Βαρόμετρο Β. Ελλάδας: Ικανοποίηση για κυβέρνηση και επιστήμονες

Ανησυχία και αβεβαιότητα για την επόμενη ημέρα της πανδημίας του κορονοϊού, προβληματισμό και άγχος για την υφιστάμενη κατάσταση και παράλληλα αισιοδοξία και ελπίδα είναι τα ανάμεικτα συναισθήματα των πολιτών, όπως αυτά καταγράφονται στα ευρήματα της έρευνας «Βαρόμετρο της Βόρειας Ελλάδας (Northern Greece Insights- NGI)» και δημοσιεύει σήμερα η «ΜτΚ». Τέσσερις στους δέκα πολίτες δηλώνουν ικανοποιημένοι από την κυβέρνηση, ενώ ένας στους δυο την εμπιστεύεται για την επόμενη ημέρα και τη διαχείριση των προβλημάτων που δημιούργησε ο κορονοϊός.

Η ανεργία, η ανάπτυξη και οι χαμηλοί μισθοί είναι τα τρία σημαντικότερα προβλήματα της περιοχής, όπως αυτά αποτυπώνονται στις απαντήσεις των ερωτηθέντων. Την ίδια ώρα, οκτώ στους δέκα δηλώνουν λίγο ή καθόλου ικανοποιημένοι από την αξιωματική αντιπολίτευση. Δύο χρόνια μετά τις εθνικές εκλογές του Ιουλίου 2019, η διαφορά μεταξύ Νέας Δημοκρατίας και ΣΥΡΙΖΑ στην πρόθεση ψήφου είναι σχεδόν διψήφια με την ψαλίδα να «ανοίγει» στις 15 ποσοστιαίες μονάδες, και τη ΝΔ να διατηρεί σχεδόν ανέπαφο το πολιτικό της απόθεμα και την εκλογική της επιρροή με συσπείρωση των ψηφοφόρων της να είναι αρκετά υψηλή, σε αντίθεση με το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης φαίνεται να απολαμβάνει σε επαρκή βαθμό την εμπιστοσύνη των πολιτών συγκεντρώνοντας διπλάσια ποσοστά σε θετικές γνώμες έναντι εκείνων που λαμβάνει ο Αλέξης Τσίπρας.

Η ανησυχία του κόσμου πάντως, για την επόμενη ημέρα είναι χαρακτηριστική. Ειδικότερα, το 43% του δείγματος απαντά πως «γενικά τα πράγματα κινούνται προς την λάθος κατεύθυνση στη χώρα μας» και το 38% προς τη σωστή κατεύθυνση. Το 18% απαντά «ούτε προς την λάθος, ούτε προς την σωστή», ενώ μόλις το 1% απαντά «δεν ξέρω- δεν απαντώ». Σε ό,τι αφορά τις τέσσερις περιφέρειες της χώρας: στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας το 38% θεωρεί πως τα πράγματα κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση και το 43% προς τη λάθος, την περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας- Θράκης το 41% προς τη σωστή κατεύθυνση και το 42% προς τη λάθος, την περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας τα ποσοστά είναι 36% και 38%, αντίστοιχα, ενώ οι πολίτες της περιφέρειας Ηπείρου απαντούν πως τα πράγματα κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση σε ποσοστό 36% και το 49% προς τη λάθος κατεύθυνση. Είναι ενδεικτικό επίσης, πως το 62% των ψηφοφόρων της ΝΔ των εκλογών του 2019 απαντά πως τα πράγματα κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση ενώ μόλις το 15% των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ θεωρεί ότι η χώρα κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η στάση που διαμορφώνεται στις ηλικιακές ομάδες. Αναλυτικότερα, οι νέοι ηλικίας 17-34 ετών απαντούν σε ποσοστό 22% πως τα πράγματα κινούνται προς την σωστή κατεύθυνση, ποσοστό που αυξάνεται όσο μεγαλώνουν οι ηλικίες. Οι ηλικίες 35-54 ετών απάντησαν προς τη σωστή κατεύθυνση σε ποσοστό 34%, ενώ ένας στους δυο ηλικίας 55 και πάνω «βλέπει» να πηγαίνουν προς τη σωστή κατεύθυνση.

Τέσσερις στους δέκα πολίτες, απάντησαν πως είναι «πολύ και αρκετά» ικανοποιημένοι από την κυβέρνηση. Την ίδια ώρα, ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα ευρήματα και για την αξιωματική αντιπολίτευση, καθώς το 81% δηλώνει πως είναι λίγο και καθόλου ικανοποιημένο από τον ΣΥΡΙΖΑ, με μόλις το 17% να απαντά πως είναι «πολύ» και «αρκετά» ικανοποιημένο. Το 2% απαντά «δεν ξέρω- δεν απαντώ».

