Την ανάσα τους κρατάνε οι επαγγελματίες του τουρισμού καθώς η πανδημία συνεχίζει να αφήνει το αποτύπωμά της στον τουριστικό κλάδο. Αν και ο τουρισμός βγήκε… ζωντανός, πιο δυνατός και πιο σοφός μετά την άνευ προηγουμένου δοκιμασία του 2020 και έχει ριχτεί και πάλι στην αρένα του διεθνούς ανταγωνισμού προσβλέποντας σε μία χρονιά η οποία θα καλύψει ένα μέρος των απολεσθέντων εσόδων του 2019, ανασφάλεια και αβεβαιότητα κυριαρχούν, δοκιμάζοντας τις αντοχές των επιχειρηματιών. Το πιστοποιητικό εμβολιασμού που έχει ήδη τεθεί σε εφαρμογή συμβάλλει καθοριστικά και διευκολύνει την προσπάθεια ανάταξης του τουριστικού κλάδου σε μία κομβική σεζόν που απαιτεί αντοχές και τεράστια αποθέματα υπομονής με τις κρατήσεις της τελευταίας στιγμής να κρίνουν τον τζίρο και σε πολλές περιπτώσεις… την βιωσιμότητα των ξενοδοχειακών μονάδων.
Η σεζόν ουσιαστικά αναμένεται να εκκινήσει τον Ιούλιο χωρίς να αποκλείεται να τραβήξει ως και τον Οκτώβριο, με τις κρατήσεις της τελευταίας στιγμής να παίζουν κρίσιμο ρόλο για να καλυφθεί μέρος των τρομακτικών απωλειών που υπέστη το 2020 η ναυαρχίδα της ελληνικής οικονομίας. Επιβαρυντικούς παράγοντες που κάνουν τους ξενοδόχους να αγωνιούν αποτελούν το lockdown μέχρι τις 19 Ιουλίου στην Αγγλία και η επιδείνωση της επιδημιολογικής εικόνας στην Ρωσία καθώς αυτομάτως βγαίνουν εκτός παιχνιδιού δύο κρίσιμες αγορές.
Οι τουριστικές επιχειρήσεις σε Θεσσαλονίκη, Χαλκιδική, Πιερία, Καβάλα χαροπάλεψαν την περσινή εφιαλτική χρονιά με τους επαγγελματίες να ελπίζουν σε μία νέα αρχή φέτος, έχοντας ως σύμμαχο και το εμβόλιο, κάτι που δεν υπήρχε πέρσι. Ποντάρουν στις βαλκανικές αγορές (Ρουμανία, Βουλγαρία, Σερβία) αλλά και στους ισραηλινούς, ιδιαίτερα η Θεσσαλονίκη, στην οποία τα ξενοδοχεία βίωσαν μία πρωτόγνωρη σεζόν πέρσι με τον τζίρο να εξαϋλώνεται, καθώς η πτώση στις κρατήσεις άγγιξε το 70% ενώ τη χαριστική βολή έδωσε η ακύρωση της ΔΕΘ.
Μετά από μία χρονιά, την περσινή που κύλησε μέσα στην αγωνία, την ανασφάλεια και την αβεβαιότητα και αφού είδαν τον τζίρο τους να βουλιάζει μέχρι και 80%, οι επαγγελματίες της Χαλκιδικής, της Πιερίας, της Καβάλας και δεν θέλουν να ζήσουν κάτι αντίστοιχο και το 2021, έχοντας σαν στόχο να καλύψουν ένα μέρος των απωλειών του 2020.
Ελπίδες από την Βαλκανική αγορά
Οι βορειοελλαδίτες του τουριστικού τομέα έχουν αυξημένες προσδοκίες, για τη φετινή σεζόν, από τον χερσαίο τουρισμό, οι οποίες όμως φαίνεται, μέχρι στιγμής, να μην επιβεβαιώνονται αν και όλα είναι ρευστά και μπορεί να αλλάξουν. Βάσει στοιχείων των Συμβούλων ΟΕΥ στις ελληνικές διπλωματικές αρχές σε Σερβία, Βουλγαρία, Βόρεια Μακεδονία, Βοσνία Ερζεγοβίνη και Τουρκία, που παρουσιάστηκαν σε διαδικτυακή εκδήλωση του ΕλληνοΣερβικού Επιμελητηρίου Βόρειας Ελλάδας, οι Βαλκάνιοι τηρούν στάση αναμονής διστάζοντας να έρθουν στη χώρα μας λόγω των υγειονομικών περιορισμών.
