Βροχή, καύσωνας, παγετός, επικίνδυνοι δρόμοι και παραβιάσεις του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας από οδηγούς έχουν να αντιμετωπίσουν καθημερινά οι διανομείς για να καταφέρουν να βγάλουν ένα ικανοποιητικό μεροκάματο και να επιστρέψουν στο σπίτι τους. Η θανατηφόρα παράσυρση του 47χρονου διανομέα τα μεσάνυχτα του προηγούμενου Σαββάτου, βύθισε στο πένθος την οικογένεια αλλά και τους συναδέλφους του, οι οποίοι αφήνοντας ένα λουλούδι στο σημείο του δυστυχήματος, ζήτησαν ως δικαίωση να πάψει να αποτελεί «μεροκάματο του τρόμου» η δουλειά τους.
«Σε πανελλαδικό επίπεδο, από το 2017 μέχρι σήμερα έχουν σκοτωθεί σε τροχαίο 52 διανομείς. Την τελευταία εβδομάδα, είχαμε δύο δυστυχήματα στην Αθήνα και το θάνατο του Δημήτρη στη Θεσσαλονίκη» αναφέρει στη «ΜτΚ» ο εκπρόσωπος της επιτροπής αγώνα διανομέων, Βασίλης Κεφαλάς. Στις διαμαρτυρίες και τις μοτοπορίες για τον άδικο θάνατο του 47χρονου, οι διανομείς εμφανίστηκαν αγανακτισμένοι για τις συνθήκες εργασίας αλλά και για το νομικό πλαίσιο που επιτρέπει στον 21χρονο οδηγό που παρέσυρε και σκότωσε τον συνάδελφό τους να είναι ελεύθερος μέχρι την δίκη. «Ήταν φορτισμένες οι στιγμές της περασμένης εβδομάδας, ειδικά στο τελευταίο αντίο στον Δημήτρη. Στα δικαστήρια, στη συγκέντρωση μας, υπήρχε οργή και αγανάκτηση για την απόφαση να αφεθεί ελεύθερος ο 21χρονος. Μας είπαν ότι δεν υπήρχαν πολλά στοιχεία για να κρατηθεί. Δεν ξέρουμε αν η δικαιοσύνη θα δικαιώσει» δηλώνει ο κ. Κεφαλάς.
Όλοι οι διανομείς που συμμετείχαν στις κινητοποιήσεις ανέφεραν τα ίδια προβλήματα στη δουλειά. «Δεν ξέρουμε αν θα γυρίσουμε σπίτι μας», «είμαστε εκτεθειμένοι», «μπορεί να πεθάνουμε ανά πάσα στιγμή» ήταν μερικές από τις εκφράσεις που ακούστηκαν, άλλοτε σε υψηλούς τόνους και άλλοτε με τρεμάμενη φωνή από την συγκίνηση.
«Συνοδηγός μας είναι ο διάολος»
«Το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε είναι παραβάσεις του ΚΟΚ από τους οδηγούς και αυτό αποτυπώνεται στα θανατηφόρα τροχαία που σημειώθηκαν τις τελευταίες ημέρες» λέει ο Βασίλης Φουστάνας, διανομέας που εργάζεται στη efood. «Συνοδηγός μας είναι ο διάολος την ώρα που δουλεύουμε. Πρόκειται για ένα μεροκάματο του τρόμου, ιδιαίτερα στο κέντρο της πόλης είναι εγκληματικές οι συμπεριφορές που αντιμετωπίζουμε. Η καραντίνα σίγουρα έχει επιδράσει στον κόσμο αλλά δεν υπάρχει και φόβος ότι θα τιμωρηθούν, καθώς δεν βλέπουμε αστυνόμευση στους δρόμους» λέει ο κ. Φουστάνας.
Οι οδηγοί ΙΧ είναι χωρισμένοι στα δύο, σε ό,τι αφορά στην προσοχή και τον σεβασμό που δείχνουν προς τους διανομείς, σύμφωνα με τους ίδιους. «Υπάρχουν αυτοί που μας βλέπουν και μας σέβονται και παραχωρούν προτεραιότητα, αλλά οι υπόλοιποι δεν μας υπολογίζουν στον δρόμο και όπως είδαμε προκαλούν θανατηφόρα τροχαία» σημειώνει ο Βασίλης Φουστάνας.
Ο Ηλίας Δημήτριος εργάζεται επτά χρόνια ως διανομέας, τον τελευταίο χρόνο όμως συνεργάζεται με την Wolt. Όπως λέει οι καιρικές συνθήκες είναι πολύ δύσκολος παράγοντας στην δουλειά τους, ωστόσο αποδέχεται ότι υπάρχουν και διανομείς με κακή οδική συμπεριφορά. «Το 90% που είναι στη δουλεία αυτή είναι οικογενειάρχες και θέλουν να γυρίσουν σπίτι τους όταν τελειώσουν από τη δουλειά. Υπάρχει όμως και ένα 10%, κυρίως νεότεροι σε ηλικία, που τρέχουν στους δρόμους, μπαίνουν από στενά μονοπάτια και παραβιάζουν τους κόκκινους σηματοδότες» αναφέρει ο κ. Δημήτριος, ξεκαθαρίζοντας αυστηρά «ότι ποτέ κανένας εργοδότης ή εταιρεία δεν υποχρεώνει τον διανομέα να τρέξει για να φτάσει πιο γρήγορα στον παραλήπτη της παραγγελίας. Αντίθετα, έχω δει να διώχνουν συνάδελφο επειδή δεν φορούσε κράνος».
