Υποβάθμιση δια της… αναβάθμισης του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας «βλέπουν» ΓΣΕΕ και εκπρόσωποι των εργαζομένων στην υπηρεσία μετά την πρόσφατη ψήφιση του νέου εργασιακού νομοσχεδίου στη Βουλή. Σύμφωνα με τον νέο νόμο, το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας καταργείται και στη θέση του δημιουργείται η Επιθεώρηση Εργασίας, ως Ανεξάρτητη Αρχή στα πρότυπα της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) για την οποία προβλέπεται λειτουργική ανεξαρτησία, διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια. Και μπορεί η κυβέρνηση δια στόματος του υπουργού Εργασίας Κωστή Χατζηδάκη να στέλνει το μήνυμα πως δεν υπόκειται σε έλεγχο ή εποπτεία από κυβερνητικά όργανα, κρατικούς φορείς ή άλλες διοικητικές αρχές, οι επιθεωρητές εργασίας διαφωνούν με την εξέλιξη αυτή, ζητούν την ύπαρξη πολιτικής ευθύνης, ώστε να υπάρχει πολιτικά υπεύθυνος για την επιτυχία ή την αποτυχία της Αρχής. Συνδικαλιστές του κλάδου, τονίζουν πως η επόμενη ημέρα για την Επιθεώρηση Εργασίας είναι «άγνωστη», καθώς στο νομοσχέδιο περιλαμβάνονται γενικότητες και αοριστίες, ενώ η ΓΣΕΕ με την Ομοσπονδία Συλλόγων υπουργείου Εργασίας (ΟΣΥΠΕ) έχουν ήδη ανακοινώσει πως θα προσφύγουν στην Διεθνή Οργάνωση Εργασίας κατά της κατάργησης.
Οι στόχοι του υπουργείου
Το έργο της νέας Επιθεώρησης Εργασίας, σύμφωνα με το εργασιακό νομοσχέδιο θα είναι ο έλεγχος της εφαρμογής της εργατικής νομοθεσίας, η έρευνα της ασφαλιστικής κάλυψης και παράνομης απασχόλησης των εργαζομένων και η συμφιλίωση και επίλυση των εργατικών διαφορών. Όπως μάλιστα είπε ο Κωστής Χατζηδάκης, θα λειτουργεί με περισσότερα εχέγγυα αμεροληψίας χωρίς άμεσες ή έμμεσες παρεμβάσεις της όποιας κυβέρνησης. Οι έλεγχοι θα γίνονται όλο το 24ωρο χωρίς προειδοποίηση προς τον εργοδότη, ελεύθερη πρόσβαση σε βιβλία, μητρώα, έγγραφα, αρχεία. Η Επιθεώρηση Εργασίας ως Ανεξάρτητη Αρχή θα διοικείται από τον Διοικητή με ανοικτό διαγωνισμό. Ο υπουργός Κωστής Χατζηδάκης μάλιστα, ανακοίνωσε μέσω facebook πως «τις αμέσως επόμενες μέρες θα ξεκινήσει αμέσως η προετοιμασία για τη νέα ανεξάρτητη αρχή ‘Επιθεώρησης Εργασίας’ που μακριά από τις όποιες κυβερνητικές παρεμβάσεις θα κάνει αντικειμενικούς ελέγχους στην αγορά εργασίας. Κυρίως όμως θα προχωρήσει η βασική τομή αυτού του νόμου: Η ψηφιακή κάρτα εργασίας, η οποία είναι εγγύηση για το 8ωρο, εγγύηση για τις υπερωρίες, εγγύηση για τη διευθέτηση, εγγύηση δηλαδή για τα δικαιώματα του εργαζόμενου», όπως έγραψε χαρακτηριστικά.