Το κόστος του PCR τεστ και οι καθυστερήσεις στα σύνορα αποτελούν μεγάλα αγκάθια που λειτουργούν αποτρεπτικά, ιδιαίτερα στις οικογένειες, για την έλευσή τους στην χώρα μας. Το ότι πλέον δίνεται η δυνατότητα και για rapid test (48 ωρών) τα οποία είναι πολύ φθηνότερα από τα PCR, για να διέλθουν οι τουρίστες τα σύνορα αναμένεται να βοηθήσει σημαντικά στην έλευσή τους.
Μέχρι το 2019, ένα εκατομμύριο Σέρβοι έρχονταν το χρόνο στην Ελλάδα, δηλαδή ένας στους επτά επισκεπτόταν την Ελλάδα για διακοπές. Το 2020 ήρθαν μόλις 60.200, ακυρώθηκαν 250.000 ταξίδια που θα γίνουν κάποια στιγμή με voucher που χορηγήθηκαν, ενώ πάρα πολλοί Σέρβοι που είναι ιδιοκτήτες ακινήτων στη χώρα μας, έμειναν αναγκαστικά, επί μήνες, μακριά από τα σπίτια τους.
Αν λάβουμε υπόψιν μας το καλύτερο σενάριο, σύμφωνα με όσα ανέφερε ο Βασίλης Σκρόνιας, σύμβουλος ΟΕΥ Α’ στην πρεσβεία μας στο Βελιγράδι, φέτος θα έρθουν 500.000 Σέρβοι τουρίστες, δηλαδή 500.000 λιγότεροι από το 2019.
Το κόστος του PCR τεστ είναι 76 ευρώ, πολύ σημαντική δαπάνη για μία τετραμελή οικογένεια, όταν ο μέσος μισθός στη Σερβία είναι 475-500 ευρώ. Το πιθανότερο είναι οικογένειες να κατευθυνθούν προς Αλβανία, Μαυροβούνιο και Βοσνία που έχουν ανοίξει πλήρως τα σύνορά τους.
Πέρα από τις οικογένειες, και πολλά νέα άτομα, κάτω των 25 ετών, που αντιτίθενται στους εμβολιασμούς, μάλλον θα επιλέξουν άλλους προορισμούς για τις διακοπές τους.
Όπως για τους Σέρβους, έτσι και για τους Βούλγαρους, η Ελλάδα αποτελεί αγαπημένο προορισμό. Πριν την πανδημία ως και 1,5 εκατ. Βούλγαροι ( σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, 3 εκατ. λόγω διαφορετικού τρόπου καταγραφής) έρχονταν στην Ελλάδα για διακοπές . Ακόμη και πέρυσι, ήρθαν 180.000 Βούλγαροι.
Και για τους Βούλγαρους όμως το κόστος του PCR τεστ βάζει φρένο στην έλευσή τους, όπως ανέφερε ο Δημήτρης Μάος, Σύμβουλος ΟΕΥ Α’ στην πρεσβεία μας στη Σόφια. Πέραν όμως αυτού, οι Βούλγαροι έχουν και το μεγάλο πρόβλημα των πολύωρων αναμονών στον Προμαχώνα, που κυμαίνονται από περίπου 4 ώρες ως και 7-8 ώρες, τους μήνες του καλοκαιριού.
Επιπλέον, υπάρχουν πολλά παράπονα επειδή παραμένει κλειστός ο μεθοριακός σταθμός στην Εξοχή, από τον οποίο μπορούν να περάσουν όσοι κατευθύνονται προς Ανατολική Μακεδονία και Θράκη.
