«Το «Ελλάδα 2.0» βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Ο προϋπολογισμός των έργων που έχουν ενταχθεί, προς το παρόν, στο εθνικό σχέδιο υπερβαίνει τα 10,2 δισ. ευρώ» τονίζει ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών και υπεύθυνος για το Ταμείο Ανάκαμψης Θόδωρος Σκυλακάκης. Όπως σημειώνει ενδεικτικά πρόκειται για χρηματοδότηση αυτοτελών μελετών για το χαρακτηρισμό δημοτικών οδών σε τουλάχιστον 120 Δημοτικές Ενότητες, ένα έργο «πράσινης μετάβασης», ύψους 36,85 εκατ. ευρώ, την αναβάθμιση ταμειακών μηχανών, φορολογικών ηλεκτρονικών μηχανισμών και μηχανισμών ηλεκτρονικών πληρωμών, με προϋπολογισμό 162,44 εκατ. ευρώ, τη βελτίωση της ψηφιακής ετοιμότητας των νοσοκομείων, έργο ύψους 173,08 εκατ. ευρώ και παρεμβάσεις σε 13 περιφερειακά αεροδρόμια, ύψους περίπου 134 εκατ. ευρώ.
Για την πλατφόρμα επιδότησης των λογαριασμών ρεύματος προαναγγέλλει ότι θα τεθεί σε ισχύ μέσα στην ερχόμενη εβδομάδα και θα παραμείνει ανοικτή για υποβολή αιτήματος ενίσχυσης για χρονικό διάστημα περίπου 15 ημερών, ενώ για τον τουρισμό δηλώνει αισιόδοξος: «Στο δημοσιονομικό μας σχεδιασμό έχουμε προβλέψει πως ο τουρισμός θα ανακτήσει φέτος το 80% του κύκλου εργασιών του 2019. Θεωρώ, όμως, ότι πρόκειται για μία συντηρητική υπόθεση και είμαι αισιόδοξος πως θα πάει πολύ καλύτερα».
Κύριε Σκυλακάκη, το εναρκτήριο λάκτισμα για το εθνικό σχέδιο του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» δόθηκε με τα πρώτα 3,6 δισ. ευρώ να φτάνουν στη χώρα μας. Ποιος είναι, μέχρι στιγμής, ο απολογισμός του Προγράμματος;
Το «Ελλάδα 2.0» βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Ο προϋπολογισμός των έργων που έχουν ενταχθεί, προς το παρόν, στο εθνικό σχέδιο υπερβαίνει τα 10,2 δισ. ευρώ. Έργα από τους τέσσερις πυλώνες, που το συνθέτουν, έχουν εισέλθει, πλέον, σε τροχιά υλοποίησης, μετά τις σχετικές αποφάσεις που υπέγραψα. Ενδεικτικά παραδείγματα από τις πιο πρόσφατες είναι:
- Η χρηματοδότηση αυτοτελών μελετών για το χαρακτηρισμό δημοτικών οδών σε τουλάχιστον 120 Δημοτικές Ενότητες, ένα έργο «πράσινης μετάβασης», ύψους 36,85 εκατ. ευρώ.
- Η αναβάθμιση ταμειακών μηχανών, φορολογικών ηλεκτρονικών μηχανισμών και μηχανισμών ηλεκτρονικών πληρωμών, με προϋπολογισμό 162,44 εκατ. ευρώ (ψηφιακή μετάβαση).
- Η βελτίωση της ψηφιακής ετοιμότητας των νοσοκομείων, έργο ύψους 173,08 εκατ. ευρώ, του πυλώνα: «Απασχόληση, Δεξιότητες, Κοινωνική Συνοχή».
- Οι παρεμβάσεις σε 13 περιφερειακά αεροδρόμια (Κέρκυρας, Καβάλας, Κεφαλονιάς, Ζακύνθου, Άκτιου, Χανίων, Ρόδου, Σαντορίνης, Μυκόνου, Κω, Σκιάθου, Μυτιλήνης και Σάμου), ύψους περί τα 134 εκατ. ευρώ, του πυλώνα: «Ιδιωτικές επενδύσεις και μετασχηματισμός της οικονομίας».
Στο πλαίσιο του «Ελλάδα 2.0» υλοποιούνται και σημαντικές μεταρρυθμίσεις, όπως οι πρόσφατοι νόμοι του Κράτους: «Κίνητρα Ανάπτυξης Επιχειρήσεων, μέσω συνεργασιών και εταιρικών μετασχηματισμών» και «Σύστημα στοχοθεσίας, αξιολόγησης και ανταμοιβής για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας της δημόσιας διοίκησης», γνωστό και ως bonus στο Δημόσιο.
