης εν μέσω της πανδημίας του κορονοϊού.
Μάλιστα, ο ποδηλατόδρομος θα έπρεπε να έχει προσαρμοστεί στις προδιαγραφές που ορίζει το ΦΕΚ Β 1053/14.04.2016 του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, διότι από τον Μάιο του 2022 έχει παρέλθει η ισχύς των έκτακτων μέτρων ελέω πανδημίας. Ωστόσο, η πρώην διοίκηση του δήμου, εκείνη του Κωνσταντίνου Ζέρβα, δεν προέβη σε τεκμηριωμένη μελέτη για το μέλλον του ποδηλατόδρομου, αναφέρουν πηγές του makthes.gr από τη σημερινή διοίκηση του Στέλιου Αγγελούδη. Από τον Ιανουάριο του 2024 μέχρι πριν από μερικές εβδομάδες, οι αρμόδιες υπηρεσίες του δήμου εκπόνησαν μία μελέτη την οποία κατέθεσαν στην ΑΔΜΘ, με στόχο να λάβουν την έγκρισή της και να δώσουν νόμιμα χαρακτηριστικά στον ποδηλατόδρομο. Παρόλα αυτά, η ΑΔΜΘ την απέρριψε, χωρίς όμως να ορίζει ότι ο ποδηλατόδρομος πρέπει να καταργηθεί.
Οι προφανείς επιλογές και η ιδέα που μπορεί να λύσει το πρόβλημα
Οι δύο προφανείς επιλογές της διοίκησης Αγγελούδη, τονίζουν οι πηγές του makthes.gr, είναι είτε η επαναφορά του ποδηλατόδρομου στο πεζοδρόμιο της Παλιάς Παραλίας είτε η κατάργησή του. Βέβαια κανείς δεν επιθυμεί κάτι από τα δύο, αφενός γιατί η κυκλοφορία ποδηλάτων επί του πεζοδρομίου ελλοχεύει κινδύνους για πεζούς και ποδηλάτες λόγω στενότητας του χώρου και εγγύτητας με τη δεξιά λωρίδα κυκλοφορίας, και αφετέρου η κατάργηση του ποδηλατόδρομου θα προκαλούσε αντιδράσεις δεδομένου ότι τα στοιχεία του Ινστιτούτου Μεταφορών του ΕΚΕΤΑ αποδεικνύουν ότι η υποδομή δικαιολογεί την ύπαρξή της βάσει του αριθμού των ποδηλάτων που τη χρησιμοποιούν.
Με αυτά τα δεδομένα, ο δήμος Θεσσαλονίκης συνεχίζει τις διαβουλεύσεις τόσο με την ΑΔΜΘ όσο και με τους συλλόγους των ποδηλατών και των πεζών, ώστε να βρεθεί μια λειτουργική λύση. Μία από αυτές είναι να γίνει νέα χάραξη του ποδηλατόδρομου, μέσω άλλων οδών, από το ύψος του Λευκού Πύργου μέχρι την είσοδο της Α΄ προβλήτας του λιμανιού. Σε κάθε περίπτωση, προς το παρόν δεν υπάρχει απόφαση για κατάργηση του ποδηλατόδρομου, ξεκαθαρίζουν οι πηγές του makthes.gr και συμπληρώνουν πως το δίκτυο των ποδηλατόδρομων πρέπει να επιτρέπει στους χρήστες τους να διασχίζουν ολόκληρο το κέντρο, τουλάχιστον από μία διαδρομή.
Υπενθυμίζεται βέβαια, ότι όταν ολοκληρωθεί το έργο επέκτασης της Παλιάς Παραλίας προς τη θάλασσα με την κατασκευή ξύλινου κρηπιδώματος (σ.σ. το λεγόμενο ξύλινο deck), τότε ο ποδηλατόδρομος θα μονιμοποιηθεί επί του παραλιακού πεζόδρομου. Ωστόσο, το 2025 οπότε αναμένεται να ξεκινήσουν τα έργα, ο ποδηλατόδρομος της Λ. Νίκης θα «ξηλωθεί» διότι το εργοτάξιο θα καταλάβει τη δεξιά λωρίδα του οδοστρώματος προκειμένου οι γερανοί να εκτελούν τις εγκαταστάσεις των πασσάλων, σύμφωνα με τις πληροφορίες του makthes.gr.
