Στοχευμένες μειώσεις φόρων και ασφαλιστικών εισφορών επιστρατεύει η κυβέρνηση στη «μάχη» για τον περιορισμό της βαθιάς ύφεσης που βιώνει η οικονομική δραστηριότητα επιδιώκοντας παράλληλα να στηρίξει τα συμπιεσμένα εισοδήματα των νοικοκυριών αλλά και να σταματήσει την κατακόρυφη πτώση του τζίρου των επιχειρήσεων.
Ο πρωθυπουργός προσπάθησε να ισορροπήσει ανάμεσα στις περιορισμένες δημοσιονομικές αντοχές της χώρας αλλά και στην αδήριτη ανάγκη ανακούφισης εργαζομένων και επιχειρήσεων από την κορονοκρίση. Το «λελογισμένο» πακέτο παροχών που εξήγγειλε έχει στόχο να τονώσει την οικονομία και να βάλει φρένο σε μία εκρηκτική αύξηση της ανεργίας, απόρροια των δραματικών επιπτώσεων της πανδημίας στον τουρισμό και την εστίαση.
Το makthes.gr καταγράφει τις παρεμβάσεις που ανακοίνωσε ο κ.Μητσοτάκης (συνολικού ύψους 6,8 δισ.ευρώ) ανά τομέα επιχειρώντας να αποτυπώσει ποιοι και πόσο επηρεάζονται.
Φόροι
1)«Καταργείται η εισφορά αλληλεγγύης για μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα, επαγγελματίες και αγρότες. Το μέτρο θα ισχύει κατ΄ αρχάς για ένα έτος, το 2021. Ανακουφίζονται έτσι όλοι οι αυτοαπασχολούμενοι και εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα. Ενας εργαζόμενος με μηνιαίες αποδοχές 2000 ευρώ θα έχει ετήσια φορολογική ελάφρυνση 361 ευρώ».
Η εισφορά είχε επιβληθεί το 2011 σαν έκτακτο μέτρο για την ενίσχυση των κρατικών εσόδων και όπως λεγόταν τότε θα καταργούνταν το 2014. Το κράτος εξασφαλίζει έσοδα περίπου 1,2 δισ. ευρώ από την εισφορά αλληλεγγύης που επιβάλλεται σε 2,3 εκατ. φορολογούμενους. Για τον υπολογισμό της εισφοράς λαμβάνεται υπόψη το ετήσιο συνολικό καθαρό ατομικό εισόδημα, πραγματικό ή τεκμαρτό, του φυσικού προσώπου.
Το μέτρο αναμένεται να τονώσει περίπου 2 εκατομμύρια φορολογούμενους και το κόστος του αγγίζει το ένα δισ. ευρώ. Η απαλλαγή ενός μεγάλου μέρους της μεσαίας τάξης, το οποίο βίωσε σε μεγαλύτερο βαθμό από άλλα κοινωνικά στρώματα (π.χ. δημόσιοι υπάλληλοι) την οικονομική...πανδημία που έφερε ο Covid, από έναν φόρο – βαρίδι στην παραγωγική δραστηριότητα θα δώσει ανάσα στην αγορά και θα τονώσει την καταναλωτική δαπάνη.
2)«Επεκτείνεται για 6 μήνες ο μειωμένος ΦΠΑ σε πληττόμενους κλάδους. Επεκτείνεται για έξι μήνες ο μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ στις μεταφορές, τον καφέ, στα μη αλκοολούχα ποτά, στους κινηματογράφους και στις τουριστικές υπηρεσίες. Κλάδοι που συνεχίζουν να πλήττονται από την πανδημία, συνεχίζουν και να στηρίζονται σταθερά από την πολιτεία».
Η παράταση του μέτρου - ανάσα για τους πληττόμενους κλάδους κρίθηκε αναγκαία καθώς η κατακόρυφη πτώση του τζίρου και η δυσμενής εικόνα που παρουσίασε ο τουρισμός καθιστούν αμφίβολη τη βιωσιμότητα πολλών επιχειρήσεων.
3)Αναβάλλεται μέχρι τον Απρίλιο η καταβολή οφειλών από τους πληγέντες. Για τους απασχολούμενους σε επαγγελματικούς κλάδους που χτύπησε ο κορονοϊός αναβάλλεται μέχρι και τον Απρίλιο του 2021, η καταβολή κάθε φορολογικής και ασφαλιστικής οφειλής που είχε ανασταλεί στην πρώτη φάση της πανδημίας. Εξακολουθούν να ισχύουν όλες οι προηγούμενες διευκολύνσεις, όπως αυτές των ενοικίων». Ακόμη "για τους απασχολούμενους σε επαγγελματικούς κλάδους που χτύπησε ο κορονοϊός αναβάλλεται μέχρι και τον Απρίλιο του 2021, η καταβολή κάθε οφειλής που είχε ανασταλεί στην πρώτη φάση της πανδημίας. Φορολογική και ασφαλιστική".