Η υποχρεωτική χρήση μάσκας τους εξωτερικούς χώρους και η διενέργεια τεστ PCR σε παιδιά κάτω των 10 ετών τους απέτρεπε από το να έρθουν (πλέον το τεστ πρέπει να κάνουν παιδιά από 12 ετών και πάνω), ενώ ανασφάλεια δημιουργεί η συχνή μεταβολή των επιδημιολογικών κανόνων στην Ελλάδα, σε αντίθεση με χώρες όπως η Τουρκία και η Σλοβενία που έχουν σταθερούς κανόνες. Αν και δεν υπάρχουν ασφαλείς εκτιμήσεις για φέτος η ζημία και από την Βουλγαρία θα είναι μεγάλη.
Bόρεια Μακεδονία: Φως στο τούνελ
Πιο αισιόδοξα είναι τα μηνύματα από τη Βόρεια Μακεδονία καθώς όπως τόνισε η Παγώνα Λάρδα, Σύμβουλος ΟΕΥ Α’, μετά ένα χρόνο αποκλεισμού, όλοι θέλουν να έρθουν Θεσσαλονίκη, Χαλκιδική και Πιερία.
Άλλωστε η Θεσσαλονίκη είναι προορισμός city break για τους Βορειομακεδόνες, που έρχονται στην πόλη και την περιοχή, όχι μόνο το καλοκαίρι. Διακοπές αλλά και ολιγοήμερα ταξίδια και ψώνια. Επιπροσθέτως, αρκετοί πολίτες της γειτονικής χώρας, έχουν αγοράσει δεύτερη κατοικία στη Bόρεια Ελλάδα.
Είναι ενδεικτικό ότι το 2019, είχαν καταγραφεί 3 εκατ. διελεύσεις από τους Ευζώνους , που πέρυσι μειώθηκαν κατά 84,5%, ενώ η μείωση για φέτος-με τη χρονιά ήδη να βρίσκεται στα μισά της- εκτιμάται στο 50%.
Τα τηλεφωνήματα στην πρεσβεία της χώρας μας στα Σκόπια είναι καθημερινά και πολλά από Βορειομακεδόνες που θέλουν να πληροφορηθούν τις απαιτήσεις για διέλευση των συνόρων.
Βοσνία Ερζεγοβίνη: Ανερχόμενος προορισμός η Ελλάδα
Τα τηλέφωνα χτυπάνε καθημερινά στην πρεσβεία μας στο Σαράγεβο, από την 1η Ιουνίου, που άνοιξαν τα σύνορα και παρότι η απόσταση για να έρθουν οι Βόσνιοι, οδικώς, στην Ελλάδα είναι μεγαλύτερη, περίπου 700 χλμ.
Όπως είπε ο Σύμβουλος ΟΕΥ Α’ Λεωνίδας Παπακωνσταντινίδης, το 2019 υπήρξε μία έκρηξη στην άφιξη Βόσνιων τουριστών, με πτήσεις charter από τη Μπάνια Λούκα, αλλά και από το Σεράγεβο για την Αθήνα.
Η Ελλάδα έχει καλό όνομα στη Βοσνία Ερζεγοβίνη και οι Βόσνιοι θέλουν να έρχονται στη χώρα μας, παρότι για αυτούς είναι δίπλα η Κροατία και η Αλβανία.
Μάλιστα, αν γίνουν προωθητικές ενέργειες για τον ελληνικό τουρισμό, θα υπάρξει πολύ θετική ανταπόκριση τόσο από τους Σερβο-Βόσνιους, όσο και από τους μουσουλμβάνους Βόσνιους, υποστήριξε ο κ. Παπακωνσταντινίδης.
Το 2019, οι Τούρκοι τουρίστες ξόδεψαν 140 εκατ. ευρώ
Οι Τούρκοι περιμένουν πως και πως να ανοίξουν τα σύνορα με Ελλάδα σημείωσε ο Σύμβουλος ΟΕΥ Α’ στο προξενείο μας στην Κωνσταντινούπολη Απόστολος Ντιγκμπασάνης.
Το 2019, σχεδόν 800.000 Τούρκοι τουρίστες είχαν έρθει στη χώρα μας, με την Ελλάδα να είναι η 3η κατά σειρά χώρα προτίμησης των εξ’ ανατολής γειτόνων. Το 2020, ούτε 1.000 Τούρκοι τουρίστες δεν ήρθαν στη χώρα μας.
