Το τελευταίο του μυθιστόρημα με τίτλο «Μπέμπης» παρουσίασε στο Ισλαχανέ ο Θωμάς Κοροβίνης το απόγευμα της Πέμπτης 17/10, σήμερα.
Η εκδήλωση εντάσσεται στην ενότητα «Πολύ μου άρεσε το τελευταίο σας» των 59ων Δημητρίων, κατά την οποία πέντε συγγραφείς της Θεσσαλονίκης μιλάνε για τα τελευταία τους έργα, στην προσπάθεια της διοργάνωσης να ενισχύσει τον ρόλο του βιβλίου στον θεσμό.
Τις προηγούμενες τρεις Πέμπτες, στην ίδια ενότητα παρουσίασαν τα τελευταία τους βιβλία ο Γιώργος Σκαμπαρδώνης (Ήλιος με Ξιφολόγχες), η Σοφία Νικολαΐδου (Δικά μας Παιδιά) και ο Ισίδωρος Ζουργός (Παλιές και Νέες χώρες), οι οποίοι συζήτησαν με τον δημοσιογράφο Άγγελο Μαλλίνη σε ιδιαίτερες τοποθεσίες της πόλης. Η τελευταία παρουσίαση της ενότητας θα πραγματοποιηθεί την επόμενη εβδομάδα στο καφέ DeFacto και θα αφορά στο βιβλίο «90 δευτερόλεπτα» του Σάκη Σερέφα. Τις εκδηλώσεις χαιρετίζει ο δημοσιογράφος Στέφανος Τσιτσόπουλος ο οποίος ενέταξε φέτος τη θεματική της λογοτεχνίας στα 59α Δημήτρια.
«Ο Θωμάς Κοροβίνης είναι μια ιδιαίτερη κατηγορία συγγραφέα» είπε ανοίγοντας τη συζήτηση ο Άγγελος Μάλλινης και χαρακτήρισε τον συγγραφέα ως ανένταχτο και αταξινόμητο καθώς έχει ασχοληθεί σχεδόν με όλα τα είδη γραφής. «Εκτός της επαγγελματικής δημοσιογραφίας» πρόσθεσε ο Θωμάς Κοροβίνης.
Στη συνέχεια ο κ. Μάλλινης τον αποκάλεσε πρίγκιπα της λογοτεχνίας για να ανταπαντήσει και πάλι ο συγγραφέας ότι δεν θέλει βασιλικούς τίτλους και προτιμά τη λέξη εργάτης.
«Ο Κοροβίνης καλλιεργεί τη μνήμη όχι τη λήθη. Παίρνοντας τη σκυτάλη από τους προκατόχους του Χριστιανόπουλο, Ιωάννου κ.ά., διατηρεί την μυθολογία της πόλης και η πόλη του οφείλει πολλά» είπε ο δημοσιογράφος ανοίγοντας τη συζήτηση.
«Ο Μπέμπης δεν είναι μόνο ένα βιογραφικό μυθιστόρημα αλλά και ένα πανόραμα μιας εποχής της άνθισης του λαϊκού και ρεμπέτικου τραγουδιού. Στο έργο του συντάσσει ένα λεξικό της λαϊκής μουσικής και μας παραδίδει ένα πορτρέτο μιας σκοτεινής και φωτεινής προσωπικότητας συνάμα, τον Μπέμπη» είπε χαρακτηριστικά.
Ο συγγραφέας παίρνοντας τον λόγο είπε: «Μακάρι τα βιβλία να έχουν διαχρονικότητα και να μένουν στην επικαιρότητα όταν έχουν κάτι να πουν. Δυστυχώς στη χώρα μας η σχέση του αναγνωστικού κοινού με το βιβλίο κρατάει έξι μήνες περίπου, αλλού δε ξέρω τι γίνεται. Αυτό είναι ένα στοίχημα. Κάθε δημιουργός έχει αλλά οράματα, άλλη έμπνευση, άλλες αφορμές. Εγώ σε σχέση με τα πρόσωπα με τα οποία έχω καταγίνει, έχω τρεις προπάτορες στη λογοτεχνία, τον Καβάφη, τον Βιζυηνό και τον Παπαδιαμάντη».
Σε ό,τι αφορά στον Μπέμπη, ο κ. Κοροβίνης είπε πως τον γοήτευσε η αυτοκαταστροφική του προσωπικότητα.
«Ήταν μια κορυφαία καλλιτεχνική φυσιογνωμία που μόνος του έφαγε τα σπλάχνα του. Η ιστορία του μου έδωσε αφορμή για ένα οδοιπορικό στο λαϊκό τραγούδι και έτσι τον έβαλα σε αυτό το παραλήρημα να αφηγείται όσα του συμβαίνουν» συμπλήρωσε ο συγγραφέας.