Το οικονομικό επιτελείο θέλει να αποτρέψει μία νέα «έκρηξη» ληξιπρόθεσμων οφειλών από νοικοκυριά και επιχειρήσεις παρέχοντάς τους τη δυνατότητα να ρυθμίσουν τις οφειλές τους σε δόσεις για να μην «τιναχθούν στον αέρα» τα δημόσια έσοδα.
Ο κορονοϊός «πάγωσε» την πληρωμή φόρων και δόσεων ρυθμίσεων, που ξεπερνούν τα 3,5 δισ. ευρώ.Τα ληξιπρόθεσμα χρέη είναι πάνω από 105 δισ. ευρώ και είναι πολύ πιθανό με την νέα διευκόλυνση της κυβέρνησης να εκτοξευτούν αλλά στις ασφυκτικές συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί με τις επιχειρήσεις να παλεύουν για την επιβίωσή τους κρίθηκε σκόπιμο η κυβέρνηση να τις βοηθήσει για να μην...καταρρεύσουν κάτω από το βάρος συσσωρευμένων φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων.
4)«Καταργείται ο ΕΝΦΙΑ σε 26 νησιά. Χιλιάδες κάτοικοι, από το Καστελόριζο μέχρι τον Άη-Στράτη και από τους Οθωνούς μέχρι τη Γαύδο, απαλλάσσονται, σε μόνιμη βάση -και από το 2020- από την υποχρέωση αυτού του φόρου».
Αναμφίβολα θετικό μέτρο που θα στηρίξει τους κατοίκους των μικρών νησιών σε μία ιδιαίτερα δυσμενή συγκυρία.
Εργασία
5)«Θεσμοθετείται αμέσως καινοτόμο Πρόγραμμα Επιδότησης 100.000 νέων θέσεων εργασίας: Tο κράτος θα καλύπτει επί 6 μήνες τις εισφορές, εργαζόμενου και εργοδότη, για κάθε νέο υπάλληλο. Ανεξαρτήτως του μισθού και της ειδικότητάς του. Υπό τον μόνο όρο ότι οι θέσεις εργασίας στην επιχείρηση δεν θα μειώνονται. Αν, μάλιστα, προσληφθεί μακροχρόνια άνεργος, η θέση του θα επιδοτείται με ακόμη 200 ευρώ μηνιαίως. Η ρύθμιση μεταφράζεται, ένα ενδεικτικό παράδειγμα δίνω, σε κέρδος 2.821 ευρώ στο εξάμηνο, και για τις δύο πλευρές, για μία νέα πρόσληψη με μισθό 700 ευρώ. Ή, αντιστοίχως, περίπου 4.000 ευρώ για μισθό 1.200 ευρώ».
Με δεδομένο πως η ανεργία προβλέπεται να σκαρφαλώσει πάνω από το επίπεδο του 20%, ένα πρόγραμμα που επιδοτεί νέες θέσεις εργασίας αξιολογείται θετικά.
6)"Μειώνονται κατά 3 μονάδες (από 39,7% σε 36,7%) οι ασφαλιστικές εισφορές εργοδοτών και μισθωτών του ιδιωτικού τομέα για το 2021. Υπάλληλος, δηλαδή, με καθαρό μισθό 1.016 ευρώ θα έχει ετήσιο όφελος 158 ευρώ. Και το κόστος της θέσης για την επιχείρηση θα μειωθεί κατά 301 ευρώ. Μεγεθύνεται, έτσι, το εισόδημα των νοικοκυριών".
Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, το 41,9% των µεικτών αποδοχών του µέσου µισθωτού καταλήγει στα κρατικά ταµεία µε τη µορφή του φόρου εισοδήµατος, των εργοδοτικών ασφαλιστικών εισφορών και των εισφορών που επιβαρύνουν τον ίδιο τον εργαζόµενο. Καθίσταται σαφές πως η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών ή αλλιώς του μη μισθολογικού κόστους (ισχυρό ανασταλτικό κίνητρο για νέες προσλήψεις) θα δώσει τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις για να προσλάβουν υπαλλήλους, ελαφρύνοντας παράλληλα και τους εργαζόμενους.
Κατά τ΄ άλλα, ο πρωθυπουργός, αναφέρθηκε σε διατάξεις και πρωτοβουλίες που ήδη προωθεί η κυβέρνηση. Συγκεκριμένα, ανακοίνωσε τα εξής:
7) "Το πρόγραμμα "ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ" ενισχύεται και επεκτείνεται έως το τέλος του 2020. Θα συνεχίσουν, έτσι, να αναπληρώνονται οι αμοιβές όσων είναι αναγκασμένοι να δουλεύουν με μειωμένο ωράριο στους κλάδους που έπληξε η πανδημία. Χωρίς να χάνονται ασφαλιστικά δικαιώματα επί του ονομαστικού τους μισθού". Βέβαια, μέχρι τώρα το πρόγραμμα έχει αποτύχει καθώς ελάχιστες επιχειρήσεις έχουν ενταχτεί σε αυτό.
