Ετοιμότητα εντός Ελλάδας με στόχο την αποτελεσματική αντιμετώπιση της ενεργειακής ακρίβειας και την επικράτηση σε πολιτικό επίπεδο της εθνικής ομοψυχίας και ενεργή παρουσία και κινητικότητα της χώρας μας σε ευρωπαϊκό επίπεδο θα είναι το δίπτυχο που θα ακολουθήσουν η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στο νέο πρόβλημα που κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν, μετά τις εντάσεις στα σύνορα με την Τουρκία και το φαινόμενο της πανδημίας. «Είμαστε συνηθισμένοι στα δύσκολα», είναι η ρήση που ακούγεται στο Μέγαρο Μαξίμου, καθώς κυβέρνηση και πρωθυπουργός καλούνται να αντιμετωπίσουν εκ νέου ένα νέο παγκόσμιο πρόβλημα. Πρώτα ήταν το μεταναστευτικό και ο κορονοϊός, τώρα ήρθε η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Στην κυβέρνηση εκτιμούν ότι το πρωτοφανές αυτό γεγονός, το οποίο καταδικάστηκε ανεπιφύλακτα και απερίφραστα από τη χώρα μας, δημιουργεί νέα δεδομένα για την παγκόσμια κοινότητα, την ΕΕ και την ευρύτερη γειτονιά μας, δεδομένα τα οποία επηρεάζουν αναπόφευκτα και τη χώρα μας.
Όπως δήλωσε ο πρωθυπουργός στην έκτακτη συνεδρίαση του ΚΥΣΕA η επίθεση αυτή θέτει με δραματικό τρόπο την παγκόσμια κοινότητα ενώπιον των ευθυνών της. Γιατί στην ουκρανική κρίση δοκιμάζονται πολλά: «Τα όρια του Διεθνούς Δικαίου, η ισχύς των Συνθηκών, αλλά και το δικαίωμα των κρατών να ζουν ελεύθερα. Όπως και απειλούνται πολλά: Από τη γεωπολιτική σταθερότητα στην Ευρώπη μέχρι τη διεθνή ενεργειακή ισορροπία», τονίζουν κυβερνητικές πηγές.
Από θέση αρχής η Ελλάδα σέβεται την εδαφική ακεραιότητα, την κυριαρχία και την ανεξαρτησία όλων των χωρών, ενώ καταδικάζει ανεπιφύλακτα αναθεωρητικές ενέργειες που αντιβαίνουν σε αυτές τις αξίες. Πολύ περισσότερο την ωμή βία από την οποία δυστυχώς πολλοί αθώοι άνθρωποι θα χάσουν τη ζωή τους.
«Η 24η Φεβρουαρίου 2022 ήταν μία σκοτεινή μέρα για την Ευρώπη. Για πρώτη φορά από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο υπήρξε οργανωμένη και μαζική εισβολή σε ευρωπαϊκό κράτος. Και μετά το δράμα και την τραγωδία του μεγαλύτερου πολέμου στην ιστορία της ανθρωπότητας, η ενωμένη Ευρώπη χτίστηκε πάνω σε δύο βασικές παραδοχές. Η πρώτη ήταν ότι κανένα ευρωπαϊκό κράτος δεν θα έχει ηγεμονικές φιλοδοξίες και η δεύτερη παραδοχή ήταν το απαραβίαστο των συνόρων. Δυστυχώς και οι δύο αυτές παραδοχές, πάνω στις οποίες χτίστηκε όλο το οικοδόμημα της ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής ασφάλειας, διαλύθηκαν μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία», σημείωσε ο πρωθυπουργός κατά τη συνάντηση που είχε την Παρασκευή στο Προεδρικό Μέγαρο με την Κατερίνα Σακελλαροπούλου.
Σε ό,τι αφορά τα ενεργειακά ζητήματα που προκύπτουν μετά τις τελευταίες εξελίξεις, η κυβέρνηση προσαρμόζει τις πολιτικές της στα νέα δεδομένα. Έχει ήδη εξασφαλιστεί η ενεργειακή επάρκεια και επεξεργάζεται σενάρια που θα αφορούν την όσο το δυνατόν καλύτερη αντιμετώπιση και απορρόφηση των διακυμάνσεων στις τιμές ενέργειας. Έχει ήδη ληφθεί πρόνοια για περαιτέρω προμήθειες με LNG και φυσικό αέριο, ενώ θα εξαντληθούν όλες οι δυνατότητες του αγωγού που έρχεται και από το Αζερμπαϊτζάν και θα αξιοποιηθεί η δυνατότητα τα εργοστάσια διπλού καυσίμου να παράξουν ρεύμα και με φυσικό αέριο και με πετρέλαιο. Όπως εκτιμούν βέβαια στην κυβέρνηση το ενεργειακό πρόβλημα και η έκρηξη στις τιμές είναι πανευρωπαϊκό και γι’ αυτό απαιτείται πανευρωπαϊκή λύση, κάτι που έθεσε ο πρωθυπουργός στην έκτακτη Σύνοδο Κορυφής που έγινε την Πέμπτη το βράδυ στις Βρυξέλλες. Εννοώντας σαφώς ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά εργαλεία για την αντιμετώπιση των ενεργειακών ανατιμήσεων.