«Να υπάρχει πολιτική ευθύνη»
Η παραπάνω εξέλιξη πάντως, βρίσκει αντίθετους τους ίδιους τους επιθεωρητές εργασίας. Σύμφωνα με όσα αναφέρει στη «ΜτΚ» ο πρόεδρος της ΟΣΥΠΕ, Ηλίας Κιούλος πρόκειται για μία «αρνητική εξέλιξη για το ίδιο το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας όσο και για το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων. Με την κατάργηση του Σώματος και τη δημιουργία Ανεξάρτητης Αρχής δημιουργούνται διάφορα ζητήματα» εξηγεί ο κ. Κιούλος. Σύμφωνα με τον ίδιο μέχρι σήμερα την ευθύνη του Σώματος, άρα και την επιτυχία ή την αποτυχία την είχε ο υπουργός, ενώ η υπηρεσία υποστηριζόταν από τους υπαλλήλους του υπουργείου Εργασίας. Με την δημιουργία της Ανεξάρτητης Αρχής, επισημαίνει ο κ. Κιούλος, θα προσληφθούν υπάλληλοι για τη στελέχωση της Αρχής οι οποίοι θα αναλωθούν σε γραφειοκρατικές υπηρεσίες, ενώ θα δαπανηθούν και οικονομικοί πόροι, που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν σε ελέγχους από επιθεωρητές εργασίας και να ενισχυθεί επιπλέον το Σώμα. «Αν και ισχυρίζεται ο υπουργός ότι πρόκειται για Ανεξάρτητη Αρχή, στην πράξη δεν θα είναι. Στο δ.σ. που θα ορίζει τον Διοικητή θα συμμετέχουν οι δύο Γενικοί Γραμματείς του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, ο πρόεδρος του ΑΣΕΠ, ένας επιστήμονας -διεθνής προσωπικότητα- που θα προτείνεται από τον υπουργό και ο πρόεδρος της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής. Τα περισσότερα μέλη του διοικητικού συμβουλίου της Αρχής θα έχουν αναφορά στην πολιτική ηγεσία» λέει ο κ. Κιούλος. Και συμπληρώνει πως η πολιτική ηγεσία στην ουσία επιδιώκει να αποποιηθεί οποιασδήποτε ευθύνης αποτυχίας εφαρμογής του εργατικού δικαίου. «Ο νέος Διοικητής επίσης, θα εκπονήσει τον νέο κανονισμό και τρόπο λειτουργείας της Επιθεώρησης Εργασίας. Θα μπορεί να τοποθετεί προϊσταμένους, να τους παύει, να παύει οργανικές μονάδες. Όλη η εξουσία θα βρίσκεται στα χέρια ενός ανθρώπου που θεωρητικά δεν θα μπορεί να ελέγχεται». Κάνει δε λόγο για «ελληνική πρωτοτυπία» καθώς στον «δυτικοευρωπαϊκό κόσμο δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο.
«Κακή αντιγραφή της ΑΑΔΕ»
Ο πρόεδρος της ΟΣΥΠΕ εκτιμά ότι σε σύντομο χρονικό διάστημα με το νέο εργασιακό νομοσχέδιο θα επικρατήσουν συνθήκες εργασιακής ζούγκλας. «Άγνωστο» παραμένει και το μέλλον των περιφερειακών διευθύνσεων του Σώματος, που λειτουργούν σε κάθε νομό της χώρας. Ενδεικτικά στην Θεσσαλονίκη λειτουργούν τέσσερις. «Κάθε υπηρεσία είναι ένα μικρό υπουργείο. Εάν για παράδειγμα, ένας εργαζόμενος από την Καστοριά έχει εργατικές διαφορές με τον εργοδότη του θα πάει μέχρι τη Θεσσαλονίκη για να προχωρήσει σε καταγγελία; Όχι» λέει ο κ. Κιούλος. Κάνει δε λόγο, για μια «κακή αντιγραφή» της ΑΑΔΕ η οποία έχει αποκλειστικά εισπρακτικό χαρακτήρα σε αντίθεση με την Επιθεώρηση Εργασίας που παρεμβαίνει κοινωνικά.