Το διαδίκτυο εμπιστεύεται σχεδόν ένας στους δύο για την ενημέρωσή του. Συγκεκριμένα το 48% επιλέγει το διαδίκτυο για την ενημέρωσή του. Ακολουθούν τα δημόσια και τα ιδιωτικά ραδιοτηλεοπτικά μέσα με ποσοστό 27%, οι εφημερίδες με μόλις 13%, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με 10%, τα τοπικά μέσα ενημέρωσης (έντυπα και ηλεκτρονικά) με 9% ενώ 1% «δεν ξέρει ή δεν απαντά». Το 14% των ερωτηθέντων απάντησε αυθόρμητα πως δεν εμπιστεύεται κανένα από τα προαναφερόμενα για την ενημέρωσή του.

Aβεβαιότητα και άγχος για την επόμενη ημέρα

Τους επιστήμονες, τους επιχειρηματίες του ιδιωτικού τομέα και την κυβέρνηση εμπιστεύεται η πλειοψηφία των ερωτηθέντων για την επόμενη ημέρα στη χώρα και τη διαχείριση των προβλημάτων που δημιούργησε η πανδημία.

Αναλυτικότερα, στην ερώτηση «για την επόμενη μέρα της πανδημίας και τη διαχείριση των προβλημάτων που δημιούργησε, εμπιστεύεστε:» η επιστημονική κοινότητα λαμβάνει σε θετικές γνώμες ποσοστό 74%. Σχεδόν πέντε στους δέκα πολίτες (σε ποσοστό 53%) εμπιστεύονται την επιχειρηματικότητα και τον ιδιωτικό τομέα, ενώ την κυβέρνηση εμπιστεύεται ένας στους δυο, πιο συγκεκριμένα σε ποσοστό 51%. Ένας στους δυο πολίτες εμπιστεύεται την ευρωπαϊκή ένωση, μόλις το 28% το τραπεζικό σύστημα, ενώ την αξιωματική αντιπολίτευση εμπιστεύονται μόλις 2 στους δέκα πολίτες, σε ποσοστό 21%. 

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα ευρήματα σε ό,τι αφορά την εμπιστοσύνη προς την επιστημονική κοινότητα μεταξύ των ψηφοφόρων των κομμάτων. Το 83% όσων ψήφισαν ΝΔ δηλώνει πως εμπιστεύεται την επιστημονική κοινότητα, το 82% των ψηφοφόρων του Κινήματος Αλλαγής επίσης, ενώ και οι επτά στους δέκα ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ αξιολογούν θετικά την επιστημονική κοινότητα.

Σε αντίθεση, σε ποσοστό 59% από όσους ψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές του Ιουλίου 2019 δεν εμπιστεύονται για την επόμενη μέρα της πανδημίας και τη διαχείριση των προβλημάτων που δημιούργησε την αξιωματική αντιπολίτευση.

Σε ό,τι αφορά τα συναισθήματά τους οι ερωτηθέντες απαντούν στην ερώτηση «ποια συναισθήματα περιγράφουν καλύτερα την τρέχουσα συναισθηματική σας κατάσταση» ως εξής: αβεβαιότητα (36%), άγχος (29%), αισιοδοξία (26%), ελπίδα (26%), απογοήτευση (22%), θυμός (20%), απαισιοδοξία (16%), φόβος (14%), ηρεμία (10%), αποφασιστικότητα (9%), μοναξιά (7%), σιγουριά (6%), συμπόνια (5%), ανικανότητα (4%), ενθουσιασμό (4%) και χρησιμότητα (3%). Το 1% των ερωτηθέντων «δεν ξέρει- δεν απαντά».

Σε ποσοστό 67% οι ψηφοφόροι της ΝΔ εμπιστεύονται τον ιδιωτικό τομέα, ενώ οι αντίστοιχοι του ΣΥΡΙΖΑ σε ποσοστό 64% δεν τον εμπιστεύονται. Σε ό,τι αφορά τους ψηφοφόρους του θετικά αξιολογεί τον ιδιωτικό τομέα το 58% και αρνητικά το 42%.

Το 78% των ψηφοφόρων της ΝΔ στις εκλογές του Ιουλίου 2019 απαντά πως εμπιστεύεται την κυβέρνηση, ενώ το 75% των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ πως δεν την εμπιστεύεται. Από τους ψηφοφόρους του ΚΙΝΑΛ εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση δείχνουν δυο στους τρεις.

