Σε τροχιά υποχώρησης κινήθηκε το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών τόσο τον Σεπτέμβριο όσο και στο 9μηνο, με τη στήριξη να προέρχεται, για μία ακόμη φορά, από τον τομέα των υπηρεσιών και κυρίως αυτόν του τουρισμού.
Για το 9μηνο το έλλειμμα υποχώρησε στα 4,6 δισ. ευρώ από 7,3 δισ. που ήταν στο αντίστοιχο διάστημα του 2022, ενώ οι τουριστικές εισπράξεις αυξήθηκαν κατά 15,2% φθάνοντας στο επίπεδο των 17,9 δισ. ευρώ, και οι αφίξεις ξένων ταξιδιωτών ενισχύθηκαν κατά 17,3%,
Πιο αναλυτικά και βάσει των στοιχείων που έδωσε στη δημοσιότητα η Τράπεζα της Ελλάδος:
- Τον Σεπτέμβριο του 2023, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2022, κυρίως λόγω της βελτίωσης στο ισοζύγιο αγαθών και, σε μικρότερο βαθμό, στα ισοζύγια υπηρεσιών και δευτερογενών εισοδημάτων, ενώ το ισοζύγιο πρωτογενών εισοδημάτων επιδεινώθηκε.
- Την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2023, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε σε σχέση με το ίδιο διάστημα του 2022, λόγω της βελτίωσης των ισοζυγίων αγαθών, υπηρεσιών και δευτερογενών εισοδημάτων, η οποία ως ένα βαθμό αντισταθμίστηκε από την επιδείνωση του ισοζυγίου πρωτογενών εισοδημάτων.
Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών
Τον Σεπτέμβριο του 2023, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε περίπου κατά το ήμισυ σε σχέση με το Σεπτέμβριο του 2022 και διαμορφώθηκε σε 404,3 εκατ. ευρώ.
Η μείωση του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών οφείλεται στη μεγαλύτερη μείωση των εισαγωγών έναντι των εξαγωγών. Οι εξαγωγές μειώθηκαν κατά 10,3% σε τρέχουσες τιμές ( 10,1% σε σταθερές τιμές) και οι εισαγωγές μειώθηκαν κατά 16,3% σε τρέχουσες τιμές (-7,5% σε σταθερές τιμές).
Ειδικότερα, οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα παρουσίασαν μείωση κατά 10,1% σε τρέχουσες τιμές (-12,2% σε σταθερές τιμές), ενώ οι εισαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα μειώθηκαν κατά 3,7% σε τρέχουσες τιμές (-3,3% σε σταθερές τιμές).
Η αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών οφείλεται κυρίως στη βελτίωση του ταξιδιωτικού ισοζυγίου και, σε μικρότερο βαθμό, των ισοζυγίων μεταφορών και λοιπών υπηρεσιών. Οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 12,7% και οι σχετικές εισπράξεις κατά 14,6% σε σχέση με το Σεπτέμβριο του 2022.
Το ισοζύγιο πρωτογενών εισοδημάτων κατέγραψε έλλειμμα, έναντι πλεονάσματος τον αντίστοιχο μήνα του 2022, κυρίως λόγω της καταγραφής σημαντικών καθαρών πληρωμών, έναντι καθαρών εισπράξεων, για τόκους, μερίσματα και κέρδη. Το έλλειμμα του ισοζυγίου δευτερογενών εισοδημάτων μειώθηκε, σε σχέση με το Σεπτέμβριο του 2022, λόγω της μείωσης των καθαρών πληρωμών στον τομέα της γενικής κυβέρνησης, η οποία αντισταθμίστηκε εν μέρει από την αύξηση των καθαρών πληρωμών στους λοιπούς, εκτός της γενικής κυβέρνησης, τομείς της οικονομίας.
Την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2023, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε κατά 4,6 δισεκ. ευρώ σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022 και διαμορφώθηκε σε 7,3 δισεκ. ευρώ.
Η μείωση του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών οφείλεται στη μεγαλύτερη μείωση των εισαγωγών έναντι των εξαγωγών. Οι εξαγωγές παρουσίασαν μείωση κατά 6,2% σε τρέχουσες τιμές (-2,2% σε σταθερές τιμές), ενώ οι εισαγωγές κατέγραψαν μείωση κατά 10,8% σε τρέχουσες τιμές (-3,8% σε σταθερές τιμές). Ειδικότερα, σε τρέχουσες τιμές οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα παρουσίασαν οριακή αύξηση κατά 0,2%, ενώ οι αντίστοιχες εισαγωγές μείωση κατά 2,3% ( 4,4% και -4,0% σε σταθερές τιμές αντίστοιχα).
Η βελτίωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών οφείλεται στη βελτίωση πρωτίστως του ταξιδιωτικού ισοζυγίου και δευτερευόντως του ισοζυγίου λοιπών υπηρεσιών, η οποία αντισταθμίστηκε εν μέρει από την επιδείνωση του ισοζυγίου μεταφορών. Οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 17,3% και οι σχετικές εισπράξεις κατά 15,2% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου πρωτογενών εισοδημάτων επιδεινώθηκε έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2022, λόγω της αύξησης των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη, που αντισταθμίστηκε ως ένα βαθμό από την άνοδο των καθαρών εισπράξεων από λοιπά πρωτογενή εισοδήματα. Το πλεόνασμα του ισοζυγίου δευτερογενών εισοδημάτων αυξήθηκε σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2022, λόγω της καταγραφής καθαρών εισπράξεων έναντι καθαρών πληρωμών στον τομέα της γενικής κυβέρνησης και, σε μικρότερο βαθμό, λόγω της αύξησης των καθαρών εισπράξεων στους λοιπούς, εκτός της γενικής κυβέρνησης, τομείς.
