Οι καθυστερήσεις που έλαβαν χώρα σε νομοθετικό (βεβαίως και υγιειονομικό επίπεδο) υπήρξαν αδικαιολόγητες κατά το κρίσιμο, δεύτερο, κύμα της Πανδημίας. Έχουμε αναφερθεί σ’ αυτές σε προηγούμενη αρθρογραφία μας. Το φαινόμενο ξεπέρασε κάθε λογική όταν στις 26.11.20 δημοσιεύθηκε το νομοθετικό πλαίσιο για την αναστολή συμβάσεων εργασίας για το μήνα Νοέμβριο (:μολονότι είχε προαναγγελθεί, από 31.10.20, από τα πρωθυπουργικά χείλη). Δημοσιεύθηκε ήδη (ΦΕΚ Β’ 5391/7.12.20) η ΚΥΑ 49989/20 που αφορά την αναστολή συμβάσεων εργασίας για το μήνα Δεκέμβριο. Αποτελεί μια μικρή, χρονική, πρόοδο.
Ας δούμε τις βασικές της πρόνοιες.
Α. Επιχειρήσεις των οποίων αναστέλλεται η λειτουργία με εντολή δημόσιας αρχής.
Ερώτημα 1ο: Ποιες επιχειρήσεις, ειδικότερα, αφορούν τα μέτρα; Ποιων εργαζομένων τις συμβάσεις και για πόσο χρόνο;
Αφορούν τις επιχειρήσεις, που εδρεύουν ή έχουν υποκατάστημα/τα σε περιφερειακές ενότητες, των οποίων αναστέλλεται η λειτουργία της έδρας ή των υποκαταστημάτων τους, με εντολή δημόσιας αρχής, βάσει Κωδικών Αριθμού Δραστηριότητας (ΚΑΔ), που ορίζονται από το Υπουργείο Οικονομικών. Το μέτρο αφορά τους εργαζόμενους των συγκεκριμένων επιχειρήσεων, οι οποίοι έχουν προσληφθεί έως και την 4η Νοεμβρίου 2020. Οι συμβάσεις τους τίθενται υποχρεωτικά σε αναστολή (ή παρατείνεται προϋφιστάμενη αναστολή τους) για το χρονικό διάστημα από 1.12.2020 έως και 31.12.2020. Τα αντίστοιχα ισχύουν και για τους εργαζόμενους που έχουν ενταχθεί στον Μηχανισμό ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ. Επίσης και για τους εργαζόμενους εκείνους που επιδοτούνται από το Ανοικτό Πρόγραμμα 100.000 νέων επιδοτούμενων θέσεων εργασίας.
Ερώτημα 2ο: Τι συμβαίνει με τις συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου;
Οι συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου των εργαζομένων, οι οποίες λήγουν μετά την ημερομηνία αναστολής της λειτουργίας των εργοδοτών τους με εντολή δημόσιας αρχής, τίθενται υποχρεωτικά σε αναστολή. Μετά το πέρας του διαστήματος της αναστολής, οι συμβάσεις εργασίας συνεχίζονται για τον συμφωνηθέντα, υπολειπόμενο, χρόνο. Η υποχρέωση αυτή δεν ισχύει όταν υφίσταται αντικειμενική αδυναμία.
Ερώτημα 3ο: Τι ισχύει όσον αφορά τις εξαιρέσιμες δραστηριότητες των συγκεκριμένων επιχειρήσεων;
Οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις, για τις περιπτώσεις εξαιρέσιμων δραστηριοτήτων από την απαγόρευση λειτουργίας τους έχουν τη δυνατότητα:
(α) Να θέτουν εργαζόμενους (των οποίων οι συμβάσεις εργασίας τους δεν έχουν τεθεί σε αναστολή), σε καθεστώς τηλεργασίας, όταν αυτή είναι δυνατό να παρασχεθεί με τον συγκεκριμένο τρόπο,
(β) Να προσλαμβάνουν εργαζόμενους κάνοντας χρήση του προγράμματος «Ανοικτό Πρόγραμμα 100.000 νέων επιδοτούμενων θέσεων εργασίας». Τους συγκεκριμένους εργαζόμενους είναι δυνατό να θέσουν σε τηλεργασία δεν είναι όμως δυνατό να τεθούν σε αναστολή οι συμβάσεις τους και
(γ) Να θέτουν σε αναστολή συμβάσεις εργασίας εργαζομένων τους.