Ενδεικτική της ανασφάλειας των πολιτών για την επόμενη ημέρα είναι η απάντηση που δίνουν στην ερώτηση «σε ποιον τομέα κυρίως θεωρείτε ότι πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην επόμενη διετία μετά την πανδημία» με το 31% να απαντά στην «απασχόληση και την καταπολέμηση της ανεργίας». Το 27% θεωρεί πως πρέπει να δοθεί έμφαση στον χώρο της Υγείας, το 15% στην Παιδεία και την Κατάρτιση, το 12% στην στήριξη της επιχειρηματικότητας και των ιδιωτικών επενδύσεων. Ακολουθούν με ποσοστό 5% οι δημόσιες επενδύσεις και τα δημόσια έργα, η κοινωνική πολιτική- στήριξη ευάλωτων/ ευπαθών ομάδων με ποσοστό 4%, το περιβάλλον και η κλιματική αλλαγή με 3%, «άλλο» με 2%, ενώ το 1% του δείγματος «δεν ξέρει- δεν απαντά».

Οι ερωτηθέντες επίσης απάντησαν σε ποσοστό 28% πως σημαντικότερος κλάδος για την ανάκαμψη της οικονομίας μετά την πανδημία είναι ο «πολύπαθος» τουρισμός, ο οποίος έχει επηρεαστεί σημαντικά από τα συνεχόμενα lockdowns. Ακολουθεί η γεωργία- κτηνοτροφία με 23%, η βιομηχανία- μεταποίηση με 17%, τα δημόσια έργα- επενδύσεις με 8%, οι ψηφιακές υποδομές- υπηρεσίες και τεχνολογίες με 8%, το εμπόριο με 7%, οι κατασκευές- οικοδομή με 5%, ενώ το 4% του δείγματος «δεν ξέρει- δεν απαντά». Ειδικότερα σε ό,τι αφορά τις περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και της Ηπείρου η στήριξη της γεωργίας- κτηνοτροφίας προηγείται με 27% και 33%, αντίστοιχα.

Ιεραρχώντας τα τρία σημαντικότερα προβλήματα της περιοχής τους οι ερωτηθέντες τοποθετούν πρώτο με ποσοστό 48% την ανεργία. Ακολουθούν: Οικονομική Ανάπτυξη, Χαμηλοί μισθοί και συνθήκες εργασίας, Έλλειψη παραγωγικών επενδύσεων, Υγεία/Περίθαλψη, Συγκοινωνίες/Μεταφορές, Προσφυγικό/Μεταναστευτικό, Ερημοποίηση/Μετανάστευση νέων, Φτώχεια/Κοινωνικός αποκλεισμός, Εγκληματικότητα/Δημόσια Ασφάλεια, Πανδημία COVID-19, Παιδεία/Σχολεία, Ρύπανση του περιβάλλοντος, Λειτουργία Δημοσίου/Γραφειοκρατία, Ρατσισμός και ξενοφοβία. Δεν έχω γνώμη (αυθόρμητα) απαντά το 1%.  Δεν απαντώ (αυθόρμητα) κανένας και άλλο το 2% του δείγματος.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι απαντήσεις των ερωτηθέντων αναφορικά με την ανεργία, που ιεραρχούν ως πρώτο πρόβλημα. Διακρίνουμε, πως σε ποσοστό 57%, δηλαδή παραπάνω από ένας στους δυο, ηλικίας άνω των 55 ετών θεωρούν ως μείζον πρόβλημα την ανεργία και αυτό γιατί οι μεγαλύτερης ηλικίας δυσκολεύονται να βρουν δουλειά, σε αντίθεση με τους νέους ηλικίας 17-34 ετών που θεωρούν σε ποσοστό μόλις 33% ως σημαντικότερο πρόβλημα την ανεργία.

Στο 15% η «ψαλίδα» Νέας Δημοκρατίας- ΣΥΡΙΖΑ

Η δημοσκόπηση δίνει προβάδισμα 15 ποσοστιαίων μονάδων στη Νέα Δημοκρατία έναντι του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ το ΚΙΝΑΛ βρίσκεται στην τρίτη θέση και ακολουθούν Ελληνική Λύση, ΚΚΕ και ΜέΡΑ25. Παράλληλα, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης προηγείται σε θετικές γνώμες έναντι του πρώην πρωθυπουργού και αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Αλέξη Τσίπρα με διπλάσια ποσοστά.