Το πλήγμα για τον ελληνικό τουρισμό, ειδικά τα νησιά του Β. Αν. Αιγαίου, αλλά και του Ν.Α. Αιγαίου είναι μεγάλο, όπως επίσης για τη Θεσσαλονίκη αλλά και την Αθήνα, που λόγω των αεροπορικών συνδέσεων έχουν γίνει city break προορισμοί για πολλούς Τούρκους.
Οι Τούρκοι δαπανούν, κατά μέσο όρο, 200 ευρώ ανά άτομο, ποσό διόλου ευκαταφρόνητο, ενώ το 2019 ως τον Οκτώβριο , άφησαν 140 εκατ. ευρώ στην οικονομία της χώρα μας.
Τέλος, υπογράμμισε ότι υπάρχει πιεστική ανάγκη βελτίωσης των υποδομών στο μεθοριακό σταθμό των Κήπων, που είναι σε κακή κατάσταση, όταν από την τουρκική πλευρά της μεθοδίου, ο σταθμός των Υψάλων εκσυγχρονίζεται ριζικά.
Με τον τουριστικό κλάδο και τις συναφείς με αυτόν δραστηριότητες να συνεισφέρουν περίπου 30% στο ΑΕΠ, η επιστροφή της οικονομικής δραστηριότητας σε αναπτυξιακή ρότα συναρτάται σε μεγάλο βαθμό από το… ξύπνημα του κοιμώμενου γίγαντα της ελληνικής οικονομίας. Στην καλύτερη περίπτωση και εφόσον όλα κυλήσουν ομαλά, με τα μέχρι τώρα μηνύματα, εκτιμάται πως φέτος δύναται να καλυφθεί το 40% του χαμένου τζίρου του 2019 (έσοδα περίπου 9 δισ. ευρώ από 18 δισ. ευρώ δύο χρόνια πριν). Βέβαια, ουδείς βάζει το χέρι του στην φωτιά ακόμα και γι’ αυτό καθώς η πανδημία είναι απρόβλεπτη.
Όπως μας έδειξε και η περσινή σεζόν, οι εκτιμήσεις θα γίνονται μέρα μέρα καθώς η COVID-19 και οι συνεχείς ανατροπές των δεδομένων δεν επιτρέπουν σενάρια επί χάρτου και μακροπρόθεσμες προβλέψεις.
Tουριστικοί παράγοντες της Β. Ελλάδας που μίλησαν στη «ΜτΚ» σκιαγραφούν το τοπίο που διαμορφώνεται
«Τα σύνορα το μεγάλο πρόβλημα»
«Υπάρχει μία ικανοποιητική ροή κρατήσεων η οποία θα πρέπει να αποτυπωθεί και σε διαμονές. Οι κρατήσεις αφορούν κυρίως Βαλκάνιους, αναμένουμε τους Ισραηλινούς ενώ δειλά δειλά έχει ανοίξει και η κυπριακή αγορά», σημειώνει ο πρόεδρος της ένωσης ξενοδόχων Θεσσαλονίκης, Ανδρέας Μανδρίνος.
«Τα περισσότερα ξενοδοχεία της πόλης έχουν ανοίξει, η ΔΕΘ που θα διεξαχθεί φέτος θα βοηθήσει τα ξενοδοχεία, μένει να φανεί το πόσο. Το μεγάλο μας πρόβλημα είναι τα σύνορα και η ταλαιπωρία που υφίστανται οι πελάτες μας, δυσφημείται το τουριστικό προϊόν έτσι, πρέπει να κάνει κάτι το κράτος», τονίζει.
«Είναι σημαντικές οι αποφάσεις που λαμβάνονται από Αγγλία και Γερμανία, τα μηνύματα είναι θετικά ότι θα μπούμε στην πράσινη λίστα. Πάμε μέρα μέρα σε μία σεζόν last second,», επισημαίνει ο πρόεδρος του επιμελητηρίου Χαλκιδικής, Ιωάννης Κουφίδης.
«Λύνεται από αύριο το πρόβλημα που είχαμε με τις πύλες εισόδου ενώ θα είναι πιο οικονομική η διαδικασία καθώς θα χρειάζεται rapid και όχι pcr test. Παράλληλα, η Ρουμανία μας έβαλε στην πράσινη λίστα, είμαι συγκρατημένα αισιόδοξος πως θα πάμε καλά», υποστηρίζει. «Η συντριπτική πλειοψηφία των ξενοδοχείων έχει ανοίξει, αυτά που δεν έχουν ανοίξει είναι όσα συνεργάζονται με χώρες που δεν μας έχουν εντάξει στην πράσινη λίστα», συμπληρώνει.