Υψηλό ενδιαφέρον παρατηρείται και για το δανειακό σκέλος του εθνικού προγράμματος. Μάλιστα από 10/5 τέθηκε σε λειτουργία η πλατφόρμα που υποστηρίζει την ηλεκτρονική υποβολή των επενδυτικών σχεδίων για δανειακή χρηματοδότηση, με ευνοϊκούς όρους, από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Ζήσατε από κοντά όλη τη σχετική διαδικασία. Ποιο θεωρείτε ότι θα είναι το «κλειδί» για την επιτυχία του όλου εγχειρήματος για τη χώρα μας;
Κινηθήκαμε γρήγορα και μεθοδικά, και σε αντίθεση με όσα υποστηρίζει η αντιπολίτευση, καταρτίσαμε ένα πρόγραμμα που δεν απευθύνεται στους λίγους, αλλά σε όλους όσοι θέλουν να κάνουν επενδύσεις, δίνοντας έμφαση στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Το «Ελλάδα 2.0» ήταν το δεύτερο Εθνικό Σχέδιο που κατατέθηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το τρίτο που έλαβε τη θετική της αξιολόγηση και την έγκριση του ECOFIN. Πέρυσι τον Αύγουστο πήραμε την προχρηματοδότηση, που αντιστοιχεί στο 13% (3,96 δισ. ευρώ) των χρημάτων που αναλογούν στην Ελλάδα από το Ταμείο Ανάκαμψης. Συμπεριλαμβανόμαστε στις πρώτες χώρες που υπέγραψαν με την Επιτροπή τις απαραίτητες Επιχειρησιακές Ρυθμίσεις, ενώ καταθέσαμε τρίτοι το πρώτο αίτημα πληρωμής, τηρώντας το προβλεπόμενο -στις Επιχειρησιακές Ρυθμίσεις- χρονοδιάγραμμα. Η εκταμίευση της πρώτης δόσης, στο πλαίσιο του «Ελλάδα 2.0», έγινε, τον περασμένο Απρίλιο και πλέον προγραμματίζουμε την υποβολή του δεύτερου αιτήματος πληρωμής.
Αναγνωρίζουμε την αξία του πολύτιμου αυτού εργαλείου για την εγχώρια οικονομία, ιδίως στην παρούσα συνθήκη, που αντιμετωπίζουμε τις επιπτώσεις της «τριπλέτας» πανδημία-πόλεμος-ενεργειακή κρίση, γι’ αυτό και το αξιοποιούμε στο έπακρον.
Είστε ευχαριστημένος από το επενδυτικό ενδιαφέρον για τις ιδιωτικές επενδύσεις που θα τρέξουν μέσω του Ταμείου;
Στο πρόγραμμα δανείων του «Ελλάδα 2.0», όπου συμμετέχουν εννέα τράπεζες (έξι εγχώριες, η ΕΑΤΕ και δύο διεθνείς), όπως σας προανέφερα, καταγράφεται μεγάλο ενδιαφέρον για επενδύσεις υψηλής προστιθέμενης αξίας, από επιχειρήσεις πλήθους κλάδων της ελληνικής οικονομίας. Συνεπώς, δεν θα μπορούσα να μην είμαι ευχαριστημένος. Και όσο προχωράει η υλοποίηση του προγράμματος, γίνεται όλο και πιο γνωστό στο ευρύτερο επενδυτικό κοινό. Βέβαια, εκείνοι που θα σπεύσουν θα έχουν πρόσβαση στο ιδιαίτερα ελκυστικό επιτόκιο, ύψους 0,35%, που συνοδεύει τα πρώτα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Τι φέρνει το τελικό Σχέδιο για τη Βόρεια Ελλάδα και τι προβλέπεται για τη Θεσσαλονίκη;
Το «Ελλάδα 2.0», όπως για κάθε περιοχή της χώρας, έτσι και για τη Βόρεια Ελλάδα, περιλαμβάνει έργα πράσινης μετάβασης και ψηφιακής μετάβασης, έργα που αφορούν σε απασχόληση, δεξιότητες και κοινωνική συνοχή (π.χ. επαγγελματική κατάρτιση), αλλά και σε ιδιωτικές επενδύσεις κ.λπ.
Ειδικότερα για τη Θεσσαλονίκη, με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας θα υλοποιηθούν, για παράδειγμα, οι νέες υποδομές για τα εργαστήρια στο Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης «Παπανικολάου». Επίσης, παλαιά λεωφορεία θα αντικατασταθούν από ηλεκτρικά. Θα δημιουργηθούν στελεχωμένες και λειτουργικές μονάδες παροχής φροντίδας στο σπίτι, θα αναβαθμιστεί το σιδηροδρομικό δίκτυο (έργο ΣΔΙΤ) για το τμήμα δικτύου Μακεδονία-Θράκη. Θα προωθηθούν επίσης σημαντικές αστικές αναπλάσεις και το ThessINTEC, που προχωρά με άλματα προς την έναρξη των εργασιών κατασκευής κ.ά.
Πόσο θα μας επηρεάσει, τελικά, ο πόλεμος στην Ουκρανία και η ενεργειακή ακρίβεια που προκαλεί;
Το κόστος τόσο για την ελληνική όσο και για την παγκόσμια οικονομία, θα εξαρτηθεί από τη διάρκεια του πολέμου. Στην παρούσα φάση βρισκόμαστε αντιμέτωποι με τις άμεσες επιπτώσεις του, π.χ. αυξήσεις στην τιμή του φυσικού αερίου και του πετρελαίου. Παρακολουθούμε τις εξελίξεις και παρεμβαίνουμε έγκαιρα, με βάση τις δημοσιονομικές μας δυνατότητες, όπως κάναμε τον Μάιο, ανακοινώνοντας μέτρα για την ελάφρυνση των πολιτών και των επιχειρήσεων από το κόστος της ενέργειας.
