Με μήκος 15 εκατοστά, οκτώ τριχωτά πόδια και φονικό δηλητήριο, η αράχνη-μπανάνα εκ πρώτης όψεως δεν μοιάζει να είναι η καλύτερη φίλη του ανθρώπου, όμως Βραζιλιάνοι επιστήμονες εμπνεύστηκαν από το δηλητήριό της για να αναπτύξουν ένα συνθετικό μόριο για ένα τζελ που θεραπεύει τη στυτική δυσλειτουργία.
«Πριν από 30 χρόνια, συγκροτήθηκε μια ερευνητική ομάδα για να μελετήσει το δηλητήριο της αράχνης-μπανάνας (…) επειδή οι ασθενείς που είχαν τσιμπηθεί από το αρθρόποδο αυτό παρουσίαζαν συμπτώματα πριαπισμού, παρατεταμένης και οδυνηρής στύσης», εξήγησε η Μάρσια Ελένα Μπόρζες, ερευνήτρια στο Ίδρυμα Εζεκιέλ Ντίας (Funed) του Μπέλο Οριζόντε.
Η αράχνη-μπανάνα ή phoneutria nigriventer όπως είναι η επιστημονική ονομασία της, είναι ένα από τα πιο δηλητηριώδη είδη στον κόσμο. Ζει στη Νότια Αμερική και πήρε αυτό το όνομα επειδή συχνά βρίσκεται κοντά σε φυτείες μπανάνας. Όμως στο Μίνας Ζεράις, την Πολιτεία πρωτεύουσα της οποίας είναι το Μπέλο Οριζόντε, απαντάται επίσης σε άλλες αγροτικές περιοχές καθώς και σε αστικά κέντρα.
Στο Funed, μια βιολόγος πιάνει με λεπτές κινήσεις μια από τις αράχνες αυτές και με μια λαβίδα αποσπά μερικές σταγόνες από το δηλητήριό της από τις δαγκάνες με τις οποίες τσιμπά τα θύματά της. Το δηλητήριο στέλνεται κατόπιν σε ένα εργαστήριο του Ομοσπονδιακό Πανεπιστημίου της Μίνας Ζεράις (UFMG). «Χρησιμοποιείται μόνο για να μάθουμε τις ιδιότητες των μορίων που προκαλούν τον πριαπισμό. Δημιουργήσαμε ένα συνθετικό μόριο, πολύ πιο απλό και λιγότερο τοξικό», είπε η ερευνήτρια Μαρία Ελένα ντε Λίμα.
Η πατέντα αυτού του νέου μορίου αγοράστηκε από τη φαρμακευτική εταιρεία Biozeus, η οποία σκοπεύει να ρίξει στην αγορά ένα τζελ που θα θεραπεύει τη στυτική δυσλειτουργία. Απλώνοντας το στα γεννητικά όργανα, θα δρα μέσα σε μερικά λεπτά, διαβεβαίωσε η ντε Λίμα.
Η ερευνήτρια εξήγησε ότι η μελέτη τους θα μπορούσε να αποδειχθεί χρήσιμη και στον καρκίνο του προστάτη επειδή πολλοί άνδρες αρνούνται να υποβληθούν σε ριζική προστατεκτομή καθώς φοβούνται ότι θα αντιμετωπίσουν προβλήματα στύσης. Σε αυτήν την περίπτωση η στυτική δυσλειτουργία προκαλείται από το γεγονός ότι τα νεύρα τραυματίζονται κατά τη χειρουργική επέμβαση. Το μόριο που βασίστηκε στο δηλητήριο της αράχνης επιτρέπει την ενεργοποίηση της παραγωγής μονοξειδίου του αζώτου, που είναι αναγκαίο για τη στύση επειδή βοηθά στη διαστολή των αγγείων. Μπορεί να παραχθεί από τα νεύρα αλλά και από άλλα κύτταρα στα οποία δρα το τζελ, εξήγησε η Μαρία Ελένα ντε Λίμα.
Η δεύτερη από τις τρεις φάσεις των δοκιμών θα ξεκινήσει προσεχώς. Στόχος της είναι να διαπιστωθεί η επίδραση του μορίου στους ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε αφαίρεση του προστάτη και σε άλλους εθελοντές.
«Ο κόσμος πρέπει να καταλάβει ότι δεν πρέπει να σκοτώνουμε τα ζώα, ακόμη και τα δηλητηριώδη, επειδή είναι σαν μια βιβλιοθήκη άγνωστων ακόμη μορίων», σχολίασε η ερευνήτρια.