Από τύχη δεν έχει καταγραφεί ατύχημα
Εκείνο που ανησυχεί τη διοίκηση Αγγελούδη είναι ότι ο ποδηλατόδρομος δεν είναι χωροθετημένος με ασφάλεια και μέχρι σήμερα δεν έχουν καταγραφεί ατυχήματα ή θύματα λόγω τύχης. Από τη στιγμή που παρήλθε η ισχύς των έκτακτων μέτρων της κυβέρνησης λόγω κορονοϊού, τον Μάιο του 2022, τυχόν ατύχημα θα σημάνει τη δικαστική εμπλοκή του δήμου Θεσσαλονίκης και ειδικότερα του δημάρχου και του αρμόδιου αντιδημάρχου Τεχνικών Έργων, Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Κινητικότητας, Πρόδρομου Νικηφορίδη.
Σε επικοινωνία του makthes.gr με τον κ. Νικηφορίδη, ο αντιδήμαρχος τονίζει χαρακτηριστικά ότι τόσο ο ίδιος όσο και η διευθύντρια της Βιώσιμης Κινητικότητας θα είναι οι πρώτοι που θα κληθούν να απολογηθούν στη Δικαιοσύνη σε περίπτωση ατυχήματος, ασχέτως αν ο ίδιος δεν φέρει ευθύνη για τον τρόπο με τον οποίο χωροθετήθηκε το 2020 ο ποδηλατόδρομος. Τονίζει, δε, ότι διάφοροι ποδηλατόδρομοι της πόλης δεν έχουν τις προδιαγραφές ασφαλείας που ορίζει ο νόμος, σε αντίθεση με τον αναβαθμισμένο ποδηλατόδρομο στην οδό Κουντουριώτου και τον ποδηλατόδρομο επί της Νέας Παραλίας. Υπενθυμίζεται βέβαια, ότι αυτοί οι ποδηλατόδρομοι είχαν πιλοτικό χαρακτήρα όταν κατασκευάστηκαν με την προοπτική να αναβαθμιστούν, εφόσον τους «αγκάλιαζε» η πόλη.
Στο ίδιο μήκος κύματος εκπέμπει και ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου και Συγκοινωνιολόγος επίτιμος καθηγητής του ΑΠΘ, Σπύρος Βούγιας, υπερθεματίζοντας τον κίνδυνο ατυχήματος και τις ποινικές ευθύνες που θα βαρύνουν τους αρμόδιους του δήμου.
Τοποθετούμενος για τη χωροθέτηση του ποδηλατόδρομου, ο κ. Βούγιας σημειώνει πως θεωρεί «εξίσου άσχημο και κακό τη συνύπαρξη πεζών και ποδηλάτων» επί του κρηπιδώματος της Παλιάς Παραλίας, όπως συνέβαινε πριν το 2020, δηλώνει στο makthes.gr. Παράλληλα, εκφράζει την απορία του πώς ο ποδηλατόδρομος παρέμεινε σε λειτουργία μολονότι είναι παράνομος με αυτή τη μορφή του από τον Μάιο του 2020. «Επί 1,5 χρόνο δεν έγινε τίποτα και επί 10 μήνες εμείς προσπαθήσαμε να τον νομιμοποιήσουμε και να σκεφτούμε τρόπους να τον βελτιώσουμε», προσθέτει.
Κατά τη διάρκεια αυτών των μηνών εξετάστηκε και το ενδεχόμενο ο ποδηλατόδρομος να μοιραστεί σε δύο κομμάτια. Το ένα, μονής κατεύθυνσης με μέτωπο από το λιμάνι προς τον Λευκό Πύργο, επί του οδοστρώματος και το άλλο επί του πεζόδρομου με κατεύθυνση προς το λιμάνι. Με αυτόν τον τρόπο θα μπορούσε ο ποδηλατόδρομος επί του οδοστρώματος να αποκτήσει και προστατευτικό διαχωριστικό, εξηγεί ο Σπ. Βούγιας. Η σκέψη αυτή όμως δεν ευδοκίμησε.