Ισοζύγιο Κεφαλαίων
Τον Σεπτέμβριο του 2023, το πλεόνασμα του ισοζυγίου κεφαλαίων μειώθηκε σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2022 και διαμορφώθηκε σε 48,5 εκατ. ευρώ, λόγω της καταγραφής καθαρών πληρωμών, έναντι καθαρών εισπράξεων, στους λοιπούς, εκτός της γενικής κυβέρνησης, τομείς της οικονομίας. Την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2023, το πλεόνασμα του ισοζυγίου κεφαλαίων μειώθηκε σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2022 και διαμορφώθηκε σε 2,0 δισεκ. ευρώ, κυρίως λόγω της μείωσης των καθαρών εισπράξεων στους λοιπούς, εκτός της γενικής κυβέρνησης, τομείς της οικονομίας.
Συνολικό Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Κεφαλαίων
Τον Σεπτέμβριο του 2023, το έλλειμμα του συνολικού ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων (το οποίο αντιστοιχεί στις ανάγκες της οικονομίας για χρηματοδότηση από το εξωτερικό) μειώθηκε και διαμορφώθηκε σε 355,9 εκατ. ευρώ. Την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2023, το έλλειμμα του συνολικού ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων μειώθηκε σημαντικά σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022 και διαμορφώθηκε σε 5,2 δισεκ. ευρώ.
Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών
Τον Σεπτέμβριο του 2023, στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων, οι απαιτήσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού κατέγραψαν αύξηση κατά 220,7 εκατ. ευρώ, ενώ οι υποχρεώσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού αυξήθηκαν κατά 361,8 εκατ. ευρώ, χωρίς αξιοσημείωτες συναλλαγές.
Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, η αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού αντανακλά σχεδόν εξ ολοκλήρου την αύξηση κατά 1,5 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεών τους σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού. Η μείωση των υποχρεώσεών τους οφείλεται κυρίως στη μείωση κατά 787,0 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ελληνικά ομόλογα και έντοκα γραμμάτια.
Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων καταγράφηκε αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού, λόγω της αύξησης κατά 650,6 εκατ. ευρώ της χορήγησης δανείων σε μη κατοίκους, αλλά και της στατιστικής προσαρμογής που συνδέεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων (κατά 591,0 εκατ. ευρώ), οι οποίες αντισταθμίστηκαν εν μέρει από τη μείωση κατά 189,0 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό. Η αύξηση των υποχρεώσεών τους αντανακλά κυρίως την αύξηση κατά 2,1 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET) και δευτερευόντως τη στατιστική προσαρμογή που συνδέεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων (κατά 591,0 εκατ. ευρώ), οι οποίες αντισταθμίστηκαν σε κάποιο βαθμό από τη μείωση κατά 156,6 εκατ. ευρώ των δανειακών υποχρεώσεών τους προς μη κατοίκους.
Την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2023, στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων, οι απαιτήσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού σημείωσαν αύξηση κατά 840,6 εκατ. ευρώ και οι υποχρεώσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού, που αντιστοιχούν σε άμεσες επενδύσεις μη κατοίκων στην Ελλάδα, κατέγραψαν αύξηση κατά 3,9 δισεκ. ευρώ.
Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, η αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται σχεδόν εξ ολοκλήρου στην άνοδο κατά 7,0 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού. Η αύξηση των υποχρεώσεών τους αντανακλά κυρίως την αύξηση κατά 4,3 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ελληνικά ομόλογα και έντοκα γραμμάτια, που αντισταθμίστηκε μερικώς από τη μείωση κατά 359,0 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεών τους σε ελληνικές μετοχές.
Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων, η μείωση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται στη μείωση κατά 5,0 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό, η οποία αντισταθμίστηκε μερικώς από τη στατιστική προσαρμογή που συνδέεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων (κατά 3,7 δισεκ. ευρώ) και, σε μικρότερο βαθμό, από την αύξηση κατά 476,2 εκατ. ευρώ της χορήγησης δανείων σε μη κατοίκους από εγχώρια χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Η αύξηση των υποχρεώσεών τους συνδέεται με τη στατιστική προσαρμογή σχετικά με την έκδοση τραπεζογραμματίων (κατά 3,7 δισεκ. ευρώ), η οποία αντισταθμίστηκε εν μέρει από τη μείωση κατά 1,3 δισεκ. ευρώ των δανειακών υποχρεώσεών τους προς μη κατοίκους και, σε μικρότερο βαθμό, από τη μείωση κατά 387,0 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET).
Στο τέλος Σεπτεμβρίου του 2023, τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 11,8 δισεκ. ευρώ, έναντι 11,1 δισεκ. ευρώ στο τέλος Σεπτεμβρίου του 2022.