«Οι καθυστερήσεις στα σύνορα στρέφουν τους τουρίστες αλλού»
«Yπάρχουν κρατήσεις για τον Ιούλιο καθώς σχεδόν όλα τα ξενοδοχεία είναι ανοιχτά. Οι περισσότερες προέρχονται από την εσωτερική αγορά και σε χαμηλά επίπεδα. Οι καθυστερήσεις και η ταλαιπωρία στα χερσαία σύνορα αποθαρρύνουν τους Βαλκάνιους από το να έρθουν στην Ελλάδα. Μετά τα θετικά νέα με την παροχή της δυνατότητας στους τουρίστες και διενέργειας rapid test για να περάσουν τα σύνορα και την αύξηση του ηλικιακού ορίου για τεστ στα παιδιά από τα 5 στα 12 έτη. Αυτό που μένει είναι να λειτουργήσουν εύρυθμα οι συνοριακοί σταθμοί με τρόπο που συνάδει στην ευρωπαϊκή ταυτότητα της χώρας, κανείς δεν είναι διατεθειμένος να περιμένει ατελείωτες ουρές», αναφέρει ο πρόεδρος των ξενοδόχων Πιερίας, Ηρακλής Τσιτλακίδης.
«Θα αργήσει η ανάκαμψη»
«O Ioύλιος είναι ο μήνας που περιμένουμε το κύμα των οδικών τουριστών, υπάρχει αυξητική τάση στις κρατήσεις, το στοίχημα είναι να μην υπάρχουν καθυστερήσεις στα σύνορα και να μην υπάρξει επιβάρυνση της επιδημιολογικής εικόνας», υποστηρίζει ο πρόεδρος των ξενοδόχων Καβάλας, Αντώνης Μιτζάλης.
«Ο εσωτερικός τουρισμός θα κυμανθεί στο στενό πλαίσιο μεταξύ τέλους Ιουλίου και αρχών Αυγούστου, οι πληρότητες στα ξενοδοχεία είναι ακόμα χαμηλές. Ακόμα είμαστε στην επανέναρξη, η ανάκαμψη θα αργήσει. Οι περιορισμοί στις μετακινήσεις δυσκολεύουν την κατάσταση», προσθέτει.
Οι προϋποθέσεις για την είσοδο τουριστών στην Ελλάδα
1) Να έχουν ολοκληρώσει προ τουλάχιστον δεκατεσσάρων ημερών τον εμβολιασμό για κορονοϊό COVID-19 και να προσκομίσουν πιστοποιητικό εμβολιασμού, στην ελληνική, αγγλική, γαλλική, γερμανική, ιταλική, ισπανική ή ρωσική γλώσσα, το οποίο να έχει εκδοθεί από δημόσια αρχή.
2) Να έχουν διαγνωσθεί αρνητικοί σε εργαστηριακό έλεγχο για κορονοϊό COVID-19 με τη μέθοδο PCR εντός των τελευταίων 72 ωρών πριν από την άφιξή τους στην Ελλάδα, ή εντός σαράντα οκτώ 48 ωρών πριν από την άφιξή τους στην Ελλάδα ως προς τον έλεγχο με rapid test.
3) Να φέρουν βεβαίωση νόσησης ισχύος δύο έως εννέα μηνών από την αναγραφόμενη σε αυτό ημερομηνία νόσησης που έχει εκδοθεί με την παρέλευση 30 ημερών από τον πρώτο θετικό έλεγχο από δημόσια αρχή.
4) Οι ταξιδιώτες πτήσεων από το εξωτερικό δύναται να φέρουν, σε ψηφιακή ή έντυπη μορφή, Ψηφιακό Πιστοποιητικό COVID-19 στο οποίο περιέχονται πληροφορίες σχετικά με τον εμβολιασμό ή το αποτέλεσμα του τελευταίου ελέγχου (rapid test ή PCR) ή τη νόσηση από τον κορονοϊό.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 27 Ιουνίου 2021