Επιπλέον, ο κ. Βούγιας εκτιμά ότι και η τροχαία θα έρθει σε δύσκολη θέση εάν καταργηθεί ο ποδηλατόδρομος, καθώς θα πρέπει να αστυνομεύει τακτικά τη Λεωφόρο Νίκης για παράνομη στάθμευση, κάτι που σήμερα χρειάζεται ελάχιστα αφού οι δύο λωρίδες κυκλοφορίας είναι προσπελάσιμες τις περισσότερες ώρες της ημέρας.
Για αυτό άλλωστε ο κ. Βούγιας ξεκαθαρίζει ότι το κυκλοφοριακό πρόβλημα που παρατηρείται κάποιες ώρες επί της Λ. Νίκης δεν οφείλεται στον ποδηλατόδρομο, αλλά στη στενώσεις του δρόμου που παρατηρούνται στο ύψος της Α προβλήτας του λιμανιού, στη στροφή προς τα αριστερά στην οδό Βενιζέλου και βέβαια στο φανάρι στη συμβολή με την οδό Σαλαμίνος στο ύψος της πύλης του επιβατικού σταθμού του ΟΛΘ. Σε αυτό το πλαίσιο ο ίδιος είχε προτείνει στο παρελθόν η Σαλαμίνος να γίνει διπλής κατεύθυνσης, η 26ης Οκτωβρίου να γίνει μονόδρομος προς τον Βαρδάρη και στην Πολυτεχνείου, από την πλευρά των Δικαστηρίων, οι δύο λωρίδες της να αλλάζουν κατεύθυνση, προς το κέντρο της Θεσσαλονίκης, από τις 3:00 το μεσημέρι έως τις 7:00 το απόγευμα.
Γιατί απορρίφθηκε η μελέτη του δήμου από την ΑΔΜΘ;
Όπως αναφέρει γραπτώς η ΑΔΜΘ σε απάντησή της στον Ποδηλατικό Αθλητικό Σύλλογο Θεσσαλονίκης, «η Υπηρεσία μας δεν έχει εγκρίνει τη δημιουργία αποκλειστικής λωρίδας ποδηλάτων επί της Λεωφόρου Νίκης, η οποία δημιουργήθηκε από τον Δήμο Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο των έκτακτων μέτρων για την αντιμετώπιση της COVID –19, ούτε έχει υπαγορεύσει την κατάργηση του».
Επίσης, «στην Υπηρεσία μας κατατέθηκε φάκελος μελέτης από το Δήμο Θεσσαλονίκης για τη δημιουργία αποκλειστικής λωρίδας ποδηλάτων (ποδηλατόδρομου) επί της Λεωφόρου Νίκης, αλλά δεν εγκρίθηκε, διότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις που τίθενται από τη σχετική νομοθεσία». Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι βάσει νόμου το ελάχιστο πλάτος ποδηλατόδρομου για κίνηση προς δύο κατευθύνσεις, σύμφωνα με τις μετρήσεις φόρτου που παρουσιάζονται στην μελέτη, είναι τα 4 μ. και το ελάχιστο πλάτος της προστατευτικής νησίδας διαχωρισμού είναι 0,70 μ. «προϋπόθεση που δεν μπορεί να ικανοποιηθεί». Σήμερα, ο ποδηλατόδρομος έχει συνολικό πλάτος 2,5 μ. και το μόνο διαχωριστικό από τα παρακείμενα αυτοκίνητα είναι τα πλαστικά πασαλάκια. Πρακτικά, εάν εφαρμοζόταν κάτι τέτοιο, θα σήμαινε ότι η Λεωφόρος Νίκης θα απέμενε με μία λωρίδα κυκλοφορίας για τα αυτοκίνητα, σενάριο το οποίο απορρίπτεται από όλες τις πλευρές.
Πάντως, η ΑΔΜΘ διαβεβαιώνει ότι παραμένει σε συνεχή συνεργασία με τον δήμο για να βρεθεί η «ενδεδειγμένη λύση» που θα ικανοποιεί κάθε εμπλεκόμενη πλευρά.