Στα.. βαθιά νερά θα κληθούν να βουτήξουν οι δήμαρχοι με το καλημέρα του 2024, καθώς η τρέχουσα χρονιά κλείνει με πολλές οικονομικές εκκρεμότητες, αλλά και με νέες υποχρεώσεις που έχουν ήδη ανακύψει και πήραν παράταση λόγω των αυτοδιοικητικών εκλογών.
Μια εξ΄ αυτών των εκκρεμοτήτων αφορά στο «χαράτσι» για τα σκουπίδια, το οποίο μπήκε σε αναστολή για δυο χρόνια, δηλαδή το 2022 και το 2023, αλλά τη νέα χρονιά οι δήμοι καλούνται να το πληρώσουν, καταβάλλοντας περί τα 250 εκατ. ευρώ, ποσό που αφορά στα δυο αυτά χρόνια και το 2024. Πρόκειται για το ειδικό Τέλος ταφής αστικών αποβλήτων, μέτρο που πάγωσαν οι δήμοι, αρνούμενοι να το πληρώσουν, υποστηρίζοντας ότι την ευθύνη για τις αναγκαίες υποδομές για την ορθή διαχείριση των απορριμμάτων την έχει το κράτος.
Το κόστος αυτό μάλιστα, που για κάθε έτος επιμερίζεται σε 80 εκατ. ευρώ για το σύνολο των δήμων της χώρας, πρόκειται να επιβαρύνει τους προϋπολογισμούς των ΟΤΑ, οδηγώντας τους μοιραία σε αύξηση των δημοτικών τελών καθαριότητας και φωτισμού για το 2024. Είναι γεγονός ότι τα προηγούμενα χρόνια οι δήμοι σεβόμενοι την δύσκολη οικονομική κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει νοικοκυριά και επιχειρήσεις, κράτησαν μηδενικές τις αυξήσεις στα ανταποδοτικά τέλη, στο εξής όμως αυτό αναμένεται να αλλάξει.
Μιλώντας στο makthes.gr ο δήμαρχος Έδεσσας και πρόεδρος της Οικονομικής Επιτροπής της ΚΕΔΕ Γιάννης Μουράτογλου τόνισε ότι «τα προηγούμενα χρόνια οι δήμοι κράτησαν με νύχια και με δόντια σταθερά τα δημοτικά τέλη, αλλά αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί, καθώς η αναστολή για το Τέλος ταφής λήγει 31-12-23 και από τη νέα χρονιά θα πρέπει να πληρωθεί. Και μάλιστα θα πληρωθεί για το 2022, το 2023, αλλά και για το 2024».
Αυτό σημαίνει, είπε ο ίδιος, ότι για να καλυφθεί το κόστος σε κάθε δήμο θα χρειαστεί να γίνουν αυξήσεις στα δημοτικά τέλη και με δεδομένο ότι το Τέλος ταφής είναι και αυτό ανταποδοτικό, οι δήμοι δεν έχουν άλλη επιλογή από το να προβούν σε αυξήσεις. Μιλώντας μάλιστα με πραγματικούς αριθμούς σημείωσε πως για ένα σπίτι 100 τ.μ στην Έδεσσα τα δημοτικά τέλη διαμορφώνονται σήμερα στα 1,50 ευρώ ανά τ.μ Και αν αυτό το ποσό φτάσει τη νέα χρονιά στα 1,90 ευρώ ανά τ.μ τότε η αύξηση θα είναι 20% για το 2024.
«Μιλάμε για τέτοιες αυξήσεις στα δημοτικά τέλη, που για κάποιους είναι νορμάλ για κάποιους άλλους μεγάλες. Για τους δήμους όμως που είναι υποχρεωμένοι να καταβάλουν τα ποσά για το Τέλος ταφής από του χρόνου δεν φαίνεται να υπάρχει άλλος δρόμος» υπογράμμισε ο κ. Μουράτογλου.
13,5 εκατ. ευρώ το κόστος για τους 38 δήμους της ΠΚΜ
Το μέτρο, με βάση το νόμο, έπρεπε να τεθεί σε ισχύ από την 1η 1ου του 2022, ωστόσο η αυτοδιοίκηση αντέδρασε σύσσωμη και με αποφάσεις τους οι 13 Περιφερειακές Ενώσεις των Δήμων της χώρας και η ΚΕΔΕ ζήτησαν αναστολή έως τα τέλη του 2023, δεδομένων και των συνεπειών από τη ενεργειακή κρίση που εκτροχίασε τους προϋπολογισμούς των δήμων.
Ωστόσο πριν από το καλοκαίρι, με τροπολογία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας που μπήκε εμβόλιμα σε Ν/Σ του υπουργείου Εσωτερικών και ψηφίστηκε στη Βουλή, ρυθμίζεται το θέμα της καταβολής του τέλους ταφής απορριμμάτων που υποχρεούνται να καταβάλουν οι δήμοι της χώρας, αλλά μόνο για το έτος 2022.
Ειδικότερα, σύμφωνα με το άρθρο 2 της τροπολογίας το υπουργείο Εσωτερικών αναλαμβάνει να καταβάλλει αντί των δήμων στον Εθνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ) το ποσό έως 60 εκατ. ευρώ που έπρεπε να καταβάλλουν οι δήμοι.
Αυτό το ποσό όμως, όπως λένε δήμαρχοι, εξακολουθεί να επιβαρύνει τους δήμους, καθώς τα έως 60 εκατ. ευρώ θα παρακρατηθούν το 2024 από την τακτική τους χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό (ΚΑΠ) το 2024 (άρθρο 259, ν. 3852/2020.
«Με λίγα λόγια το υπουργείο είπε στους δημάρχους ότι θα τα δώσω τα χρήματα για να σας διευκολύνω, αλλά θα σας τα πάρω πίσω του χρόνου, παρακρατώντας τα από τα δικά σας χρήματα» τονίζουν αυτοδιοικητικοί παράγοντες, κάνοντας παράλληλα λόγο για «πολιτική πονηριά» της ηγεσία του ΥΠ.ΕΣ.
Οι αντιδράσεις των δήμων για την επιβολή του Τέλους ήταν εξαρχής έντονες, καθώς προβλέπει επιπλέον 20 ευρώ ανά τόνο σκουπιδιών που θα οδηγείται στους ΧΥΤΑ, επιβαρύνοντας μόνο για το 2022 με τουλάχιστον 80 εκατομμύρια ευρώ τους δήμους όλης της χώρας.
Αναφορικά με την Κεντρική Μακεδονία το κόστος για τους συνολικά 38 δήμους εκτιμάται ότι θα ανέλθει σε 13,5 εκατ. ευρώ, ενώ για το κεντρικό δήμο της Θεσσαλονίκης υπολογίζεται στα 2,5 εκατ. ευρώ.