Ερώτημα 4ο: Είναι δυνατή η ανάκληση της αναστολής συμβάσεων εργασίας εργαζομένων των συγκεκριμένων επιχειρήσεων;
Οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις είναι δυνατό να προβαίνουν σε προσωρινή, μόνον, ανάκληση αναστολής συμβάσεων εργασίας εργαζομένων τους για κάλυψη έκτακτων, πρόσκαιρων, κατεπειγουσών και ανελαστικών αναγκών, στο πλαίσιο αντιμετώπισης του κορωνοϊού COVID-19.
Ερώτημα 5ο: Ποιες οι υποχρεώσεις των συγκεκριμένων επιχειρήσεων;
Οι εν λόγω επιχειρήσεις για όσο χρονικό διάστημα οι συμβάσεις των εργαζομένων τους τελούν σε αναστολή και, σε κάθε περίπτωση, μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου 2020, υποχρεούνται να μην προβούν σε μειώσεις προσωπικού με καταγγελία σύμβασης εργασίας.
Β. Πληττόμενες επιχειρήσεις
Ερώτημα 6ο: Ποιες επιχειρήσεις, ειδικότερα, αφορούν τα μέτρα; Ποιων εργαζομένων τις συμβάσεις και για πόσο χρόνο;
Αφορούν τις επιχειρήσεις που ορίζονται από το Υπουργείο Οικονομικών, βάσει ΚΑΔ, ως πληττόμενες. Το μέτρο αφορά τους εργαζόμενους των συγκεκριμένων επιχειρήσεων. Οι συμβάσεις τους είναι δυνατό να τεθούν σε αναστολή (ή να παραταθεί προϋφιστάμενη) από 1.12.2020 έως και 31.12.2020 κατ’ ανώτατο όριο. Τα αντίστοιχα ισχύουν και για τους εργαζόμενους που έχουν ενταχθεί στον Μηχανισμό ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ. Επίσης και για τους εργαζόμενους εκείνους που επιδοτούνται από το Ανοικτό Πρόγραμμα 100.000 νέων επιδοτούμενων θέσεων εργασίας-υπό την προϋπόθεση της θέσης σε αναστολή του συνόλου των εργαζομένων της επιχείρησης.
Ερώτημα 7ο: Τι συμβαίνει με τις συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου;
Η αναστολή συμβάσεων εργασίας ορισμένου χρόνου των εργαζομένων, οι οποίες είχαν τεθεί σε αναστολή στο παρελθόν είναι δυνατό να παραταθεί έως 30.11.20-κατ’ ανώτατο όριο. Είναι δυνατό να τεθούν, για πρώτη φορά, σε αναστολή συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου εργαζομένων, οι οποίοι είχαν προσληφθεί μέχρι την 4.11.20. Μετά το πέρας του διαστήματος της αναστολής, οι συμβάσεις εργασίας συνεχίζονται για τον συμφωνηθέντα, υπολειπόμενο, χρόνο. Η υποχρέωση αυτή δεν ισχύει όταν υφίσταται αντικειμενική αδυναμία.
Ερώτημα 8ο: Είναι δυνατή η ανάκληση της αναστολής συμβάσεων εργασίας εργαζομένων των συγκεκριμένων επιχειρήσεων; Η αξιοποίηση του «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ»;
Οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις είναι δυνατό να προβαίνουν σε ανάκληση της αναστολής συμβάσεων εργασίας εργαζομένων τους αλλά και να τις θέτουν εκ νέου σε αναστολή έως την 31.12.20. Είναι επίσης δυνατό να κάνουν χρήση του μηχανισμού ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ για τους εργαζομένους τους των οποίων οι συμβάσεις εργασίας δεν τελούν σε αναστολή.