Σε ό,τι αφορά την πρόθεση ψήφου η διαφορά Νέας Δημοκρατίας και ΣΥΡΙΖΑ ανέρχεται σε 15%. Ειδικότερα, «εάν είχαμε σήμερα βουλευτικές εκλογές» το 31% θα ψήφισε ΝΔ. Στη δεύτερη θέση βρίσκεται ο ΣΥΡΙΖΑ με 16%, ακολουθεί το ΚΙΝΑΛ με 7%, η Ελληνική Λύση με 5%, το ΚΚΕ με 4%, ενώ το ΜέΡΑ25 λαμβάνει 3%. Δυο στους δέκα, και πιο συγκεκριμένα το 20% δηλώνει αναποφάσιστο. Λευκό ή άκυρο θα ψήφιζε το 3%, ενώ το 4% των ερωτηθέντων δηλώνει πως δεν θα πήγαινε να ψηφίσει εάν είχαμε σήμερα εκλογές. Το 6% δηλώνει ότι θα ψήφιζε «Άλλο», ενώ το 2% δεν απαντά. Συνολικά, η λεγόμενη «γκρίζα ζώνη» καλύπτει ποσοστό 29%, δηλαδή περίπου το 1/3 των ερωτηθέντων.

Σε ό,τι αφορά την εκτίμηση της εκλογικής επιρροής (δεν αποτελεί σε καμιά περίπτωση πρόβλεψη του εκλογικού αποτελέσματος των επόμενων Βουλευτικών Εκλογών, όποτε κι αν διεξαχθούν) η ΝΔ λαμβάνει 42%, ο ΣΥΡΙΖΑ 24%, το ΚΙΝΑΛ 9%, η Ελληνική Λύση 6%, το ΚΚΕ 5%, το ΜέΡΑ25 4% και «άλλο κόμμα» 9%.

Από τους ερωτηθέντες, το 48% απάντησε πως από τον Ιούνιο του 2012 μέχρι και τον Ιούλιο 2019 έχει ψηφίσει το ίδιο κόμμα σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις, ενώ το 47% δεν ψήφισε το ίδιο κόμμα. Το 4% «δεν θυμάται- δεν είναι σίγουρο», ενώ το 1% απάντησε «δεν ξέρω- δεν απαντώ».

Σε ό,τι αφορά την δημοφιλία συγκεκριμένων πολιτικών προσώπων ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συγκεντρώνει το 44% των θετικών και μάλλον θετικών γνωμών. Ο πρώην πρωθυπουργός και αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης Αλέξης Τσίπρας συγκεντρώνει το 22% των θετικών και μάλλον θετικών απόψεων, με το 55% να τον αξιολογεί αρνητικά ή μάλλον αρνητικά. Στο 30% ανέρχονται οι θετικές γνώμες για την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου και τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κκ. Ιερώνυμο, με τις αρνητικές ή μάλλον αρνητικές γνώμες να αγγίζουν το 30%, αντίστοιχα και στους δυο. Στο 16% ανέρχονται οι θετικές γνώμες για τον πρόεδρο της Βουλής, Κωνσταντίνο Τασούλα. Στο 23% ανέρχονται οι θετικές και μάλλον θετικές γνώμες για τον Γιάννη Στουρνάρα και μόλις στο 6% για τον πρόεδρο της ΓΣΕΕ, Γιάννη Παναγόπουλο.

Σημαντικά είναι τα ευρήματα της δημοσκόπησης και σε ό,τι αφορά τους ξένους ηγέτες. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν συγκεντρώνει το 42% και ακολουθεί ο Ρώσος πρόεδρος Βλάντιμιρ Πούτιν με 32%, οι οποίοι προηγούνται έναντι άλλων γνωστών ευρωπαίων αξιωματούχων. Ακολουθεί ο σημερινός Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Προώθηση του Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής, Μαργαρίτης Σχοινάς με 27% και η Πρόεδρος της Επιτροπής, Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν με 19%. Η Γερμανίδα Καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ συγκεντρώνει το 67% των αρνητικών και μάλλον αρνητικών γνωμών, το 19% έχει ουδέτερη άποψη, ενώ μόλις το 11% απαντά πως έχει θετική και μάλλον θετική άποψη.

Ταυτότητα Έρευνας

Το Βαρόμετρο της Βόρειας Ελλάδας (Northern Greece Insights- NGI) πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό της Populus Strategy and Insights και διενεργήθηκε από την εταιρία Palmos Analysis, το διάστημα 14 Ιουνίου 2021- 01 Ιουλίου 2021 με την μέθοδο 51% των τηλεφωνικών συνεντεύξεων με σύστημα Computer Assisted Telephone Interviewing και 49% με online ερωτηματολόγια μέσω πιστοποιημένων online panels. Ερωτήθηκαν 2015 άτομα, άνδρες και γυναίκες, άνω των 17 ετών, με αναλογική κατανομή στις Περιφέρειες Κεντρικής Μακεδονίας, Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Δυτικής Μακεδονίας και Ηπείρου. Το δείγμα σταθμίστηκε εκ των υστέρων ως προς το φύλο, την ηλικία και τα αποτελέσματα των βουλευτικών εκλογών του 2019. Το μέγιστο σφάλμα είναι ±2,2% με διάστημα εμπιστοσύνης 95%.

