Χωρίς καμία τάση αποκλιμάκωσης συνεχίζεται η κούρσα στην τιμή της βενζίνης ενώ η αγορά βρίσκεται ήδη αντιμέτωπη με νέο κύμα ανατιμήσεων εξαιτίας της ανόδου των διεθνών τιμών πετρελαίου και προϊόντων. Μάλιστα εκπρόσωποι της αγοράς δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο να δούμε τη βενζίνη να φτάνει ακόμη και στα 2,5 ευρώ το λίτρο ή ακόμα και να τα ξεπερνάει σε περίπτωση που συνεχιστεί το ράλι του αργού.
Πέρσι τέτοιο καιρό η μέση τιμή της αμόλυβδης βενζίνης στη Θεσσαλονίκη, σε όλο το νομό, ήταν 1,573 ευρώ. Η αντίστοιχη τιμή σήμερα είναι 2,266 και οδεύει σταθερά σε νέες κορυφές ενώ… εξαφανίζονται τα πρατήρια που η τιμή είναι κάτω από 2,3 ευρώ το λίτρο.
Μέσα σε έναν χρόνο, ένα αυτοκίνητο με δεξαμενή βενζίνης 65 λίτρων για να γεμίσει χρειάζεται περίπου 50 ευρώ περισσότερα σε σχέση με όσα χρειαζόταν ένα χρόνο πριν. Δηλαδή τον περσινό Ιούνιο γεμίζαμε ρεζερβουάρ με 100 ευρώ και σήμερα απαιτούνται 150.
Την ίδια στιγμή για όσους σκέφτονται καλοκαιρινές αποδράσεις στις Κυκλάδες και στα Δωδεκάνησα οι καταναλωτές πληρώνουν ήδη τη βενζίνη στα 2,477 και 2,417 ευρώ το λίτρο, αντιστοίχως, ενώ πάνω από 2,3 ευρώ το λίτρο κοστίζει η βενζίνη και στους τέσσερις νομούς της Κρήτης, όπως επίσης και στην Κέρκυρα, στην Κεφαλονιά, στη Σάμο και στην Ευρυτανία.
Οι καταναλωτές, προκειμένου να περιορίσουν το υψηλό κόστος, ξεκίνησαν από τις αρχές Μαΐου να βάζουν φρένο στις μετακινήσεις τους. Είναι ενδεικτικά αυτής της τάσης τα στοιχεία για την εξέλιξη της ζήτησης καυσίμων, που δείχνουν ότι ο ρυθμός αύξησης της ζήτησης για την αμόλυβδη βενζίνη περιορίστηκε σε 6%-8% τον Μάιο, από 25% τον Απρίλιο.
Η ανοδική τάση των τιμών πάντως δεν φαίνεται να ανακόπτεται, σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής δεδομένα από τη διεθνή αγορά.
Οι τιμές του πετρελαίου στις διεθνείς αγορές τραβούν την ανηφόρα, την ώρα που οι αποφάσεις της ΕΕ για εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο πιέζουν με τη σειρά τους ανοδικά τις τιμές. Η τιμή του Brent ξεπερνά σταθερά τα 100 δολάρια το βαρέλι και το αμερικανικό αργό WTI υπερέβη το φράγμα των 115 δολαρίων. Η στενότητα της προσφοράς, σε συνδυασμό με την αύξηση της εποχικής ζήτησης για βενζίνες στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη και τις χαμηλότερες εξαγωγές ρωσικού αργού, είναι οι βασικοί παράγοντες που πυροδοτούν το νέο ράλι των τιμών.
Πρόσθετες πιέσεις ασκούσε μέχρι πρότινος και η διστακτικότητα του ΟΠΕΚ (Οργανισμού Πετρελαιοπαραγωγών Κρατών) να αυξήσει την παραγωγή πετρελαίου πέραν των 400.000 βαρελιών ημερησίως που έχει ήδη αποφασίσει.
Ο ΟΠΕΚ και οι σύμμαχοί του τελικά συμφώνησαν σε μεγαλύτερη από την αναμενόμενη αύξηση της παραγωγής πετρελαίου κατά 648.000 βαρέλια την ημέρα τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, επιτρέποντας στη Σαουδική Αραβία να αντλήσει δυνητικά περισσότερο αργό και ανοίγοντας το δρόμο για μια πιθανή συμφωνία με τις ΗΠΑ.
Οι Σαουδάραβες και άλλοι παραγωγοί σχεδιάζουν να συζητήσουν την αύξηση της παραγωγής κατά περίπου 600.000 βαρέλια ημερησίως τον Ιούλιο και τον Αύγουστο.
Στην Ελλάδα, οι τιμές τραβάνε την ανηφόρα και εξαιτίας της ισοτιμία ευρώ - δολαρίου, καθώς το αμερικανικό νόμισμα βρίσκεται σε πρωτοφανή υψηλά επίπεδα 20ετίας. Η ισοτιμία ευρώ έναντι δολαρίου κινείται στο 1,052 με 1,057, όταν πέρυσι ήταν στο 1,28 δολάριο. Πρόσθετος παράγοντας επίσης είναι η υψηλή φορολογία, η οποία στις βενζίνες αντιπροσωπεύει το 51,7% της τιμής στην αντλία.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η Ελλάδα, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της ΕΕ, έχει την τρίτη ακριβότερη βενζίνη στην ΕΕ, ενώ στις προ φόρων τιμές κατατάσσεται στην 11η θέση.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το κυβερνητικό επιτελείο εξετάζει μέρα με τη μέρα την κατάσταση στην αγορά προκειμένου να καταλήξει σε ένα πλέγμα μέτρων τα οποία θα ανακοινωθούν μετά τα μέσα του μήνα. Αν και ακόμη δεν έχουν ληφθεί τελικές αποφάσεις, στο τραπέζι των συζητήσεων έχει πέσει η επέκταση της οριζόντιας έκπτωσης που ισχύει για το πετρέλαιο κίνησης και στην βενζίνη όπως και ένας δεύτερος κύκλος Fuel Pass, με διεύρυνση των δικαιούχων.
Παράλληλα, ενώ κυβερνητικά στελέχη έχουν επανειλημμένως επισημάνει, χωρίς να κλείνουν… ερμητικά το παράθυρο, ότι δεν τίθεται προς το παρόν θέμα μείωσης του ΦΠΑ και του ΕΦΚ, πλέον, οι πιθανότητες για αντίστοιχες παρεμβάσεις αυξάνονται, αν ληφθούν υπόψιν και τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ που δείχνουν άνοδο του ΑΕΠ 7% στο πρώτο τρίμηνο.
Η μείωση για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) θα ήταν μία δραστική παρέμβαση, αλλά η λήψη μίας τέτοιας απόφασης προϋποθέτει αφενός την ύπαρξη του απαραίτητου δημοσιονομικού χώρου και αφετέρου την έγκριση από την Κομισιόν σε μία περίοδο κομβικής σημασίας, αφού η χώρα είναι έτοιμη για την έξοδο από την αυστηρή εποπτεία.
Ωστόσο, τίποτα δεν θα πρέπει να θεωρείται δεδομένο, ενώ πρόσθετος ανασταλτικός παράγοντας που δεν μειώνεται ο ΕΦΚ είναι οι αμφιβολίες που έχει το οικονομικό επιτελείο για το κατά πόσο θα περάσει πράγματι η μείωση στην κατανάλωση.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 11-12.06.2022