Ερώτημα 9ο: Τι ισχύει όσον αφορά την τηλεργασία;
Οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις υποχρεούνται να θέτουν σε τηλεργασία τους εργαζομένους τους, των οποίων η εργασία μπορεί να παρασχεθεί με το σύστημα αυτό.
Ερώτημα 10ο: Ποιες οι υποχρεώσεις των συγκεκριμένων επιχειρήσεων;
Οι εν λόγω επιχειρήσεις υποχρεούνται να μην προβούν σε μειώσεις προσωπικού με καταγγελία σύμβασης εργασίας για όσο χρονικό διάστημα οι συμβάσεις των εργαζομένων τους τελούν σε αναστολή, και σε κάθε περίπτωση, μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου 2020.
Υποχρεούνται επίσης να διατηρήσουν τον ίδιο αριθμό θέσεων εργασίας και με το ίδιο είδος σύμβασης εργασίας, για χρονικό διάστημα ίσο με το συνολικό χρονικό διάστημα της αναστολής των συμβάσεων εργασίας των εργαζομένων τους. Η υποχρέωση αυτή δεν υφίσταται όταν συντρέχει αντικειμενική αδυναμία εκπλήρωσής της, όπως σε περιπτώσεις επιχειρήσεων που από τη μορφή, το είδος ή τη δραστηριότητά τους έχουν συγκεκριμένο χρόνο λειτουργίας. Δεν υποχρεούνται να αναπληρώσουν τους οικειοθελώς αποχωρήσαντες, τους συνταξιοδοτούμενους, τους θανόντες κι εκείνους τους εργαζόμενους των οποίων η σύμβαση εργασίας τους λήγει κατά τη διάρκεια του ανωτέρω χρονικού διαστήματος.
Γ. Αποζημίωση ειδικού σκοπού
Ερώτημα 11ο: Σε ποιο ποσό ανέρχεται η αποζημίωση ειδικού σκοπού; Ποιοι οι δικαιούχοι της; Έχει επιβαρύνσεις; Κατάσχεται;
Οι εργαζόμενοι των οποίων οι συμβάσεις εργασίας τους τελούν σε αναστολή δικαιούνται αποζημίωση ειδικού σκοπού κατ’ αναλογία των ημερών διάρκειας της αναστολής των συμβάσεων εργασίας τους, με βάση υπολογισμού το ποσό των πεντακοσίων τριάντα τεσσάρων ευρώ (534,00 €) που αντιστοιχεί σε τριάντα (30) ημέρες. Είναι αφορολόγητη, ανεκχώρητη και ακατάσχετη, δεν υπόκειται σε οποιαδήποτε κράτηση, τέλος ή εισφορά, δεν δεσμεύεται και δεν συμψηφίζεται.
Με την ανωτέρω αναφερόμενη ΚΥΑ ρυθμίζονται εντός του πρώτου δεκαημέρου του Δεκεμβρίου θέματα που θα ενδείκνυτο να είχαν ρυθμιστεί πριν την έναρξή του. Αποτελεί, εντούτοις, μια μικρή πρόοδο (σύμφωνα με όσα εισαγωγικά αναφέρθηκαν) σε σχέση με όσα έχουμε αρνητικά συνηθίσει, στο πλαίσιο του δευτέρου κύματος της Πανδημίας.
Ας ελπίσουμε ταχύτερη και αποτελεσματικότερη να καταστεί και η διαχείριση της τρέχουσας υγειονομικής κρίσης.-
Managing Partner
Koumentakis and Associates Law Firm
Σημ.: Το παρόν άρθρο σε πλήρη μορφή