Φιλοσοφία και στόχοι της έρευνας

Το Βαρόμετρο της Βόρειας Ελλάδας (Northern Greece Insights- NGI) είναι μια έρευνα των τάσεων και στάσεων της κοινής γνώμης που θα διεξάγεται σε σταθερά και περιοδικά χρονικά διαστήματα, στις τέσσερις περιφέρειες της Βόρειας Ελλάδας (Ήπειρο, Δυτική Μακεδονία, Κεντρική Μακεδονία και Ανατολική Μακεδονία – Θράκη), με στόχο την αποτύπωση και ανάλυση του σφυγμού της περιοχής, σε μια σειρά από βασικές παραμέτρους και τομείς που συνθέτουν το κοινωνικό και πολιτικό περιβάλλον.

Το 1^ο Βαρόμετρο της Βόρειας Ελλάδας (NGI) αποτελεί μια υβριδική έρευνα με καινοτόμα επιστημονικά δειγματοληψία και σταθμισμένη στρωματοποίηση που παρέχει τη δυνατότητα διεισδυτικής και αναλυτικής μελέτης του παλμού της κοινωνίας σε αυτή την ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο σε τέσσερις (4) θεματικούς άξονες: α) το γενικό πολιτικό και κοινωνικό κλίμα, β) την αξιολόγηση των θεσμικών - πολιτικών οργανισμών και προσώπων, γ) την καταγραφή - αξιολόγηση των κύριων προβλημάτων και προτεραιοτήτων, δ) την αποτύπωση των πολιτικών τάσεων της περιόδου σε Κεντρικό και Αυτοδιοικητικό επίπεδο.

Το NGI είναι ένα ερευνητικό εργαλείο ποσοτικής μέτρησης που αναπτύχθηκε από την Populus, την Ανοικτή Πλατφόρμα Δημόσιου Διαλόγου και Παρέμβασης, η οποία δημιουργήθηκε με την συνεργασία της εταιρίας Συμβούλων Στρατηγικής Αναπτυξιακού σχεδιασμού, IDS Ε.Π.Ε και της Εταιρίας Στρατηγικής και Επικοινωνίας, Choose A.E.

H Populus φιλοδοξεί να λειτουργήσει ως επιταχυντής ενός ανοικτού και δημιουργικού δημοσίου διαλόγου, αλλά και ως παραγωγός αναλυτικής τεκμηρίωσης και περιεχομένου, με στόχο τη συγκρότηση στρατηγικής, προτάσεων και λύσεων σε μια σειρά από κρίσιμους τομείς και θέματα που απασχολούν την Κοινωνία, την Επιχειρηματική κοινότητα, την Αυτοδιοίκηση, τους συλλογικούς Οργανισμούς, αλλά και τους Πολίτες.

Σκοπός της πρωτοβουλίας αυτής είναι η συστηματική μελέτη, η αναλυτική εμβάθυνση και η ορθολογική διερεύνηση γενικών αλλά και ειδικών τομέων της δημόσιας ζωής που συνθέτουν το Δημόσιο « Γίγνεσθαι» σε Εθνικό και Περιφερειακό Επίπεδο

Στο πλαίσιο αυτό θα παράγει, οργανώνει, υλοποιεί και δημοσιοποιεί μελέτες, έρευνες και αναλύσεις με κριτήρια αποκλειστικά επιστημονικά, χωρίς ιδεολογικούς και πολιτικούς περιορισμούς ή επιχειρηματικές επιδιώξεις .

Οι προτεραιότητες των μελετών και των αναλύσεων που προγραμματίζονται από την Populus για την επόμενη περίοδο αφορούν ένα πολυεπίπεδο εύρος θεμάτων, με κύριες : τη διεξαγωγή του Οικονομικού Βαρομέτρου της Βόρειας Ελλάδας, τη μελέτη και έρευνα για τον ρόλο και τη συμμετοχή των Νέων στη Πολιτική και οικονομική ζωή, τις προκλήσεις της 4^ης Βιομηχανικής Επανάστασης για τις επιχειρήσεις της περιφέρειας, τις Πολιτικές Κοινωνικής Συνοχής και Ένταξης στην μεταπανδημική περίοδο κ.α.

