Η κυβέρνηση των ΗΠΑ είναι «βαθιά ανήσυχη» για την απόφαση του Ισραήλ να εγκρίνει την ανέγερση περίπου 5.700 επιπλέον οικιστικών μονάδων για εβραίους εποίκους στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη, δήλωσε χθες Δευτέρα εκπρόσωπος της αμερικανικής διπλωματίας.
Ο Μάθιου Μίλερ τόνισε κατά τη διάρκεια τακτικής ενημέρωσης διαπιστευμένων συντακτών στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ πως αξιωματούχοι της κυβέρνησης του Τζο Μπάιντεν έχουν καταστήσει σαφές, κατ’ ιδίαν και δημόσια, σε ομολόγους τους πως η Ουάσιγκτον εναντιώνεται στην απόφαση.
Δυνάμει του διεθνούς δικαίου, όλοι οι οικισμοί σε εδάφη που κατέλαβε το Ισραήλ στον πόλεμο του 1967 είναι παράνομοι. Η παρουσία τους αποτελεί θεμελιώδες άλυτο ζήτημα στην ισραηλινοπαλαιστινιακή διένεξη.
«Πιστεύουμε ότι οι οικισμοί αποτελούν εμπόδιο στη λύση των δύο κρατών μέσω διαπραγματεύσεων», είπε ο κ. Μίλερ.
Τα σχέδια για την ανέγερση νέων κατοικιών σε διάφορους τομείς της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης εγκρίθηκαν από το Ανώτατο Συμβούλιο Σχεδιασμού του Ισραήλ. Έχουν δοθεί οριστικές άδειες σε 818 και οι υπόλοιπες αιτήσεις βρίσκονται σε διάφορες φάσεις της διαδικασίας, πάντως δεν αναμένεται να συναντήσουν εμπόδια, με δεδομένο το πράσινο φως της κυβέρνησης δεξιάς-άκρας δεξιάς-υπερσυντηρητικών εβραίων υπό τον Μπενιαμίν Νετανιάχου, που χαρακτηρίζεται η πιο δεξιά στην ιστορία της χώρας.
Οργανώσεις εβραίων εποίκων επαίνεσαν την απόφαση.
«Ευχαριστώ την ισραηλινή κυβέρνηση για τη συνεχιζόμενη ανάπτυξη των ισραηλινών οικισμών», δήλωσε ο Σλόμο Νεμάν, επικεφαλής του περιφερειακού συμβουλίου της Γκους Ετσιόν στη Δυτική Όχθη και πρόεδρος του Συμβουλίου Γέσα (ή Συμβουλίου της Ιουδαίας, της Σαμάρειας και της Γάζας, το ακρώνυμό του είναι Γέσα στα εβραϊκά).
«Ειδικά αυτές τις δύσκολες ημέρες, αυτή είναι η καταλληλότερη σιωνιστική απάντηση σε όλους όσοι προσπαθούν να μας καταστρέψουν», πρόσθεσε.
Οι Παλαιστίνιοι θέλουν να ιδρύσουν ανεξάρτητο κράτος στη Δυτική Όχθη και στη Λωρίδα της Γάζας με πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ.
Οι έποικοι λένε πως τα εδάφη όπου εγκαθίστανται είναι βιβλικοί τόποι των εβραίων.
Οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις με μεσολάβηση των ΗΠΑ έχουν περιέλθει σε απόλυτο αδιέξοδο από το 2014.
Η Ουάσιγκτον, η σχέση της οποίας με τον κ. Νετανιάχου έχει περάσει εντάσεις, προειδοποίησε επανειλημμένα αφότου ο ηγέτης του Λικούντ (δεξιά) ανέλαβε ξανά πρωθυπουργός εναντίον της επέκτασης των οικισμών στα κατεχόμενα, αφού θεωρεί πως αποτελούν εμπόδιο για την επίλυση του Μεσανατολικού.
Αψηφώντας τις διεθνείς αντιδράσεις, η κυβέρνηση του κ. Νετανιάχου έχει εγκρίνει την ανέγερση 7.000 και πλέον νέων οικιστικών μονάδων αφότου ανέλαβε την εξουσία πριν από έξι μήνες.