Σημειώνεται πως σήμερα, σύμφωνα με πληροφορίες στο Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας υπηρετούν περί τους 840 επιθεωρητές εργασίας.
Αντίθετοι με αυτή την εξέλιξη είναι εκτός από την ΟΣΥΠΕ, η ΓΣΕΕ και η ΑΔΕΔΥ. Η ΓΣΕΕ μάλιστα στις προτάσεις της που κατέθεσε στο υπουργείο Εργασίας, διαφωνεί με την απόσχιση του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας από το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων. «Η ΓΣΕΕ διαχρονικά ζητά από την Πολιτεία και το υπουργείο Εργασίας, τη δημιουργία σταθερής θεματικής επιτελικής δομής για την Επιθεώρηση Εργασίας σε κεντρικό επίπεδο στο υπουργείο Εργασίας, με ταυτόχρονη θωράκιση με αυτοτελείς και επαρκείς πόρους και μέσα της ανεξαρτησίας του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας» αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση. «Το ΣΕΠΕ, αντί να είναι η ισχυρότερη επιτελική δομή του υπουργείου, με πρόχειρες νομικές κατασκευές και χωρίς προηγούμενη διαβούλευση με την εκπροσώπηση Εργαζομένων και Εργοδοτών, οδηγείται σε «αχαρτογράφητα» νερά σε μια περίοδο μετά την πανδημία κρίσιμη για την αγορά εργασίας» αναφέρεται στην ίδια ανακοίνωση. «Σε κανένα κράτος του κόσμου η αντίστοιχες υπηρεσίες δεν είναι ανεξάρτητες αρχές. Συνεργάζονται με το υπουργείο Εργασίας. Διαφωνούμε με την κατάργηση του Σώματος και την ίδρυση της Επιθεώρησης Εργασίας. Θέλουμε τον υπουργό να είναι πολιτικά υπεύθυνος και υπόλογος» αναφέρει στη «ΜτΚ» το μέλος Διοίκησης και Γραμματέας Τύπου ΓΣΕΕ, Δημήτρης Καραγεωργόπουλος.
Σε ανακοίνωσή του, μετά την ψήφιση του εργασιακού νομοσχεδίου ο Σύλλογος Τεχνικών και Υγειονομικών και Υγειονομικών Επιθεωρητών Εργασίας Υπαλλήλων υπουργείου Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας καταγγέλλει πως καμία από τις προτάσεις που κατατέθηκαν στο υπουργείο δεν έγινε εν τέλει δεκτή. «Καθίσταται σαφές ότι είναι πολιτική επιλογή η ‘Ανεξάρτητη Αρχή’ να μην ανεξαρτητοποιηθεί ποτέ» αναφέρει η ανακοίνωση.
Στην συνέχεια ή μη της λειτουργίας των περιφερειακών τμημάτων εστιάζει ο Γιώργος Μουμουζιάς, μέλος του δ.σ. του Συλλόγου Επιθεωρητών Ασφάλειας και Υγείας του Υπουργείου Εργασίας. «Είναι πάγιο αίτημα των επιθεωρητών εργασίας η αναβάθμιση, αρκεί να μην υπάρξουν αρνητικές επιπτώσεις μέσω της δημιουργίας της ανεξάρτητης Αρχής. Δυστυχώς, δεν ελήφθη υπόψη καμία από τις υποδείξεις που κάναμε. Είναι ανησυχητικό πως προβλέπεται η δημιουργία της Ανεξάρτητης Αρχής με έδρα την Αθήνα και δύναται η λειτουργία περιφερειακών υπηρεσιών, ενώ θέλουμε να παραμείνουν ως έχουν και να αναδιαρθρωθούν» λέει ο κ. Μουμουζιάς.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 4 Ιουλίου 2021