Εμπιστοσύνη στην Ενημέρωση και τους Θεσμούς: Μια κρίσιμη παράμετρος

Του Νίκου Σ. Παναγιώτου, Αναπληρωτή Καθηγητή, Τμήματος Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ, ΑΠΘ

Η πρώτη έρευνα του Βαρόμετρου της Βορείου Ελλάδος αναδεικνύει α) τη σημαντικότητα-αναγκαιότητα του και β) τη σημασία της εμπιστοσύνης στους Θεσμούς/Οργανισμούς και τα δίκτυα, μέσα ενημέρωσης ως μια πολύ κρίσιμη παράμετρο για τις πολιτικές, οικονομικές εξελίξεις και επιλογές. Την παράμετρο αυτή μελετώ και έχω υπογραμμίσει την αξία της, καθώς μας επιτρέπει να ερμηνεύσουμε στάσεις επιλογές της κοινής γνώμης, αλλά και τις αντίστοιχες εξελίξεις.

Όπως προκύπτει από την ποσοτική αλλά ειδικά την ποιοτική ανάλυση/χαρακτηριστικών των ευρημάτων, το 48% των συμπολιτών μας στη Β. Ελλάδα εμπιστεύεται για την ενημέρωση του το διαδίκτυο. Το εύρημα αυτό είναι σε αντιστοιχία με το αντίστοιχο του Ευρωβαρόμετρού(2020/2021) όπου η Ελλάδα, είναι πλέον η μοναδική χώρα στην Ευρώπη, στην οποία το διαδίκτυο εμφανίζεται ως το πιο έμπιστο μέσο ενημέρωσης(Eλλάδα:54%, EΕ27:35%). Η επιλογή αυτή είναι συντριπτική στις δυναμικές ηλικίες 17-34: 61% και 35-54: 58% . Για να γίνει κατανοητή η σημασία των ποσοστών αυτών θα πρέπει να τα συγκρίνουμε με αμέσως επόμενα υψηλότερα ποσοστά, που είναι αυτά των Δημόσιων Ραδιοτηλεοπτικών Μέσων, τα οποία εμπιστεύονται περισσότερο για την ενημέρωση τους οι ηλικίες 17-34:14% και οι 35-54: 15% αντίστοιχα.

Σε ό,τι αφορά την εμπιστοσύνη για την επόμενη ημέρα της πανδημίας και τη διαχείριση των προβλημάτων που έχουν προκύψει, το 74% εμπιστεύονται την επιστημονική κοινότητα, το 53% την επιχειρηματικότητα/ιδιωτικό τομέα, το 51% την Κυβέρνηση και το 50% την ΕΕ. Εμπιστοσύνη λοιπόν σε ότι εμφανίζεται ως μη εξαρτώμενο, σε ότι εμπεριέχει το τεκμήριο της εξειδίκευσης, της αποτελεσματικότητας (διαδίκτυο, επιστήμονες, τεχνοκράτες). Εμπιστοσύνη προς τα μέσα ή αυτούς που η κοινωνία θεωρεί κατεξοχήν ειδικούς για να διαχειριστούν προβλήματα αυτή είναι η «κληρονομιά» της πανδημίας. Στην ΕΕ που παρά την κριτική που ασκήθηκε για τη διαχείριση της πανδημίας και την αρνητική προβολή της στα χρόνια του Μνημονίου συγκεντρώνει στη Βόρεια Ελλάδα και ειδικά στους νέους (17-34) ποσοστό εμπιστοσύνης 52%. Για να κατανοήσουμε τα ποσοστά αυτά θα πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι η επικοινωνία, η προβολή των Οργανισμών και διεθνών ηγετών συμβάλλουν καθοριστικά στη δημόσια εικόνα τους και στα αντίστοιχα ποσοστά εμπιστοσύνης. Ένα πολύ σημαντικό εύρημα είναι ότι το 42% των ερωτώμενων εκφράζουν θετική εικόνα για τον Πρόεδρο Μπάιντεν έναντι 32% για τον Πρόεδρο Πούτιν, 19% για την Ουρσουλα Φον Ντερ Λαίεν, 11% για την Καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ. Ο Πρόεδρος Μπάιντεν αναδεικνύεται ο δημοφιλέστερος των ηγετών σε μια περιοχή που τα ποσοστά ήταν πολύ διαφορετικά.

Οι επιλογές αυτές σημαίνουν πολλά για τις τάσεις στη Βόρεια Ελλάδα.

1. Εμπιστοσύνη προς τη Δημόσια και πολυφωνική ενημέρωση,
2. Το Διαδίκτυο θα πρέπει να αποτελέσει τον πυρήνα της προσπάθειας των επαγγελματικών ΜΜΕ να ανακτήσουν το έλλειμα εμπιστοσύνης της κοινής γνώμης
3. Φυσικός χώρος με πολλαπλά ωφελήματα για τη χώρα και την περιοχή είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση και η δυτική πορεία της χώρας.