«Η επέκταση των οικισμών υπονομεύει τη γεωγραφική βιωσιμότητα της λύσης των δύο κρατών, επιδεινώνει τις εντάσεις και πλήττει περαιτέρω την εμπιστοσύνη ανάμεσα στα δύο μέρη», σύμφωνα με εκπρόσωπο του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας της αμερικανικής προεδρίας.
Ο κ. Μίλερ, ο εκπρόσωπος του αμερικανικού ΥΠΕΞ, είπε χθες πως η Ουάσιγκτον «ανησυχεί» επίσης για «τις πληροφορίες περί αλλαγών στο σύστημα διαχείρισης των οικισμών που θα επιταχύνει τα σχέδια και την έγκριση νέων».
Η ισραηλινή μη κυβερνητική οργάνωση Ειρήνη Τώρα κατήγγειλε σε ανακοίνωσή της πως η κυβέρνηση του κ. Νετανιάχου «μας ωθεί με ρυθμό άνευ προηγουμένου στην πλήρη προσάρτηση της Δυτικής Όχθης».
Η κλιμάκωση της βίας συνεχίστηκε στη Δυτική Όχθη τις τελευταίες εβδομάδες, ιδίως με εφόδους εποίκων εναντίον παλαιστινιακών κοινοτήτων, που προκάλεσαν διεθνή κατακραυγή, με τον Λευκό Οίκο να εκφράζει «ανησυχία». Οι έφοδοι επαναλήφθηκαν έπειτα από τους θανάτους τεσσάρων ισραηλινών σε ενέδρα μελών της Χαμάς.
Η αμερικανική κυβέρνηση ανέφερε επίσης χθες πως θα πάψει να χρηματοδοτεί την επιστημονική έρευνα ισραηλινών πανεπιστημίων στα κατεχόμενα.
Η απόφαση της κυβέρνησης του κ. Μπάιντεν ακυρώνει μέτρο που είχε λάβει αυτή του προκατόχου του, του Ρεπουμπλικάνου Ντόναλντ Τραμπ.
Νέες οδηγίες προς τις δημόσιες υπηρεσίες από την κυβέρνηση ορίζουν πως η συνεργασία με πανεπιστήμια στα κατεχόμενα, το καθεστώς των οποίων δεν έχει διευθετηθεί, «δεν συμφωνεί με την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ».
Παρότι η Ουάσιγκτον δίνει «μεγάλη σημασία στην τεχνολογική και επιστημονική συνεργασία με το Ισραήλ», αποφάσισε να επαναφέρει τους περιορισμούς στη χρηματοδότηση πανεπιστημίων στα κατεχόμενα, που αποτελούσαν πολιτική εφαρμοζόμενη «επί δεκαετίες», σύμφωνα με τον κ. Μίλερ.
Η απόφαση αυτή αφορά κυρίως το πανεπιστήμιο Αριέλ, που ιδρύθηκε το 1982 σε τότε νεόδμητο οικισμό στη Δυτική Όχθη.
Μέλη του Ρεπουμπλικανικού κόμματος επέκριναν αμέσως την ανακοίνωση αυτή. Ο γερουσιαστής Τεντ Κρουζ κατηγόρησε την κυβέρνηση Μπάιντεν για «αντισημιτική διάκριση».
Και ο Ντέιβιντ Φρίντμαν, ο πρώην πρεσβευτής του κ. Τραμπ στο Ισραήλ, κατηγόρησε την κυβέρνηση πως ευθυγραμμίζεται με το κίνημα BDS («Μποϊκοτάζ, Αποεπένδυση, Κυρώσεις»). Η κυβέρνηση των Δημοκρατικών λέει πως εναντιώνεται σε αυτό το κίνημα.
Επί των ημερών του Μάικ Πομπέο στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ, οι ΗΠΑ είχαν αρχίσει διαδικασία αναγνώρισης των οικισμών, επιτρέποντας ιδίως να τοποθετούνται στα προϊόντα τους ετικέτες «Made in Israel».
Αλλά η κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν επέστρεψε στις παλαιότερες θέσεις των ΗΠΑ για το Μεσανατολικό.
Δεν σχεδιάζει πάντως καμιά πρωτοβουλία για την επανέναρξη των ισραηλινοπαλαιστινιακών ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων, καθώς μοιάζει να θεωρεί πως οι πιθανότητες να καρποφορήσουν είναι πρακτικά μηδενικές όσο βρίσκεται στην εξουσία ο κ. Νετανιάχου.