Την εκτίμηση ότι αν η κρίση από τον πόλεμο στην Ουκρανία καταλαγιάσει μέσα στους επόμενους οκτώ- δέκα μήνες, τότε ο τομέας του real estate στην Ελλάδα θα μπορούσε να αποφύγει την πτώση και το «βούλιαγμα», διατύπωσε σήμερα, μιλώντας στο 5ο συνέδριο «Prodexpo North», στη Θεσσαλονίκη, ο ανώτερος γενικός διευθυντής της Τράπεζας Πειραιώς, Γεώργιος Κορμάς, διευθύνων σύμβουλος της Πειραιώς Real Estate.
Αν αντίθετα, εκτίμησε, η κρίση επεκταθεί και υπάρξει διεθνώς «κατ' ανάγκη ύφεση», τότε η Ελλάδα θα απολέσει το στρατηγικό πλεονέκτημα που διαθέτει σήμερα διεθνώς, καθώς αγορές ακινήτων πιο ώριμες από την ελληνική (όπως η γαλλική) θα ακολουθήσουν κι αυτές διορθωτική πορεία, με αποτέλεσμα να προκύψουν επενδυτικές ευκαιρίες σε αυτές.
«Το real estate έχει ένα στρατηγικό πλεονέκτημα, αντιδρά στις κρίσεις με time lag (χρονοκαθυστέρηση), της τάξης των οκτώ- δέκα μηνών, ανάλογα με το asset class (κατηγορία ακινήτου). Αν, λοιπόν, στο μεσοδιάστημα αυτό η κρίση καταλαγιάσει, αν είμαστε τυχεροί, θα αποφύγουμε την πτώση και το βούλιαγμα (...), θα υπάρχει μια γέφυρα ανάμεσα στο πριν και το μετά (…). Αν αντίθετα, μιλώντας για τη διεθνή κρίση, τα πράγματα δεν πάνε καλά και έχουμε μια κατ' ανάγκη ύφεση, αυτό θα επηρεάσει την Ελλάδα, που πριν από τη ρωσο-ουκρανική κρίση ήταν hot spot για τους διεθνείς επενδυτές, οι οποίοι την έβλεπαν ως (επενδυτικό) προορισμό με ομορφιά και ουσία (...). Κι αυτό διότι αν η κρίση συνεχιστεί, διορθωτική πορεία θα ακολουθήσουν και αγορές πιο ώριμες από τη δική μας, όπως αυτή της Γαλλίας, οπότε θα δημιουργηθούν επενδυτικές δυνατότητες και σε αυτές, με αποτέλεσμα να χαθεί το στρατηγικό πλεονέκτημα που έχει η Ελλάδα», επισήμανε ο κ. Κορμάς, κατά τη διάρκεια συζήτησης με τον δημοσιογράφο Δημήτρη Πεφάνη.
Στο ερώτημα αν οι ισχυρές πληθωριστικές πιέσεις θα έχουν ως αποτέλεσμα να μετακυλιστούν κόστη στην κατασκευή έργων του δημόσιου τομέα και πώς θα επηρεαστεί η υλοποίησή τους, ο κ. Κορμάς εκτίμησε πως «για τα έργα, που τώρα θα δημοπρατηθούν, θα ήταν καλό (οι δημοπρατούσες αρχές) να ακούσουν την πλευρά αυτών που θα τα κατασκευάσουν», επισημαίνοντας ότι μια εταιρεία που σήμερα θα υπογράψει μια σύμβαση, σε έξι μήνες θα έχει μπροστά της άλλα δεδομένα, άρα χρειάζεται να υπάρξουν κάποιες ρήτρες. «Οι αυξήσεις δεν μπορούν να απορροφηθούν από το κατασκευαστικό κομμάτι, θα μετακυλισθούν και στην επόμενη ημέρα», είπε, ενώ πρόσθεσε πως σε μια χώρα που βίωσε πρώτα τη δημοσιονομική και μετά την τραπεζική κρίση, οι επιχειρηματίες που θα πιεστούν θα πληρώσουν πρώτα την ενέργεια και μετά με δυσκολία την εφορία, αφήνοντας τελευταίες τις τράπεζες.