Το διαδίκτυο εμπιστεύεται σχεδόν ένας στους δυο για την ενημέρωσή του. Συγκεκριμένα το 48% επιλέγει το διαδίκτυο για την ενημέρωσή του. Ακολουθούν τα δημόσια και τα ιδιωτικά ραδιοτηλεοπτικά μέσα με ποσοστό 27%, οι εφημερίδες με μόλις 13%, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με 10%, τα τοπικά μέσα ενημέρωσης (έντυπα και ηλεκτρονικά) με 9% ενώ 1% «δεν ξέρει ή δεν απαντά». Το 14% των ερωτηθέντων απάντησε αυθόρμητα πως δεν εμπιστεύεται κανένα από τα προαναφερόμενα για την ενημέρωσή του.

Κυριαρχία ΝΔ και Μητσοτάκη σε αβέβαιο περιβάλλον

Του Πασχάλη Τεμεκενίδη, Διευθυντή Ερευνών Palmos Analysis (temekenidis@palmosanalysis.gr)

Η καθιέρωση του “Βαρόμετρου Βόρειας Ελλάδας” συμπίπτει αφενός με την επέτειο των δύο ετών από την ανάληψη της Κυβέρνησης από την Νέα Δημοκρατία, αφετέρου με την αγωνιώδη προσπάθεια της χώρας να οχυρωθεί απέναντι στην πανδημία COVID-19 και να επανέλθει στην κανονικότητα , χωρίς πισωγυρίσματα και νέα lockdown.

Το Βαρόμετρο προσεγγίζει τις τάσεις που διαμορφώνονται στην Βόρεια Ελλάδα, σε πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο. Το κλίμα στην κοινωνία εμφανίζει μεικτές τάσεις, καθώς οι πολίτες εμφανίζονται διχασμένοι σε σχέση με την πορεία της χώρας (διχασμός με έντονα πολιτικά και ηλικιακά χαρακτηριστικά, καθώς η πλειοψηφία των πολιτών από την Αριστερά και την Κεντροαριστερά θεωρούν ότι η χώρα κινείται σε λάθος κατεύθυνση σε αντίθεση με την πλειοψηφία των πολιτών που τοποθετούνται στην Κεντροδεξιά και το Κέντρο, ενώ αντίστοιχη αντίθεση εμφανίζεται στις απαντήσεις νέων και ηλικιωμένων πολιτών). Παράλληλα, τα δυο πιο ισχυρά συναισθήματα στον πληθυσμό είναι η αβεβαιότητα και το άγχος, ακολουθούμενα όμως από αισιοδοξία και ελπίδα. Κι εδώ εμφανίζεται ο ισχυρός διχασμός μεταξύ νέων και ηλικιωμένων, με τους νέους να κυριαρχούνται από αβεβαιότητα και άγχος, ενώ στους ηλικιωμένους αισιοδοξία και ελπίδα αναφέρονται ως κυρίαρχα συναισθήματα. Και η πηγή της αβεβαιότητας φαίνεται ότι είναι ο φόβος για την εξέλιξη και την αντιμετώπιση της ανεργίας και των τομέων που σχετίζονται άμεσα με αυτήν: οικονομική ανάπτυξη, μισθοί και συνθήκες εργασίας, έλλειψη παραγωγικών επενδύσεων αποτελούν τους κύριους προβληματισμούς των πολιτών, ειδικά των παραγωγικών, μεσαίων ηλικιών (37 – 54). Δεν αποτελεί, λοιπόν, έκπληξη ότι η πρώτη προτεραιότητα στην επομένη διετία, σύμφωνα με τους πολίτες, πρέπει να είναι η ενίσχυση της απασχόλησης και η καταπολέμηση της ανεργίας αλλά και η ενίσχυση του συστήματος υγείας, καθώς δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι το τέλος της πανδημίας είναι κοντά και οι εικόνες από τις υπερπλήρεις ΜΕΘ δεν είναι μακρινές. Ο πολύπαθος τουρισμός, ο πρωτογενής τομέας και η μεταποίηση θεωρούνται οι «ατμομηχανές» που πρέπει να πάρουν μπροστά για την ανάκαμψη της οικονομίας μετά την πανδημία.