Τα σενάρια είναι πολλά. Ένα προβλέπει να εφαρμοστεί η μέθοδος που ίσχυσε και με τα εμβόλια κατά του κορονοϊού, δηλαδή να προμηθευτεί η ΕΕ φυσικό αέριο για όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, εξασφαλίζοντας έτσι καλύτερη τιμή. Ακόμη υπάρχει και η σκέψη για τη δημιουργία Ειδικού Ταμείου για τη χρηματοδότηση των χωρών και κατ’ επέκταση των νοικοκυριών απέναντι των επιπτώσεων από ενεργειακή κρίση. Κάτι που βάζει εκ νέου στο τραπέζι το θέμα της δημοσιονομικής χαλάρωσης εντός της ΕΕ, ένα ζήτημα που συνεχίζει να παραμένει ανοικτό.
Η κυβέρνηση είναι ικανοποιημένη για την ομόφωνη απόφαση των 27 στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ. Σύμφωνα με πληροφορίες το κλίμα στη συνάντηση ήταν πολύ βαρύ για τη Ρωσία, ενώ η ενότητα και η αποφασιστικότητα και από τους «27» ιδιαίτερα μεγάλη και οι αποφάσεις περί κυρώσεων κατά της Ρωσίας ομόφωνες, καθώς όλοι εντός της ΕΕ αντιλαμβάνονται ότι η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία δημιουργεί ένα σωρό ζητήματα που αμφισβητούν το Διεθνές Δίκαιο, αλλά και τη συνολική αρχιτεκτονική ασφαλείας που επικρατεί εδώ και πολλά χρόνια στην Ευρώπη.
Επίσης υπήρξε ικανοποίηση και για το γεγονός ότι η πρόταση του Κ. Μητσοτάκη να εξετασθούν κοινές ευρωπαϊκές προσπάθειες μπήκε στο τραπέζι και αποτυπώθηκε στην παράγραφο 10 των συμπερασμάτων της Συνόδου στην ανάγκη λήψης έκτακτων μέτρων και στον τομέα της ενέργειας ώστε -όπως είπε ο πρωθυπουργός- να υποστηριχθούν τα κράτη-μέλη απέναντι σε ενδεχόμενες απότομες αυξήσεις των τιμών ενέργειας.
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση επέδειξε ενότητα και ομοψυχία, λαμβάνοντας αποφάσεις για πολύ σημαντικές κυρώσεις, οι οποίες θα πλήξουν πολύ ουσιαστικά την ρωσική οικονομία. Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία όμως ότι είμαστε στην αρχή μιας νέας εποχής και ότι η γεωπολιτική αναταραχή, η οποία θα προκληθεί, θα έχει και οικονομικές επιπτώσεις. Όμως το τίμημα της ελευθερίας, για το οποίο πρέπει να αγωνιστούμε, είναι πολύ υψηλό. Η χώρα μας βρέθηκε πάντα στα 201 χρόνια ανεξαρτησίας και αγώνα για την ελευθερία με την σωστή μεριά της ιστορίας. Και το ίδιο θα κάνει και τώρα» σημείωσε ο κ. Μητσοτάκης στο διάλογο που είχε με την κ. Σακελλαροπούλου.
Πάντως στην κυβέρνηση τονίζουν ότι οι τελευταίες εξελίξεις στην Ουκρανία και η ευρύτερη αστάθεια που καταγράφεται διεθνώς δικαιώνει την πολιτική του Μητσοτάκη να επενδύσει στην ενίσχυση της άμυνας, αλλά και της αποτρεπτικής ισχύος της χώρας, ενδυναμώνοντας τις υπάρχουσες και προχωρώντας σε νέες στρατηγικές συμφωνίες και συμμαχίες, με υπερδυνάμεις -όπως με τις ΗΠΑ και τη Γαλλία- αλλά και με φίλες χώρες της ευρύτερης περιοχής. Με μία φράση, οι τελευταίες εξελίξεις αποδεικνύουν εμφατικά ότι η άμυνα για τη χώρα ήταν και εξακολουθεί να παραμένει και προτεραιότητα και αυτοσκοπός.
Στο πολιτικό επίπεδο, κυβερνητικές πηγές τονίζουν ότι οι καιροί επιβάλλουν ομοψυχία, ενότητα και προσήλωση στην υπεράσπιση του εθνικού συμφέροντος. Ο πρωθυπουργός θα ενημερώσει τη Βουλή για τις τελευταίες εξελίξεις την Τρίτη το πρωί σε μία έκτακτη συνεδρίαση. «Ελπίζω και εύχομαι να υπάρξει απόλυτη εθνική ομοψυχία. Διότι δεν είναι πραγματικά ώρα, σε μια τόσο κρίσιμη, παγκόσμια γεωπολιτική συγκυρία, να αφήσουμε τα όποια μικροπολιτικά συμφέροντα ή επιδιώξεις να κυριαρχήσουν στον δημόσιο διάλογο», σημείωσε χαρακτηριστικά ο κ. Μητσοτάκης, δίνοντας το στίγμα της γραμμής που θα ακολουθήσει κατά την κοινοβουλευτική συζήτηση.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 27.02.2022