Επειδή ακούγεται από πολλές πλευρές ως αίτημα: Υπάρχει δυνατότητα και δημοσιονομικός χώρος για περαιτέρω επιδοτήσεις προς όφελος των ελληνικών νοικοκυριών;
Με τον πόλεμο να μαίνεται, ο σχεδιασμός μας υλοποιείται σε μία περίοδο ακραίας αβεβαιότητας. Κύριο μέλημά μας είναι τα μέτρα που λαμβάνουμε να διασφαλίζουν ότι η ενίσχυση θα φτάσει στο ακέραιο, σε ποσοστό 100%, στο δικαιούχο, όπως συμβαίνει με το fuel pass. Όσον αφορά σε πρόσθετα μέτρα, βασική προϋπόθεση γι’ αυτό το ενδεχόμενο αποτελεί να υπάρξει δημοσιονομικός χώρος. Κι αυτό, είναι συνάρτηση δύο πραγμάτων: της πορείας του τουρισμού και της τιμής του φυσικού αερίου. Είμαι αισιόδοξος.
Πότε ανοίγει η πλατφόρμα για την επιδότηση ρεύματος και τί θα προβλέπει;
Η πλατφόρμα για την επιδότηση των λογαριασμών ρεύματος θα τεθεί σε ισχύ μέσα στην ερχόμενη εβδομάδα και θα παραμείνει ανοικτή για υποβολή αιτήματος ενίσχυσης για χρονικό διάστημα περίπου 15 ημερών.
Στο πλαίσιο του μηχανισμού θα επιστρέφεται το 60% του αυξημένου κόστους ρεύματος που έχουν χρεωθεί οι οικιακοί καταναλωτές για λογαριασμούς της κύριας κατοικίας τους, που έχουν εκδοθεί από 1η Δεκεμβρίου 2021 έως 31 Μαΐου 2022 (ανεξαρτήτως περιόδου αναφοράς κατανάλωσης λογαριασμού). Υπενθυμίζω πως θα λαμβάνεται υπόψη η ημερομηνία έκδοσης του λογαριασμού, δηλαδή η επιστροφή γίνεται βάσει αυτής και όχι σύμφωνα με την περίοδο κατανάλωσης.
Τι αναμένετε φέτος από τον τουρισμό και αν θεωρείτε ότι τα έσοδα από εκεί θα τονώσουν σημαντικά την ελληνική αγορά;
Στο δημοσιονομικό μας σχεδιασμό έχουμε προβλέψει πως ο τουρισμός θα ανακτήσει φέτος το 80% του κύκλου εργασιών του 2019. Θεωρώ, όμως, ότι πρόκειται για μία συντηρητική υπόθεση και είμαι αισιόδοξος πως θα πάει πολύ καλύτερα, συμβάλλοντας, καταλυτικά, στην τόνωση της οικονομίας.
Η χώρα επιστρέφει σιγά σιγά στην κανονικότητα, αλλά ταυτόχρονα μπαίνει και σε μια παρατεταμένη προεκλογική περίοδο. Ποιο θα ήταν το μήνυμα σας; Υπάρχει κάτι που σας ανησυχεί;
Η αβεβαιότητα που επικρατεί στην παγκόσμια οικονομία για την επόμενη ημέρα, εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία και της ενεργειακής κρίσης, θεωρώ ότι αποτελεί αντικείμενο προβληματισμού για τις κυβερνήσεις και την ευρύτερη πολιτική σκηνή και βέβαια για τους ίδιους τους πολίτες, ως άμεσους αποδέκτες των επιπτώσεων.
Στην περίπτωση της Ελλάδας, η αλλαγή στο μείγμα πολιτικής, που ήδη αποδίδει -είδατε το 7% στο ΑΕΠ- μας επιτρέπει να είμαστε αισιόδοξοι για το μέλλον. Παρά τις αντιξοότητες, έχουν αυξηθεί οι εξαγωγές και οι επενδύσεις, ενώ παράλληλα έχει δυναμώσει η δυνατότητα της οικονομίας να παράγει πλούτο. Με τις πολιτικές που εφαρμόζουμε καταφέραμε να διατηρήσουμε τη δημοσιονομική σταθερότητα της χώρας, την αξιοπιστία της και θετικό πρόσημο στις προοπτικές της, καθώς βρισκόμαστε ένα βήμα πριν την επενδυτική βαθμίδα.
Και κάτι προσωπικό για το τέλος: Που θα είστε υποψήφιος;
Δεν έχω απάντηση να σας δώσω σήμερα. Αν θέλετε, μπορείτε να μου κάνετε την ίδια ερώτηση λίγο πριν το τέλος της τετραετίας.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 11-12.06.2022