Μέσα σε αυτό το κλίμα, η κυβέρνηση, δυο χρόνια μετά την εκλογή της τον Ιούλιο του 2019, δείχνει να απολαμβάνει σε επαρκή βαθμό της εμπιστοσύνης των πολιτών, διατηρώντας σχεδόν ανέπαφο το πολιτικό της απόθεμα και την εκλογική της επιρροή. Η φιλοκυβερνητική πλευρά του εκλογικού σώματος εμφανίζεται αρκετά συμπαγής και συσπειρωμένη γύρω από την Κυβέρνηση και τον Πρωθυπουργό – ο όποιος απολαμβάνει ευρύτερης αποδοχής από την Κυβέρνηση του και το κόμμα του – ενώ σε δείκτες όπως η εμπιστοσύνη για τη διαχείριση της επόμενης μέρας της πανδημίας και η γενική ικανοποίηση, η σύγκριση με την αξιωματική αντιπολίτευση είναι καταλυτική. Αντίθετα, η αξιωματική αντιπολίτευση δεν δείχνει, αυτή τη στιγμή, ικανή να εκφράσει το -πλειοψηφικό αλλά κατακερματισμένο και ανομοιόμορφο- τμήμα του πληθυσμού που δεν βλέπει θετικά την πορεία της χώρας, δεν είναι ικανοποιημένο από την κυβέρνηση, βιώνει αβεβαιότητα και άγχος.

Με λίγα λόγια, η κυβέρνηση φαίνεται να κυριαρχεί σε ένα γήπεδο, όπουδεν έχει εμφανιστεί ακόμα αντίπαλος…

Μια χώρα με αισιόδοξους ηλικιωμένους και απαισιόδοξους νέους

Του Γιάννη Δέτση,

Διευθύνοντα Συμβούλου Choose Strategic Communications Partner

Οι νέοι είναι από τα αγαπημένα θέματα συζήτησης στην Ελλάδα. Μιλάμε διαρκώς για αυτούς, μόνο που το κάνουμε… χωρίς αυτούς. Στο πρώτο «Βαρόμετρο της Βόρειας Ελλάδας», ωστόσο, μιλούν οι ίδιοι οι νέοι και λένε πολλά.

Το 53% των 17-34 πιστεύουν ότι η χώρα κινείται προς τη λάθος κατεύθυνση – το μεγαλύτερο ποσοστό από κάθε άλλη ηλικιακή ομάδα. Το 72% εμφανίζονται λίγο ή καθόλου ικανοποιημένοι από την κυβέρνηση, αλλά ακόμα λιγότερο από την αξιωματική αντιπολίτευση (73%), ενώ τα αρνητικά συναισθήματα (αβεβαιότητα, άγχος, απογοήτευση) κυριαρχούν στις τάξεις τους. Σε εξίσου υψηλά ποσοστά απορρίπτουν και τα παραδοσιακά ΜΜΕ, με το 61% να δηλώνει ότι ενημερώνεται από το διαδίκτυο.

Παρότι έχουν όλο το μέλλον μπροστά τους, οι νέοι σήμερα είναι η πιο απαισιόδοξη και απογοητευμένη γενιά. Ίσως επειδή αυτό το μέλλον φαντάζει αβέβαιο, αν όχι σκοτεινό. Είμαστε η χώρα με αισιόδοξους ηλικιωμένους και απαισιόδοξους νέους!

Γνωρίζαμε ότι οι νέοι δυσανασχετούν με την κυβέρνηση, τώρα όμως βλέπουμε ότι ούτε από τον ΣΥΡΙΖΑ πείθονται. Το 66% δηλώνουν ότι δεν εμπιστεύονται την κυβέρνηση για να διαχειριστεί την επόμενη μέρα μετά την πανδημία, αλλά ούτε και την αντιπολίτευση, σε μεγαλύτερο μάλιστα ποσοστό (73%).

Αν ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν πείθει μία φορά τους νέους, ο Αλέξης Τσίπρας δεν τους πείθει δύο. Κανένα κόμμα δεν φαίνεται να συντονίζεται με τις αγωνίες και τις προσδοκίες τους. Οι νέοι στην Ελλάδα δεν εκπροσωπούνται πολιτικά.

Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει τεράστιο περιθώριο για την ανάδειξη μιας άλλης πολιτικής δύναμης που θα μιλήσει τη γλώσσα τους και θα αγγίξει τις καρδιές τους.

Και καθώς οι νέοι σήμερα δεν μοιάζουν να συγκινούνται από τα μεγάλα οράματα του παρελθόντος, το προβάδισμα θα έχει το κόμμα εκείνο – παλιό ή νέο - που θα δώσει πρακτικές και εφαρμόσιμες λύσεις στα επείγοντα προβλήματα που αντιμετωπίζουν. Προβλήματα όπως η ανεργία, η ελλιπής στέγαση, οι κακές συνθήκες εργασίας και οι χαμηλοί μισθοί. Γιατί πλέον κανένας δεν ασχολείται με το χρώμα της γάτας, αλλά με το αν πιάνει ποντίκια.

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα "Μακεδονία της Κυριακής" στις 11 Ιουλίου 2021