Κόντρες και απαγορευμένοι δρόμοι
Μεταξύ τους οι διανομείς έχουν μια λίστα δρόμων που τους έχουν χαρακτηρίσει «απαγορευμένους», καθώς γνωρίζουν ότι είτε λόγω κακοτεχνίας, είτε λόγω πλάτους και υψηλών ταχυτήτων μπορεί να είναι επικίνδυνοι.
«Για παράδειγμα, η Γ. Παπανδρέου (Ανθέων) ξέρουμε ότι είναι ένας επικίνδυνος δρόμος και ότι τρέχουν οι οδηγοί. Ωστόσο και στο κέντρο της πόλης, υπάρχουν κόκκινα σημεία. Στην Αγ. Σοφίας με Εγνατία παραβιάζουν συχνά το κόκκινο σηματοδότη στον δρόμο προς δυτικά, στην Παλαιών Πατρών συμβαίνει το ίδιο αλλά γενικά σε όλες τις κεντρικές αρτηρίες υπάρχουν παραβιάσεις» επισημαίνει ο Βασίλης Φουστάνας.
Επίσης, τις βραδινές ώρες οι διανομείς γνωρίζουν ότι σε συγκεκριμένους δρόμους πραγματοποιούνται κόντρες υψηλών ταχυτήτων μεταξύ σπορ αυτοκινήτων. «Από τη Μ. Αλεξάνδρου και σε όλη την Γ. Παπανδρέου, όπου έχασε τη ζωή του ο Δημήτρης, ξέρουμε ότι γίνονται κόντρες κάθε Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή. Πολλές φορές, κάνουμε στην άκρη του δρόμου, περιμένουμε να περάσουν και συνεχίζουμε» αναφέρει ο Ηλίας Δημήτριος.
«Ήταν βράδυ, γύρω στις 11.30, όταν ένα ΙΧ με τούρμπο ήθελε να με προσπεράσει στην Εγνατία. Από τη Δωδεκανήσου μέχρι και την Αριστοτέλους ήταν από πίσω μου και επιδίωκε να με περάσει. Σταμάτησα στην Αριστοτέλους, όπου είδα αστυνομικούς και τους ενημέρωσα για τον συγκεκριμένο οδηγό» δηλώνει ο κ. Φουστάνας.
Οι ασφαλισμένοι και οι μόνοι στους δρόμους
Στη Θεσσαλονίκη δουλεύουν ως διανομείς φαγητού περίπου 6.000 άτομα, εκ των οποίων το 20% συνεργάζονται με την efood και την Wolt, σύμφωνα με τον εκπρόσωπο επιτροπής αγώνα διανομέων, Βασίλη Κεφαλά. «Συνεχώς αυξάνονται οι διανομές που συνεργάζονται με τις δύο εταιρείες, διότι εκεί συνήθως βρίσκουν καλύτερες συνθήκες ασφάλισης. Δεν υπάρχει κατάστημα σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα που θα δηλώνει όλα τα μεροκάματα ενός διανομέα και θα του πληρώνει όλα τα ένσημα. Συνήθως δηλώνουν τα μισά και τους δίνουν «μαύρα» κάποια χρήματα» σημειώνει ο ίδιος.
Το σημαντικότερο για έναν άνθρωπο που βρίσκεται ολημερίς και ολονυχτίς στους δρόμους για το μεροκάματο είναι η ασφάλιση. Στα καταστήματα εστίασης είναι συνήθως ανύπαρκτη, σε αντίθεση με τις δύο μεγάλες εταιρείες διανομής που ή θα υπάρχει ημιασφάλιση ή θα είναι τους προσφέρουν πλήρης κάλυψη.
«Εγώ δουλεύω ως freelancer στη Wolt, που σημαίνει ότι έχω ιδιωτική ασφάλεια και ΤΕΒΕ. Είναι καλύτερα από τα μαγαζιά που δούλευα παλιότερα, κυρίως από οικονομικής πλευράς» λέει ο Βασίλης Δημήτριος. Από την άλλη, ο Βασίλης Φουστάνας που έχει υπογράψει σύμβαση απευθείας με την efood, διαθέτει ασφάλεια για ό,τι του συμβεί. «Εγώ είμαι μισθωτός στην εταιρεία, δυστυχώς υπάρχουν παιδιά που είναι μόνοι στους δρόμους. Δεν τους καλύπτει κανείς τίποτα» τονίζει.
«Το μεροκάματο του τρόμου, περιέχει πολλά κακώς κείμενα. Οι ανασφάλιστοι συνάδελφοι, η κακή αμοιβή που έχει ως αποτέλεσμα τα κακοσυντηρημενα μηχανάκια αλλά και τα εξαντλητικά ωράρια για να κατορθώσεις να βγάλεις ένα αξιοπρεπές ποσό. Όλα αυτά με έλλειψη μέσων ατομικής προστασίας. Αν είσαι freelancer, μπορεί να πεθαίνεις σαν το σκυλί χωρίς καμία αποζημίωση» δηλώνει ο κ. Κεφαλάς.
Οι διανομείς ετοιμάζουν νέες κινητοποιήσεις και μοτοπορίες την Τρίτη 9 Νοεμβρίου, ζητώντας νομικό πλαίσιο για απαγόρευση εργασίας σε ακραίες καιρικές συνθήκες, ένταξη στα βαρέα και ανθυγιεινά και εργασιακές συμβάσεις με γενναίες αυξήσεις.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 7 Νοεμβρίου 2021