«Η Θεσσαλονίκη και η Β. Ελλάδα έχουν καταφέρει να είναι παράδειγμα»
Θα επηρεαστούν άραγε από την κρίση στην Ουκρανία και οι άμεσες ξένες επενδύσεις στην Ελλάδα και ειδικά στη Θεσσαλονίκη; «Η Θεσσαλονίκη και η ευρύτερη περιοχή της βόρειας Ελλάδας έχουν καταφέρει να είναι παράδειγμα. Οι πάντες μιλάνε για την ανάπτυξη εδώ. Το βλέπουμε κι εμείς, ξαφνικά για μέχρι πρότινος αζήτητα ακίνητα εκδηλώνεται ενδιαφέρον από ημεδαπούς και αλλοδαπούς επενδυτές (...) Θεωρώ πως οι επενδύσεις που είναι ήδη σε εξέλιξη, δεν θα επηρεαστούν πολύ. Για όσες τελούσαν υπό σχεδιασμό, η συνάρτηση έχει να κάνει με τη "μαμά" εταιρεία. Αν η μητρική αντιμετωπίσει πρόβλημα στα κεντρικά της από την παγκόσμια κρίση, (...) αν χρειαστεί κεφάλαια για τα headquarters της (στο επιχειρηματικό της "αρχηγείο"), τότε η περιφέρεια θα περάσει σε δεύτερη μοίρα, είτε αυτή είναι η Ελλάδα είτε και γενικά η Ευρώπη στην περίπτωση αμερικανικών εταιρειών», υπογράμμισε, τονίζοντας ωστόσο ότι από τη στιγμή που η επιλογή της Ελλάδας «δεν ήταν ένα στιγμιαίο καπρίτσιο του CEO», αλλά μια μακροπρόθεσμη επένδυση, σε πρώτο χρόνο η όποια επένδυση δεν θα επηρεαστεί. Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε ο κ. Κορμάς και στη σημασία που έχει για την Ελλάδα η ιδιότητα του κράτους- μέλους της ΕΕ, καθώς «δεν είναι μόνη της κάπου, να τη χτυπάνε τα κύματα». Πρόσθεσε δε, πως πολύ σημαντικές είναι οι ενέργειες και πρωτοβουλίες που θα αναλάβει η ΕΕ στην παρούσα φάση, δρομολογώντας λύσεις.
Σε ερώτημα σχετικό με το real tech (την τεχνολογία στον τομέα του real estate) και κατά πόσο αυτό δημιουργεί νέα δεδομένα στην αγορά, ο κ. Κορμάς ήταν κατηγορηματικός. «Στην Ευρώπη τώρα δύο είναι οι μεγάλοι πυλώνες. Πράσινη ανάπτυξη και digital (ψηφιακή)», τόνισε και κατέληξε: «Οτιδήποτε έχει σχέση με το real estate και δεν έχει μέσα του τα κομμάτια αυτά, δεν ακούγεται, δεν το παίρνει κανείς σοβαρά υπόψη και βρίσκεται εκτός επενδυτικής εικόνας».
Επενδύσεις εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ πρόκειται να προσελκύσει στο αμέσως προσεχές διάστημα η πόλη της Θεσσαλονίκης, με τους εκπροσώπους της ξενοδοχειακής βιομηχανίας να έχουν εντάξει την πόλη στα χαρτοφυλάκιά τους, αφού κατά κοινή παραδοχή τους, η πόλη αποτελεί σημαντική αγορά-στόχο διεθνώς. Η στρατηγική γεωγραφική θέση της Θεσσαλονίκης, σε σχέση με τα Βαλκάνια και τη ΝΑ Ευρώπη, η ταχύτητα με την οποία προχωρούν σημαντικά έργα υποδομών, αλλά και τα πλούσια στοιχεία φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς σε συνδυασμό με τη γαστρονομία και τη νυχτερινή ζωή, καθιστούν την πόλη ιδανική για διακοπές και εξορμήσεις.