Το βιβλίο τοποθετείται στον Πειραιά με τον οποίο ο συγγραφέας βρίσκει πολλά κοινά με τη Θεσσαλονίκη. Μεταξύ άλλων τις χαρακτηρίζει ως προσφυγομάνες και μπουζουκομάνες. Συμπληρώνει πως ο ίδιος άλλωστε έχει σύνδεση βιωματική και παιδιόθεν με το λαϊκό και το ρεμπέτικο τραγούδι. Ζυμώθηκε στο καφενείο των γονιών του στη Νέα Μηχανιώνα. Εκεί άκουγε γραμμόφωνο, διάβαζε εφημερίδες και απέκτησε την έντονη σχέση του με αυτό που αποκαλούμε λαός καθώς συνανστρέφονταν από τους ψαράδες μέχρι τα αστικά στρώματα.
«Χαίρομαι που από τον τρόπο μου και από πρόθεση διασώζω διαλέκτους, λαϊκές εκφράσεις και αργκό» είπε μεταξύ άλλων. Αυτή η σχέση συμπληρώθηκε με τις σπουδές του στο νεοελληνικό τμήμα της φιλοσοφικής του ΑΠΘ. Έτσι έσμιξε και με την ποίηση.
«Ο Ντίνος Χριστιανόπουλος ήταν μια καταπληκτική περσόνα του πολιτισμού»
Σε ό,τι αφορά στη σχέση του με τον Ντίνο Χριστιανόπουλο ο κ. Κοροβίνης τόνισε πως δεν έχει επηρεαστεί καθόλου από εκείνον. «Ήταν δάσκαλος και φίλος μετ' εμποδίων γιατί ήταν πολύ δύσκολος. Τον δάσκαλο τον διαλέγει ο μαθητής, με κάποιο τρόπο πρέπει εσύ να μείνεις κοντά του. Όταν πήρα το κρατικό βραβείο λογοτεχνίας τον έπιασε δαιμόνιο, για δύο χρόνια δε του μιλούσα. Τον είδα μετά στο νοσοκομείο» θυμήθηκε ο συγγραφέας. «Τον αγαπούσα πάρα πολύ» πρόσθεσε. «Ήταν δύσκολος αλλά με τη σχέση σου μαζί του βγαίνεις ωφελημένος εντέλει. Του χρωστάμε όμως πάρα πολλά. Δεν ήταν μόνο ποιητής. Ήταν μια καταπληκτική περσόνα του πολιτισμού. Ήταν πολύ μοντέρνος και πολύ τολμηρός με τα θέματα του, άνοιξε δρόμους. Λέμε και ένα ευχαριστώ πάρα τα αγκάθια», σημείωσε ο κ. Κοροβίνης.
Στην πραγματικότητα το τελευταίο πόνημα του συγγραφέα δεν είναι ο "Μπέμπης" αλλά το "Ποιήματα και τραγούδια". Στην ερώτηση του κ. Μάλλινη αν το αποτύπωμα της προσωπικότητας του είναι πιο έντονο σε αυτό το βιβλίο ο συγγραφέας απάντησε: «Είμαι ένας μπακλαβάς περίεργος, κομμάτια - κομμάτια. Αυτά εκφράζουν μια πτυχή της δημιουργικής μου έκφρασης, κάποια άλλα κάτι άλλο. Όπου με πηγαίνει ο δρόμος».
Στη συνέχεια ο κ. Μάλλινης του ζήτησε να σχολιάσει μια φράση του που είχε πει κάποτε σε μια συνέντευξη: «Αν εγκαταλείψω τη Θεσσαλονίκη είναι σα να αφήνω τη μάνα μου άρρωστη».
Στο γιατί λοιπόν δεν έφυγε από τη Θεσσαλονίκη, ο κ. Κοροβίνης απάντησε πως «υπήρξαν σειρήνες αλλά δε γινόταν για μένα να φύγω. Έχω ανατολίτικο αέρα και μυαλά σαλπαρισμένα στον 22ο αιώνα. Είμαι βαθιά συνδεδεμένος με την πόλη. Για μένα η Θεσσαλονίκη έχει το Βυζάντιο, η Αθήνα τίποτα. Ό,τι και να λέμε όμως για την Αθήνα, χωρίς εκείνη δεν υπάρχουν δημιουργοί. Αλλά δεν είναι ανάγκη να μετακομίσεις κιόλας. Σίγουρα είναι αλλιώς είναι να μένεις εκεί γιατί όλα είναι εκεί. Δεν κακίζω σε κανένα που έφυγε. Γιατί να μη φύγουν άλλωστε; Τι να τους κρατήσει εδώ; Εγώ τι να φύγω τώρα στα 71; Πάντως ακόμα και για τους συγγραφείς θεωρώ πως είναι σχιζοφρένεια ο διχασμός μεταξύ τόπου δημιουργίας και παρουσίασης του έργου. Να εκδίδεσαι στην Αθήνα και να μην είσαι εκεί; Δεν γίνεται. Μη το βλέπουμε γραφικά».