8) "Επεκτείνεται, επίσης, η δυνατότητα προσωρινής αναστολής συμβάσεων στους κλάδους της εστίασης, του τουρισμού, των μεταφορών, του αθλητισμού και του πολιτισμού. Και σε αυτούς προστίθενται, τώρα, οι ξεναγοί και οι καλλιτέχνες".
9) "Τον Οκτώβριο καταβάλλονται σε περίπου ένα εκατομμύριο συνταξιούχους τα αναδρομικά ποσά ύψους 1,4 δισ. ευρώ, των κύριων συντάξεων για το 11μηνο 2015-2016. Ενώ μέχρι τον Δεκέμβριο θα πιστωθούν άλλα 460 εκατομμύρια σε εκατοντάδες χιλιάδες δικαιούχους, λόγω του νέου τρόπου υπολογισμού των συντάξεων".
Η υλοποίηση της δέσμευσης θα αυτής θα δώσει σημαντική ανάσα στους οικογενειακούς προυπολογισμούς.
10) "Παρατείνονται για δύο ακόμη μήνες όλα τα επιδόματα ανεργίας που μόλις έληξαν. Και μειώνεται σε 50 αντί των 100, ο αριθμός των απαιτούμενων ενσήμων για τη χορήγηση αυτής της ενίσχυσης".
Ρευστότητα
11) «Ξεκινά ο τρίτος κύκλος της επιστρεπτέας προκαταβολής ύψους 1,5 δισ. ευρώ κυρίως για τις επιχειρήσεις του τουριστικού τομέα αλλά και τις μικρές επιχειρήσεις χωρίς ταμειακή μηχανή που δραστηριοποιούνται στο χώρο της εστίασης και του τουρισμού, των μεταφορών, του πολιτισμού, του αθλητισμού, καθώς και για τις μη κερδοσκοπικές επιχειρήσεις που επιβαρύνονται με ΦΠΑ. Τον Νοέμβριο θα τεθεί σε εφαρμογή και 4ος κύκλος επιστρεπτέας προκαταβολής ύψους 600 εκατ. ευρώ».
Ζητούμενο είναι η έγκαιρη διοχέτευση ζεστού χρήματος σε όσους το έχουν ανάγκη αλλά και να μην υπάρχουν αποκλεισμοί επιχειρήσεων.
12) "Θεσπίζεται μέτρο υπεραποσβέσεων για 3 έτη (2021-2023) σε ύψος 200% και για ψηφιακές και πράσινες επενδύσεις παγίου κεφαλαίου για τρία έτη, 2021-2023. Είναι μια έμμεση ένεση ρευστότητας που μειώνει τον εταιρικό φόρο και δίνει κίνητρο επενδύσεων σε εξοπλισμό που βελτιώνει συνολικά την παραγωγικότητα, ψηφιοποιεί τις διαδικασίες και μειώνει το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των επιχειρήσεων".
Πτωχευτικός νόμος
13) «Δεν κινδυνεύει η πρώτη κατοικία με πλειστηριασμό μέχρι το τέλος του έτους. Σε συνεργασία με το τραπεζικό σύστημα η πρώτη κατοικία των ευάλωτων νοικοκυριών δεν κινδυνεύει από πλειστηριασμό μέχρι το τέλος του 2020. Και από τον Ιανουάριο του 2021, τα νοικοκυριά αυτά θα έχουν την δυνατότητα να ενταχθούν στον νέο κώδικα διευθέτησης οφειλών και δεύτερης ευκαιρίας που μέχρι τότε θα έχει ψηφιστεί».
Aν και ο νέος πτωχευτικός νόμος που δρομολογεί η κυβέρνηση επιχειρεί να αποτρέψει τους πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας, τα κριτήρια που τίθενται είναι ιδιαίτερα αυστηρά θέτοντας εν αμφιβόλω την προστασία των σπιτιών των ευάλωτων νοικουριών.
Συνοψίζοντας, οι εξαγγελίες του Κυριάκου Μητσοτάκη κινούνται σε θετική κατεύθυνση επιχειρώντας να υψώσουν ένα «ανάχωμα» στην απότομη συρρίκνωση του ΑΕΠ αλλά χρειάζεται να συνοδευθούν από πολύ πιο γενναίες παρεμβάσεις ενίσχυσης της ενεργού ζήτησης και τόνωσης της ρευστότητας για να προσδώσουν ισχυρή και διατηρήσιμη αναπτυξιακή δυναμική σε μία οικονομία που εισέρχεται σε υφεσιακή τροχιά.