Όλα τα προαναφερόμενα επισήμαναν από κοινού οι συμμετέχοντες στην ενότητα «αναβάθμιση του κλάδου της φιλοξενίας» του συνεδρίου της 5ης Prodexpo North, που διεξάγεται σήμερα δια ζώσης και υβριδικά στη Θεσσαλονίκη.
«Τώρα είναι η κατάλληλη ώρα να επενδύσει κάποιος στη Θεσσαλονίκη», επισήμανε από την πλευρά της η Managing Partner Operations Grivalia Management, Ναταλία Στραφτή (Natalia Strafti), γνωστοποιώντας ότι η επιχείρηση διαθέτει στο χαρτοφυλάκιό της ποσό ύψους 200 εκατ. ευρώ για επενδύσεις τόσο στην πόλη της Θεσσαλονίκης και στην ευρύτερη περιοχή. Μεταξύ άλλων, τόνισε ότι το 2021 αποτέλεσε χρονιά «ορυχείο», όπως είπε χαρακτηριστικά, η πόλη της Θεσσαλονίκης για τους εκπροσώπους της ξενοδοχειακής βιομηχανίας και λέγοντας ότι μπορεί η ρωσο-ουκρανική κρίση να έχει προκαλέσει μικρή οπισθοδρόμηση για τον τουριστικό κλάδο συνολικά, τόνισε ότι «η Θεσσαλονίκη και η Ελλάδα, τα επόμενα χρόνια θα βρίσκονται στο χάρτη διακοπών για ακόμη περισσότερους τουρίστες».
«Πάντα αναρωτιόμουν γιατί η πρωτεύουσα της Ελλάδας προσελκύει τις περισσότερες επενδύσεις στον κλάδο», ανέφερε ο Founder and Co-Owner Brown Hotels,Λέον Άβιγκαντ (Leon Avigad), σημειώνοντας ότι η πόλη της Θεσσαλονίκης είναι το μέρος που καθένας θα πρέπει να θέλει να βρίσκεται, λόγω κυρίως της ποικιλίας δραστηριοτήτων που προσφέρει. «Η Θεσσαλονίκη είναι το άνετο (cool) μέρος να βρίσκεται κανείς και η ενέργεια της πόλης είναι μοναδική», υπογράμμισε, ξεκαθαρίζοντας «εμείς θεωρούμε ότι πρέπει να έχουμε παρουσία στην πόλη και για αυτό έχουμε σε εξέλιξη περισσότερα από 50 Project σε όλη τη χώρα».
Μεταξύ άλλων ανέφερε ότι τοπική αυτοδιοίκηση και οι φορείς της Θεσσαλονίκης «αγκαλιάζουν» τις ξένες επενδύσεις, σημείωσε ωστόσο ότι παρατηρούνται γραφειοκρατικά κωλύματα σε επίπεδο κράτους που δυσκολεύουν την έλευση των ξένων επενδυτών.
Με επένδυση στην Ελλάδα «κάναμε το πρώτο μας βήμα στις χώρες της Μεσογείου, όπου συνολικά έχουμε επενδύσει πάνω από 20 εκατ. ευρώ», επισήμανε από την πλευρά του ο Managing Director Leonardo Hotels and Resorts Mediterranean, Ρόνι Αλόνι (Roni Aloni) και λέγοντας ότι είναι σε γραμμή εκκίνησης για την κατασκευή νέας ξενοδοχειακής μονάδας επί της οδού Τσιμισκή, κοντά στην περιοχή Λαδάδικα στη Θεσσαλονίκη. «Η Θεσσαλονίκη έχει τεράστια προοπτική», σημείωσε χαρακτηριστικά, σημειώνοντας ωστόσο ότι οι τιμές των ακινήτων είναι πολύ υψηλές, τη στιγμή, που όπως πρόσθεσε «θα έπρεπε να έχουν μειωθεί λόγω και της πανδημίας του κορονοϊού».