«Δε χρωστάει κάνεις να μείνει στη Θεσσαλονίκη, δε του προσφέρει τίποτα. Πρέπει κανείς είτε να της έχει λατρεία είτε να μένει για δικούς του ψυχολογικούς ή συναισθηματικούς λόγους. Πρέπει να είσαι όμως και λίγο... λόρδος Μαζόχ για να θες να μείνεις στη Θεσσαλονίκη. Είναι ένα είδος μαζοχισμού. Δεν θέλουμε να φύγουν όλοι φυσικά γιατί θα αδειάσει η πόλη αλλά ας είμαστε ειλικρινείς».
Τέλος, ο συγγραφέας αποκάλυψε ότι ετοιμάζει τρία νέα έργα: ένα δοκίμιο που αφορά στο λαϊκό τραγούδι στη Θεσσαλονίκη τον 20ο αιώνα, ένα άλλο που αφορά στο τζιουκ μποξ όπου αναλύει τα τραγούδια της εποχής αλλά και ένα ποίημα για τη Τζάνις Τζόπλιν. «Παρόλο που δεν είμαι της ροκ, όταν την άκουσα όμως ως παιδί εντυπωσιάστηκα. Κουβαλάω πολλά χρόνια μέσα μου αυτή την ιερή κραυγή της απόγνωσής της» κατέληξε ο συγγραφέας.
Σε ένα μήνα εκδίδεται το νέο του μυθιστόρημα με τίτλο «Σταυροί στο ακροθαλάσσι» από τις εκδόσεις Άγρα. Πρόκειται ουσιαστικά για έναν διάλογο μεταξύ γιαγιάς και εγγονιού για τον άδικο θάνατο του θείου του συγγραφέα από νάρκη των ναζί.
Λίγα λόγια για το μυθιστόρημα «Μπέμπης»
Ο Δημήτρης Στεργίου, γνωστός ως Μπέμπης (Πειραιάς 16.4.1927-24.12.1972), υπήρξε μια ιδιότυπη πρωταγωνιστική φυσιογνωμία της ελληνικής λαϊκής μουσικής που, λόγω της ιδιοφυΐας, της μόρφωσης, της απαράμιλλης δεξιοτεχνίας του στο μπουζούκι και στην κιθάρα, της καθηλωτικής γοητείας του και της αυτοκαταστροφικής αγωνίας του, απέκτησε, τόσο εν ζωή όσο και μετά θάνατον, διαστάσεις θρύλου. Ο Θωμάς Κοροβίνης, έχοντας μελετήσει τα υπάρχοντα στοιχεία της εργοβιογραφίας και της καλλιτεχνικής διαδρομής του και «συνομιλώντας» για χρόνια με την προσωπικότητά του, παρουσιάζει ένα εκτενές λογοτεχνικό πορτρέτο του, μια αυτοαναφορική εξομολόγησή του, με αποδέκτη έναν φανταστικό επιστήθιο φίλο του μα και όλους μας. Μέσα από την αφήγηση αναδεικνύονται σημαίνοντα πρόσωπα της λαϊκής μας μουσικής, εμβληματικά τραγούδια, ανάλυση χαρακτήρων συνθετών, στιχουργών, ερμηνευτών και θαυμαστών του τραγουδιού, η ανθρωπο-γεωγραφική σύνθεση του Πειραιά της εποχής του καλλιτέχνη, η ζωή των μουσικών μας στην Κατοχή και στη μεταπολεμική Ελλάδα, και στα αμερικανικά κέντρα διασκέδασης, με ιδιαίτερη έμφαση στο «αγγελικό και μαύρο φως» που σφραγίζει την ψυχική ιδιοσυστασία αυτού του μοναδικού και ανεπανάληπτου «αριστοκράτη μάγκα».
Το Ισλαχανέ στα 59α Δημήτρια
Σημειώνεται ότι στο Ισλαχανέ από τις 2 Οκτωβρίου και στο πλαίσιο των 59ων Δημητρίων, παρουσιάζεται η Ομαδική Έκθεση Εικαστικών έργων, με τίτλο "Τέχνη – Λήθης Αντίδοτο". Η έκθεση είναι επετειακή για τα 80 χρόνια από το Ολοκαύτωμα του Χορτιάτη και αποτελείται έργα ζωγραφικής, χαρακτικής, φωτογραφίας, εγκαταστάσεις, video και performance. Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 30 Οκτώβρη 2024.