Σε μια χώρα σαν την Ελλάδα που θα έπρεπε να ορίζει τον πολιτισμό ως τη βαριά βιομηχανία της, θλιβερή πραγματικότητα αποτελεί το γεγονός ότι τα κονδύλια που επενδύονται σε αυτόν είναι πολύ χαμηλά. Έτσι, η εξεύρεση εναλλακτικών πηγών όπως οι χορηγίες ιδιωτών ή άλλες πηγές χρηματοδότησης είναι από τα ζητούμενα που απασχολούν όλους σχεδόν τους πολιτιστικούς οργανισμούς δημοσίου αλλά και ιδιωτικού χαρακτήρα.
Το κενό αυτό, τόσο στην «αιμοδοσία» του σημαντικού αυτού αντικειμένου για την ελληνική κοινωνία, όσο και σε θέματα διαχείρισης της επικοινωνίας τους, αλλά και της καινοτομίας που πρέπει να εφαρμοστεί ώστε να έχουμε καλύτερα αποτελέσματα, έρχεται να καλύψει το μάρκετινγκ, κάτι που έχει υιοθετηθεί τα τελευταία χρόνια ως φιλοσοφία σποραδικά από φορείς πολιτισμού, ενώ βρίσκεται ακόμη σε πολύ πρώιμο στάδιο σε αυτούς.
Τώρα, ένα βιβλίο με τίτλο «Μάρκετινγκ, καινοτομία και πολιτισμός», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις του Πανεπιστημίου Μακεδονία, αναδεικνύει πώς ένας συνδυασμός όλων αυτών μπορεί να βοηθήσει ώστε «οι πολιτιστικοί φορείς να μετατραπούν από διαχειριστές προβλημάτων σε διαχειριστές ευκαιριών», όπως λέει στο «makthes.gr» ο συγγραφέας του Δρ Μάκης Μοναστηρίδης.
Η αξία του μάρκετινγκ δεν έχει εκτιμηθεί από τους πολιτιστικούς φορείς
Έχοντας χρόνια θητείας στον χώρο του πολιτισμού ο ίδιος, με πτυχίο μάρκετινγκ, μεταπτυχιακό και διδακτορικό στο αντικείμενο αυτό, μέσα από την πολυετή εμπειρία του ως προϊστάμενος του Τμήματος Μάρκετινγκ και Χορηγιών στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, θέση την οποία διατηρεί μέχρι σήμερα, αλλά και ως αντιπρόεδρος στο δ.σ. του Thessaloniki Convention Bureau και Σύμβουλος Marketing της Τράπεζας Μακεδονίας – Θράκης, έχει σαφή εικόνα της συνδρομής του μάρκετινγκ στους πολιτιστικούς οργανισμούς. «Θα τους βοηθήσει να βρουν τον βηματισμό που θα τους επιτρέψει να εκπληρώσουν αποτελεσματικότερα την αποστολή τους και να συμβαδίσουν με τις ανάγκες της εποχής μας», τονίζει.
Ωστόσο υπογραμμίζει πως, δυστυχώς η αξία του μάρκετινγκ δεν έχει εκτιμηθεί στην στρατηγική διάσταση που θα είναι επωφελής για τους πολιτιστικούς φορείς. «Απόδειξή για αυτό, είναι η εμφατική απουσία θέσεων μάρκετινγκ στα οργανογράμματα των φορέων. Ακόμα χειρότερα αυτό που παρατηρούμε είναι η ελλιπής εφαρμογή του, αφού πολλές φορές επικεντρώνεται στην αποσπασματική του στόχευση ή την υπεραπλούστευσή του, που συνήθως παίρνει τη μορφή απλών πληρωμένων αναρτήσεων στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης», υποστηρίζει.
Παράλληλα, παραθέτει τα πιο αντιπροσωπευτικά από τα προβλήματα που συναντούν οι πολιτιστικοί φορείς: «Είναι πολλά τα θέματα που πρέπει να βελτιώσουμε και αρκετά από αυτά έχουν κοινές αφετηρίες. Η απουσία στόχων, η έλλειψη στρατηγικής και η έλλειψη στελεχών είναι εύκολο να οδηγήσουν σε προβλέψιμες επαναλήψεις κινήσεων, ρεπερτορίου, διαμάχες αρμοδιοτήτων και σίγουρα στην απουσία οράματος από τους φορείς. Είναι ξεκάθαρο ότι οι πολιτιστικοί φορείς πρέπει να επενδύσουν στον στρατηγικό σχεδιασμό, στην ανάπτυξη του κοινού, στα εκπαιδευτικά προγράμματα, στις αρχές του σύγχρονου μάνατζμεντ και μάρκετινγκ, να δώσουν ξεκάθαρους ρόλους στα στελέχη για να μπορούν να ελπίζουν σε μετρήσιμα αποτελέσματα», επισημαίνει.
Όταν ο πολιτισμός και το μάρκετινγκ συνδυάζονται σωστά
Όλα αυτά σε μια χώρα σαν την Ελλάδα όπου, δυστυχώς, ήταν λίγες οι περιπτώσεις ιδιωτών και πριν την κρίση που επένδυαν στον πολιτισμό. «Απουσιάζει η κουλτούρα, τα κίνητρα και το πλαίσιο για να ενθαρρυνθούν τέτοιες κινήσεις. Επίσης πέρα από την Αθήνα και με δεδομένο τα υψηλά κόστη που συνήθως έχουν οι πολιτιστικές επενδύσεις, είναι δύσκολο να βρεθεί το «αγοραστικό» κοινό (τόσο σε αριθμητικά όσο και σε εισοδηματικά κριτήρια) που θα βοηθήσει η επένδυση να έχει πιθανότητες κερδοφορίας. Για το λόγο αυτό βλέπουμε ευκαιριακές περιπτώσεις που μετά την κρίση έχουν ελαττωθεί και άλλο», καταλήγει ο συγγραφέας του βιβλίου.
Μια από τις μεγάλες αρετές του τόμου, που διαβάζεται μονορούφι, είναι πως είναι γραμμένος με απλό λόγο, χωρίς σύνθετους ορισμούς, με πολλά παραδείγματα ώστε το περιεχόμενό του να είναι σαφές και κατανοητό από κάθε αναγνώστη, ακόμη και από εκείνον που δεν είναι καθόλου μυημένος στο αντικείμενο αυτό. Θα μπορούσε να αποτελεί χρήσιμο εγχειρίδιο επίσης στα χέρια κάθε επαγγελματία του πολιτισμού που θέλει να αναβαθμίσει το προϊόν του επικοινωνιακά, δομικά και λειτουργικά.